تقویم تاریخ -19 آذر

مجموعه: تقویم تاریخ

1509م:«رستم روزافزون» از گردنكشان مازندران كه با استفاده از لشكر كشي شاه اسماعيل صفوي به بغداد، بر ضد او بپاخاسته بود دهم دسامبر سال 1509 ميلادي بر همه مازندران استيلا يافت و ادعا كرد كه از نسل ساسانيان است و حكومت بر ايران حق اوست.

شاه اسماعييل كه پس از تصرف بغداد از طريق اهواز عازم شيراز بود براي وي اخطاريه فرستاد كه پس از بيرون راندن ازبكان از شمالشرقي خراسان، براي بر انداختن او به مازندران خواهد رفت.

رستم پس از دريافت اين اخطاريه با شيبك خان رئيس ازبكان باب دوستي باز كرد. شاه اسماعيل كه از شيراز عازم كاشان شده بود در نامه ديگري خطاب به رستم، او را به خاطر متحد شدن با شيبك خان، خائن به وطن و سزاوار مردن خواند.

شاه اسماعيل سال بعد بر ازبكان پيروز شد و آنان را به آن سوي آمو دريا عقب راند. شيبك خان در جنگ كشته شد، ولي پيش از آن كه شاه اسماعيل رهسپار مازندران شود شنيد كه رستم درگذشته و يارانش آماده اعلام وفاداري مجدد نسبت به شاه اسماعيل هستند.

در باره مرگ رستم، افسانه هاي متعدد وجود دارد از جمله اين كه پس از شنيدن خبر كشته شدن شيبك خان سكته كرده بود.

2004م:هشتم دسامبر 2004 پروفسور شينگ شن چرنDr. Shiing - Shen Chern رياضي دان چيني که قواعد متعدد و قضاياي تازه بر هندسه مخصوصا در زمينه پيچ و تاب سطوح و هندسه ديفرانسيل نوشت و به نام معروفند در 93 سالگي درگذشت. وي که در هامبورگ آلمان دکترا گرفته بود در چين دو انستيتو و در آمريکا يک انستيوي مطالعات رياضيات تاسيس کرده بود. پروفسور شينگ در جريان جنگهاي داخلي وطن به آمريکا مهاجرت کرده بود و در دانشگاههاي ماساچوست، شيکاگو و دانشگاه کاليفرنيا شعبه برکلي تدريس مي کرد که بعدا به وطن اصلي بازگشت و تا پايان عمر در آنجا زيست.

2003م:امروز سالگشت فوت غلامحسين صالحيار روزنامه نگار نامدار وطن در 71 سالگي است كه نوزدهم آذر سال 1382 (دهم دسامبر 2003 ) در تهران درگذشت.

به تاييد انجمن هاي جهاني فعال در اين حرفه، وي در دهه هاي 1340 و 1350 روزنامه نگار شماره يك ايران بشمار مي رفت. صالحيار دو بار سردبير روزنامه اطلاعات بود و تيراژ اين روزنامه را به مرز يك ميليون نزديك ساخته بود. وي همچنين موسس خبرگزاري راديو تلويزيون (واحد مركزي خبر)، نخستين سردبير روزنامه آيندگان، موسس نخستين خبرگزاري غيردولتي ايران (پرس اي جنت)، از موسسان سنديكاي خبرنگاران و نويسندگان و مولف چند كتاب از جمله «چهره مطبوعات معاصر» بود.

ابتكار افزودن خبرهاي همان ساعت، معروف به «سپات نيوز» ايران و تهران بر اخبار راس هر ساعت در راديو ـ از زمستان سال 1350 (اخبار معروف به سه دقيقه اي كه قبلا به گزارشهاي ساير كشورها اختصاص داشت) ازوست. همچنين تحليل مهمترين خبرهاي روز (ايران و ساير ملل) در پايان اخبار ساعت هفت بامداد راديو و تكرار آن در اخبار ساعت هشت.

