چرا روحانی انتقاد علیه کاسبان تحریم را کاهش داده است؟

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

 می توان نرمتر شدن لحن روحانی در قبال کاسبان تحریم را تلاشی برای وادار کردن رانت خواران به سرمایه گذاری در بخش تولید و کاستن از فعالیت های سوداگرانه آنان دانست.

 
به گزارش خرداد، سایت تحلیلی "المانیتور" با انتشار گزارشی این پرسش را مطرح کرده است که چرا در طول هفته های اخیر "حسن روحانی" رییس جمهوری از دامنه انتقادات خود علیه کاسبان تحریم و مخالفان لغو تحریم های بین المللی وضع شده علیه ایران کاسته است.

 المانیتور با اشاره به این پرسش می نویسد:"روحانی یا از این رویکرد به عنوان تاکتیکی به منظور برد بهره می گیرد و یا آن که در حال اعطای امتیاز به طرف مقابل یعنی مخالفان لغو تحریم هاست و بدین خاطر لحن ملایم تری را در پیش گرفته است".

المانیتور ارزیابی می کند که روحانی نسبت به گذشته لحن نرم تری را در قبال کاسبان تحریم در پیش گرفته است و در این باره می نویسد:"بسیاری از اقتصاددانان نسبت به آن گروهی که در فاصله سال های2005 تا 2012 میلادی با افزایش قیمت نفت و رسیدن کشور به درآمد نفتی 700 میلیارد دلاری ثروتی زیاد را انباشته اند هشدار داده اند. برخی از اقتصددانان معتقدند که این حجم از سرمایه سبب ایجاد یک طبقه اجتماعی جدید شده است که اجازه نمی دهد دولت نقش مثبت خود را در اقتصاد ایران ایفا کند".
 
المانیتور بر این گمان است که لحن روحانی در سخنرانی 12 اکتبر در استان مازندران در قبال کاسبان تحریم در مقایسه با گذشته ملایم تر بوده و در این باره می نویسد:"در مدت دیدار روحانی از ساری، وی گفت که کاسبان تحریم در صورت لغو تحریم های بین المللی وضع شده عیله ایران ضرر نخواهند کرد. او گفت که آنان نیز از ثمرات لغو تحریم بهره مند می شوند و لزومی ندارد که از رونق بازار و خارج شدن کشور از رکود نگرانی به خود راه دهند".

 المانیتور این لحن ملایم را تلاشی از سوی میانه روها برای کاستن از دامنه تشدید تنش در عرصه سیاست داخلی می داند و در این باره می نویسد:"با این حال، از سوی دیگر این لحن ملایم می تواند به نوعی شکست و عقب نشینی دولت در مقابل مافیای اقتصادی قلمداد شود که در حال حاضر در وضعیت وخیم اقتصاد ایران نقش دارد".

المانیتور در ادامه اشاره می کند که هنوز مشخص نیست که چه میزان سرمایه در دست اشخاص و نهادهایی است که به دولت احمدی نژاد وفادار بوده اند. "سعید لیلاز" اقتصاددان در تهران می گوید که این میزان در حدود 500 میلیارد دلار و بیش از کل تولید ناخالص می ایران است. او اشاره می کند که بیش از 20 درصد از ثروت ملی ایران در اختیار 100 هزار خانواده خاص است. او در مصاحبه اخیر خود با "تجارت فردا" اشاره کرده که بر این باور است که که دولت روحانی برای برخورد و رویارویی با این افراد و خانواده های قدرتمند از قدرت کافی برخوردار نیست و مجبور است که با آنان صالحه کند تا سرمایه های بزرگ آن ها نفعی هم برای جامعه داشته باشد بدون توجه به آن که چه کسانی صاحبان این سرمایه هستند چرا که در غیر این صورت این جمعیت کوچک اما قدرتمند علیه دولت روحانی کارزار وسیعی را سازماندهی می کرد.

لیلاز درباره کسانی چون "بابک زنجانی" معتقد است که به آنان باید فرصت دیگری برای بازپرداخت بدهی های شان داده شود تا خطری علیه سرمایه نباشند. المانیتور در ادامه اشاره می کند که برخی از رسانه ها مدعی شده اند که روحانی متوجه شده که افرادی که در رشوه و ارتشا نقش داشته به مراکزی متصل هستند که مقابله با آن ها تلاشی بیهوده خواهد بود و در این باره می نویسد:"در عوض او درصدد آن برآمده که محیط کسب و کار را  شفاف تر کند و چشم انداز نظارتی دولت بر صنایع و سرمایه گذاری ها بیش تر شود. از این منظر می توان به رونق شرکت های کوچکتر امیدوار بود".

با این حال، یحیی آل اسحاق رییس اتاق بازرگانی تهران اشاره می کند که بخش خصوصی از این موضوع می هراسد که شرکت های وابسته به برخی نهادهای خاص با سوء استفاده از نفوذ خود به منافع آنان اسیب برسانند. المانیتور درباره می نویسد:"فارغ از چرایی لحن نرمتر روحانی در قبال کاسبان تحریم این فرصت خوبی خواهد بود تا آنان بتوانند سرمایه خود را صرف تولید بیش تر در داخل ایران کنند به جای آن که بیش تر به فکر تجارت و فعالیت های سوداگرانه باشند. با این حال، چگونگی انطباق این رویکرد با سیاست حمایت از تولید دولت روحانی چالش پیش روی دولت تدبیر و امید خواهد بود. در واقع، طبقه اجتماعی جدید ایجاد شده عادت کرده تا را با استفاده از رانت و وام های ارزان قیمت و تعرفه های پایین و هم چنینی شیوه انحصاری و اسان دسترسی به پول بر ثروت خود بیفزاید و تغییر این عادت توسط دولت کار اسانی نخواهد بود.

 
  اخبار اقتصادی  -  خرداد