اختلاف نظر در تعیین صلاحیت رئیس جدید بورس

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

اخبار اقتصادی - اختلاف نظر در تعیین صلاحیت رئیس جدید بورس

مشکل از آن جایی آغاز می‌شود که برخی از اعضای شورای عالی بورس نسبت به تصمیم‌های دستوری خارج از شورا که مشخصا وزیر اقتصاد و سایر تصمیم‌گیرندگان موضوع تغییر ریاست سازمان بورس را نشانه گرفته است از اعمال نظرهای شکل گرفته ناراضی هستند اما آنچه مشخص است تصمیم این تغییر بزرگ از مدت‌ها قبل گرفته شده است و اینگونه واکنش‌ها در حال حاضر نمی‌تواند اتفاق تازه‌تری را به وجود آورد‌. براساس آخرین اتفاق‌ها، براساس برنامه اعلام شده شورای عالی بورس و اوراق بهادار عصر روز گذشته برای تصمیم‌گیری در خصوص رییس جدید سازمان بورس تشکیل جلسه داد که پیش‌بینی می‌شود در این جلسه عضویت محمد فطانت در هیات‌مدیره سازمان بورس نهایی شود‌.

قرار است مراحل قانونی تغییر رییس سازمان بورس و اوراق بهادار تا پایان هفته جاری انجام شود و برهمین اساس فرآیند قانونی آن آغاز شده است‌. براساس قانون، فرد منتخب باید در ابتدا با تصویب شورا به عضویت هیات‌مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار درآید تا پس از نهایی شدن این امر به عنوان ریاست هیات‌مدیره نیز انتخاب شود‌. همچنین پس از این مرحله شورای عالی بورس باید به صورت مجدد ریاست وی را تصویب کند تا در نهایت وزیر امور اقتصادی و دارایی حکم نهایی را در خصوص رییس بورس و اوراق بهادار صادر کند‌ البته خبرها از انتصاب قریب‌الوقوع محمد فطانت به سمت ریاست سازمان بورس و اوراق بهادار و علی صالح‌آبادی رییس این سازمان به سمت مدیرعامل بانک توسعه صادرات حکایت دارد‌.

گزینه احتمالی ریاست کیست؟
فطانت که 44 سال دارد از جمله دانش‌آموختگان دوره‌های اول رشته مدیریت مالی در دانشگاه امام‌صادق‌(ع) است که پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته مدیریت مالی از این دانشگاه، تحصیلات تکمیلی را در دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد و در سال 83 در رشته تحقیق در عملیات (با تخصص در مدل‌های کمی در تصمیم‌گیری) از این دانشگاه مدرک دکتـرا گرفت‌. وی در حوزه مباحث مالی نیز تجارب طولانی‌مدت و ارزنده‌ای دارد که از آن جمله می‌توان به سوابقی همچون عضو هیات‌مدیره بانک ملی و معاون اعتبارات این بانک، مدیرعامل شرکت تامین سرمایه لوتوس پارسیان، عضو هیات‌مدیره و قائم‌مقام مدیرعامل بانک پارسیان، عضو هیات‌مدیره بیمه پارسیان و شرکت تجارت الکترونیک پارسیان و بیش از هفت سال سابقه فعالیت در صنعت بیمه و تجارت الکترونیک، قائم‌مقام مالی و اقتصادی ایران خودرو، مدیرعامل ساپکو، عضو هیات امنا و عضو شورای سیاست‌گذاری صندوق بازنشستگی آینده‌ساز، عضو هیات‌مدیره هلدینگ راهبران متعلق به شرکت سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی نفت اشاره کرد ضمن اینکه وی سابقه عضویت در هیات‌مدیره شرکت‌های سرمایه‌گذاری متعدد از جمله سرمایه‌گذاری سمند و آینده‌ساز کیش را نیز در کارنامه دارد‌.

