عیسوی: افزایش قیمت بنزین، قدرت خرید مردم را کاهش میدهد
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : جمعه, 01 دی 1396 09:02
افزایش نرخ حاملهای انرژی از جمله دلایل تحتالشعاع قرار گرفتن معیشت مردم در دوران بعد از انقلاب است. دولت حسن روحانی نیز در لایحه بودجه سال 97، تصمیم به افزایش نرخ حاملهای انرژی گرفته است. یکی از دلایل افزایش نرخ حاملهای انرژی و به خصوص بنزین، قیاس با قیمت سایر کشورها است. در گفتوگو با محمود عیسوی، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، از تاثیرات این افزایش قیمت و دلایل آن پرسیدیم.
محمود عیسوی گفت: قیاس قیمت بنزین ایران و سایر کشورها فینفسه ایرادی ندارد. کما اینکه قیمت بنزین در ایران نسبت به کشورهای دیگر بسیار پایین است.
وی افزود: منتها برای یک قیاس درست علمی، نباید قیمت سوخت را به تنهایی در نظر گرفت، مولفههای دیگری نیز وجود دارد که باید مد نظر قرار بگیرند.
این اقتصاددان گفت: اگر قیمت بنزین در ایران را با قیمت بنزین در عربستان مقایسه میکنند، بهتر است که درآمد سرانه و هزینه و اجاره مسکن و حقوق ماهیانه در عربستان را هم مد نظر قرار دهند. این موارد را هم باید مقایسه کرد. با این قیاس میتوان بررسی کرد که آیا در نهایت در قبال افزایش قیمت بنزین، کار منطقی را انجام میدهیم یا نه؟
او ادامه داد: پاسخ نیز مشخص است؛ تناسبی وجود ندارد.
وی تصریح کرد: اگر مردم قدرت خرید داشته باشند، مشخصا میتوانند افزایش قیمت را تحمل و هزینه را پرداخت کنند. اما وقتی قدرت خرید وجود ندارد، افزایش قیمت دیگر معنایی ندارد.
وی در مورد افزایش قیمت سوخت و تاثیر آن بر کاهش مصرف آن گفت: معمولا افزایش قیمت سوخت را راهکاری برای کاهش مصرف سوخت میدانند. اما هیچگاه چنین فرضیهای در کشور بُعد عملی به خود نگرفت. مصرف سوخت در جامعه فقط تابع قیمت نیست. پارامترهای مختلفی وجود دارد که قویتر از قیمت سوخت هستند. مثلا حمل و نقل عمومی به گونهای نیست که بتواند نیاز مردم را پاسخ بدهد. به همین دلیل افراد ناچارند وسایل نقلیه شخصی استفاده کنند. با این حساب اگر چه در دولتهای مختلف قیمت سوخت افزایش داشته، اما به هیچ عنوان، شاهد کاهش مصرف سوخت نبودهایم.
وی در پاسخ به این سوال که «بعد از انقلاب، ارزش ریال در مقابل ارزهای دیگر غالبا به صورت دستوری دستکاری شده است و آیا این مساله میتواند در مقایسه قیمت واقعی بنزین در ایران و سایر کشورها تاثیرگذار باشد یا نه» گفت: بله تعیین نرخ ارز بعد از انقلاب، غالبا به همین صورت بوده است. طبیعتا همینگونه است؛ وقتی ارزش پول ملی را کاهش میدهند، قیمت بنزین و یا کالاهای دیگر در قیاس با سایر کشورها کمتر به نظر میرسد.
وی ادامه داد: باید پرسید که مسئولان چرا با ارزش ریال در برابر سایر ارزهای دیگر اینگونه عمل کردهاند. تبعات این مساله را مردم مجبورند در زندگیشان تحمل کنند.
این استاد دانشگاه افزود: نکته بعدی پس از حمل و نقل عمومی، سبک زندگی مردم است. مردم به این سبک زندگی عادت دارند و این سبک زندگی را با افزایش قیمت هم نمیتوان تغییر داد.
عیسوی گفت: به این موارد، بحث آلودگی هوا را هم باید اضافه کرد. اما باید پرسید که آیا واقعا با افزایش قیمت سوخت میتوان مصرف و در نهایت آلودگی هوا را کم کرد؟ عموما مجموعه دلایلی که برای افزایش قیمت سوخت مطرح میشود قابل دفاع نیستند.
وی افزود: مساله مهم این است که نمیتوان قیمت کالایی را در یک دوره زمانی ثابت نگه داشت و بعد با یک شوک و به صورت ناگهانی، قیمت را افزایش داد؛ آنهم در مورد کالایی مثل بنزین و گازوئیل که به عنوان کالایی اساسی محسوب میشود و بر همه بخشهای دیگر هم تاثیرگذار هستند.
او ادامه داد: نباید مسائل سیاسی، انتخاباتی و ... به این منجر شود که مدتی کاری صورت نگیرد و بعد جبران مافات کنند. به عنوان مثال بنزین را پیش از انتخابات گران نکنند و بعد به صورت ناگهانی تصمیم به گرانی بنزین بگیرند.
عیسوی در مورد ایجاد شغل در دولت روحانی و احمدینژاد به واسطه یارانهها گفت: من به این مساله هم خوشبین نیستم که به واسطه درآمد حاصله ناشی از افزایش قیمت سوخت، اشتغالزایی صورت میگیرد. از وقتی که بحث یارانه در کشور مطرح شده وعدههای زیادی داده شد، اما هیچ یک از دولتها در این زمینه موفق عمل نکرده و کارنامه موفقی نداشتند. البته دعا میکنیم مشکلات حل شود.
اعتمادآنلاین