علائم و درمان شقاق مقعدی



 شقاق, درمان شقاق, شقاق مقعدی

از شایع ترین بیماریهای ناحیه مقعد زخم مقعد یا شقاق مقعدی می باشد

 

آیا تا به حال لب شما ترک خورده است؟ اگر به آخرین باری که لب‌تان دچار ترک شده که معمولاً مربوط به فصول سرما است فکر کنید، احتمالاً متوجه می‌شوید که ابتدا پوست لب خشک و سپس شروع به ترک برداشتن کرده است. اگر به ترک لب‌تان بی‌توجهی می‌کردید، خشکی آن به قدری شدت می‌یافت که باعث وسیع و عمیق شدن ترک و در نهایت خونریزی در آن می‌شد. این مثال ساده نمونه‌ی بارزی از یک نوع شقاق یا فیشر بود که می‌تواند بارها برای بدن هر فردی رخ داده باشد.

 شقاق مقعدی چیست؟

یکی از شایع ترین بیماریهای ناحیه مقعد زخم مقعد یا اصطلاح خارجی آن که این روزها اکثراً با آن آشنا هستند فیسور آنال یا آنال فیشر یا شقاق می باشد. در واقع در اصطلاحات رایج به آن زخم مقعد یا شقاق مقعد می گویند.

 

شقاق مقعد یا آنال فیشر (فرانسوی: Fissure anale) وضعیتی بسیار دردناک است که حاصل زخم سطحی یا پارگی در ناحیه پوشش سلولی مقعد است. شقاق به صورت یک خط طولی است که در نیمه تحتانی کانال مقعد در ناحیه زیر خط دندانه‌ای ایجاد می‌شود و چون این ناحیه حسگرهای بسیار زیادی دارد، یک وضعیت فوق‌العاده دردناک را برای فرد بیمار ایجاد می‌کند.

 

علت شقاق مقعدی:

دلیل شقاق معمولا زخم مجرای داخلی مقعد بخاطر اجابت سخت و خشک است، هر چند مدفوع نرم یا اسهالی هم میتواند باعث آن شود. زخم با درد شدید همراه است و منجر به اسپاسم اسفنکتر و در نتیجه افزایش فشار روی عضله های اسفنکتر مقعد میشود که این خود باعث افت جریان خون به محل زخم و متعاقبا طولانی شدن دوره ی التیام زخم میشود.

 

بنابراین اجابت های بعدی باعث درد بیشتر، اسپاسم بیشتر و قطعی بیشتر جریان خون به محل شده و این چرخه ادامه خواهد داشت.

 

 شقاق, درمان شقاق, شقاق مقعدی

 یبوست‌های مزمن سبب ایجاد شقاق مقعدی می شود

 

از دیگر علل شقاق مقعدی:
- اسهال‌های طولانی مدت
- یبوست‌های مزمن (بیشتر در بزرگسالان)؛
- عادت تمیز کردن مقعد به صورت خشن با دستمال‌های زبر
- رابطه‌ی جنسی مقعد
- عضلات دریچه مقعدی‌ بیش از حد تنگ
- بارداری
- سرطان راست روده
- بیماری‌های التهابی روده و بیماری‌های مقاربتی
- بیماری کرون
- خاراندن مقعد (به صورت یک حرکت پاسخی خارش ناشی از انگل روده‌ای مانند کرمک)
- آسیب مقعد هنگام زایمان سخت

 

علائم شقاق مقعدی:

علایم معمول شقاق مقعدی، درد و خون ریزی هنگام اجابت است و بیمار طی اجابت و یا پس از اتمام دچار درد شدید برای چند دقیقه یا حتی چند ساعت شده و غالبا روی دستمال یا کاسه توالت خون مشاهده میکند. کسانی که دچار شقاق مقعد هستند معمولا بین اجابت ها احساس ناراحتی نمیکنند ولی به خاطر ترس از درد، اجابت را به تعویق می اندازند.

به طور کلی علائم شقاق مقعدی عبارتند از:
- درد شدید به هنگام عبور مدفوع سفت یا حجیم
- درد به هنگام نشستن روی زمین یا صندلی
- وجود رگه‌هایی از خون روی کاغذ توالت، لباس زیر، یا پوشک بچه
- خارش اطراف مقعد
- کودکان مبتلا ممکن است از اجابت مزاج امتناع کنند

 

انواع فیشر:

1- فیشر حاد: وقتی است كه برای اولین بار، فیشر ایجاد شده و درد شدید پس از اجابت مزاج سفت داشته باشد، در معاینه زخم تازه مشاهده می شود.


2- فیشر مزمن: زمانی است كه فیشر حاد درمان مناسب انجام نشده و یا بیمار رعایت نكات درمانی را نكرده باشد، شقاق مقعدی مزمن ایجاد شده و با تكرار متناوب علایم موجب مزمن شدن زخم ناحیه مقعد می شود كه در این شرایط اقدامات جراحی نیز ضروری می باشد.

در شقاق مزمن اغلب رشته های حلقوی ضخیم شده اسفنکتر (ماهیچه) داخلی مقعد، در قاعده ی شقاق دیده می شوند و مانومتری مقعد، ازدیاد فشار زمان استراحت اسنفکتر مقعد و انقباض های متناقض عضلات اسفنکتر را نشان می دهد.