صالحيار 18 سال پيش از قرار گرفتن اخبار رويدادها در اينترنت، به نشست بين المللي ناشران و سردبيران نوشت كه رسانه هاي چاپي بايد توجه بيشتري به تحليل و تصويرهاي خبري، حاشيه نويسي و مطالب آموزش دهنده كنند تا انتشار خبر مطلق، زيرا اينك ابزارهاي خبررساني سريعتري در جهان پديد آمده اند كه مخاطبان را تا حدي زياد از خواندن آنها در روزنامه (ساعتها پس از وقوع رويداد) بي نياز مي كنند. صالحيار به جاي شركت در اين نشست (كه از او دعوت بعمل آمده بود)، رساله فرستاده بود، زيرا كه نمي خواست حتي براي چند روز از روزنامه اطلاعات غيبت داشته باشد.

2008م:وضعیت بد رسانه ها (نشریات، تلویزیونها و سینماها) که اینترنت و خبر و نظر رسانی های آنلاین رقیب آنها شده اند گریبانگیر "تریبیون"، کمپانی بزرگ رسانه ای ردیف سوم آمریکا شد و این شرکت هشتم دسامبر 2008 خودرا از دست طلبکاران زیر حمایت قاضی دادگاه ورشکستگی قرارداد که این عمل در آمریکا به "مشمول فصل 11" قانون ورشکستگی قرارگرفتن معروف است. یک کمپانی و یا فرد که از بازپرداخت دیون خود در سررسيد عاجز باشد برای جلوگیری از حراج شدن اموال و نیز جهت ادامه کار، خودرا در پناه حمایت قاضی قرار می دهد و به این ترتیب برای خود "وقت" می خرد. کمپانی تریبیون صاحب نشریات متعدد از جمله ده روزنامه يوميه است که معروفترين آنها لس آنجلس تایمز (128 ساله)، شیکاگو تريبيون، بالتیمور سان، هارتفورد کورنت و اورلاندو سنتينل هستند، و همچنين دهها مجله و رادیو و 23 شبکه تلويزيون. شمار کارکنان اين کمپاني از رقم 20 هزار تجاوز مي کند. روزنامه هاي يوميه اين کمپاني ظرف يک سال منتهي به دسامبر 2008 يک سوم تيراژ خود را از دست داده بودند و از همه بيشتر لس آنجلس تايمز که از يک ميليون و يکصد هزار نسخه به 740 هزار نسخه کاهش يافته بود.

در دسامبر 2008 ناشران و صاحبان شبکه های تلویزیونی مدعی شده بودند که آگهی ها و مخاطبان خودرا به وبسايت ها و آنلاین ها (در اینترنت) باخته اند، ولی استادان روزنامه نگاری و اصحاب نظر در این رشته گفته بودند که عدم تطبیق با عصر اينترنت و ازدست دادن روزنامه نگاران خوب باعث کاهش مخاطبان آن رسانه ها شده است و ضرورت دارد که رسانه هاي سنتي وضعیت خودرا با خواست مخاطبان قرن 21 تطبیق دهند و محصولی را که انتظار این مخاطبان است ارائه دهند، نه هرچه را که بنظر خودشان خوب و یا ارزان مي آيد.

طبق برخی گفته ها، یک قسمت از آسیب وارده به " روزنامه شیکاگو تریبیون" مربوط به لو داده شدن بانو "والری پلیم" از مدیران "سیا" به اشاره کاخ سفید برای گرفتن انتقام از شوهر او بود که اعلام کرده بود عراق از آفریقا اورانیوم خریداری نکرده و عاری از فعالیت اتمی است. رابرت نواک نویسنده وقت تریبیون نام این زن را فاش کرده بود که مخاطبان دلزده شدند زیرا که انتظار نداشتند یک رسانه حرفه ای ابزار انتقامگیری دولت شود. رابرت نواک که يک روزنامه نگار محافظه کار (راستگرا) بود در سال 2009 درگذشت.