عضویت در هیات‌مدیره شرکت‌های نفت سپاهان، هتل‌های لوتوس پارسیان، چرخشگر، مهرکام پارس، توسعه صادرات فارس، بهران‌محور سایپـا از دیگر سوابق اجرایی فطانت به شمار می‌رود‌. رییس جدید بورس طی هفت سال اخیر نایب‌رییس اول اتاق بازرگانی ایران و فرانسه بوده و از تجربیات و سوابق مناسبی در عرصه فعالیت‌های پولی و مالی بین‌المللی برخوردار است که از آن جمله می‌توان به عضویت هیات‌مدیره میربیزنس بانک مسکو در روسیه و عضویت کمیته عالی مدیریت شعب منطقه آسیا و خاورمیانه بانک ملی در کشورهای امارات متحده عربی، عمان، آذربایجان و غیره اشاره کرد، از این‌رو می‌توان حضور احتمالی وی در راس بازار سرمایه را نقطه شروعی برای توسعه روزافزون فعالیت بین‌المللی بازار سرمایه دانست‌.

از سوابق علمی و پژوهشی رییس احتمالی سازمان بورس نیز می‌توان مواردی همچون تدریس دروس مختلف مدیریت مالی، سرمایه‌گذاری و بانکداری در دانشگاه‌های مختلف و نیز راهنمایی و مشاوره ده‌ها پایان‌نامه کارشناسی ارشد و دکتری را برشمرد، ضمن اینکه وی ازجمله صاحبنظران در موضوعات فقهی و حقوقی ابزارهای مختلف مالی متناسب با بازار سرمایه به شمار می‌رود‌. فطانت علاوه بر انتشار مقالات مختلف در حوزه مالی و بازار سرمایه، کتاب «اوراق اختیار معامله» در بازار سرمایه ایران را نیز در سال 1379 تالیف و منتشر کرده است‌. در مجموع بررسی سوابق علمی و اجرایی فطانت به عنوان رییس احتمالی سازمان بورس و اوراق بهادار، این امیدواری را در بین فعالان بازار سرمایه ایجاد می‌کند که با حضور وی در راس بازار سرمایه، رویکرد توسعه‌ای بازار سرمایه در عرصه ملی و بین‌المللی با شتاب بیشتـری ادامه خواهد یافت‌.

صالح‌آبادی از بورس تا بانک
در همین حال روز گذشته همزمان با برگزاری جلسه شورای عالی بورس و اوراق بهادار و نهایی شدن احتمالی عضویت محمد فطانت در هیات‌مدیره بورس قرار است سکانداری علی صالح‌آبادی نیز در بانک توسعه صادرات قطعی شود‌. به گزارش ایرنا، صالح‌آبادی در حالی مدیرعامل بانک توسعه صادرات می‌شود که برخی شائبه‌ها نسبت به نبود حداقل 10 سال سابقه کار در نظام بانکی برای وی برای احراز صلاحیت وی به عنوان مدیر بانکی ایجاد شد اما در تبصره «4» ماده «96» قانون برنامه پنجم توسعه آمده است: انتخاب مدیرعامل و هیات‌مدیره بانک‌های دولتی پس از صدور مجوز صلاحیت حرفه‌ای آنان از سوی بانک مرکزی امکان‌پذیر است‌. این افراد باید حداقل دارای دانشنامه کارشناسی مرتبط باشند‌.

همچنین دوسوم اعضای هیات‌مدیره حداقل 10 سال سابقه کار در نظام بانکی داشته باشند‌. از این‌رو به نظر می‌رسد انتصاب صالح‌آبادی که دارای مدرک دکترای مدیریت مالی و نیز سابقه یک دهه فعالیت در نظام مالی کشور است به سمت مدیرعامل بانک توسعه صادرات، در تطابق با قوانین و مقررات و نیز متناسب با تجارب طولانی مدت صالح‌آبادی در بازار مالی بوده و وزیر اقتصاد نیز بر همین اساس، صالح‌آبادی را گزینه مناسب برای تصدی این مسوولیت دانسته است. در مجموع، اگرچه تجربه مدیرعاملی بانک توسعه صادرات، اولین تجربه جدی صالح‌آبادی در متن بازار پول به شمار می‌رود، اما می‌توان خوشبین بود که حضور این مدیر ارشد بورسی در سمت مدیرعاملی یک بانک، رقابت دیرینه بازار پول و سرمایه را به رفاقت نزدیک‌تر کند‌.

