تقویم تاریخ -28 آذر

مجموعه: تقویم تاریخ

چند ساعت پس از اعلام اين خواست شركتهاي نفتي اصطلاحا بين المللي، دولت انگلستان اين توصيه را پذيرفت و به محاصره دريايي دو سال و نيمه ايران پايان داد.

نشست لندن در پي توافق دالس و ايدن وزيران امور خارجه آمريكا و انگلستان مبني بر اين كه امور نفت ايران، بدون اين كه شركت ملي نفت كه نماد غرور ايرانيان شده است منحل شود، به يك كنسرسيوم مركب از شركتهاي نفتي غرب واگذار گردد و اين كنسرسيوم عامل نفت ايران در منطقه قرارداد باشد تا همه دولتهاي غرب در آن ذينفع باشند. همچنين غرامت وارده به انگلستان از ابطال قرارداد سال 1933 (قانون ملي شدن نفت ايران) نيز از سوي ايران تعهد شود و از دريافتي اين كشور از كنسرسيوم وصول گردد تا انگلستان ادعاي ديگري بر پالايشگاه نفت كه ايرانيان آن را از آن خود مي دانند نداشته باشد و مسئله ديگري به وجود نيايد. قبلا در لندن اعلام شده بود كه پالايشگاه آبادان نياز به 75 ميليون دلار بودجه دارد تا تعمير و آماده كار با ظرفيت كامل شود!.

پايان محاصره دريايي ايران از سوي انگلستان با ختم محاكمه دكتر مصدق در محكمه نظامي تهران همزمان بود كه وي گفته بود اين محاکمه غيرقانوني است و صلاحيت آن را برسميت نمي شناسد؛ نخست وزير ايران قانونا بايد با راي عدم اعتماد مجلس كنار برود و بركناري نخست وزير با هر ترتيب ديگر، يك كودتا است و در نتيجه او خود را نخست وزير قانوني و دولت فعلي را دولت كودتا و غير قانوني مي داند و هر عمل آن نيز اساس قانوني ندارد و باطل است.

در همان زمان اصحاب نظر كه شهرت بي طرفي داشتند گفته بودند كه تعجب مي كنند كه چرا انگلستان دو سه هفته پس از تجديد مناسبات سياسي خود با ايران، اقدام به رفع محاصره دريايي اين كشور كرد و آن هم پس از دريافت توصيه كنفرانس شركتهاي نفتي و قبول مشاركت آمريكا در كنسرسيوم نفت!.

محاصره دريايي ايران در طول حكومت ملّيون (ناسيوناليستها) سبب شده بود كه ايران نتواند نفت خود را صادر كند و يكي ـ دو كشتي نفتكش هم كه جرات حمل نفت ايران را به خود داده بودند از جمله كشتي «رزماري» در ميان را توقيف شده بودند.

1957م:استاد ابوالحسن صبا موسيقيدان نامدار ايران زمين 19 دسامبر سال 1957 (28 آذر ماه سال 1336 خورشيدي) درگذشت. وي در 1281 به دنيا آمده بود. استاد صبا مدرس هنرستان موسيقي ايران در همه رشته هاي موسيقي مهارت و نبوغ داشت. او يك موسيقي شناس برجسته بود و روي موسيقي ملي و محلي ــ قديم و جديد ــ ايران كار كرد (كاري كه بعدا تاجيكها انجام داده اند). استاد صبا مقدمات كار جمع آوري ترانه هاي محلي ايران را فراهم ساخته بود كه عمر پربارش به پايان رسيد و پس از او كسي ديگر اين كار را دنبال نكرد و ميهن ما از معدود كشورهاي جهان است كه ترانه هاي محلي آن كه پاره اي قدمت چند صد ساله دارند جمع آوري نشده اند و بعضي از آنها در شرف انقراض و از ياد رفتن هستند، و اين ميراث ملي از دست خواهد رفت. استاد صبا در عين حال يك پژوهشگر بزرگ در علم و هنر موسيقي بود و تحقيقات فراوان از او باقي مانده است.

1970م:19 دسامبر سال 1970 حكمران بحرين براي نخستين بار پس از انصراف شاه از دعاوي ايران نسبت به آن جزيره در تهران با مقامهاي دولت وقت ايران وارد مذاكره شد. وي روز پيش از اين وارد تهران شده بود.