2008م:مفسران مطبوعات (رسانه های چاپی) غرب در هفته اي که به يکشنبه هفتم دسامبر 2008 ختم شد از وسیعا نقل شدن اخبار ایران توسط روزنامه مردم ارگان حزب حاکم چین ابراز تعجب کرده بودند. روزنامه مردم (خلق) با ادیشن های آنلاین آن به زبانهای دیگر از جمله انگلیسی بالاترین تیراژ را در جهان دارد؛ بیش از چهل میلیون.

1948م:دهم دسامبر سال 1948 ميلادي اعلاميه حقوق انسان در يك مقدمه و 30 اصل به تصويب نهايي مجمع عمومي سازمان ملل رسيد كه بايد از سوي اعضاي اين سازمان به عنوان يك استاندارد عمومي درباره هر فرد و هر گروه و جمعيت رعايت شود و در مدارس تدريس گردد تا در حافظه همگان باقي بماند. اين اعلاميه بعدا و به تدريج و به طور جداگانه از سوي پارلمانهاي ملل عضو سازمان نيز مورد تاييد قرار گرفت. اين اصول با مفاد اعلاميه اي كه در 26 اوت سال1789(و 159 سال پيش از آن) به تصويب مجلس انقلاب فرانسه رسيده بود فرق چنداني ندارد. «توماس پين» انديشمند قرن هجدهم اعلاميه مصوب مجلس دوران انقلاب فرانسه را در كتابي تحت عنوان «حقوق انسان» تفسير، سابقه نويسي و در سال 1791 به توزيع داده است تا اين موضوع مهم مورد توجه همه نسلها قرار گيرد و از يادنرود. نخستين اعلاميه از اين دست در سال 538 پيش از ميلاد (25 سده پيش) از سوي كوروش بزرگ بنيادگذار كشور ايران درشهر بابل (واقع در عراق امروز) صادر شده بود كه سفالنبشته آن (به نام استوانه كوروش بزرگ) موجود است. اصولي كه در دهم دسامبر سال 1948 تصويب شد كم و بيش در تعاليم اديان و فرضيه هاي فلاسفه و رسالات انديشمندان هم آمده است.

اعلاميه جهاني حقوق بشر در مقدمه خود، اين اصول را آرمان مشترك مردم و حقوق يكسان و انتقال ناپذير انسان و پايه و زير بناي آزادي، عدالت و صلح در جهان خوانده است كه احترام به آن مانع از بپاخيزي توده ها (بر ضد ظلم) و هرگونه عصيان خواهد شد.

1898م:دهم دسامبر سال 1898 با امضاي موافقتنامه پاريس بين ايالات متحده و اسپانيا به ميانجيگري دولت فرانسه، جنگ دو كشور پايان يافت و اسپانيا طبق اين موافقتامه پس قرنها از كوبا، فيليپين، پورتوريكو و گوام مهاجر نشينان و مستعمرات قديمي خود صرف نظر كرد و آنها را به آمريكا داد.

سناي آمريكا در آن زمان با تصرف اراضي دور دست و مداخله در امور ديگران موافقت نداشت و به همين دليل موافقتنامه پاريس را پس از دو سال بحث سرانجام با اكثريت دو راي به تصويب رساند. مورخان جنگ دولت واشنگتن با اسپانیا بر سر کوبا را آغاز امپرياليسم آمريكا نوشته اند که ادامه دارد.

2002م:هشتم دسامبر سال2002 رسانه هاي آمريكا گزارش از كشف باند بزرگي را داده بودند كه كار آن قاجاق زنان جوان روس به آمريكا براي خود فروشي بود. اين زنان بايد تا مدتها همه درآمد خود را به اين باند مي دادند تا هزينه قاچاق آنان به امريكا تسويه شود! و باج خوري هاي ديگر از اين زنان.

با دستگيري پنج تن از شش گرداننده اين باند در شهرهاي مختلف از جمله لس آنجلس و نيويورك بيش از پنجاه زن روس توقيف شده بودند تا اخراج گردند.

