آینده نفت دنیا مشخص شد

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : چهارشنبه, 17 آبان 1396 11:05

 رضا زندی روزنامه‌نگار ارشد و تحلیلگر نفتی در یادداشتی برای روزنامه اعتماد نوشت:سند چشم‌انداز اوپک چین و هند را به عنوان دو کشوری که تقاضا برای نفت را بالا خواهند برد معرفی کرده است.

دبيركل سازمان كشورهاي صادركننده نفت، عصر ديروز در مراسمي از سند چشم‌انداز ٢٠٤٠ اوپك رونمايي كرد. اين يكي از معتبرترين اسناد بين‌المللي براي نگاه كردن به آينده عرضه و تقاضا و موضوعات مرتبط با بازار جهاني نفت است. اوپك پيش‌بيني كرد كه تقاضاي نفت در سال ٢٠٤٠ به بيش از ١١١ ميليون بشكه در روز برسد. مصرف جهاني نفت در سال ٢٠١٦ به طور متوسط روزانه ٩٥ ميليون و ٤٠٠ هزار بشكه بوده است.

سند چشم‌انداز اوپك چين و هند را به عنوان دو كشوري كه تقاضا براي نفت را بالا خواهند برد معرفي كرده است. با اين حال، نرخ رشد تقاضا از حدود يك‌ونيم ميليون بشكه در روز در سال ٢٠١٧ به ٨١٠ هزار بشكه در روز در سال ٢٠٢٢ و ٣٠٠ هزار بشكه در روز در سال ٢٠٤٠ كاهش خواهد يافت.

اين گزارش نشان مي‌دهد هر چند افزايش بهره‌وري و رشد استفاده از انرژي‌هاي تجديدپذير بر تقاضاي سوخت‌هاي فسيلي اثر خواهد گذاشت اما «نفت» همچنان مهم مي‌ماند و «اوپك» بازيگري تاثيرگذار خواهد ماند.

۱- يكي از نكات مهم در سند چشم‌انداز ٢٠٤٠ اوپك، افزايش توليد نفت شيل در امريكاست كه در چهار سال آينده رشد شتابنده‌اي خواهد داشت. در سال ٢٠٢١، توليد نفت شيل در امريكاي شمالي، ٧ ميليون و ٥٠٠ هزار بشكه در روز خواهد بود كه ٥٦ درصد بالاتر از پيش‌بيني‌هاي سال گذشته است. بيشترين توليد نفت شيل از امريكا خواهد بود. همچنان كه در كنار كانادا، آرژانتين و روسيه، شيل‌اويل‌ها توليد خواهند شد. توليد نفت شيل در امريكاي شمالي در سال ٢٠١٧، حدود ٥ ميليون و ١٠٠ هزار بشكه در روز بوده است. توليدكنندگان شيل اويل‌ها توانسته‌اند خود را با نوسان قيمت نفت وفق دهند. افزايش توليد نفت شيل در امريكا، وابستگي اين كشور به واردات نفت به ويژه از خاورميانه را كم خواهد كرد.

۲- سند چشم‌انداز ٢٠٤٠ اوپك، پيش بيني كرده است كه قيمت نفت به تدريج افزايش يابد. نفت برنت ديشب در بازار لندن، بشكه‌اي ٦٣ دلار و ٧١ سنت معامله شد. اوپك يك سال و نيم است كه تلاش مي‌كند سطح ذخاير جهاني نفت را به ميزان پنج سال گذشته برگرداند.

از اين‌روست كه با همكاري غيراوپكي‌ها روزانه يك ميليون ٨٠٠ هزار بشكه از بازار خارج كرده‌اند و قرار است حدود بيست روز ديگر دوباره دور هم جمع شوند تا به احتمال زياد توافق كاهش توليد را حداقل براي شش‌ماه ديگر تمديد كنند. هر چند تشديد تنش‌هاي اخير در خاورميانه و تحولات سعودي بر افزايش قيمت نفت تاثيرگذار بوده است اما، نبايد فراموش كرد كه بازار نفت در بلندمدت تابع مولفه‌هاي اصلي تاثيرگذار از جمله عرضه و تقاضاست.

اوپك با انسجام جمعي در درون اين سازمان و همكاري با غيراوپك توانسته است قميت نفت را از كانال ٢٠ دلاري، به محدوده بيش از ٦٠ دلار برساند. اعضاي اوپك، جملگي متكي به نفت هستند و اگر درآمدهاي پايدار آينده را مي‌خواهند راهي جز همكاري ندارند.

۳- سند چشم‌انداز ٢٠٤٠ اوپك پيش‌بيني كرده است عرضه نفت غيراوپكي‌ها از روزانه ٥٧ ميليون بشكه در سال ٢٠١٦ به روزانه ٦٢ ميليون بشكه در سال ٢٠٢٢ افزايش يابد كه بيش از پيش‌بيني‌هاي قيلي است. افزايش توليد نفت ايالات متحده در اين سبد نقش مهمي دارد. توليد نفت غير اوپكي‌ها اما، به مرور كاهش خواهد يافت و در سال ٢٠٤٠ به روزانه ٦٠ ميليون و ٤٠٠ هزار بشكه در روز مي‌رسد.

گزارش اوپك نشان مي‌دهد كه توليد اوپك در سال ٢٠٤٠ به روزانه ٤١ ميليون و ٤٠٠ هزار بشكه افزايش خواهد يافت. به عبارت ساده‌تر سهم اوپك در بازار جهاني نفت از ٣٤ درصد سال ٢٠١٦ به ٣٧ درصد در سال ٢٠٤٠ افزايش خواهد يافت. با اين معني، اوپك در سه دهه آينده سازمان مهم‌تري خواهد شد. با اين نتيجه‌گيري حالا مي‌توان گفت كه استراتژي بلندمدت اعضا بايد تحكيم روابط در داخل اين سازمان باشد.