تقویم تاریخ - 29 مرداد

مجموعه: تقویم تاریخ

1953م:20 اوت 1953 يك روز پس از براندازي 28 مرداد 1332، دكتر مصدق و چند تن از يارانش از جمله دكتر صديقي و دكتر شايگان در خانه اي در خيابان كاخ دستگير و زنداني شدند. آنان عصر 28 مرداد هنگامي كه خانه دكتر مصدق زير گلوله بود از راه ديوار خانه خارج شده بودند.

در همين روز بسياري از مقامات و هواداران دكتر مصدق دستگير و به افسراني كه در عمليات براندازي شركت كرده بودند يك درجه ترفيعي داده شد. دسته هاي شعار دهنده بر ضد دكتر مصدق در روز 28 مرداد روزي كه با آرامش و مطابق معمول آغاز شده بود 200- 300 نفري بودند كه عمدتا با كاميون حركت مي كردند، ولي ماموران انتظامي حاضر به جلوگيري از آنان نمي شدند و مانعي بر سر راهشان نبود. در آن روز ظرف چند ساعت سه بار روساي شهرباني كل تغيير يافته بودند و .... دكتر مصدق تا آخرين لحظه باور نمي كرد كه تغيير دولت او با اين عمليات ظاهرا كوچك عملي باشد. طبق مندرجات صفحه 341 خاطرات دكتر مصدق، وي رجال كشور و مقامات ارشد (آن زمان) را سه گروه مي دانست: يك گروه را مخلوق سياست خارجيان معرفي مي كرد كه با نظر خارجي وارد كار مي شوند و مصالح خود را با مصالح خارجي توام مي كنند و آنجا كه براي خارجي نفعي نباشد، آنان نفعي ندارند و ... و دو دسته ديگر رجال و مقامات خيرخواه وطن و هموطنان هستند، منتها شماري از آنان خيرخواه غير مبارز هستند كه براي سربلندي، استقلال و آزادي عمل كشور و پيشرفت آن بايد گروه اول را به حداقل و "صفر" رساند و خيرخواهان غيرفعال را تشويق و دلگرم به فعال شدن كرد و ....

1953م:در زمينه براندازي 19 اوت سال 1953 (28 مرداد 1332 خورشيدي) كتابهاي متعدد و نظرات بسيار انتشار يافته است كه هر كدام حاوي تاريخچه اي از اين رويداد است. از جمله كتابي كه خلاصه اي از يك فصل آن در زير مي آيد:

MI - 6(اينتليجنس سرويس انگلستان از درون) عنوان كتابي است كه محقق و استاد انگليسي، استيفن دوريل Dorril، آن را تاليف كرده و از كتب سال 2000 است. در اين كتاب كه يك فصل آن (فصل 28 از صفحه 558 تا 600) به ايران اختصاص يافته، مولف نوشته است كه معمولا رسم و عادت نبوده است كه درباره اين سازمان كه يكي از سرويسهاي جمع آوري اطلاعات در جهان است عكس و مطلب انتشار يابد و رسانه ها قلمفرسايي كنند. به نوشته مولف كساني كه تاكنون درباره كارهاي اين سازمان نوشته اند از رقباي آن و يا از اعضاي ناراضي بوده اند و پس از انتشار نيز از مزاحمت و ارعاب اين سازمان مصون نمانده اند. بنابراين، كتاب 900 صفحه اي او منحصر به فرد است. در اين كتاب آمده است با اين كه انگلستان، ديگر يك قدرت بزرگ جهاني نيست معذلك اينتليجنس سرويس آن به همان روش دوران امپراتوري ادامه كار مي دهد. اين سازمان نقش مهمي در جريان جنگ سرد داشت و به عقيده "دوريل" وجود آن براي انگلستان ضرورت حياتي دارد.

1778م:امروز زادروز برناردو او هيگينز Bernardo O' Higgins باني استقلال كشور شيلي است كه 20 اوت 1778 به دنيا آمد. وي سرهنگ نيروهاي نظامي محلي وابسته به دولت اسپانيا بود كه در سال 1810 به جنبش استقلال طلبان شيلي پيوست، اما در جنگي كه روي داد از نيروي اعزامي اسپانيا كه شيلي را يك مهاجر نشين خود مي دانست شكست خورد و به پرو Peru گريخت. وي در جنگ بعدي هم از اسپانيا شكست خورد و باز از عقيده اش عدول نكرد و در سومين جنگ پيروز شد و به عنوان نخستين رئيس جمهوري شيلي انتخاب گرديد. وي مردي ليبرال چپ و هوادار اصلاحات ارضي و بر ضد فئوداليسم و اشرافيت بود كه برنامه تقسيم اراضي او و اعطاي حقوق برابر به مردم دشمني مالكان بزرگ اراضي و ثروتمندان را برانگيخت؛ به گونه اي كه ادامه حكومت برايش دشوار شده بود. برناردو براي سركوب مخالفان به خشونت متوسل نشد و به خاطر بقاء شيلي و پايان دو دستگي در جامعه از رياست كشور كناره گيري كرد و به پرو رفت و تا پايان عمر همانجا ماند. او در سال 1842 فوت شد.