چرا بانک توسعه صادرات؟
کوچ صالح‌آبادی، از بازار سرمایه به بازار پول، شاید برای بسیاری این سوال را ایجاد کند که اساسا چه سنخیتی بین این دو بازار که از گذشته، بازارهای رقیب و نه رفیق شمرده می‌شدند، وجود دارد‌. در عین حال بررسی‌ها نشان می‌دهد این انتصاب وزیر اقتصاد، به چند دلیل چندان هم بی‌حکمت نیست‌. بررسی‌ها پیرامون اهداف، اساسنامه و عملکرد بانک توسعه صادرات نشان می‌دهد که این بانک، برخلاف بانک‌های تجاری، یک بانک کاملا تخصصی است که وظیفه آن مدیریت منابع دولتی به منظور کمک به تامین مالی بخش صادرات غیرنفتی است‌. از این‌رو شاید بتوان گفت این بانک، در واقع یک هلدینگ مالی بزرگ است که در بخش تامین مالی، فعالیت می‌کند‌.

از همین رو است که این بانک، دارای شرکت‌هایی مثل کارگزاری، تامین سرمایه، سرمایه‌گذاری و صرافی است‌. به نظر می‌رسد صالح‌آبادی، پس از 9 سال فعالیت در بازار سرمایه (که یکی از وظایف اصلی آن، تامین مالی است) و ایجاد یا توسعه و تقویت نهادهای مالی مختلف، مثل شرکت‌های تامین سرمایه، هلدینگ‌ها، کارگزاری‌ها و‌.‌.‌.، شناخت خوبی از این حوزه داشته باشد‌. بانک توسعه صادرات، در صنعت بانکداری فعالیت می‌کند و یکی از صنایع حاضر در بازار سرمایه نیز صنعت بانکداری است‌. با توجه به گزارشگری مستمر صنایع بورسی به سازمان بورس و تعامل مستمر این سازمان با صنایع به نظر می‌رسد صالح‌آبادی پس از 9 سال فعالیت در راس سازمان بورس، از صنایع مختلف، ازجمله صنعت بانکداری و زیر و بم‌های این صنعت شناخت قابل قبولی داشته باشد‌.

نگاهی به شرکت‌های پذیرفته شده در بورس ازجمله شرکت‌های پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و‌.‌.‌. نشان می‌دهد که بخش عمده صادرات غیرنفتی کشور، توسط همین شرکت‌ها انجام می‌شود‌. شناخت صالح‌آبادی از این شرکت‌ها و تعامل بلندمدت وی با این شرکت‌ها می‌تواند علاوه بر اینکه به تجهیز منابع بانک از سوی این شرکت‌ها که توان ارزآوری بسیار زیادی دارند، کمک کند، می‌تواند زمینه توسعه صادرات غیرنفتی از سوی شرکت‌های ذکر شده از طریق اعطای تسهیلات را فراهم آورد‌. طراحی ابزارهای تامین مالی برای کمک به توسعه صادرات غیرنفتی، از دیگر اقداماتی است که می‌توان انتظار داشت با حضور صالح‌آبادی که شناخت مناسبی از این حوزه دارد، کلید بخورد‌. حوزه بورس کالا و انرژی از دیگر حوزه‌هایی است که می‌تواند ارتباط معناداری با موضوع صادرات غیرنفتی داشته باشد‌.

بانک توسعه صادرات احتمالا خواهد توانست عرضه کالاهای صادراتی در بورس کالا را از طریق ارایه تضامیـن به خریداران و فروشندگان، تسهیل کند‌. از این می‌توان انتظار داشت صالح‌آبادی با شناختی که از این دو حوزه دارد، بتواند ارتباط مناسبی بین این دو نهاد برقرار کند‌. با نگاهی به فهرست شرکت‌های تابعه بانک توسعه صادرات که در سایت بانک هم قابل مشاهده است، نام مرکز مطالعات بانکداری اسلامی به چشم می‌خورد‌ نگاهی به سوابق علمی و اجرایی صالح‌آبادی هم نشان می‌دهد که یکی از محورهای مورد علاقه وی، حوزه مالی اسلامی بوده است و از همین‌رو، او کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار را تاسیس کرد‌. همچنین در فهرست آثار وی، مقالات متعدد و نیز یک عنوان کتاب در زمینه مالی اسلامی به چشم می‌خورد‌.  

