بیماری لایم چیست؟ علائم و راههای درمان بیماری لایم
- مجموعه: بیماری ها و راه درمان
بیماری لایم، هرچه درباره این بیماری باید بدانید!
بیماری لایم چیست؟
بیماری لایم توسط چهار گونه اصلی باکتری ایجاد می شود. Borrelia burgdorferi و Borrelia mayonii باعث بیماری لایم در ایالات متحده می شوند، در حالی که Borrelia afzelii و Borrelia garinii علل اصلی بیماری لایم در اروپا و آسیا هستند. شایع ترین بیماری منتقله از طریق کنه در این مناطق، بیماری لایم است که از طریق نیش کنه پا سیاه آلوده که معمولاً به عنوان کنه آهو شناخته می شود، منتقل می شود.
اگر در مناطق سرسبز و جنگلی که در آن کنههای ناقل بیماری لایم رشد میکنند، زندگی کنید یا زمانی را سپری کنید، احتمال ابتلا به بیماری لایم بیشتر است. مهم است که در مناطق آلوده به کنه، اقدامات احتیاطی عمومی را انجام دهید.
علائم بیماری لایم
علائم و نشانه های بیماری لایم متفاوت است. آنها معمولاً در مراحل ظاهر می شوند، اما مراحل می توانند همپوشانی داشته باشند.
علائم و نشانه های اولیه
یک برآمدگی کوچک و قرمز رنگ، شبیه به برآمدگی نیش پشه، اغلب در محل گزش کنه ظاهر می شود و طی چند روز برطرف می شود. این اتفاق طبیعی نشان دهنده بیماری لایم نیست.
با این حال، این علائم و نشانهها میتوانند ظرف یک ماه پس از آلوده شدن شما ظاهر شوند:
• کهیر: از سه تا 30 روز پس از نیش کنه آلوده، ممکن است یک ناحیه قرمز در حال گسترش ظاهر شود که گاهی اوقات در مرکز پاک می شود. بثورات (اریتم مهاجر) به آرامی در طول روز گسترش می یابد و می تواند تا 12 اینچ (30 سانتی متر) گسترش یابد. معمولاً خارش یا درد ندارد، اما ممکن است در لمس گرم احساس شود.
اریتم مهاجر یکی از علائم بارز بیماری لایم است، اگرچه همه افراد مبتلا به بیماری لایم این راش را ایجاد نمی کنند اما در برخی افراد این بثورات را در بیش از یک نقطه از بدن خود ایجاد می کنند.
• علائم دیگر: تب، لرز، خستگی، بدن درد، سردرد، سفتی گردن و غدد لنفاوی متورم می تواند همراه با بثورات باشد.
علائم و نشانه های بعدی
اگر لایم درمان نشود، علائم و نشانه های جدید عفونت لایم ممکن است در هفته ها تا ماه های بعد ظاهر شود. این شامل:
• اریتم مهاجر: بثورات ممکن است در نواحی دیگر بدن شما ظاهر شود.
• درد مفاصل: حملات شدید درد مفاصل و تورم به ویژه بر روی زانو تاثیر می گذارد، اما درد می تواند از یک مفصل به مفصل دیگر منتقل شود.
• مشکلات عصبی: هفتهها، ماهها یا حتی سالها پس از عفونت، ممکن است دچار التهاب غشاهای اطراف مغز (مننژیت)، فلج موقت یک طرف صورت (فلج بل)، بیحسی یا ضعف در اندامها و اختلال در حرکت ماهیچهها شوید.
علائم و نشانه های کمتر رایج
چند هفته پس از عفونت، برخی افراد دچار موارد زیر می شوند:
- مشکلات قلبی، مانند ضربان قلب نامنظم
- التهاب چشم
- التهاب کبد (هپاتیت)
- خستگی شدید
علل بروز بیماری لایم:
در ایالات متحده، بیماری لایم توسط باکتری Borrelia burgdorferi و Borrelia mayonii ایجاد می شود که عمدتاً توسط کنه های پا سیاه یا کنه آهو منتقل می شود. کنههای قهوهای جوان اغلب بزرگتر از دانه خشخاش نیستند، که تشخیص آنها را تقریبا غیرممکن میکند.
برای ابتلا به بیماری لایم، یک کنه پا سیاه آلوده باید شما را گاز بگیرد. باکتری ها از طریق نیش وارد پوست شما می شوند و در نهایت راه خود را به جریان خون شما باز می کنند.
در اغلب موارد برای انتقال بیماری لایم، کنه آهو باید به مدت 36 تا 48 ساعت به شما چسبیده شود. اگر کنه چسبیدهای پیدا کردید که متورم به نظر میرسد، ممکن است به اندازه کافی برای انتقال باکتری تغذیه کرده باشد. برداشتن کنه در اسرع وقت ممکن است از عفونت جلوگیری کند.
عوارض بیماری لایم
بیماری لایم درمان نشده می تواند باعث:
- التهاب مزمن مفصل (آرتریت لایم)، به ویژه زانو
- علائم عصبی، مانند فلج صورت و نوروپاتی
- نقص های شناختی، مانند اختلال حافظه
- بی نظمی ریتم قلب
جلوگیری از بیماری لایم
بهترین راه برای پیشگیری از بیماری لایم پرهیز از مناطقی است که کنههای پا سیاه در آن زندگی میکنند، بهویژه مناطق جنگلی و پردرخت با علفهای بلند. شما می توانید خطر ابتلا به بیماری لایم را با برخی اقدامات احتیاطی ساده کاهش دهید:
• لباس مناسب بپوشید: هنگامی که در مناطق جنگلی یا پوشیده از چمن هستید، کفش بپوشید، شلوار بلند بپوشید و در جوراب های خود فرو کنید، پیراهن آستین بلند، کلاه و دستکش بپوشید. سعی کنید در جاده ها حرکت کنید و از راه رفتن در میان بوته های کم ارتفاع و چمن های بلند خودداری کنید. سگ خود را در بند نگه دارید.