به تصويب مجلس شورا، بحرين عنوان استان 14 ايران گرفته بود كه ناگهان شاه در جريان ديدار از هند! در يك مصاحبه مطبوعاتي پذيرفت كه سرنوشت بحرين از راه رفراندم تعيين شود، ولي اين رفراندم تنها در بحرين انجام گرفت!.

نظر عمومي بر اين است كه شاه به خواست بيگانه دست به اين اقدام زده بود. منطق حكم مي كرد كه اين فكر را در ايران مطرح مي كرد و عكس العمل مردم را مي ديد.

1974م:19دسامبر 1974 (28 آذرماه 1353) بارديگر در مرز ايران و عراق یک نبرد هوایی ميان جنگنده هاي دو كشور روی داد و دولت وقت بلافاصله به ارتش غرب کشور آماده باش داد و پاسگاههای مرزی را که در دست ژاندارمری (نیروی انتظامی) بود با اعزام سرباز تقویت کرد. اين زد و خوردها و ناآرامي هاي مرزي پس از الغاي سلطنت در عراق در سال 1958 ميلادي هرچند وقت یکبار صورت می گرفت كه برغم سازش الجزایر در 1975، در سپتامبر سال 1980 منجر به يك جنگ هشت ساله تمام عيار میان دو کشور شد. متعاقب هر برخورد مرزی، دولت عراق هزاران ایرانی و ایرانی تبار را از آن کشور اخراج می کرد. مرزهاي عراق با ايران را انگليسي ها پس از تصرف آن سرزمين وابسته به عثماني در جريان جنگ جهاني اول و ساخت كشوري به نام عراق ترسيم كردند و در مورد مرز آبي شط العرب، قاعده بين المللي «خط القعر» را «تعمدا» در نظر نگرفتند تا استخوان لای زخم باقی بماند و باعث اين همه فتنه شدند.

1950م:ژتوليووارگاس Getulio Vargas از معروفترين سياستمداران و دولتمردان امريكاي لاتين در اين روز در سال 1950 بار ديگر براي دومين بار كار خود را به عنوان رئيس جمهوري برزيل آغاز كرد.دور اول رياست او بر برزيل از 1930 تا1945 طول کشيده بود که با کودتاي نظامي برکنارشده بود. مردم در1350 او را با آرا خود به قدرت بازگردانيدند. وارگاس در نوامبر 1930 باحمايت ارتش روي کار آمده بود تا به اوضاع اقتصادي و سياسي نابسامان برزيل پايان دهد . وي نخست اختيارات ايالات رامحدود کرد وسپس با کمک آلمان(نازي) برزيل را که اقتصادش تا آن زمان بر پايه صدور قهوه و مواد اوليه لاستيک قرار داشت صنعتي کرد که باورود آلمان به جنگ و در پي آن شکست آن کشور , اقتصاد برزيل هم رو به خرابي گذارد و به برکناري وارگاس در اکتبر 1945 انجاميد و برنامه نوآوري او به نام " استادو نووا " پايان يافت.

در پنج سالي که وارگاس از رياست جمهوري دور بود , سران برزيل درها را به روي سرمايه گذاري خارجيان باز کردند و دست به استقراض بي حساب و کتاب از بانکهاي ساير کشورها زدند و به علت افزايش جهاني نرخ بهره , برزيل در آستانه ورشکستگي مالي قرار گرفته بود که مردم بازگرداندن وارگاس را راه حل مسئله تشخيص دادند و با آرا خود او رابازگردانيدند.

وارگاس اين بار پاره يي از مطبوعات برزيل را رشوه گير دولتهاي خارجي خواند كه دانسته يا ندانسته به وطن خيانت مي كنند و آب به آسياب دشمن مي اندازند و ماموران امنيتي را به مراقبت دقيق روزنامه نگاران بويژه مقاله و تفسيرنويس ها گمارد تا با خارجي تماس نداشته باشند, فريب نخورند و مردم را فريب ندهند.

