تقویم تاریخ -20 آذر

مجموعه: تقویم تاریخ

لنين شخصا در اعلاميه اي كه در 14 دسامبر 1917 به امضاي او صادر شده بود عهدنامه اوت سال1907 انگلستان و روسيه داير بر تقسيم ايران به دو منطقه نفوذ و يك منطقه بي طرف في مابين و ضمائم محرمانه آن را ساقط از درجه اعتباراعلام داشت و تاكيد كرد كه هرگونه قرادادي كه با استقلال، حاكميت ملي، تماميت ارضي و آزادي ايرانيان مغايرت داشته و آن را محدود كند از اين لحظه بي اثر و كان لم يكن است و همه را پاره كرده و ديگر وجود خارجي كه بتوان به آنها استناد كرد نخواهند داشت.

1791م:«حقوق انسان» تاليف توماس پين Thomas Paine انديشمند قرن 18 كه درسال 1791 در جريان انقلاب فرانسه انتشار يافت كمك بزرگي كرد تا اين موضوع مهم مورد توجه قرار گيرد و از ياد نرود. نظريه هاي او كه در اين كتاب آمده است همان است كه در اعلاميه حقوق بشر مصوب مجلس انقلاب فرانسه منعكس است. وي زندگي كردن بدون دغدغه، "آزادي فكر و عمل داشتن" و تملك كردن و انتظار مصون بودن اموال از تعرض را داشتن حقوقي طبيعي براي انسان دانسته كه به استدلال او بدون رعايت آن سعادت و پيشرفت و صلح و امنيت ميسر نخواهد بود. به نظر او حقوق طبيعي اندكي پس از تولد در يك انسان به وجود مي آيند و دولت نبايد اجازه دهد كه اين حقوق به علاوه حيثيت و احترام از انسان گرفته شود.

«پين» به دليل تكرار تاكيد بر حق تملك و بيان اين مطلب كه دولت يك جامعه مكلف به محافظت از املاك، اموال و بازستاني مطالبات مالي اتباع است از سوي روشنفكران چپ يك متفكر كاپيتاليست تلقي مي شود.

2002م:دو انتخابات مرحله دوم كه در دومين هفته دسامبر سال 2002 ميلادي در صربستان و ايالت لوئيزياناي آمريكا برگزار شد، استفاده مردم از بزرگترين اهرم دمكراسي را كه «قدرت راي» است به ثبوت رسانيد و درعين حال رشد سياسي توده ها در برخي از نقاط گيتي را نشان داد. دراين دو انتخابات، راي دهندگان خواستند گوشه اي از شمشير برنده اي را كه در اختيار دارند و جز ورقه راي چيز ديگري نيست به نشانه اخطار آشگار سازند.

در صربستان براي دومين بار، بيشتر راي دهندگان ازخانه خارج نشدند تا ثابت كنند كه از كل اوضاع ناراضي اند و اين بار 55 در صد از آنان راي ندادند و با اين عمل خود صربستان را وارد يك بحران سياسي بزرگتر كردند؛ زيرا كه قانون اساسي اين كشور اجازه نمي دهد كه انتخابات مرحله دوم تكرار شود. در انتخابات لوئيزياناي آمريكا، راي دهندگان در يک ايالت جنوبي و عادتا جمهوريخواه ، بانو ماري لاندريو از حزب دمكرات را به عنوان نماينده خود در سناي فدرال برگزيدند.

اين دو رويداد تمرين دمکراسي، اين اميدواري را به وجود آورده است كه مردم با خواندن گزارشهاي مربوط، به اهميت «راي» خود و اين اهرم نيرومند تغيير قدرت پي ببرند و به تدريج، جهان وارد دوران دمکراسي واقعي شود و فرضيه هاي دمکراسي با توجه به شرايط زمان و روانشناسي مردم و نتايج حاصله از آن در قرون معاصر اصلاح و به عمل نزديکتر شوند و شعار دمکراسي از صورت حربه براي حمله به ديگران و نيز ابزار بالا رفتن از پلکان قدرت و حفظ آن براي مدتي طولاني خارج شود. از طرفي هم بايد دانست که «دمکراسي» براي اين نيست که افراد، قدرت را با استفاده از نام آن در خود موروثي و يا مادام العمر کنند. دمکراسي راه را براي کساني که خواهان خدمت به جامعه هستند و اين توانايي را در خود سراغ دارند تسهيل مي کند.

