رونق گراني
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : سه شنبه, 21 شهریور 1396 10:45
تابستان امسال پر بود از خبرهاي مسکني؛ از خبرهايي که از بالارفتن قيمت مسکن مي‌گفتند و از رکودي که به نظر مي‌رسد ديگر در حال کشيدن نفس‌هاي آخر است.
نگاهي به قيمت‌هايي که هنوز هم در آخرين روزهاي فصل گرم سال، سوداي بالارفتن دارند و تمايل زياد مردم براي خريد، حکايت از رسيدن روزهاي رونق به اين بازار مي‌کنند اما با بازشدن پاي دلالان به اين بازار، به نظر مي‌رسد که هنوز هم نمي‌توان به‌طور قطع از بازگشت رونق به اين بازار خبر داد. ماجراي اين تکاپوها و استقبال بيشتر مردم از خريد مسکن، با کاهش نرخ سود بانکي بود که شروع شد و حالا که تابستان رو به اتمام است، باز هم مي‌توان حکايت افزايش قيمت‌ها در پايتخت را شنيد؛ همان روزهايي که فايل‌هاي رهن در بنگاه‌هاي ملک به طرز عجيبي ناياب شد و سرمايه‌ها به جاي انباشتگي در بانک‌ها به سمت مسکن رفتند.
اين درحالي است که به اعتقاد برخي از کارشناسان بازار مسکن، افزايش خانه‌هاي خالي در بازار زمينه‌ساز گراني در اين بازار و تندتر‌شدن ضربان قيمت‌ها‌ست. حالا سؤالي که بيش از همه به ذهن مي‌رسد اين است که با اين تابستان شلوغ و پر از خبرهاي مسکن که گويي هنوز هم خيال تمام‌شدن ندارد، به راستي رونق به بازار برگشته يا نه و باز هم ماجراي اين شلوغي‌ها بي‌ارتباط با بازشدن پاي دلالان به اين بازار نيست؟ آن‌طور که بيت‌الله ستاريان، يکي از کارشناسان مسکن به «وقايع‌اتفاقيه» مي‌گويد: «از مدت‌ها قبل پيش‌بيني مي‌شد که در ميانه‌هاي همين امسال، بازار مسکن رونق مي‌گيرد اما با اتفاقاتي که در اقتصاد کشور افتاد و برجامي که تأثير خود را با تأخير در فضاي اقتصادي نشان داد، موضوع بازگشت رونق به بازار مسکن به تعويق افتاد.» ستاريان در ادامه از بازگشت رونق به اين بازار سخن گفته و اين‌طور ادامه مي‌دهد: «با توجه به اينکه درآمدهاي دولت با فروش بيشتر نفت افزايش يافته و بخشي از نقدينگي در اقتصاد کشور به بخش مسکن تزريق شده؛ بنابراين به نظر مي‌رسد که رونق به اين بازار بازگشته و پيش‌بيني مي‌شود روند فزاينده قيمت‌ها در اين بازار ادامه يابد.»
او در ادامه پيش‌بيني‌هاي خود از بازار مسکن اين‌طور توضيح مي‌دهد: «قبلا پيش‌بيني مي‌شد که در اواخر سال 95، مسکن رونق مي‌گيرد اما با تأخير در اجراي برجام و مسائل ديگر، اين موضوع کمي به تأخير افتاد که با تزريق نقدينگي به اين بازار، حالا مي‌توان نشانه‌هاي رونق در آن را ديد. به نظر مي‌رسد که اين روند تا اواسط سال آينده ادامه خواهد يافت و قيمت‌ها بالاتر بروند.» او درباره نگراني از ورود دلالان به اين بازار هم اين‌طور توضيح مي‌دهد: «هرگونه اظهارنظر درباره سوداگري در بازار مسکن، کاملا غيرکارشناسي است و اين اصطلاح درستي در این بازار نيست.»
به گفته ستاريان، «اگر مردم براي سرمايه‌گذاري به بخش مسکن جذب شده و قيمت مسکن افزايش مي‌يابد، اين بالارفتن قيمت به علت استقبال آنها از خريد نيست، بلکه افزايش قيمت مسکن ناشي از پتانسيل نهفته در خود اين بخش بوده که زمينه‌ساز گراني در اين بازار است.» به گفته اين کارشناس، مسکن همچون ديگر کالاهاي اقتصادي نيست که با خريد بيشتر و حتي احتکار آن، گران‌تر شود؛ بنابراين هر گروه سوداگري و احتکار در اين بازار زمينه علمي ندارد و نبايد گراني مسکن را ناشي از مواردي از اين قبيل دانست.