افت ارزش سهام شرق آسیا
ارزش سهام روز گذشته در بازار آسیا با کاهش همراه بود‌. این در حالی است که بهای نفت در پایین‌ترین سطح خود طی پنج سال قرار دارد و قرار است در ژاپن انتخابات زودهنگام برگزار شود‌. به گزارش خبرگزاری فرانسه، ارزش سهام در بازار سیدنی به سبب وقوع بحران گروگانگیری در مرکز این شهر با کاهش 64 صدم درصدی همراه بوده است، بحرانی که سبب وحشت مردم این کشور شده است‌. در توکیو، ارزش سهام نیکی 225 با 1/57 درصد کاهش به 17 هزار و 99 ممیز 40 واحد رسید‌. در بازار سئول نیز ارزش سهام با 1/35 واحد کاهش به هزار و 920 ممیز 36 واحد رسید‌. سهام در بازار هنگ‌کنگ 1/14 درصد از ارزش خود را از دست داد‌.

این در حالی است که ارزش سهام در بازار شانگهای با افزایش 31 صدم درصدی همراه بوده است‌. همچنین ارزش سهام در بازار توکیو پس از آن کاهش یافت که انتظار می‌رود شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن در انتخابات زودهنگام در این کشور به پیروزی برسد‌. در تحولی دیگر، شاخص بورس تایلند در شروع ساعات معاملاتی هفته بیشترین میزان کاهش را نسبت به 11 ماه گذشته به ثبت رساند در حالی که قیمت سهام شرکت‌های تولیدکننده انرژی در پی کاهش قیمت نفت با روند منفی چشمگیری همراه شد‌.

شاخص SET بورس تایلند در شروع ساعت معاملاتی روز گذشته با افت بیش از سه درصدی همراه شد در حالی که با احتساب چهار روز منفی گذشته می‌توان اینگونه بیان داشت که بورس این کشور طی پنج روز گذشته با افت هشت درصدی همراه بوده است‌. این در حالی است که قیمت سهام شرکت تولید و اکتشاف PTT هفتمین روز کاهش را سپری کرد در حالی که شرکت زیر مجموعه آن PTTP Pcl، بزرگ‌ترین شرکت انرژی در تایلند نیز افت سه درصدی قیمت سهام را نظاره‌گر شد‌. میکسو داس، تحلیلگر هلدینگ مالی نومورا در این خصوص اظهار داشت: شاخص‌های تایلند در پی خروج سرمایه‌داران خارجی و همچنین مهاجرت آنها از بازارهای نوظهور اتفاق افتاده است در حالی که فشار این خروج بیشتر روی شرکت‌های نفتی و انرژی است‌. در این بین، قیمت نفت برنت دریای شمال به بشکه‌ای 60 دلار رسید در حالی که عربستان سعودی اعلام کرد اوپک حتی با کاهش قیمت نفت به بشکه 40 دلار هم از کاهش میزان تولیدات عقب نشینی نمی‌کند‌. براساس این گزارش شاخص اصلی بورس تایلند از ابتدای سال‌جاری میلادی تا به حال با افت 13 درصدی همراه بوده در حالی که رفتارهای هیجانی سهامداران کاملا محسوس است‌.

فشار اعتبارها روی معاملات سهام
در حالی که بازار روزهای پر از خوش‌بینی در خصوص توافق هسته‌ای را پشت سر گذاشت و با تمدید مذاکرات پس از گذراندن چند روز هیجانی، آرام‌آرام به دنبال رسیدن به ثبات بود کاهش پیاپی قیمت نفت در بازارهای جهانی هراس و نگرانی را بار دیگر در بین سهامداران ایجاد کرد که فروش‌های چند روز اخیر ناشی از آن می‌شود‌. به گزارش سنا، مدیرعامل کارگزاری بهگزین با بیان مطلب فوق گفت: در حالی که بسیاری از فعالان بازار سرمایه با دریافت اعتبار از کارگزاری‌ها در روزهایی که هنوز نتیجه قطعی مذاکرات مشخص نشده بود اقدام به خرید و فروش سهم می‌کردند با تمدید مذاکرات و سررسید تسویه اعتباری‌ها فشار فروش افزایش پیدا کرد‌. محمد مهدی ناسوتی فرد افزود: فشار فروش پس از تمدید مذاکرات آرام‌آرام در حال فروکش بود که افت قیمت نفت فشار دیگری بر بازار ایجاد کرد‌. این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه فعالان بازار پیامد کاهش قیمت نفت را بر تصمیمات دولت برای دست‌اندازی به درآمدهای آتی شرکت‌ها در افت چند روز اخیر اثر‌گذار دانستند، خاطرنشان کرد: در کنار واقعیت‌هایی که هم‌اکنون در اقتصاد جهانی و داخلی وجود دارد و قابل کتمان نیست، رفتار هیجانی در بازار این روزها کم دیده نمی‌شود‌.