كشف اين وضعيت كه قطعا نظاير متعدد مخصوصا در اروپاي غربي داشت حكايت از آن مي کرد كه فروپاشي شوروي در آخر سال 1991 شرايط زندگاني روسها را بهتر نكرده بود و مردم اين كشور و ساير جماهير عضو اتحاديه را كه دهها سال به ابرقدرت بودن و رفاه نسبي خود مي باليدند به فساد و باز گشت به نوعي جامعه طبقاتي كه سالها در سطح جهان با آن مبارزه كردند كشانده و تحقير كرده ابود.

در سالهاي پس از 2004 و با تدابيري که ولاديمير پوتين برضد فساد اداري - اقتصادي، مبارزه با اوليگارش ها و عمدتا يهودي و بالا بردن نسبي سطح زندگاني روسها بکار بسته و نيز درآمد نفت و منابع ديگر؛ انتشار گزارشهايي نظير خبر هشتم دسامبر 2002 (که در بالا خلاصه آن آمده است) مشاهده نشده است. طبق گزارش هاي بعدي برخي از روس هايي که در پي فروپاشي شوروي به غرب مهاجرت کرده بودند به وطن بازگشته و دولت روسيه بودجه اي براي جلب و پرورش استعداد به تصويب رسانيده و نيز يک مرکز خلاقيت هاي تکنولوژيک نظير سيليکان ولي آمريکا (کاليفرنيا) تاسيس کرده است.

2003م:تفسير هاي نهم دسامبر 2003 برخي از روزنامه هاي آمريكا در باره زلزله سياسي ناشي از انتخابات روسيه و حزب ناسيوناليست تازه اين كشور به نام «وطن» بود كه نشانه نگراني غرب از تحولات آتي تلقي شده بود.

مفسران و سرمقاله نگاران روزنامه هاي آمريكا به جورج بوش - رئيس جمهور وقت - توصيه كرده بودند كه با توجه به آن تحولات نسبت به روسيه «خشن» شود.

اين روزنامه ها نوشته بودند حزب «وطن» كه چند هفته بيش از تاسيس آن نمي گذرد و 9 درصد آراء را به دست آورده توسط شماري ژنرال بازنشسته ضد آمريكايي از جمله ژنرال «والنتين وارنيكوف» - آخرين فرمانده نيروي زميني شوروي (كه در كودتاي نافرجام آگوست 1991بر ضد گورباچف شركت كرد) تاسيس شده است و اين حزب با ولاديمير پوتين - که قبلا يك سرهنگ پليس امنيت شوروي ( كا. گ . ب) بود روابط تنگاتنگ دارد و پوتين اعلام كرده است كه نمي گذارد روسيه فروخته و تضعيف شود و كارخانه هاي حراج شده را از حلقوم خريداران آنها بيرون خواهد كشيد.

در اين زمينه، لس آنجلس تايمز نوشته بود: بوش كه پوتين را «دوست» خطاب كرده بايد دقت كند كه اين دوست! او «تزار» نشود. واشنگتن پست هم نوشته بود كه آمريكا بايد تنها به يك روسيه ليبرال و دمكراتيك اعتماد كند. روسيه با اين انتخابات در راهي گام گذارده كه نمي شود با آن با نرمش رفتار كرد - راه ناسيوناليسم.

در اين ميان «سارا مندلسون» از تحليلگران مركز مطالعات بين المللي استراتژيك آمريکا گفته بود كه روسيه زودتر از آن چه كه گمان مي رفت ماهيت تزاري مي يابد (رئيس جمهور با همان هدفها و اختيارات يک تزار) ، و آمريكا بايد روش خود را در قبال آن اصلاح کند. لحن اظهار نظر امريكائيان به صورتي بود كه اگر كمونيستهاي روسيه پيروز مي شدند برايشان پذيرفتني تر از ملي گرايان بود.