1815م:مارشال «ميشل ني Michel Ney» ترقي خود را در ارتش مديون انقلاب فرانسه مي دانست، زيرا از يك خانواده فقير بود. در همه جنگهاي ناپلئون از جمله لشكر كشي به روسيه شركت داشت تا به درجه مارشالي رسيد. پس از تبعيد ناپلئون به جزيره الب (تبعيد بار اول) در ارتش فرانسه ماند و حتي با پادشاه تازه فرانسه از در دوستي وارد شد زيرا كه به قول خودش سرباز بود و در خدمت ميهن. دولتهاي اروپايي كه ناپلئون را متفقا شكست داده بودند پس از تبعيد او به «الب» به افسران فرانسوي اخطار كرده بودند كه هر گونه كمك به ناپلئون و حمايت از او را «خيانت» تلقي خواهند کرد. طولي نكشيد كه ناپلئون به فرانسه بازگشت، پادشاه به خارج از كشور گريخت و افسران و سربازان و مردم به ناپلئون پيوستند. دولتهاي متحد عازم جنگ با ناپلئون شدند و در «واتر لو» در بلژيك اورا شكست دادند. مارشال ني در اين جنگ يكي از فرماندهان ارتش ناپلئون بود. وي پس از شکست واترلو حاضر به فرار به خارج نشد که هفتم دسامبر سال 1815 اورا به اتهام خيانت محاكمه و به اعدام كردند.

مارشال ني در دفاع از خود تنها يك جمله را بيان داشت كه سرباز كاري جز دفاع از وطن ندارد. ازعمل خود عذر خواهي نكرد و هنگامي كه اورا در برابرجوخه آتش قرار دادند خودش به سربازان جوخه فرمان شليك داد و فريازد: هدف؛ قلب مارشال ني، شليك.

فرانسويان با توجه به رفتار ميهندوستانه ب مارشال ني براي وي احترام فراوان قائلند و اورا يك قهرمان فرانسه و «شجاع شجاعان» مي خوانند.

1896م:امروز زادروز مارشال گئورگي ژوكف فاتح برلن، نابغه نظامي روسيه و قهرمان شوروي است كه 11 دسامبر سال 1896 به دنيا آمد. ژوكف كه پدرش يك كشاورز فقير بود، يك سرباز وظيفه در ارتش تزاري بود كه در انقلاب بلشويكي اكتبر 1917 شركت كرد و وارد حزب كمونيست شد. او سپس به عنوان يك سرباز ارتش سرخ در جنگ با ضد انقلابيون شركت كرد. ژوکف در سال 1939با واحدهاي تحت فرمان خود نيروهاي ژاپني را كه پس از اشغال منچوري چين به مغولستان تجاوز كرده بودند از آنجا اخراج كرد.

پس ازرسيدن نيروهاي ارتش آلمان به دروازه مسكو، خود فرماندهي دفاع از پايتخت را به دست گرفت و با بكارگرفتن آتش وسيع و بي سابقه توپ، در دسامبر1941 آلماني ها را با تحمل تلفات سنگين مجبور به عقب نشيني كرد و با اين كه رئيس ستاد ارتش شوروي بود و بايد در دفتر خود مي نشست، به صحنه شتافت و شخصا به آزاد ساختن استالينگراد پرداخت و موفق شد كه بهترين افراد و ژنرالهاي آلمان را در آنجا به اسارت بگيرد. سپس به ياري مارشال وروشيلوف در شكستن محاصره طولاني لنينگراد (سن پترز بورگ) شتافت و پس از رفع محاصره، از اوكراين حمله همه جانبه خود به نيروهاي آلمان را آغاز كرد كه به حمله نهايي سال 1345 انجاميد و در آوريل همين سال برلن را تصرف كرد و در شرق آلمان مستقر شد.

ژوكف با وجود انعقاد يك پيمان عدم تعرض ميان آلمان و شوروي، قبلا تعرض آلمان به شوروي را پيش بيني كرده بود و همراه با دلايل خود، در اين زمينه به استالين هشدار داده بود.

ژوكف به تجربه تاريخ عقيده خاص داشت و مي گفت كه نبايد ترتيبات صلح مانع تمهيدات دفاعي يك كشور شود. ژوكف مي گفت كه نيروهاي بالقوه دشمن بايد به مسافت بسيار دور از مرزهاي اصلي وطن باشند و با اين استدلال تا روزي که زنده بود با تخليه شرق المان و كشورهاي حد فاصل اروپاي غربي و روسيه مخالف بود. آن چه كه از سال 1989در اروپا با موافقت سران مسكو انجام شد درست عكس عقايد ژوكف بوده است.

مطبوعات غرب كه روانشناسي استالين را مي دانستند در بزرگ كردن ژوكف و اين كه او برنده جنگ با هيتلر بود تلاش بسيار كردند و به اين وسيله اورا از چشم استالين كه مي خواست پيروزي به نام او در تاريخ ثبت شود انداختند و استالين براي كوچك كردن ژوكف اورا بركنار و به يك كار كوچك در «اودسا» گمارد.