وارگاس که براي نجات برزيل راهي جز سختگيري نداشت از سختگيريهاي خود و ناديده گرفتن بعضي قوانين در نطقي در پارلمان برزيل دفاع كرده بود و گفته بود: من وطندوستي را يك «ايسمIsm» و عقيده نمي دانم. وطندوستي (ناسيوناليسم) در خون هر شهروند بايد باشد و اين احساس در خون من در غليان است و از دست زدن به هر اقدام و تدبير براي پيشرفت وطن و خلاص شدن از دست وام خارجي دريغ نمي كنم, حتي اگر آن را ديكتاتوري بخوانند. دست زدن به هر اقدام از جمله مراقبت و سختگيري نسبت به مقاله نويسهاي روزنامه ها را بخاطر حفظ وطن و شهرونداني كه بي خبر از بازيهاي سياسي هستند خلاف و تقصير نمي دانم. من از مردم فقير شروع كرده ام تا رفاه آنها تامين شود و به آن درجه از رشد فكري (سياسي)برسند كه فريب تبليغات داخلي و خارجي را نخورند و حقيقت را تشخيص دهند و درك كنند.

انتخاب مجدد وارگاس كه طبقه فقير برزيل براي نجات خود به وي روي آورده بود چهارسال بعد به خودكشي او انجاميد.

وارگاس كه در سال 1950 انتخاب شده بود در 24 اوت سال 1954 خودكشي كرد.

1796م:هجدهم دسامبر 1796 «بالتيمور مانيتور Baltimor Monitor » نخستين روزنامه در جهان مسيحيت شد كه در روز يكشنبه انتشار يافت. اين روزنامه از آن پس به انتشار خود در يكشنبه ها ادامه داد كه بعدا عموميت يافت. دهها سال است كه نسخه يكشنبه روزنامه هاي كشورهايي كه اين روز در آنجا تعطيل هفتگي است حاوي آگهي بيشتر به ويژه آگهي هاي «مردم به مردم (نیازمندیها)» و اعلان های مربوط به فروش كالا با بهای ارزانتر (سیل) و حرّاج و کوپن های تخفیف است. محتواي روزنامه ها در يكشنبه ها عموما فيچر، گزارش های تصویری، کاریکاتور و مطالب آموزش عمومي است تا خبر مطلق. روزنامه هاي يكشنبه در صفحات بيشتري چاپ مي شوند و پري پرينت بيشتري دارند و بهاي تكفروشي شان هم بيشتر است. (پری پرینت عبارت است از جزوه ها و اعلانات چند صفحه ای با کاغذ اعلا كه افراد و موسسات ذينفع جداگانه چاپ و به روزنامه می دهند تا به ضمیمه خود ـ لاي صفحات ـ توزيع کند). از آنجا كه در اين روزنامه ها در یک سکشن تمام، خلاصه رويدادهاي هفته با تصاوير مربوط چاپ مي شود مخاطبانی که وقت روزنامه خواندن در طول هفته را ندارند تنها شماره يكشنبه ها را مشترک مي شوند و يا آن را از صندوق های سکه ای به دست می آورند. باید دانست که تعطیل یکشنبه ها توسط امپراتوران روم باستان برقرار شده و ربطی به مسیحیت نداشته و کلیساها از آن برای دعوت علاقه مندان به دعا استفاده کردند که عمومیت یافته است.

191827م: دسامبر سال 1827 قبيله متمدن سرخپوستان (بوميان امريكايي) چروكي Cherokee داراي قانون اساسي و حكومت انتخابي براي خود شد و منطقه كوهستاني غرب كاروليناها، شمال جورجيا و شرق تنسي را "كشور چروكي" اعلام كرد و مرزهاي آن را مشخص ساخت. چروكيها شهر نشين و كشاورز بودند. در سال 1820 يك دانشور چروكي به نام سيكوويا Sequoya براي چروكيها الفباي سيلابي ساخته بود كه يادگرفتن آن براي مردان زير 40 سال اجباري بود.

در دهه 1830، با وجود پشتيباني رييس ديوان عالي امريكا از قرارداد صلح اين دولت با قبيله چروكي، ارتش آمريكا سرزمين اين قبيله را اشغال، اراضي آن را ميان مهاجران اروپايي تقسيم كرد و افراد قبيله را با پاي پياده و در شرايط سخت به منطقه يي كه اينك اكلاهما خوانده مي شود كوچ داد. اين كوچ سه سال طول كشيد و يك سوم چروكيها ضمن راه جان سپردند. اين «راهپيمايي اجباري» در تاريخ آمريكا به راهپيمايي گريه و مرگ معروف شده است.

