بپذیرید: گلشیفته فراهانی ممنوع التصویر است!

مجموعه: اخبار فرهنگی و هنری

تاریخ انتشار : چهارشنبه, 03 شهریور 1395 14:30

هفته نامه تماشاگران امروز - اکران فیلم های اصغر فرهادی بدون «درباره الی...» آن هم به این بهانه که فیلم برای بازی گلشیفته توقیف شده است دلیلی مناسب بود برای گفتگو با امیرحسین علم الهدی، مدیر گروه سینمایی «هنر و تجربه». بحث از ممنوع التصویری گلشیفته فراهانی شروع شد اما به سمت آثار معروف سینمای ایران پیش رفت. از اینکه چه فیلم هایی به احتمال فراوان در این گروه سینمایی اجازه اکران پیدا می کنند.

خودتان فکر نمی کنید اینکه بزرگداشت اصغر فرهادی بدون اکران فیلم «درباره الی» اتفاق بیفتد، نوعی کم لطفی به او و طرفدارانش است؟
- ما چاره ای نداریم. چون «درباره الی» پروانه نمایش ندارد. وقتی فیلمی پروانه نمایش ندارد، چطور می توان آن را اکران عمومی کرد؟ ببینید ما به هر دلیلی در حال حاضر امکان اکران آن فیلم را نداریم. درباره الی به دلیل حضور یکی از هنرپیشه هایش اجازه نمایش ندارد و ما نمی توانیم آن را اکران عمومی کنیم. ما وابسته به وزارت فرهنگ و ارشاد هستیم و به همین علت نمی توانیم هیچ گونه فیلمی از خانم گلشیفته فراهانی را نمایش عمومی بدهیم وگرنه از نظر ما درباره الی یک فیلم هنر و تجربه خیلی خوب است اما این فیلم پروانه نمایش ندارد.

اما این فیلم قبلا پروانه نمایش داشته. یعنی این پروانه لغو شده یا اینکه پروانه های فیلم ها دارای محدودیت زمانی خاصی هستند؟
- به هر حال وزارت فرهنگ و ارشاد با توجه به مصلحت ها و باید و نبایدهایی که در حوزه فرهنگ شناسایی می کند، باید تأملاتی داشته باشد. از وقتی خانم فراهانی از ایران رفته اند، آثار ایشان برای اکران عمومی، مشکلاتی دارند. ما هم مطیع این تصمیمات هستیم. باید بپذیریم سینمای ایران کشش این همه حاشیه را ندارد. به هر حال با وجود اینکه درباره الی فیلم محبوب خود من هم هست اما من نمی توانم در بحث صدور پروانه مجدد برای این فیلم ورود کنم.

وزارت فرهنگ و ارشاد خودش بهتر می تواند در مورد اینکه چه موقع مجوز بدهد و چه موقع ندهد، تصمیم بگیرد وظیفه من فراهم آوردن امکان نمایش مجدد فیلم های بزرگان سینمای ایران است. اینکه دوباره برای این فیلم ها بلیت فروشی بشود و مردم بتوانند آنها را ببینند اما اینکه این فیلم ها به هر دلیلی بتوانند پروانه نمایش بگیرند یا نه، دیگر دست من نیست.

یعنی هر فیلمی که قرار باشد دوباره در گروه سینمایی «هنر و تجربه» نمایش بدهید، باید برایش پروانه مجزا بگیرید؟
- بله. به هر حال فیلم ها باید دارای پروانه نمایش باشند. هر چند که ما در 99 درصد موارد مشکلی نداریم اما بعضی از فیلم ها ممکن است بنا به مصالحی امکان اکران نداشته باشند که درباره الی یکی از این موارد خاص است.

درباره آقای تقوایی چطور؟
- ما به سراغ یکسری از فیلم های آقای تقوایی که تحت مالکیت تلویزیون بود رفتیم اما آنها به دلایلی مجوز پخش ندادند. این رضایت برای ما مهم است چون به هر حال بحث انتفاعی است و بلیت فروشی داریم. مالک این کارها رسانه ملی است و آنها دوست ندارند این فیلم ها اکران شود. این دیگر حساسیتی است که مالک فیلم دارد و کاری از دست ما ساخته نیست.

مثلا کدام فیلم های آقای تقوایی؟
- یکسری از فیلم های کوتاه شان.

یعنی خودشان کپی های این فیلم ها را ندارند؟
- اگر هم داشته باشند ما اجازه پخش نداریم چون قرارداد ما با مالک است نه با کارگردان. از نظر کپی رایت تا رضایت مالک نباشد، ما نمی توانیم از اثر استفاده کنیم.

مثلا آبادانی های آقای عیاری هم یک اکران در ماه رمضان داشت، این فیلم در دستور کار نیست؟
- ایشان هم قطعا اگر کپی مناسب در اختیارمان بگذارند، ما مشتاق نمایش فیلم های شان هستیم. فیلم هایی مثل شبح کژدم، تنوره دیو و ... ما دوست داریم. خیلی از فیلم های کارگردانان بزرگ سینمای مان را اکران کنیم اما مهمترین موضوع بحث کپی استاندارد این آثار ماندگار است. این کپی های موجود اکثرا 35 میلیمتری هستند، سازندگان شان باید آنها را تبدیل به نسخه دیجیتالی کنند. مثل نسخه دیجیتالی گاو و ... به روز رسانی فیلم های قدیمی سینما و تلویزیون را واقعا نیاز داریم و باید نهضت تبدیل آثار ماندگارمان را راه بیندازیم. متولی این کار هم فیلمخانه ملی ایران است. البته دارند کارهایی می کنند اما ترجیح ما نمایش ندادن فیلم های با کیفیت بد است. ما می خواهیم حق مطلب ادا شود.