کاهش سود بانکي در نهايت به نفع مسکن و حتي بانک‌ها‌ست
اينکه با رسيدن نرخ سود سپرده‌هاي بانکي به 15درصد، سرمايه‌ها از بانک‌ها خارج شده و روانه بازار مسکن مي‌شود، ديگر خبر تازه‌اي نيست. حالا ديگر حدود 10 روزي از اجراي اين قانون بانکي مي‌گذرد و به نظر مي‌رسد تکاپوي مردم براي خريد مسکن هنوز هم با پايان‌يافتن تابستان ادامه دارد. آن‌طور که اظهارنظرهاي کارشناسان نشان مي‌دهد، برنامه جديد بانک‌ها براي کاهش نرخ سود با اينکه باعث خروج سرمايه‌هاي مردم از بانک‌ها شده و به احتمال زياد در بخش مسکن جايگزين شود اما اين برنامه در نهايت به نفع بانک‌ها خواهد بود. آن‌طور که ستاريان مي‌گويد: «با کاهش نرخ سود بانکي، گرايش مردم براي خريد مسکن بيشتر شده ولي خروج سرمايه‌ها از بانک‌ها به ضرر آنها نيست؛ چون در اقتصاد در هر سرمايه‌اي و در هر بازاري در نهايت به خود بانک‌ها برمي‌گردد.»
رشد 23,8 درصدي حجم معاملات مسکن در آخرين ماه تابستان
تابستان؛ همان فصل گرم جابه‌جايي‌ها درحالي رو به اتمام است که گويي مسکن کمي رونق گرفته و فضاي بازار با تکاپوي مردم براي خريد، گرم‌تر شده است. اين را مي‌توان از بالا‌گرفتن تعداد معاملات در آخرين ماه تابستان که نشان از رشد 23,8 درصدي حجم معاملات دارد، به خوبي درک کرد. آن‌طور که مهر گزارش کرده، اداره کل برنامه‌ريزي و اقتصاد مسکن معاونت امور مسکن و ساختمان وزارت راه‌وشهرسازي در گزارش تحولات بازار مسکن و اجاره‌بهاي واحدهاي مسکوني آپارتماني شهر تهران در مرداد ۱۳۹۶ از افزايش 23,8 درصدي حجم معاملات مسکن در اين ماه نسبت به ماه قبل از آن (تير ۹۶) خبر داد.
در اين گزارش با اشاره به معامله ۱۸ هزار و ۳۰۱ واحد مسکوني در تهران در ماه گذشته، اين تعداد معامله 5,9 درصد بيشتر از مدت مشابه سال گذشته (مرداد ۹۶) عنوان شده است. بر‌اساس گزارش وزارت راه و شهرسازي، منطقه پنج تهران با انجام دو هزار و ۶۹۸ فقره معامله بيشترين و منطقه ۱۹ با داشتن تنها ۱۰۹ فقره معامله، کمترين تعداد خريدوفروش مسکن را به خود اختصاص داده‌اند. همچنين بيشترين رشد از نظر تعداد معاملات مسکن را منطقه ۶ تهران با رشد 39,1 درصدي ثبت کرد و کمترين نرخ رشد معاملات مسکن را منطقه ۱۶ با 19,9 درصد رشد پشت سر گذاشت.
هر متر آپارتمان در پايتخت، 4 ميليون و ۶۰۰ هزار تومان
بر اساس اعلام دفتر برنامه‌ريزي و اقتصاد مسکن (بام) وزارت راه و شهرسازي، متوسط قيمت هر مترمربع آپارتمان مسکوني در پايتخت در طول يک ماه گذشته، چهار ميليون و ۶۰۰ هزار تومان برآورد مي‌شود که نسبت به تير رشد 0,7 درصدي داشته اما نسبت به مرداد سال گذشته، اين رشد معادل 6,3 درصد برآورد مي‌شود.
گفتني است؛ منطقه يک تهران با متوسط قيمت هر مترمربع ۹ ميليون و ۹۵۰ هزار تومان و منطقه ۱۸ با دو ميليون و ۲۵۰ هزار تومان براي آپارتمان، به ترتيب بيشترين و کمترين قيمت خريدوفروش را به نام خود زده‌اند. بااين‌حال، منطقه دو نسبت به مرداد ۹۵ بيشترين افزايش قيمت را داشته که 12,7 درصد رشد بوده است اما منطقه ۱۲ تهران کاهش دو درصدي متوسط قيمت هر مترمربع واحد مسکوني نسبت به پارسال را تجربه کرد.
