با اين پول‌ها چه خواهيم كرد؟
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25
ظاهر امر نشان مي‌دهد كه مذاكرات ایران و1+5 در اوایل تيرماه به نتيجه خواهد رسيد و تحريم‌ها لغو خواهند شد. نگارنده بنا ندارم به موارد و مصاديق لغو تحريم‌ها يا توقف تحريم‌ها بپردازم؛ موضوعاتي كه تيم مذاكره‌كنند ايران به يقين منافع ملي را در نظرخواهند گرفت. فرض را برآن بگيريم كه در دهم تيرماه همه تحريم لغو يا متوقف شده و پول‌هاي بلوكه‌شده ايران كه علي‌الظاهر بيش از 150ميليارد دلار و هم‌اكنون در حساب چندين دولت مسدود شده است را به‌دست آورديم؛ از طرفي مقادير زيادي نفت هم روي درياها ذخيره كرده‌ايم که مهم‌تر از آن با لغو تحريم‌ها، خصوصا قطعنامه 1929 امكان فروش نفت و دريافت پول آن به‌صورت مستقيم از دست خريدار فراهم مي‌شود و صادرات دیگر فرآورده‌ها از جمله گاز و مشتقات نفت هم ارزآور خواهد شد.
پرسش اما اين است «با اين پول چه خواهيم كرد؟» هرچند براين باورم دولت‌هايي كه در پي تحريم‌هاي نفتي پول ايران را بلوكه كرده‌اند بعد از رفع تحريم‌ها، همه پول‌ها را به‌صورت نقد نخواهند پرداخت و این موضوع قصه‌ساز خواهد شد و اگر مديريت نكنيم بازار ايران دوباره با انباشت اجناسي كه اجبارا بايد از اين دولت‌ها خريداري كنيم پرخواهد شد و ته‌مانده رمق توليدات داخلي را هم خواهيم گرفت. به يك موضوع ساده اشاره مي‌كنم: يكي از دوستانم سهامدار يكي از شركت‌هاي توليد‌كننده شيرآلات است.
ماركي معروف كه امروزه ديگرسودآوري ندارد، داستان از اين قرار شد كه در ابتدا به لحاظ تفاوت قيمت توليد داخلي با نمونه وارداتي از چين، قسمت‌هايي از قطعات شيرآلات را از چين وارد كردند، بعد از مدتي نامرغوب بودن جنس وارداتي، سبب شد مصرف‌كنندگان ديگر رغبتي به شيرآلات توليدي اين كارخانه نشان ندهند و واردات كالاي مشابه هم با قيمت‌هايي به مراتب پايين‌تر باعث ركود توليد شركت و در واقع توقف توليد شد.
فرض كنيم كشوري كه بخشي از پول‌هاي بلوكه‌شده را دراختيار دارد ما را مجبور به خريد كالایی کند که نمونه داخلي دارد. ازاين گذشته، اگر 150ميليارد دلار ناگهان وارد خزانه شود براي هزينه‌كرد اين مبلغ چه برنامه‌اي داريم؟ لابد خواهيد گفت دولت به شركت‌هاي مختلف پيمانكاري بدهكار است، بخشي از اين پول‌ها را بايد به اين نوع شركت‌ها پرداخت كرد، نمي‌دانم چه مبلغي خواهد ماند هرچند توقع اين است كه دولت دكتر روحاني طرح و برنامه‌هاي دولت سابق را كه در بي‌رويه هزينه كردن پول بدون برنامه يد طولايي داشت، درپيش نخواهد گرفت، دولتي كه بعضی از آمارها نشان مي‌دهد 700 ميليارد دلار را مشخص نشد چطور هزینه کرده است. به گفته دكترروحاني نزديك به 46درصد از درآمد دولت صرف مسكن مهر شد، مسكني كه بدون برنامه و در نظرگرفتن زيرساخت‌هاي موردنياز به‌صورت انبوه توليد و فاقد امكانات اوليه سكونت از فضاي آموزشي و تجاري است. كلنگ‌زدن‌هاي بي‌حاصلی كه جز تابلویي در مبادي ورودي شهرها و بالابردن توقع مردم محلي حاصلي ندارد. نمي‌دانم دولت چه برنامه‌اي دارد؟
دكتر نوبخت سخنگوي دولت در نخستين نشست خبري خود در سال 94 درباره سقف بودجه سال 94 گفت: در سازمان مديريت به‌گونه‌اي برنامه‌ريزي شده كه اگر سقف درآمدهاي ما بيش از درآمدهاي تعيين شده در بودجه94 باشد به‌ويژه لغو تحريم‌ها كه اميدواريم با مساعي همكارانمان اين مهم به نتيجه برسد و منابع بيشتري در اختيار داشته باشيم بودجه در سايه‌اي در كنار بودجه فعلي در نظر گرفته شود تا به نحو شايسته‌تري از اين منابع استفاده كنيم. فرض نگارنده زماني است كه ميلياردها دلار وارد خزانه مي‌شود. آيا همانند دولت سابق توسط جمشيد بسم‌ا... و صرافي‌هايي كه مي‌گويند ميلياردها دلار نفع بردند آنها را نقد خواهيم كرد و دوباره لگام اسب تورم رها شده را به تاخت خواهيم آورد؟ در موقعيت حساسي قرار داريم.
اخبا ر اقتصادی - نعمت احمدی ,آرمان