پس از درگذشت استالين، ژوكف به قدرت بازگشت و در سال 1955 وزير دفاع و در سال 1957 عضو كميته مركزي حزب كمونيست شد. ژوكف كه عقيده به نوسازي لاينقطع تسليحات و باز نايستادن از كار ساختن سلاحهاي هرچه پيشرفته تر داشت راه را براي برتري تسليحاتي روسيه باز كرد. او بود كه گفت سلاحهاي پيشرفته به خودي خود مانع جنگ مي شوند (فرضيه بازدارندگي) زيرا كه يك دولت تا مطمئن به پيروزي نشود دست به نعرض نمي زند.

طبق اين فرضيه ژوكف كه نظرات او در آكادمي هاي نظامي تدريس مي شود اگر همه كشورها بتوانند ازسلاحهاي دفاعي لازم برخوردار شوند، ديگر جنگي روي نخواهد داد. «ضعف نظامي» باعث جنگ مي شود.

1936م:كاري كه ادوارد هشتم پادشاه وقت انگلستان در يازدهم دسامبر سال 1936 انجام داد شايد در همه تاريخ نظير نداشته باشد. وي در اين روز از سلطنت كنارگيري كرد تا بتواند با زن مورد علاقه اش بانو «واليس سيمسون»كه قبلا دو بار ازدواج كرده و طلاق گرفته بود ازدواج كند و براي اين اقدام خود در يك نطق راديويي از مردم انگلستان پوزش طلبيد و از آنان خواست كه از اين ازدواج او (ازدواج با زن مطلقه، از عوام الناس و خارجي) حمايت كنند، و تاج و تخت را به برادر كوچكش سپرد كه به نام جورج پنجم (پدر اليزابت دوم) پادشاه شد.

ادوارد هشتم از آن زمان تا پايان عمر به نام«دوك آو ويندسر» در كنار واليس به ادامه حيات پرداخت. واليس يك بانويآمريکايي از شهر بالتيمور ايالت مريلند بود. واليس هم درگذشته است.

1941م:11 دسامبر 1941 كنگره آمريكا پيشنهاد روزولت رئيس جمهور وقت اين كشور براي دادن اعلان جنگ به آلمان و ايتاليا را تصويب كرد. روزولت در نطقي در كنگره، از آلمان و ايتاليا به عنوان دو امپرياليست و دو دولتي كه مي خواهند جهان را برده خود كنند نام برده بود.

روزولت با محاسبه دقيق و با هدف ابرقدرت كردن آمريكا و پشت سر گذاردن ركود اقتصادي طولاني اش وارد جنگ جهاني دوم شده بود. وي هنگامي وارد اين جنگ شد كه هيتلر بيشتر نيروهاي خود را در جبهه شوروي بكار انداخته بود و با توجه به اشغال نظامي ايران از سوي روسيه و انگلستان، ديگر اميدي به پيروزي پيشواي آلمان نبود. سقوط ايران صرفا بر اثر خيانت بود، نه شكست در جنگ، زيرا كه جنگي صورت نگرفته بود.

روزولت هشتم دسامبر به دولت ژاپن اعلان جنگ داده بود، زيرا كه بامداد هفتم دسامبر سال 1941 نيروي دريايي امپراتوري ژاپن به پايگاه ناوگان امريكا در اقيانوس آرام ــ پرل هاربور ــ واقع در مجمع الجزاير هاوايي شبيخون زده بود كه ضمن آن 2 هزار و 403 تن آمريكايي كشته، 188 هواپيما منهدم و هشت ناو جنگي غرق شده ويا آسيب ديده بود.

برخي از مورخان با اسنادي كه به دست آورده اند نوشته اند كه سياست روزولت (نقشه و تعمد او) باعث شده بود كه ژاپن به پرل هابور شبيخون بزند تا مردم آمريكا راضي و راغب به ورود به جنگ جهاني دوم شوند. به نوشته اين مورخان، جلوگيري از حمل نفت از قاره آمريكا به ژاپن جزيي از اين نقشه بود كه ژاپني هارا خشمگين كرده بود. چرچيل از ورود آمريكا به جنگ خرسند شده بود زيرا كه پس تسليم شدن فرانسه، در برابر آلمان و ژاپن تنها مانده بود.

امپراتوري ژاپن با شعار اخراج استعمارگران غرب از آسيا، متصرفات انگلستان، فرانسه، هلند و پرتغال را در جنوب شرقي آسيا مورد حمله قرارداده بود. ازآنجا که ژاپني ها چين را هم مورد حمله قرار داده و در آنجا کشتار به راه انداخته بودند؛ مورخان در صداقت شعار آنان (اخراج استعمارگران غربي از آسيا) ترديد کرده اند.

