آیا مقاومت بازار ارز می شکند؟
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25
آیا مقاومت بازار ارز می شکند؟
عدد واقعي بر اساس تراز تجاري، اختلاف تورم داخلي و خارجي، ميزان ذخاير كشور و راه هاي ورود و خروج ارز به كشور تعيين مي شود و به نظر من كاملا با واقعيت هاي كشور منطبق است، ضمن اينكه يك سياست گذار پولي و ارزي بايد علاوه بر اين متغيرها، به حمايت از توليد هم فكر كند./نرخ ارز در هر اقتصادي بايد به صورت پويا تعيين شود و مركز مبادله ارز هم در همين راستا حركت مي كند.آیا مقاومت بازار ارز می شکند؟
اقتصادایران آنلاین -حميدرضا نصيري نژاد: سوم مهرماه، مركز مبادله دارندگان و متقاضيان ارز افتتاح شد. اين مركز ارز موردنياز واردكنندگان، دانشجويان غير بورسيه و مسافران خارجي را تامين مي كند. سازوكار تعيين نرخ ارز در اين مركز به اين گونه است كه هر روز بانك مركزي سبدي از ارزهاي فروخته شده در بازار طي روز گذشته را در نظر گرفته و بر اساس يك فرمول نه چندان ساده، نرخ مبادلاتي را محاسبه مي كند.
اين انتقاد از ابتدا به سازوكار درنظر گرفته شده براي تعيين نرخ ارز وارد بود كه چرا اين مركز از نرخ بازار براي محاسبه ارقام استفاده مي كند، درحالي كه قاعدتا بايد روند كار به گونه اي باشد كه بازار از نرخ اعلامي اين مركز پيروي كند. در اين باره ، با صمد كريمي، سخنگوي مركز مبادله و دارندگان متقاضيان ارز كه بعدها به مركز مبادلات ارزي معروف شد، گفت وگو كرده ايم كه در ادامه مي خوانيد.
به نظر مي رسد كاهش قيمت ارز در بازار بيش از آن كه ناشي از راه اندازي مركز مبادله دارندگان و متقاضيان ارز باشد، ناشي از ركود حاكم در بازار يا شوك حاصل از افزايش ناگهاني قيمت هاست.
به نظر من بايد در اين باره فني صحبت كرد. بازار ارز شامل مولفه هاي مختلفي است. منحني عرضه ارز در بازار كشور با ايجاد مركز مبادلات تقويت شد و طرف عرضه هر روز در حال بهتر شدن است. از سوي ديگر افزايش گروه هاي كالايي جديد كه مي توانند از اين مركز ارز دريافت كنند باعث شده كه نگراني ها درباره تامين ارز وارداتي برطرف شود.
همچنين اهميت اين مركز هم با توسعه فعاليت هاي آن هر روز بيشتر مي شود. اما بازار ارز يك مولفه ديگر هم دارد و آن طرف تقاضاست. بخشي از اين مولفه تقاضاي احتياطي است. همچنين تقاضاي سفته بازي و افزايش دارايي از ديگر بخش هاي اين مولفه است. درحال حاضر سياست هاي مالي و تجاري در اين بخش و همچنين سياست هاي مربوط به كنترل طرف تقاضا بايد طوري باشد كه فضا به طور كلي مديريت شود. اگر به اين شكل حركت كنيم در يك مدت معقول مركز مبادله ارز نقش عمده را در بازار ارز به خود اختصاص مي دهد و به زودي زماني مي رسد كه بازار از اين مركز تبعيت خواهد كرد.
مركز مبادله ارز چيزي غير از بورس ارز است؟
بله. اين مركز بورس ارز نيست. در واقع يك بازار بين بانكي است كه در كل كشور فعاليت مي كند. بورس ارز طرحي بود كه پيش از اين مطرح شد اما مركز مبادلات نوعي بازار بين بانكي است كه مشابه آن در همه جاي دنيا وجود دارد.ولي واقعيت اين است كه در اين مركز تعيين نرخ بر عهده بانك مركزي است در واقع همچنان انحصار ارز در اختيار يك نهاد دولتي است. درحالي كه به نظر مي رسد بهتر بود نرخ ارز هم مانند هر كالاي ديگر تابع نظام عرضه و تقاضا باشد.
بانك مركزي بر اساس نرخ بازار آزاد و نرخي كه خود مركز آن را پيشنهاد مي دهد يك عدد تعيين مي كند. در واقع خود مركز يك مولفه تعيين قيمت است. چون نمي شود خود مركز به عنوان يك بازار كه سهم عمده اي در تنظيم بازار كل كشور دارد، سهمي در تعيين قيمت نداشته باشد.
تعيين نرخ در مركز به چه شيوه اي است؟
الگوهاي تعيين قيمت در دنيا متفاوت است، اما چهار شيوه عمده براي اين كار وجود دارد. ما از همان چهار الگوي متعارف جهاني براي تعيين قيمت استفاده مي كنيم و در آن اعداد منابع و مصارف ارزي كشور را ملاك قرار مي دهيم.
به نظر شما اعدادي كه هر روز در مركز مبادله ارز اعلام مي شود تا چه اندازه به قيمت واقعي نزديك است؟
عدد واقعي بر اساس تراز تجاري، اختلاف تورم داخلي و خارجي، ميزان ذخاير كشور و راه هاي ورود و خروج ارز به كشور تعيين مي شود و به نظر من كاملا با واقعيت هاي كشور منطبق است، ضمن اينكه يك سياست گذار پولي و ارزي بايد علاوه بر اين متغيرها، به حمايت از توليد هم فكر كند.
يعني از ديدگاه شما رقم متوسط ۲هزار و ۵۰۰ تومان براي دلار واقعي است؟
نرخ ارز در هر اقتصادي بايد به صورت پويا تعيين شود و مركز مبادله ارز هم در همين راستا حركت مي كند.
يعني مي تواند از اين هم كمتر باشد؟
من نمي توانم براي آن عدد بگويم. چون همان طور كه صادرات كالا و خدمات ارقام متفاوتي را تجربه مي كند، ميزان ذخاير تغيير مي كند و نرخ تورم تغيير مي كند و حتي اولويت هاي سياست گذاران كشور، نرخ ارز هم متغير است.
يعني شما هر روز تمام اين پارامترها را بررسي مي كنيد و براساس آن يك نرخ اعلام مي كنيد؟
بانك مركزي يك نهاد حرفه اي و تخصصي است و تمام اين مولفه ها را مدنظر دارد. ضمن اينكه نرخ روزانه بازار را هم مدنظر دارد كه اين عدد شامل نرخ معامله شبكه صرافي هاي مجاز است.
منبع:همشهری اقتصاد
قیمت ارز در بازار ایران و بانک مرکزی