وی با اشاره به اینکه بهترین استراتژی برای سهامداران حقیقی شناسایی نکردن زیان در این دوره زمانی است، گفت: در همین بازار منفی برخی سهم‌ها به دلیل اینکه فروشنده ندارد یا فروشنده زیادی ندارد کمترین آسیب را از افت شاخص و قیمت‌ها دیده‌اند و این استراتژی می‌تواند برای بیشتر شرکت‌ها حتی شرکت‌های بزرگ استفاده شود‌. ناسوتی‌فرد اظهار داشت: در روزهای منفی که حقوقی یا می‌خرد یا حداقل دست از فروش برمی‌دارد، سهامدار خرد چرا باید سهامش را دودستی تقدیم حقوقی کند که از طرفی باعث پر شدن حجم مبنا در نتیجه افت قیمت سهام در منفی 4 و 5 شود و هم منجر به شکل‌گیری دومینوی منفی در روزهای بعد و کاهش شاخص کل شود؟! مدیرعامل کارگزاری بهگزین با بیان اینکه با هوشمندی می‌توان از بازار خرسی به سلامت عبور کرد، گفت: امیدواریم نفت به ثبات برسد که بازار بتواند درباره افق بازار سرمایه تصمیم‌گیری کند اما تا آن زمان پرهیز از فروش‌های هیجانی می‌تواند مانع بدتر شدن شرایط شود‌. 

بازگشت شاخص به مهرماه 92
بورس اوراق بهادار تهران روز گذشته هم به روند ناامیدکننده خود ادامه داد و زیان سهامداران را تا سطح 12 درصد افزایش داد‌. به گزارش ایسنا، بورس اوراق بهادار تهران که درگیر ابهامات مختلف سیاسی و اقتصادی است، روز گذشته هم به روند نزولی خود شدت داد و برای اولین بار در سالجاری وارد کانال 69 هزار واحدی شد‌. بر این اساس افت قیمت سهام شرکت‌ها و ترس سهامداران از جو حاکم در تالار شیشه‌ای موجب شد تا صف‌های فروش در بازار خودنمایی کرده و دماسنج بازار سرمایه با افت 749 واحدی به کانال 69 هزار و 542 واحد نزول کند‌.

با شکسته شدن خط مقاومت 70 هزار واحد و ورود شاخص به کانال 69 هزار واحدی در معاملات روز گذشته میانگین زیان سهامداران به 12 درصد رسید و ناامیدی از بهبود اوضاع تالار شیشه‌ای بیشتر شد‌. کارشناسان معتقدند تغییرات مدیریتی بازار سرمایه در کنار کاهش شدید بهای نفت در بازارهای جهانی و نیز ابهامات لایحه بودجه 1394 موجب شده است تا جو ترس و ابهام در بورس حاکم شده و بازار انگیزه‌ای برای خرید نداشته باشد به‌طوری که در شرایط فعلی نقدینگی در بازار سرمایه به شدت کاهش یافته و حقوقی‌های بازار نیز انگیزه‌ای برای حمایت ندارند‌.

این اتفاقات موجب شد تا در بازار روز گذشته هم اکثر قیمت سهام شرکت‌ها افت کرده و صف‌های سنگین فروش تشکیل شود به‌طوری که روز گذشته شرکت‌های بانک ملت، مپنا، غدیر، چادرملو، فولاد، بانک تجارت، تاپیکو، گروه توسعه ملی و بانک پارسیان، نفت و گاز پارسیان و ایران‌خودرو بیشترین تاثیر را در افت شاخص بورس گذاشتند‌. در بازار روز گذشته شرکتهای ایران ترانسفو، گلوکوزان و سرمایه‌گذاری مسکن شمالشرق از بیشترین تقاضای خرید برخوردار شده و سرمایه‌گذاری ساختمان ایران،گسترش سرمایه‌گذاری ایران‌خودرو و نوسازی و ساختمان تهران بیشترین تقاضای فروش را به خود اختصاص دادند‌. همچنین روز گذشته بیش از 659 میلیون سهم به ارزش 153 میلیارد تومان مورد معامله قرار گرفت و ارزش بازار سرمایه تا سطح 314 هزار میلیارد تومان افت کرد‌. 

اخبار اقتصادی - اقتصادآنلاین