بحران در کمین بورس تهران؟
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25
اخباراقتصادی - نسخه ویژه برای متولی بازار پولی؛
بحران در کمین بورس تهران؟/ آینده بازار سرمایه پس از سقوط قیمت نفت و گرانی دلار
به گزارش تابناک ، افت سنگین قیمت جهانی نفت و پیش بینی تداوم آن در هفته های آتی تنها به یک جرقه نیاز خواهد داشت تا آتش جنگ را میان قدرتهایی همچون روسیه و آمریکا بر سر منافع سیاسی شعله ور کند.
در این میان همراهی عربستان سعودی و هم پیمانان عربی او در افزایش ظرفیت نفت صادراتی و بیتوجهی این کشور به شرایط بازار های جهانی، برای اقتصاد ایران دردسرهای جدیدی را آنهم در آستانه توافق بزرگ هسته ای با قدرتهای غربی بهوجود آورده است.
بحران در کمین بورس تهران؟
این متغییرهای سیستمایتک در کنار عدم تحقق انتظارهای بیش از حد تصور صاحبان صنایع و بنگاههای اقتصادی از بابت پایان مذاکرات هسته ای در سوم آذرماه امسال و به دنبال آن برچیده شدن یکجای تحریمهای ناعادلانه، منجر به بروز تقاضاهای به تعویق افتاده تامین ارز موردنیاز این واحدهای صنعتی و اقتصادی از نیمه نخست امسال به سه ماهه پایانی سال جاری شده است.
حال این پرسش مطرح می شود در شرایطی که اقتصاد ایران برای دستکم یکسال گذشته با ثبات نسبی در بازار ارز روبرو بوده و خیالش از بابت نوسان لحظه ای قیمتها راحت بوده، آیا دوباره با تکانههای شدید قیمتها و آشفتگی صنایع بورسی از بابت نبود چشم انداز روشن و واقعی برای تولید مواجه خواهد بود؟ آیا دوباره باید منتظر نزول بلا بر سر صنایع واردکننده و مصرف کننده ارز از بابت تامین مواد اولیه بود و یا اینکه با وجود کاهش درآمدهای نفتی دولت و به تبع آن، افت قیمت کالاها در بازارهای جهانی نظاره گر دپو شدن کالاهای صادراتی فاقد مشتری در بنادر گمرکی بود؟ در این شرایط بورس تهران که میزبان اغلب صنایع صادرکننده و به اصطلاح خام فروش است، با چه وضعیتی مواجه خواهد بود؟ آیا دوباره بحران سال 2008 و 2009 برای بازار سهام ایران تکرار خواهد شد؟
زنده شدن خاطرات تلخ در چهارراه استانبول
در این باره یک کارشناس ارشد بازار سرمایه می گوید: باید پذیرفت در شرایط فعلی، کاهش قیمت جهانی نفت به عنوان ابزاری برای تحت فشار قراردادن اقتصاد سیاسی روسیه و همچنین ایران از سوی آمریکا و عربستان بکار گرفته شده، با این تفاوت که هنوز شمشیری میان دو طرف از غلاف کشیده نشده است.
علی سلیمانی با اشاره به ذخایر ارزی موجود در خزانه بانک مرکزی ، افزود: بنابر اطلاعات دریافتی، میزان اسکناس ارزی موجود در بانک مرکزی ایران بالغ بر 700 میلیون دلار برآورد میشود. تزریق این میزان ارز در بازار آزاد هم اکنون به شیوه رئیس کل بانک مرکزی در دولت دهم پیش می رود و گویی تمام خاطرات این نهاد در آن دوران پر مناقشه برای بازار آزاد ارز در حال زنده شدن است؛ دورانی که افکار عمومی، دیگر به سخنان رئیس کل بانک مرکزی اعتنایی نداشت و برخلاف اظهارنظرهای وی عمل میکرد.
وی اظهارداشت: در آن مقطع زمانی ، تمام ذخایر ارزی ایران در دست رئیس کل وقت بانک مرکزی بود و وقتی بانک توسعه صادرات به تزریق 100 میلیون درهم امارات در بازار آزاد روی می آورد، اثرات این اقدام تا یک هفته ، از سرگیری جریان نوسانی قیمتها در بازار را به تعویق میانداخت اما اکنون نماینده یک بانک خصوصی در قابل ارایه کارت ملی از سوی مشتری چیزی در حدود 50 تا 100 هزار درهم یا دلار را عرضه میکند.
نیازی که خوش بینی ها به تعویق انداخت
تحلیلگر بورس تهران بر لزوم افزایش آرام نرخ ارز و دستیابی به قیمت واقعی آن در اقتصاد امروز ایران تاکید کرد و گفت: با توجه به افت قیمتهای جهانی نفت خام و از طرفی رکود تورمی کشور، پوشش ریسک افزایش تورم داخلی و خارجی با نرخ ارز داخلی ضروری است؛ هرچند که این مهم به خاطر خوشبینیهای بیش از اندازه از روند مذاکرات هسته ای کشور با گروه 1+5 و انتظار برای برچیده شدن تحریمها در ماههای گذشته به تعویق افتاده بود.