در اكلاهما، چروكيها همانند اروپاييان مهاجر به كشاورزي از جمله كشت پنبه و دامداري و صنايع كوچك پرداختند كه مورد حسد مقامهاي دولتي قرار گرفت. چروكيها که چنين ديدند براي دفاع از منافع خود با چهار قبيله سرخپوست متمدن ديگر متحد شدند كه دولت واشنگتن اسناد مالكيت اراضي آنها در اكلاهما را ابطال كرد و سفيد پوستاني كه بتازگي به آمريكا مهاجرت كرده بودند، آنها را تصاحب كردند و ... و در سال 1907 ايالت اكلاهما در آنجا تاسيس شد.

1887م:19 دسامبر سال 1887 دولت عثماني دست به يك اشتباه سياسي بزرگ زد و بدون محاسبات قبلي و پيش بيني عواقب كار، از قدرتهاي اروپايي خواست كه ميان آن دولت و روسيه ميانجيگري كنند. روسيه چشمداشت به ارمنستان و بلغارستان و آزادي عمل در درياي سياه و تنگه هاي آن داشت.

اروپاي غربي كه از دير باز كمر به اضمحلال عثماني بسته بود از اين فرصت براي مداخله علني در امور عثماني استفاده كرد كه تا پايان جنگ جهاني اول و انحلال عثماني و تاسيس جمهوري تركيه، به همان صورت ادامه داشت.

311967م: سال و چند ماه پس از كشته شدن «هيدي بايدر» معروف به تانيا چريك مبارز افسانه اي آمريكاي لاتين، استخوانهاي او از بوليوي به كوبا حمل شد و در گورستان قهرمانان فدائي مردم در "سانتا كلارا" دفن گرديد. تانيا تنها چريك مبارز زن در گروه فدائيان مردم بود كه به همراه "چه گوارا" از كوبا به كشور بوليوي رفته بود تا كشاورزان تحت ستم اين كشور را براي انقلاب بر ضد ستمگران سازمان دهد كه در سي و يكم ماه اوت سال 1967 در زد و خورد با ژاندارمهاي بوليوي به همراه ساير همرزمانش كشته شد. در جريان اين زد و خورد، چه گوارا دستگير شده بود كه چند ساعت بعد، به اشاره (احنمالا ماموران اطلاعاتي آمريکا؟!) مقتول گرديد. "تانيا" كه يك بانوي آلماني متولد آرژانتين بود در جريان انقلاب كوبا در كنار كاسترو و چه گوارا جنگيده بود و عنوان فدايي توده ها را به دست آورده بود.

2008م:کفش پراني 14 دسامبر 2008 "منتظر الزیدی" روزنامه نگار شیعه عراقی به سوي جورج دبلیو بوش رئیس جمهور وقت آمریکا در جلسه مصاحبه عمومي مطبوعاتي مشترک او و نوري المالکي نخست وزير عراق در پنجمین روز وقوع آن همچنان خبر مورد توجه جهانیان بود. (یه استثنای ایالات متحده) در اخبار رسانه هاي ملل دیگر، منتظر الزيدی خبرنگار تلويزيون البغداديه به صورت يک قهرمان عرضه و رشادت او تحسین شده بود. ویلیام کانولي William E. Connolly استاد آمریکایی فرضيه هاي سياسي در تفسیری در اين زمينه نوشته بود: زیدی به نام اکثریت عراقی ها و میلیاردها انسان دیگر احساس خودرا نسبت به جورج بوش، کارهای او و سیاست هایی از این دست که قابل قبول در جهان قرن 21 نیست نشان داد. پرتاب کفش نوعی ابراز نظر و بیان عقیده باید تلقی شود که آزادی ابراز نظر در قانون اساسی آمریکا و اعلامبه جهانی حقوق بشر تضمین شده است. "کفش" معمولی وسیله و ابزار قتل نیست و دستگاه قضایی عراق نیاید زیدی را به "صورت بازداشت" زندانی می کرد. اين استاد دانشگاه جانز هاپکينز در مقاله خود افزوده بود که زیدی با پرتاب کفشهای خود به سوی بوش، عراق را پیروز کرد و این بزرگترین مجازات برای جورج بوش بود. Connolly همچنین نوشته بود که نحوه پوشش این خبر نشان داد که کدام روزنامه نگار و رسانه، دولتی و وابسته و کدام آزاد و حرفه یی بوده است. عرضه این خبر مخاطبان رسانه ها را روشن ساخت و شناخت ماهیت رسانه ها از سوي مخاطبان در تيراژ و ريتينگ آنها تاثيرگذار خواهد بود و باعث خواهد شد که در سياست خود تجديديد نظر کنند. بعلاوه مخاطبان تلاش خواهند کرد از وسیله اي بي طرف و مطمئن خبر و نظر به دست آورند.