ابوالفضل جلیلی هم یکی از فیلمسازانی است که از بدقولی گروه هنر و تجربه به فیلم هایش گلایه کرده است.
- گفتم که ما نیاز به فیلم با کیفیت داریم. مثلا رقص خاک ابوالفضل جلیلی را بعد از تبدیل به نسخه دیجیتال و پس از 20 و اندی سال اکران کردیم. همه فیلم ها همین طور هستند. یعنی منوط به داشتن کیفیت استاندارد اکران می شوند.

مثلا عقاب ها و برزخی ها را هم می توانید اکران کنید؟
- اگر شورای سیاست گذاری بپذیرد که این فیلم دارای شاخصه های هنر و تجربه هست، اکران می کنیم.

محدودیت حضور هنرپیشه ها چه می شود؟
- این دو بحث است اول اینکه فیلم هنر و تجربه هست یا نه و دوم اینکه پروانه نمایش می گیرد یا نه، ما تنها متولی قسمت اول هستیم.

گروهی دلواپس این هستند که طرح گروه سینمایی «هنر و تجربه» طرحی شکست خورده است که هیچ کمکی به سینمای ما نکرده.
- ما اگر می خواستیم به این چیزها استناد کنیم، قطعا فیلم هایی از سینمای بدنه اکران می کردیم. سینمای هنر و تجربه اولویتش اکران فیلم هایی است که سال ها به نمایش در نیامده اند. در کنار آن نمی توان نسبت به فیلم هایی که در گروه های دیگر اکران شده اند و شاخصه های هنر و تجربه را دارند هم بی تفاوت بود.

شما نمونه ای داشته اید که در زمان خودش پرفروش بوده باشد؟
- بله، فیلم های ماهی و گربه، خواب تلخ، اعترافات ذهن خطرناک من، پرویز، احتمال باران اسیدی، چهارشنبه، نیم رخ ها.

اما اینها اکثر تولیدات چند سال اخیر سینمای ایران هستند.
- خواب تلخ به روز نیست.

درست است ولی خواب تلخ بعد از 13 سال اکران شد و گروهی می گویند اجازه نمایش نداشته است.
- خواب تلخ توقیف نبوده. اشتباه نکنید. این فیلم از سال 82 که پروانه نمایش گرفت حتی یک روز توقیف نبوده اما سیستم بازار عرضه و تقاضای سینمای ایران اجازه اکران به آن نمی داد، مثل پرویز و ماهی و گربه.

از نظر خود شما کدام فیلم های سینمای معاصر را می توان مجددا اکران کرد که با اقبال عمومی هم مواجه باشند. فیلم هایی که الان توقیف هستند؟
- از نظر من سینمای ایران هیچ گاه تهدیدی برای نظام جمهوری اسلامی ایران نبوده است و تمام فیلم های توقیفی می توانند امکان نمایش داشته باشند اما به هر حال متولی صدور این مجوز، شورای پروانه نمایش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هستند. صحبت های شخصی من شاید وجاهت حقوقی نداشته باشد اما فراموش نکنیم که سینمای هنر و تجربه به دلیل نخبه گرایی و مخاطب محدود می تواند راه حلی برای سیستم نظارتی ایران باشد که همه فیلم ها را توقیف نکند. این قبیل فیلم ها در صورتی که با پارامترهای سینمای هنر و تجربه مطابقت داشته باشند، می توانند اکران عمومی شوند، ولو با تعداد صندلی و مخاطب محدودتر.

نمونه شاخص این نوع فیلم ها فیلم خانه پدری است. اثر خیلی خوب آقای عیاری که متاسفانه امکان نمایش پیدا نکرد. من کماکان اعتقاد دارم فیلم هایی که دارای پارامترهای سینمای هنر و تجربه هستند، مثل سایر جاهای دنیا می توانند با یکسری تمهیدات، مثل محدودیت های سنی برای تماشاگران به نمایش در بیایند. همه جای دنیا فیلم ها را از لحاظ سنی درجه بندی می کنند. این می تواند یک راه حل برای سیستم نظارتی ایران باشد.

با این نگاه شاید بتوان خیلی از فیلم های ماندگار ایران را که دارند خاک می خورند روی پرده بود. کارهای قبل و بعد از انقلاب امیر نادری یا ناصر تقوایی؛ درست است؟
- ما یکی از فیلم های آقای نادری (فیلم سازدهنی – محصول سال 1352) را در سال 93 اکران عمومی کردیم. برای دیگر آثارشان هم به دنبال کپی مناسب هستیم. مثلا برای فیلم دونده که اخیرا یک اکران در یکی از سینماها داشته، خیلی دوست داریم که بتوانیم این کار را بکنیم اما نسخه موجود کیفیت ندارد. فیلم 35 میلیمتری است و اگر مالکان اثر آن را تبدیل به نسخه با کیفیت دیجیتال کنند، حتما و با کمال میل آن را اکران می کنیم.