مسکن همچنان گران مي‌شود
مسکني که حالا ديگر بيش از چهار سال از خواب سنگين آن گذشته، اين روزها در حال رسيدن به روزهاي رونق است. قيمت هر مترمربع زمين در تهران در گرم‌ترين فصل سال نسبت به سال‌هاي قبل و حتي ماه‌هاي قبل افزايش يافته و به نظر مي‌رسد که کاهش نرخ سود بانکي، اين بازار را از سال‌ها خواب سنگين جدا کرده است. آن‌طور که کارشناسان معتقدند اين روند رو به رشد به اين زودي‌ها تمام‌شدني نيست و قيمت‌ها تا اواسط سال آينده روبه رشد خواهد ماند.
آن‌طور که علي‌اصغر بدري به مهر گفته است: «با توجه به سيکل‌هاي رونق و رکود بازار مسکن، متوجه مي‌شويم در طول ماه‌هاي گذشته شوک‌هاي ريز قيمتي در بازار مسکن از قبيل افزايش صدور پروانه‌هاي ساختماني، افزايش معاملات و افزايش ملايم ميانگين قيمت هر مترمربع را از تابستان پارسال تا‌به‌حال تجربه کرده‌ايم که با احتساب تورم، اين افزايش با شيب ملايم را مي‌توان به توقف افزايش قيمت‌ها همراه با افزايش معاملات نسبت داد که نشان‌دهنده تمايل مردم به افزايش خريد مسکن مصرفي است.»
او با اشاره به توقف رشد مسکن در ماه‌هاي ابتدايي امسال به‌دليل همزماني با برگزاري انتخابات رياست‌جمهوري و سپس ادامه روند رو به رشد آن، گفت: ماه‌هاي گذشته بازار مسکن آرامشي را تجربه کرد که برخي به اشتباه از آن با عنوان رکود ياد مي‌کنند، درحالي‌که روند صعودي افزايش معاملات مسکن را شاهد بوده‌ايم. دليل آن هم عدم انجام معاملات سفته‌بازانه و تقاضاي دلالي مسکن بوده است.
اين اقتصاددان با اشاره به باقي‌ماندن سرمايه‌هاي سرگردان در بانک‌ها به شکل سپرده‌هاي بانکي براي کسب سود، تصريح کرد: از سيگنال‌هاي مثبتي که بازار مسکن در طول ماه‌هاي گذشته به دلالان نشان داده و همچنين مشکلاتي که مؤسسات مالي و اعتباري غير‌مجاز داشته‌اند و از سويي اصرار بانک مرکزي نسبت به رعايت افتتاح سپرده‌هاي بانکي‌ای با سود ۱۵ درصد در بانک‌ها، چنين برآورد مي‌شود که احتمال بازگشت دلالان و سفته‌بازان به بازار مسکن در ماه‌هاي آتي وجود دارد.
وي يکي ديگر از دلايل بازگشت دلالان به بازار مسکن را احتمال زیاد کاهش سود تسهيلات در پي کاهش تورم و سود سپرده‌ها دانست و خاطرنشان کرد: بازارهاي هم‌عرض به‌ويژه ارز و طلا اگرچه درحال‌حاضر از سوي سفته‌بازان نشانه رفته‌اند اما تجربه نشان مي‌دهد اين بازارها ويژه سرمايه‌گذاري کوتاه‌مدت هستند و در دو تا سه ماه آينده انتظار داريم تا سرمايه‌هاي سرگردان از بازار مسکن سردر بياورند.
اين تحليلگر بازار مسکن با اشاره به وجود ۵۰۰ هزار خانه خالي در تهران و ۵۰۰ هزار واحد مسکوني در دست ساخت از يک سو و 2,5 ميليون خانه خالي و همين تعداد واحد در دست ساخت در کشور، گفت: بنابراين فعلا باوجود پيش‌بيني ورود دلالان به بازار مسکن، با مازاد عرضه مواجه هستیم که اين خانه‌هاي خالي مي‌توانند بخشي از سرمايه سرگردان دلالان و سفته‌بازان را به خود جذب کنند. در نتيجه اگرچه با افزايش شديد تقاضا ممکن است مواجه شويم اما اين افزايش ناگهاني تقاضا به افزايش ناگهاني و شوک‌آور قيمتي مسکن منجر نخواهد شد زيرا خانه‌هاي خالي بخشي از سرمايه‌هاي سرگردان را به خود جذب کرده و اين اقدام ضرباهنگ افزايش ناگهاني و شوک‌آور مسکن را خواهد گرفت و سبب مي‌شود تا با افزايش ۵۰ يا ۶۰ درصدي قيمت مسکن که در پايان دهه ۸۰ شاهد آن بوديم، مواجه نشويم.
اخبار اقتصادی - وقایع اتفاقیه