وی در برابر این پرسش که رفتار متولی بازار پولی کشور در مواجهه با افزایش نرخ ارز و اعلام کنترل قیمتها را تا چه حد با واقعیات کنونی بازار آزاد همراستا می داند؟ پاسخ داد: رئیس کل بانک مرکزی میگوید نوسانهای قیمتی بازار آزاد ارز روانی است و بازار بهزودی به تعادل میرسد که البته این گفته صحیحی است اما در چه نقطه زمانی و قیمتی بر کسی هنوز بر کسی معلوم نیست.
هنوز موج خانمان سوز آغاز نشده
سلیمانی افزود:در روانشناسی بازارها همواره معامله گران با چندین موج قیمتی مواجه هستند. در موج اول مجموعه ای از حرفهایها همچون بانکها و موسسات اعتباری، صاحبان صنایع بزرگ و بنگاههای اقتصادی روند صعودی قیمتها در بازار را بهوجود میآورند که البته تعامل عرضه و تقاضا بر سر قیمتها به معنای نقطه تعادلی بازار نیست.
وی ادامه داد: در موج دوم پس از آنکه قیمتها اصلاح شد و اغلب خریداران دیروز بازار، فروشندگان امروز شدند، همزمان بانک مرکزی نیز با انتقاد از روند افزایش قیمتها اقدام به تزریق اسکناس ارز در بازار می کند. در نهایت نیز موج سوم که موج خانمان برانداز است، آغاز میشود که در این موج همه مردم با خارج کردن سپردههای خود از بانکها به بازار آزاد ارز هجوم میآورند.
به باور این کارشناس بازار سرمایه، در حال حاضر بازار ارز در موج اول صعودی خود قرار گرفته و هنوز با ترس و نگرانی عمومی در جامعه فاصله دارد. در حال حاضر بانکها با تبدیل سپردههای ارزی به ریال و به گردش درآوردن آن در بازار و نیز صاحبان صنایع و شرکتهای سرمایه گذاری بزرگ برای تامین مصارف ارزی خود در نوسانی شدن قیمتها سهم پررنگی دارند.
قیمتها زیر سایه ریسکها واقعی میشوند
وی با بیان اینکه نرخ دلار طی سالهای اخیر با وجود بحران سال 2008 و دیگر متغییر های سیستماتیک به رشد واقعی خود در اقتصاد ایران دست نیافته است، عنوان کرد: نرخ ارز به دلایلی همچون تقویت دلار جهانی، مطلوب نبودن چشم انداز مذاکرات هسته ای و کاهش 50 درصدی قیمت جهانی نفت خام و به تبع آن، کاهش حجم ریالی درآمدهای نفتی دولت باید در انتهای امسال به تدریج به نقطه تعادلی واقعی خود دست یابد. در شرایطی که دولت به لحاظ اخذ مالیات بر ارزش افزوده و یا افزایش بهره مالکانه معادن و از سویی گران تر شدن نرخ سوخت و سایر ابزارها قادر به جبران درآمدها نیست، می توان انتظار داشت که نرخ ارز به آرامی به رشد خود ادامه دهد.
سیگنال مثبت ارز در بازارها
این تحلیگر اقتصادی گفت: به طور حتم پس از افزایش نرخ دلار، قیمت سایر کالاهای متکی بر نرخ دلار همچون تجهیزات کامپیوتری، خودروی تجاری و پس از آن قیمت مسکن و ملک و در نهایت بازار سرمایه با صعودی شدن نماگرها و قیمتها مواجه خواهند شد. به هر ترتیب افزایش نرخ ارز گرچه در کوتاه مدت بر زندگی مردم اثرگذار خواهد بود اما در بلند مدت منافع صاحبان صنایع و بنگاههای اقتصادی را تامین خواهد کرد.
به گفته سلیمانی، قیمت دلار معلول تورم در اقتصاد ایران است و در شرایط فعلی بهترین روش برای بانک مرکزی، تلاش برای جلوگیری از هر گونه تشنج در بازار ارز و حفظ آرامش فکری مردم جامعه است.
یک توصیه مهم برای متولیان بازار پولی
وی با توصیه به متولیان بازار پولی و ارزی کشور، گفت: بانک مرکزی در شرایط فعلی از تزریق منابع ارزی تا زمانی که شوک جدیدی در بازار ارز به وجود نیامده است، جلوگیری کند تا برخی قیمتهای کاذب در بازار محقق نشود.
سلیمانی در پایان خاطر نشان کرد: چانچه نرخ نفت خام در بودجه سال آینده دولت با نرخ 72 دلار برای هر بشکه به تصویب نمایندگان مجلس برسد، با توجه به افت 25 درصدی قیمت جهانی نفت در هفتههای اخیر می توان حدس زد که کف قیمت دلار مبادلاتی بانک مرکزی چه نرخی خواهد بود.
اخباراقتصادی - تابناک