 

شقاق, درمان شقاق, شقاق مقعدی

 انواع شقاق مقعدی

 

روش تشخیص شقاق مقعدی:
با دیدن زخم در مقعد شقاق تشخیص داده می شود. برای رد علل دیگر خونریزی می توان معاینه داخلی انجام داد. اگر بیمار درد شدید مقعد دارد معاینه داخلی مقعد باید تا بهبودی به تعویق بیفتد. اگر شخص شقاق های متعدد دارد یا در محل غیر معمول مثلا چپ یا راست زخم دارد باید احتمال بیماری های دیگر بررسی شود از قبیل بیماری های التهابی روده، سیفلیس، نقض سیستم ایمنی، سل، ایدز، کانسر مقعد

 

انواع روش های درمان شقاق مقعدی:

درمان خانگی شقاق مقعدی:
در اکثر موارد شقاق مقعد نیازی به جراحی ندارد و معمول ترین درمان برای آن نرم و پرحجم کردن مدفوع بوسیله نوشیدن آب و مایعات بیشتر و مصرف مواد غذایی با محتوای فیبر بالا توصیه می شود. گاهی اوقات ممکن است استفاده از مسهل ها برای بهبود اجابت مزاج مد نظر قرار بگیرد، اما استفاده بلند مدت از آنها همواره مناسب نیست.

دومین رویکرد برای درمان شامل کاهش اسپاسم اسفنکتر مقعد می شود. اغلب کاری که باید انجام دهید نشستن در وان آب گرم است که به آرامش عضلات کمک می کند. پمادهایی نیز در دسترس هستند و اگر درمان های پایه ناموفق باشند ممکن است برای کمک به کاهش اسپاسم اسفنکتر تجویز شوند.


درمان شقاق مقعدی با لیزر:

درمان شقاق با لیزر یک درمان سرپایی بدون بیهوشی و درد و خون ریزی است که با بی حسی موضعی به راحتی درون مطب انجام پذیر میباشد و فرد مبتلا میتواند بلافاصله بعد از درمانش به محل زندگی یا کار خود با ز گردد بدون اینکه نیاز به پانسمان وبستری شدن در منزل را داشته باشد ومیتواند به راحتی دستشویی کرده بدون اینکه درد و یا مشکل خاصی داشته باشد

در این روش توسط لیزر عضله مقعد یا همان اسفنکتر مقداری شل میشود وزخم به جا مانده از شقاق برداشته میشود.درصورتی که این کار توسط پزشکی که تجربه کافی نداشته باشد انجام شود میتواند به بی اختیاری مدفوع و باد شکم منجر شود.

این روش در گذشته در بیمارستان با بیهوشی کامل به وسیله چاقوی جراحی انجام میشد و فرد مبتلا باید چند روزی را در منزل بستری میشد ودرد حاصل از جراحی با چاقو را تحمل میکرد و برای جلوگیری از خونریزیش باید از پانسمانی به نام تامپون استفاده میکرد. اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و حضور دستگاه های لیزر این بیماری به سرعت وبدون درد و خون ریزی در یک جلسه و در کمتر از یک ساعت قابل درمان است.

 

 شقاق, درمان شقاق, شقاق مقعدی

 درمان شقاق با لیزر یک درمان سرپایی بدون بیهوشی و درد و خون ریزی است

 

درمان شقاق با تزریق بوتاکس:
این ماده مستقیما درون عضله ی اسفنکتر برای رها سازی اسفنکتر و التیام تزریق میشود و برای تقریبا ۵۰ تا ۸۰ درصد بیماران کاملا نتیجه میدهد.  تزریق بصورت سرپایی و جراحی درهمان روز انجام میشود. احتمال بازگشت بیماری ۴۰ درصد است و بیمار میتواند تزریق مجدد دریافت کند. اگر تزریق Botulinum toxin بی فایده باشد معمولا بیمار تحت جراحی سنتی اسفنکتروتومی قرار میگیرد.

 

درمان دارویی شقاق مقعدی:
- برای درد خفیف، از دارو هایی مثل استامینوفن یا بیحس کننده های موضعی استفاده کنید.


-  مالیدن پماد زینک اکسید یا وازلین به ناحیه شاید باعث جلوگیری از احساس سوزش شود.


- نرم کننده های مدفوع نیز ممکن است به جلوگیری از بروز درد به هنگام اجابت مزاج کمک کنند.


-  امکان دارد پماد لیدوکائین توصیه شود.


- پماد نیتروگلیسرین برای شقاق حاد مناسب است که باعث خونرسانی به ناحیه مقعد می شود در نتیجه زخم سریع تر بهبود می یابد.


-  پسیلیوم و سلولز حاوی فیبر فراوان هستند که با جذب آب باعث نرم کردن مدفوع می شوند.


- کرم‏ ها، کف‏ ها، پماد ها یا شیاف‏ ها ممکن است در کاهش درد مفید باشند و منطقه گرفتار را لغزنده کنند. خیلی از این محصولات بدون نسخه قابل دسترس هستند یا پزشک تان ممکن است داروی قوی‏ تری تجویز کند.

 

قبل از استفاده از این داروها حتما با پزشک خود مشورت کنید.

 

گردآوری: بخش سلامت بیتوته

 

کالا ها و خدمات منتخب

    تازه ترین مطالب سلامت(بیماری ها، پیشگیری، داروها، تغذیه، پزشکی آنلاین و...)

      ----------------        سیــاست و اقتصــاد با بیتوتــــه      ------------------

      ----------------        همچنین در بیتوته بخوانید       -----------------------