کامرسانت: روسیه از غربی ها در ورود به ایران عقب ماند؛ توافق «نفت - کالا» در آستانه ناکامی

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

کامرسانت نوشت: بعد از 25 سال رویارویی، غرب برای ورود به تهران تعجیل نشان می دهد.

به گزارش تیک ، در پی عقد توافقنامه پیرامون برنامه هسته ای ایران، روند قرابت تهران با غرب، سرعت می گیرد. چندی پیش، فدریکا موگرینی، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در امور بین الملل و لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه، وارد تهران شد.

شدت گیری روابط میان سیاستمداران پیشروی اتحادیه اروپا با ایران، نه فقط چراغ سبزی است برای ورود تجارت اروپا به بازار ایران، بلکه باعث تجدید نظر غرب در خصوص نقش ایران در سیاست جهانی نیز می شود. در چنین موقعیتی، روسیه نقش جدید رقابتی را ایفا می کند و شانس آن برای عقب گذاشتن رقبا چندان بالا نیست: بر اساس خبرهای رسیده بهنشریه «کامرسانت»، توافقنامه چندین میلیاردی سال گذشته «نفت در ازای کالا» میان مسکو و تهران، با خطر ناکام ماندن مواجه شده است، زیرا، کمترین صادرات نفتی از سوی ایران به روسیه صورت نگرفته است.

سرعت گیری روند قرابت میان تهران با غرب، روسیه را در موقعیت دشواری قرار می دهد. مسکو که در عصر بحران هسته ای ایران، روابط ویژه ای با تهران داشت، در شرایط جدید، در نقش غیر منتظره ای، کشور رقابت کننده، واقع می شود که با وجود بروز مشکلات در همکاری های دو جانبه، شدت بیشتری به خود می گیرد.

گفتنی است که در پاییز سال گذشته، روسیه و ایران ضمن رسیدن به توافق پیرامون مجموعه پروژه های تجاری مشترک به ارزش 70 میلیارد دلار، اقدام به امضای یادداشت تفاهم نمودند. این توافق «نفت در ازای کالا» نام گرفت: قرار بود، ایران نفت خود را به روسیه ارسال کند (برای صادرات مجدد به کشورهای ثالث) و در ازای آن، کالاهای روسی دریافت کند (واگن ها، هواپیماهای مسافر بری، مصالح ساختمانی، تجهیزات کشاورزی و غلات) و بهای خدمات مورد نیاز (برقی کردن خطوط راه آهن و ساخت نیروگاه های حرارتی) را پرداخت کند. اما، بر اساس خبرهای رسیده برای نشریه «کامرسانت»، این توافقنامه با خطر ناکامی مواجه شده است.

به گفته منبع نشریه «کامرسانت»، کمترین صادرات نفتی به روسیه انجام نشده است. هم صحبت نشریه «کامرسانت» باور دارد، مقصر روسیه است که «بیش از حد محتاطانه» عمل می کند و برای خرید نفت از ایران، طرح پیچیده همکاری با شرکت سری را برنامه ریزی کرده است. با کمک این طرح، روسیه تلاش می کرد از مواجه شدن با تحریم های مکمل از سوی آمریکا بگریزد: آمریکایی ها بیم از آن داشتند که درآمدهای حاصل از فروش نفت، از تمایل ایران برای رسیدن به سازش در رابطه با پرونده هسته ای اش بکاهد و از این رو، روسیه را به اعمال تحریم های جدید، در صورت اجرای این توافقنامه تهدید می کردند. این مقام ایرانی چنین گله گزاری کرد: «اما، طرح مربوط به شرکت میانجی گر موثر واقع نشد. و اکنون نیز به هیچ وجه مشخص نیست که در خصوص بخش دوم توافق – کالاها - چه قراری اتخاذ خواهد شد».