1967م:يازدهم دسامبر سال 1967 ميلادي نخستين جت مسافربر مافوق سرعت صوت به نام كنكورد، ساخت مشترك فرانسه و انگلستان در«تولوز» فرانسه به معرض تماشا گذارده شد. شركتهاي هواپيمايي دولتي فرانسه و انگلستان بعدا از اين هواپيما در بعضي خطوط خود از جمله ميان امريكا و اروپا استفاده كردند كه زمان مسافرت را كاهش داد.

پس از مدتي توليد اين نوع هواپيما متوقف شد و بعد از منفجر شدن يكي از اين هواپيماها پس از برخاستن از فرودگاه پاريس پرواز بقيه انها تا مدتي متوقف گرديد و سپس از جريان خارج شدند. بهاي بليت پرواز با اين نوع هواپيما نسبتا گران بود.

2006م:ژنرال اوگوستو پينوچت (پينوشه) دهم دسامبر 2006 در بيمارستان نظاميان در شهر سانتياگو (پايتخت كشور شيلي) در 91 سالگي از بيماري قلب درگذشت و به اين ترتيب مجازات او به آن دنيا موكول شد. ترديد است كه وجدان و ضمير او از آن همه جرم عمومي و نقض حقوق بشر ناراحت شده بود و در دل احساس ندامت كرده بود.

يينوشه در نوامبر 2006 - ماه پيش از مرگ و در مراسم نود و يكمين زادروز خود طبق نوشته اي كه زنش براي روزنامه نگاران قرائت كرده بود مسئوليت همه جرائم و تخلفات 17 سال حكومتش را شخصا برعهده گرفته بود. پينوچت 25 نوامبر سال 1915 به دنيا آمده بود. بزرگترين اتهام او نقض حقوق بشر بود. ربودن، شكنجه و قتل دست كم سه هزار و 197 مخالف سياسي را به حساب او نوشته اند. وي درجريان كودتاي 1973 خود بر ضد دكتر سالوادور آلنده (اينده) از محبوبترين مردان وقت باعث مرگ او شده بود. پينوچت 17 سال با ديكتاتوري بر شيلي حكومت كرده بود. نوشته اند كه او به خواست دولت واشنگتن و كمك سازمان مركزي اطلاعات آمريكا (سيا) برضد دكتر آلنده كودتا كرده بود، كودتايي بسيار خشن و خونين.

در دهه هاي 1990 و 2000 هزاران شكايت از او تسليم دستگاه قضايي شيلي شده بود ولي محاكمه او به عذر پيري و بيماري هربار به تعويق مي افتاد. وي در خانه اش تحت نظر بود (بازداشت خانگي).

در پي مرگ پينوچت، اين سئوال مطرح شده بود كه ممكن است، وي از طريق پزشكان متوجه عنقريب بودن مرگ خود شده بود كه براي رهانيدن دستيارانش از مجازات، در زادروز خود آن اعلاميه را صادر كرده بود. حكومت شيلي اينك در دست همان كساني است كه وي در دهه 1970 آنان طرد و متواري ساخته بود.

پس از اعلام مرگ پينوچت، بسياري از مردم شيلي به خيابانها ريختند و به شادي پرداختند. عده اي از آنان هم به سوي بيمارستان نظاميان به راه افتاده بودند تا جنازه اش را قطعه قطعه كنند كه پليس، در خيابانهاي منتهي به بيمارستان، مانع قرار داده بود و در همين جا بود كه افراد خشمگين حريق در خيابان به راه انداختند (عكس پايين).

2006م:در دسامبر 2006 در حراج ساتبي (ويژه اشياء عتيقه) يك نامه تولستوي نويسنده بزرگ روس به هشت هزار دلار بفروش رفت. بايد دانست كه هزاران نامه (دستخط) از تولستوي به جاي مانده است و نامه اي كه به هشت هزار دلار به فروش رفت، يك دستخط كمياب نبود. تولستوي در سال 1828 به دنيا آمد، 82 سال عمر كرد و در سال 1910 درگذشت.

1792: محاكمه لوئي 16 پادشاه فرانسه به اتهام خيانت در دادگاه انقلاب پاريس آغاز شد كه در ماه ژانويه با گيوتين گردن زده شد.

1812: نخستين روزنامه كه اعلام كرده بود ميزان چاپ اگهي در آن نامحدود است به نام « گازت » در آمريكا انتشار خود را آغاز كرد .

1937: ايتاليا از عضويت جامعه ملل كناره گيري كرد تا دستش براي تصرف كشورهاي افريقايي و حوزه مديترانه كه در زمان امپراتوري روم در قلمرو اين كشور بودند باز باشد.

1961: آدولف آيشمن از افسران ويژه هيتلر در دوران جنگ جهاني دوم كه پس از جنگ به امريكاي لاتين فرار كرده بود و از آنجا به اسراييل ربوده شده بود پس از محاكمه به اتهام كشتن يهوديان اروپا، مجرم شناخته شد و بعدا اعدام گرديد.

منبع:iranianshistoryonthisday.com