• از مواد دافع حشرات استفاده کنید: دافع حشرات را با غلظت 20% یا بیشتر DEET روی پوست خود بمالید. والدین باید از مواد دفع کننده برای کودکان خود استفاده کنند و از تماس مواد با دست، چشم و دهان آنها جلوگیری کنند.
به خاطر داشته باشید که دافع های شیمیایی می توانند سمی باشند، بنابراین دستورالعمل ها را به دقت دنبال کنید. محصولات حاوی پرمترین را روی لباس بمالید یا لباس های از پیش تصفیه شده بخرید.
• لباسهای خودتان، فرزندانتان و حیوانات خانگیتان را از نظر کنه بررسی کنید: به ویژه پس از گذراندن زمان در مناطق جنگلی یا چمن زار مراقب باشید. کنههای آهو اغلب بزرگتر از سر سنجاق نیستند، بنابراین ممکن است آنها را کشف نکنید مگر اینکه با دقت جستجو کنید.
• دوش گرفتن به محض ورود به داخل خانه مفید است. کنه ها اغلب ساعت ها روی پوست شما باقی می مانند. دوش گرفتن و استفاده از لیف شستشو ممکن است کنه های چسبیده را از بین ببرد.
• تصور نکنید که مصون هستید: ممکن است بیش از یک بار به بیماری لایم مبتلا شوید.
• یک کنه را در اسرع وقت با موچین بردارید: به آرامی موچین را را نزدیک سر یا دهانش بگیرید. کنه را فشار ندهید یا له نکنید، بلکه با دقت و پیوسته بکشید. هنگامی که کل کنه را جدا کردید، آن را با قرار دادن آن در الکل یا شستشوی آن در توالت دور بیندازید و محل گزش را ضد عفونی کننده بمالید.
راههای درمان بیماری لایم:
آنتی بیوتیک ها برای درمان بیماری لایم استفاده می شوند. به طور کلی، هرچه درمان زودتر شروع شود، بهبودی سریعتر و کاملتر خواهد بود.
آنتی بیوتیک ها
- آنتی بیوتیک های خوراکی اینها درمان استاندارد برای مراحل اولیه بیماری لایم هستند. اینها معمولاً شامل داکسی سایکلین برای بزرگسالان و کودکان بزرگتر از 8 سال یا آموکسی سیلین یا سفوروکسیم برای بزرگسالان، کودکان کوچکتر و زنان باردار یا شیرده است.
معمولاً یک دوره 14 تا 21 روزه آنتی بیوتیک توصیه می شود، اما برخی مطالعات نشان می دهد که دوره های 10 تا 14 روزه به همان اندازه موثر هستند.
- آنتی بیوتیک های داخل وریدی. اگر بیماری سیستم عصبی مرکزی را درگیر کند، پزشک ممکن است درمان با آنتی بیوتیک داخل وریدی را برای 14 تا 28 روز توصیه کند. این در از بین بردن عفونت موثر است، اگرچه ممکن است مدتی طول بکشد تا از علائم خود خلاص شوید.
آنتی بیوتیک های داخل وریدی می توانند عوارض جانبی مختلفی ایجاد کنند، از جمله کاهش تعداد گلبول های سفید خون، اسهال خفیف تا شدید، یا کلونیزاسیون یا عفونت با سایر ارگانیسم های مقاوم به آنتی بیوتیک غیر مرتبط با لایم.
پس از درمان، تعداد کمی از افراد هنوز علائمی مانند درد عضلانی و خستگی دارند. علت این علائم ادامه دار، که به عنوان سندرم بیماری لایم پس از درمان شناخته می شود، ناشناخته است و درمان با آنتی بیوتیک های بیشتر کمکی نمی کند.
برخی از کارشناسان بر این باورند که برخی از افراد مبتلا به بیماری لایم مستعد ابتلا به یک پاسخ خود ایمنی هستند که به علائم آنها کمک می کند. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر توسط کنه گزیده شده اید و علائم دارید:
فقط تعداد کمی از گزش کنه منجر به بیماری لایم می شود. هر چه کنه بیشتر به پوست شما چسبیده باشد، خطر ابتلا به این بیماری بیشتر می شود. اگر کنه کمتر از 36 تا 48 ساعت چسبیده باشد، عفونت لایم بعید است.
اگر فکر می کنید گاز گرفته شده اید و علائم و نشانه های بیماری لایم را دارید، به خصوص اگر در منطقه ای زندگی می کنید که بیماری لایم شایع است، با پزشک خود تماس بگیرید. درمان بیماری لایم اگر زودتر شروع شود موثرتر است.
حتی در صورت ناپدید شدن علائم به پزشک مراجعه کنید:
حتی در صورت ناپدید شدن علائم و نشانه ها به پزشک مراجعه کنید، فقدان علائم به معنای از بین رفتن بیماری نیست. بیماری درمان نشده، لایم می تواند چندین ماه تا سال پس از عفونت به سایر قسمت های بدن شما سرایت کند و باعث آرتریت و مشکلات سیستم عصبی شود. کنه ها همچنین می توانند بیماری های دیگری مانند بابزیوز و تب کنه کلرادو را منتقل کنند.
گردآوری:بخش سلامت بیتوته