منابع نشریه «کامرسانت» در روسیه تصریح کرده اند که کمترین ارسال نفتی در چارچوب توافق با ایران انجام نشده است. در این میان، هم صحبت نشریه «کامرسانت» در دولت روسیه معتقد است که به احتمال زیاد، بخش نفتی این توافقنامه، آینده ای نخواهد داشت، زیرا در پی لغو تحریم ها، ایران خود قادر خواهد شد، نفت خود را به فروش برساند و نیازی به واسطه گر به شکل شرکت روسی نخواهد داشت. وی خاطر نشان می کند: «این امر، باعث خواهد شد تا ایران امکان پرداخت حساب ها برای خرید تجهیزات و دیگر کالاهای ما را به دست آورد». در این میان، منبع نشریه «کامرسانت» نیز اشاره کرده که در شرایط کنونی، تهران خود را برای انجام توافق های پیشین با روسیه متعهد نخواهد دید و احتمال دارد، پیشنهادات دیگر یاران و ارسال کنندگان را بررسی کند. دیروز، در وزارت نیرو، در خصوص این رویکرد ایران کمترین تفسیری ارائه نشد.

در حالی که روابط تجاری – اقتصادی مسکو و تهران، راه آزمون های پیچیده ای را طی می کند، همکاری تجاری و سیاسی ایران و غرب نیز در پی عقد توافقنامه پیرامون پرونده هسته ای ایران مورخ 14 ماه ژوئیه در وین، رنسانس جدیدی را تجربه می کند. دیروز، برای نخستین بار، فدریکا موگرینی، نماینده ارشد اتحادیه اروپا در امور بین الملل، به تهران سفر کرد. خانم موگرینی نظریه روابط جدید اتحادیه اروپا با تهران را در مقاله خود تحت عنوان «توافقنامه با ایران – فاجعه برای داعش» که در نشریه انگلیسی «گاردین» منتشر شده، تفسیر کرده است. رئیس دیپلماسی اروپا می نویسد: «توافقنامه وین، به تلاش های تروریست ها در جهت «راه اندازی رویارویی تمدن ها» ضربه وارد خواهد کرد». وی یادآور می شود: منافع کشورهای اتحادیه اروپا در ایران، فقط به تجارت خلاصه نمی شود و شامل جستجوی راهی برای گفتگوی سیاسی و همکاری در زمینه امنیتی نیز است.

قرار است، در ماه سپتامبر و در نشست آینده کمیسیون بین دولتی نیز نمایندگان روسیه و ایران سرنوشت همکاری تجاری – اقتصادی دو کشور را بحث و بررسی کنند. در این میان، کارشناسان توصیه می کنند، اوضاع مربوط به دشواری های پیش آمده، تراژیک نشان داده نشود.

لانا رواندی فدائی، کارمند علمی ارشد مرکز مطالعات خاور نزدیک در انستیتوی خاور شناسی آکادمی علوم روسیه، به نشریه «کامرسانت» گفت: «در پی عقد توافقنامه وین، بسیاری از سیاستمداران اروپایی به ایران هجوم بردند و این به هیچ وجه تعجب آور نیست. بازار ایران بعد از لغو تحریم ها، به لقمه چرب و نرمی برای تجارت جهانی بدل خواهد شد. در این میان، من با گسترش این تفکر که لغو تحریم ها و قرابت ایران با غرب، باعث رانده شدن روسیه از ایران خواهد شد، موافق نیستم. زیرا، به خصوص در عصر اعمال تحریم ها، روابط تجاری – اقتصادی روسیه و ایران با وضعیت بسیار اسفناکی مواجه شده بود و بسیاری از قراردادها و برنامه های مربوط به همکاری دو کشور ناکام ماندند. لغو تحریم ها، برای تجارت روسیه نیز امکانات جدیدی مهیا خواهد کرد».

 این کارشناس همچنین، با این مسأله که روسیه نفوذ سیاسی خود در ایران را از دست خواهد داد، موافق نیست. خانم رواندی فدائی، به نشریه «کامرسانت» اطمینان داد: «جوانان ایرانی مجذوب غرب هستند، اما سران سیاسی این کشور فراموش نخواهند کرد که مسکو برای تهران چه کارهایی انجام داده است».

 اخبار اقتصادی  - تیک