رسانه هاي ساير كشورهاي صنعتي در تهديد مسكو از حربه قديمي «سرمايه گذاري» استفاده كرده و نوشته بودند كه اگر پوتين به اتكاء اين انتخابات روش ديگري در پيش گيرد نبايد انتظار سرمايه گذاري بيشتري از جانب غرب داشته باشد. با وجود اين، شرودر صدراعظم وقت آلمان كه يك سوسيال دمكرات است پيروزي انتخاباتي پوتين را تبريك گفته بود.

2003م:وزارت دفاع آمريكا در تصميم نهم دسامبر 2003 خود از آلمان، فرانسه و روسيه كه مخالف اشغال نظامي عراق بوده اند انتقام گرفت و اعلام داشت كه كمپاني هاي اين سه كشور به دلايل امنيتي و منافع آمريكا نمي توانند در مناقصه هاي 18 ميليارد و 600 ميليون دلاري معروف به بازسازي عراق شركت كنند.

اصحاب نظر گفته بودند كه با اين اقدام، نمي توان انتظار داشت كه تا وضعيت چنين باشد اين سه كشور در مطالبات مالي خود از عراق (زمان حکومت بعث) تجديد نظر چشمگير کنند.

2008م:دولت آمریکا هفت روزي که به دهم دسامبر 2008 ختم شد 30 میلیارد دلار باوند دیگر (اوراق قرضه) به حراج گذارد. عدم اعتماد به آینده بانکها، سهام، مستغلات و ... سبب شد که خریداران این اوراق کمترین بهره را پیشنهاد کنند یعنی اوراق کمی کمتر از "فیس ولیو" بفروش رفتند. معنای این کار این است که مردم حتی اطمینان به بانکها را از دست داده اند که پول اضافی خودرا در آنجا بسپارند. ظرف نوامبر و دهه اول دسامبر 2008، دولت آمریکا 872 میلیارد و پانصد میلیون دلار، اسکناس دیگر وارد جریان کرده است که این مبلغ بر بدهی قبلی آن افزوده شده و بازپرداخت آن احتمالا برعهده نسل آینده خواهد بود که باید مالیات بدهند تا تسویه شود!.

2010م:میلوراد (راد) بلاگویویچ Milorad "Rod" Blagojevich فرماندار 52 ساله و صرب تبار وقت ایالت ایلی نوی آمریکا نهم دسامبر 2008 به اتهام فساد اداری بازداشت شد. وی از چندی پیش و پس از رسیدن گزارش هایی به پلیس امنیت داخلی آمریکا (اف بی آی) زیر مراقبت قرارگرفته بود و تلفنها و صحبتهایش در دفترکار ضبط می شد. دو مورد از کارهای او که در تاریخ ایالات متحده سابقه نداشته است از این قرار بود: به مزایده گذاردن کرسی خالی مانده "باراک اوباما" در سنای آمریکا به مدت دو سال تا انجام انتخابات پارلمانی سال 2010. در آمریکا با هدف صرفه جویی در هزینه، رسم شده است که اگر یک سناتور در جریان کار به هر عنوان کرسی خودرا برای آن دوره ترک کند، فرماندار ایالت مربوط به انتخاب خود برایش جانشین تعیین کند که معمولا هم این سناتور جانشین (در صورتی که مشاور روابط عمومی ماهر داشته و حزب مربوط از او راضی باشد) در انتخابات بعدی اکثریت آراء را به دست می آورد و سناتور اصلی می شود. هر ایالت آمریکا _ صرف نظر از بزرگی و کوچکی _ دارای 2 سناتور است. بلاگویویچ (طبق شنود تلفنی و مذاکرات حضوری) به متقاضیان "سناتور جانشین" گفته بود که این معرفی "خرج!" دارد و ... و اگر اوباما روی یک فرد نظردارد باید اورا وزیر کابینه اش کند و يا اينکه به مقامی پردرآمد بگمارد. یکبار که یک متقاضی اشاره کرده بود که انتصاب او خواست اوباما است، نسبت به اوباما حرف رکیک زده بود. مورد دیگر که از شبکه های تلویزیونی آمریکا پخش شد شرط او با کمپانی تریبیون (صاحب چند روزنامه بزرگ از جمله لس آنجلس تایمز و شبکه تلویزیونی 23 آمریکا) بود. این کمپانی که همچنین صاحب یک باشگاه بیس بال است از بلاگویویچ درخواست امتیازی برای تیم این باشگاه کرده بود و فرماندار قبول آن را به اخراج یک نویسنده از روزنامه شیکاگو تریبیون مشروط کرده بود! که این نویسنده قبلا در یک مقاله (به امضای خود) از بلاگویویچ انتقاد کرده بود. بلاگویویچ قبلا یکی از نمایندگان ایالت ایلی نوی در مجلس آمریکا بود و پیش از آن بازپرس و دادیار. وی تحصیلات حقوق دارد و چون پدرش که از صربستان به آمریکا مهاجرت کرده و یک کارگر ساده بود و درآمد کافی نداشت" بلاگویویچ در طول تحصیل در رستوان کار می کرد و کارش عمدتا شستن ظروف بود.