1940م:بيستم اوت مصادف با ترور "لئون تروتسكي" در سال 1940 در كشور مكزيك است كه پاره اي از مورخان آن را توطئه استالين نوشته اند. "تروتسكي" كه با ضربات تيشه ويژه شكستن يخ كشته شد از رهبران انقلاب بلشويكي سال 1917 روسيه معتقد به جهاني شدن سوسياليسم آن هم از نوع خالص بود و بر اين اساس، فرضيه "انقلاب دائم (دائمي بودن يک انقلاب)" را مطرح ساخته بود تا سوسياليسم شكست نخورد. ايجاد ارتش سرخ از ابتكارات تروتسكي بود و خود وي سالها بر اين نيرو رياست داشت. تروتسكي پس از فوت لنين، با استالين كه مخالف صدور انقلاب سوسياليستي به ساير نقاط جهان بود و مي گفت كه اتباع هر كشور خودشان رسالت انقلاب دارند و ربطي به ما ندارد دشمني مي كرد و همين وضعيت باعث تبعيد او از شوروي شد و چون جز تركيه كشور ديگري او را نپذيرفت مدتي در اينجا بود و بالاخره ساكن كشور مكزيك شد و در آنجا كتابهاي متعدد تاليف كرد. وي روزنامه نگار و نام اصلي اش "داويدوويچ" بود كه پس از فرار از زندان تزار در سال 1902 با يك گذرنامه جعلي به نام تروتسكي به لندن رفت و از آن پس اين نام را براي خود حفظ كرده بود. وي در لندن با همكاري لنين نشريه "جرقه" را منتشر مي كرد.

1945م:بمب افكن بي ـ 29 شماره 82 نيروي هوائي آمريكا كه سر خلبان آن نام مادرش «انولاگي» را بر آن گذارده بود با هزينه كردن ميليونها دلار مرمت شده و به حالت اوليه درآمده و از اوت 2003 در موزه اسميتسونيان شهر واشنگتن قرار گرفته است تا عموم بتوانند از آن ديدن كنند. با اين بمب افكن ، ششم اوت سال 1945 نخستين بمب اتمي كه در جنگ بكار رفت بر شهر هيروشيماي ژاپن فروافكنده شد كه ضمن آن بيش از 140 هزار ژاپني كشته شدند. تصميم مربوط به قرار گرفتن اين بمب افكن در موزه واشنگتن كه چندي پيش اتخاذ شده بود در همان زمان با مخالفت برخي ژاپني ها رو به رو شده بود كه تاثيري در اجراي تصميم نداشت.

2003م:19 اوت سال 2003 چهار ماه و نيم پس از اشغال نظامي عراق ، مقر كاركنان سازمان ملل در شهر بغداد كه يك هتل سه طبقه سابق بود منفجر شد و « وييرا دو ملو » رئيس هيات و 19 تن ديگر كشته و دهها نفر مجروح شدند و ساختمان به صورتي كه در عكس ديده مي شود درآمد. مواد منفجره در يك كاميون حامل مصالح ساختماني و سيمان جاسازي شده بود و اين كاميون در مجاورت ساختمان منفجر شد. از زمان اشغال نظامي عراق ، زدو خورد ها و انفجارها كه توام با تلفات است قطع نشده است و به نظر مي رسد كه مخالفان سياست خارجي آمريكا و انگلستان ، خاك عراق را تبديل به ميدان زور آزمايي با اين دو دولت كرده اند.

1896: تلفن مجهز به دستگاه شماره گير (خودكار) به ثبت داده شد.

1908: دولت بلژيك نام مستعمره بزرگ خود در آفريقا را «كنگوي بلژيك» گذارد.

1920: نخستين فرستنده راديو بازرگاني روزانه (WWJ) در شهر ديترويت ايالت ميشيگان آمريكا كار خودرا آغاز كرد؛ درست 20 سال پيش از اين كه ايران داراي فرستنده راديويي شود.

1953: چند روز پس از اين كه منابع غرب اعلام كردند كه شوروي دست به آزمايش بمب هيدرژني زده است ، اين دولت رسما اعلام كرد كه در زرادخانه خود داراي بمب هيدرژني است.

1955: بپاخيزي الجزايري ها و مراكشي ها بر ضد استعمار فرانسه به اوج خود رسيد و نيروهاي فرانسه در اين روز صدها معترض و بعضا مسلح الجزايري را كشتند. الجزايري ها و مراكشي ها در جريان بپاخيزي خود به موسسات و مساكن اروپاييان حمله مي بردند و تخريب مي كردند.

1968: نيروهاي پيمان ورشو براي سركوب هواداران سوسياليسم ملايم (دوبچك) وارد چك اسلواكي شدند. منابع غرب شمار آنان را بالغ بر 650 هزارتن! گزارش كرده بودند.

1985: طبق برخي منابع، اسرائيل از جانب آمريكا و از طريق يك دلال بين المللي اسلحه (در جريان جنگ عراق و ايران) 96 راكت ضد تانك «تو ـTOW» به ايران فروخت.