بانک مرکزی: دخل خانوار 35درصد کمتر از خرج (+جدول)

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

اخبار اقتصادی -  تازه‌ترین آمار بانک‌مرکزی برای سال‌91 مشخص کرد
دخل خانوار 35درصد کمتر از خرج

ولی شاید تا زمانی که با اعداد و ارقام رسمی اعلام‌شده مقایسه نشود؛ چندان ملموس و قابل‌درک نباشد. برای اشراف بیشتر به موضوع نگاهی به آمارهای منتشرشده بانک‌مرکزی انداخته و درآمدها و هزینه‌ها را قیاس می‌کنیم تا به درک بهتری از میزان سختی معیشت خانواده‌ها در این سال برسیم.

درآمد 35‌درصد کمتر از هزینه
بر اساس این آمار رسمی، هر خانوار ایرانی در سال 91 به‌طور میانگین یک‌میلیون‌و 747‌هزار‌تومان هزینه خوراکی و غیرخوراکی داشته است و در مقابل میانگین درآمد پولی خانوار در این سال یک‌میلیون‌و 140‌هزار‌تومان ماهانه برآورد شده است که مقایسه این آمار نشان می‌دهد میانگین درآمد خانوار 35‌درصد کمتر از متوسط هزینه‌ها بوده است.

حتی اگر درآمدهای غیرپولی خانوار را هم به مجموع درآمدها اضافه کنیم باز هم هرماه متوسط درآمد خانوار به یک‌میلیون‌و 358‌هزار‌تومان می‌رسد که 22‌درصد عقب‌تر از هزینه‌های ماهانه خواهد بود.

خط فقر 2/5میلیون‌تومان، حداقل دستمزد
 487‌هزار‌تومان
وقتی حسین راغفر، طراح نقشه فقر ایران از رسیدن خط فقر در تهران به دو‌میلیون‌و 500‌هزار‌تومان خبر داد؛ بسیاری از کارشناسان این عدد را بدبینانه دانستند اما آمارهایی که از سوی بانک‌مرکزی به‌تازگی منتشر شده نشان می‌دهد این تحلیل راغفر چنان دور از واقعیت نیست. خط فقر در شرایطی دو‌میلیون‌و 500‌هزار‌تومان برآورد می‌شود که امسال حداقل دستمزد تعیین‌شده 487‌هزار‌تومان یعنی یک‌پنجم خط فقر بوده است.

حداقل دستمزد 82‌درصد از هزینه خوراک خانوار را تامین کرد
با توجه به اینکه دستمزد تعیین‌شده برای سال 91، 389‌هزار‌تومان بود؛ مقایسه این رقم با هزینه‌ ماهانه یک خانوار برای تامین موادخوراکی در این سال نشان می‌دهد کف دستمزدها فقط توانسته 82‌درصد از هزینه خوراک خانواده را تامین کند و برای سایر هزینه‌ها مانند پوشاک، مسکن، درمان، آموزش و... ریالی از حداقل دستمزد باقی نمانده است.

هزینه مسکن 34‌درصد بیش از دستمزد
طی سال 91 هر خانوار برای مسکن خود 592‌ هزار‌تومان ماهانه هزینه کرده است. این رقم هم در قیاس با دستمزد 34‌درصد بیشتر بوده و حکایت از توان پایین کارگران برای تامین این نیاز اولیه دارد.

با این تعاریف خانواری که تنها یک فرد شاغل با حداقل دستمزد دارد شاید از عهده تامین یکی از نیازهای خانوار آن به‌طور نیمه برآید.  این اتفاق به‌گفته حمید همتی، کارشناس مبانی اقتصاد سبب شده است افراد برای تامین هزینه‌های زندگی ناگزیر به اشتغال در دو یا سه شیفت کاری شوند یا آنکه همه اعضای خانوار را ناچار به حضور در بازار کار و کسب درآمد کرده است. 

او معتقد است برای تعیین حداقل دستمزد همیشه به نرخ تورم توجه و از سبد معیشت خانوار غفلت شده است که این مساله موجبات شکاف عمیق و تاریخی درآمد و هزینه را فراهم کرده که هر ساله نیز بر عمق آن افزوده می‌شود.

594‌هزار‌تومان حداقل دستمزد احتمالی سال 93
اما آمار هزینه 1/7میلیون‌تومانی و درآمد 1/1میلیون‌تومانی مربوط به سال 91 بود و به‌طور قطع در سال 92 با تورم 38‌درصدی، این آمار دستخوش تغییرات بیشتر خواهد شد. از آنجا که تورم سال 92 طبق آمار بانک‌مرکزی 38‌درصد بوده و نرخ رشد دستمزد در این سال 25‌درصد در نظر گرفته شده به‌نظر می‌رسد این تغییرات به سمت افت رفاه خانوار میل بیشتری داشته باشد. 

اکنون در ماه پایانی سال، زمانی که تکلیف حداقل دستمزد سال آینده مشخص می‌شود زمزمه‌هایی مبنی بر افزایش 20 تا 22‌درصدی دستمزدها به گوش می‌رسد. با در نظر گرفتن 22‌درصد رشد، دستمزد سال آینده به 594‌هزار‌تومان بالغ می‌شود که حتی اگر هزینه‌های سال 91 را هم با این کف دستمزد مقایسه کنیم باز هم درآمد یک کارگر از هزینه ماهانه خانواده‌اش 65‌درصد کمتر خواهد بود.

اما متاسفانه هزینه‌ها ثابت نمی‌ماند و تورم 38‌درصدی سال 92 و احیانا تورم 25‌درصدی سال 93 نیز بر گرده خانوار بیش از این سنگینی خواهد کرد.

دستمزد سال آینده 449‌هزار‌تومان با کسر تورم
هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی هم برای سال آینده حداکثر افزایش 20‌درصد را عنوان می‌کند. او از این بابت چنین رقمی را پیش‌بینی می‌کند که تعیین حقوق کارمندان در بودجه 18‌درصد در نظر گرفته شده و دولت نسبت به رشد تورم سال آینده نگرانی دارد.

  حق‌شناس تاکید می‌کند که در سال‌های گذشته همواره افزایش دستمزدها از نرخ تورم سالانه کمتر بوده و این امر عقب‌ماندگی درآمد از هزینه‌های خانوار را رقم زده است. نرخ تورم سال‌جاری را اگر حداقل 35‌درصد فرض کنیم باید طبق قوانین، حقوق کارگران هم به همین میزان - البته با در نظر گرفتن حداقل‌ها برای تامین سبد معیشت خانوار- افزایش یابد ولی با عنایت به نگرانی‌های دولت به نظر نمی‌رسد بیش از 20‌درصد افزایش حقوق تصویب شود.

  وی توضیح می‌دهد: در صورتی‌که 20‌درصد به حقوق کارگران اضافه شود، حداقل دستمزد به 584‌هزار و 400‌تومان می‌رسد. وقتی این رقم را به نرخ ثابت محاسبه کنیم یعنی تورم 35‌درصدی سال 92 را از میزان دستمزد تعیین‌شده کسر کنیم؛ حقوق سال 93 برابر با 449‌هزار‌تومان خواهد شد. به عبارت ساده‌تر با وجود افزایش 20‌درصدی دستمزدها اما قدرت خرید کارگران نسبت به سال 92 حدود هشت‌درصد کمتر می‌شود. 

اخبار اقتصادی - شرق