انتشار جزئيات اين فساد اداري سبب شد که رای دهندگان ایالت لوئیزیانای آمریکا تجدید انتخاب ویلیام جفرسون (از حزب دمکرات) را که مظنون به گرفتن رشوه نقدی و پنهان کردن اسکناسها در یخچال دفتر خود شده بود رد کردند و یک ویتنامی 41 ساله مهاجر به نام "آنه کائو Anh Cao" چهل و يک ساله (وابسته به حزب جمهوریخواه) را به مجلس نمایندگان آمریکا فرستادند. وی نخستین ویتنامی است که به عضویت کنگره آمریکا انتخاب می شود. کائو در هشت سالگی با والدینش از ویتنام (جنوبی) گریخته و به آمریکا پناهنده شده است. فساد اداري فرماندار ايلي نوي که بعدا برکنار شد آمريکاييان را نسبت به هرگونه تقلب در جامعه خود حساس کرده است. به گفته یک مفسر، مهاجران پس از جنگ جهانی دوم اين نوع فسادرا با خود به آمريکا منتقل کرده اند. آنان عمدتا به قصد پولدار شدن (به هر طریق و هر وسیله) به ایالات متحده که محیطی باز (برای چاپیدن) است مهاجرت کرده اند! و فرزندانشان وارث اين نيت و طرز فکر هستند.

# 445: پاپ لئو ( لئون) در شوراي سران كليساها در رم دستور مبارزه با آيين مانوي را داد كه در اروپا رو به پيشرفت و گسترش بود.

# 1198: ابن رشد انديشمند عرب اسپانيايي درگذشت.

# 1520: مارتين لوتر بنيادگذار پروتستانيسم حكم پاپ را كه خواسته بود حرفهاي خود را پس بگيرد در آتش افكند و سوزاند.

# 1810: ناپلئون مناطق هانوور ، برمن ، هامبورگ ، لاون بورگ و لوبك را ضميمه فرانسه كرد.

# 1940: ( زمان جنگ دوم) : ميان ايران و آلمان يك پيمان بازرگاني امضاء شد و درست در همين ماه در سال1950 ( 1329 خورشيدي ، بعد از جنگ ) قرارداد بازرگاني ديگري ميان دو كشور به امضاء رسيد.

# 1941: نيروهاي امپراتوري ژاپن در لوزان فيليپين پياده شدند و جزيره گوام را كه هردو متعلق به آمريكا بودند متصرف گرديدند و ناو پرنس آو ويليز انگلستان را در آبهاي سنگاپور غرق كردند.

# 1952: بوشهر در زمان حكومت دكتر مصدق بندر آزاد اعلام شد.

# 2004: به گزارش تلويزيون سي بي اس، چون در چين استفاده از « ستيم سل » قانوني است و با اين تكنيك مي شود بيماران قند ، افراد فلج و بيماري هاي ستون فقرات و ... را درمان كرد، برخي از بيماران آمريكايي كه نياز به چنين درماني دارند به آن كشور مي روند.

منبع:iranianshistoryonthisday.com