2008م:درست 32 سال پس از اقدام اوپک به افزایش ده درصدی بهای نفت خام (نشست دوحه - 18 دسامبر 1976)، وریران نفت این سارمان 18 دسامبر 2008 در نشست خود در اوران (الجزایر) تصمیم به کاهش تولید از ژانویه 2009 (12 روز بعد) گرفتند که هر دو تصمیم در طول عمر این سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام بی سابقه بود. هر دو تصمیم به نام حفظ منافع ملل دارنده نفت که کالایی تمام شدنی است اتخاذ شده بود. دولت سعودی در آن سال (دسامبر 1976) تصمیم اوپک را تحت فشار آمریکا نقض کرد و تنها به اعمال پنج درصد افزایش بها پرداخت که مورد انتقاد قرارگرفت و از همان زمان انتقاد از ساختار حکومت کشور سعودی آغاز شده است که در میان انتقادها، ایرادهایی هم به مشروعیت حکومت و ... شنیده می شده و نیز توصیه به اداره امور مکه و مدینه توسط یک شورای بین الاسلامی (نمایندگان همه ملل مسلمان). آن اقدام دولت وقت سعودی مورد انتقاد شدید مسکو هم قرارگرفته بود. رسانه های مسکو نوشته بودند که سران دولت سعودي ثروت ملي اين کشور را به غارتگران خارجي مي دهند تا مقام آنان را حفظ و بر سر قدرت باقي گذارند.

پهلوی دوم - شاه وقت ايران - در آستانه نشست اوپك در شهر دوحه پايتخت قطر (دسامبر 1976 = آذر 1355) پيش بيني كرده بود كه اگر توليد نفت ايران بر همان پايه (ميزان توليد آن روز) ادامه يابد تا سال 2001 ميلادي و حداكثر تا سال 2002 به زيان دهي خواهد رسيد يعني هزينه استخراج و حمل از بهاي فروش كمتر نخواهد بودکه هشداری به ولخرجهای داخلی تلقی شده بود زیرا که برخی از پولدارها با دلارهاي هفت توماني حاصله از فروش نفت دست به ولخرجي بي حساب زده بودند. دولت ایران تحت فشار غرب فروش ارز را از سال 1973 آزاد کرده بود.

بهای نفت خام در پی تصمیم نشست اوران (18 دسامبر 2008)، بر خلاف انتظار به جای بالا رفتن؛ تا هر بشکه 36 دلار کاهش یافت که مفسران بی طرف این کاهش را ساختگی و کار دلالهای مربوط به اشاره برخی از مصرف کنندگان بزرگ اعلام کرده و گفته بودند که خریدهای ماه ژانویه وضعیت واقعی بهای نفت خام را نشان خواهد داد.

1777: دولت فرانسه كه با انگليستان دشمني داشت استقلال مهاجر نشينان انگليسي در آمريكاي شمالي (ايالات متحده امروز) را به رسميت شناخت.

1981: گروه موسوم به ارتش سرخ ايتاليا ژنرال آمريكايي جيمز دازير را از خانه اش در ورون Veron ايتاليا ربود كه 42 روز در اسارت آن گروه بود.

1990: هندوهاي متعصب مسجد « بابر » را در آن كشور تخريب كردند كه باعث زد و خورد خونين و پرتلفات هندو و مسلمان شد.

1996: كمونيست هاي پرو Peru ميهمانان سفارت ژاپن در داخل اين سفارت در شهر ليما را به گروگان گرفتند و اين گروگانگيري پر سر و صدا تا ماه آوريل (نزديك به چهار ماه) طول كشيد.

منبع:iranianshistoryonthisday.com