چه بلايي بر سر سهام مردم در بورس آمده است؟

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

اخبار اقتصادی - تداوم سقوط شاخص بازار سهام:
چرا تب تند بورس زود به عرق نشست؟

  به گزارش «تابناک» امروز نیز در آخرین روز هفته جاری شاخص بازار سهام مجددا شاهد سیر نزولی بود و با کاهشی حدود 1.4 درصدی نشان داد که بازار سهام را نمیتوان با وعده های غیر عملیاتی و در کنار آن مصاحبه و عملیات روانی مدیریت کرد.

روند کاهش شاخص بورس که از حدود بیش از 20 روز قبل آغاز شد، بیش از همه ناشی از فروکش تدریجی جو خوش بینانه ای بود که بعد از انتخابات ریاست جمهوری بر فضای اقتصاد و بازار سهام حاکم شده بود و با روند مذاکرات هسته ای به اوج خود رسید. ورود سرمایه های جدید به بازار در عین تخلیه نقدینگی از بازار ارز و طلا – در پی ثبات نسبی قیمتها در این بازار – و همچنین موفقیت نسبی صندوق های سهام مشترک در بازار منجر به آن شده بود که بازدهی بازار سهام به شدت طی ماههای اخیر افزایش یابد.

اما تنها تلنگری کافی بود که نشان دهد که این جو خوشبینانه بر خلاف عوامل ساختاری پایدار که متاسفانه کمترین اقدام برای آنها طی سالهای اخیر صورت گرفته است، نمیتواند چندان دوامی در بازار بورس داشته باشد.

توقف نماهای پتروشیمی که در مجموع حدود 40 درصد از ارزش بازار را تشکیل میدهند و در کنار آن موضوع نرخ خوراک گاز پتروشیمی ها شاید همان تلنگری بود که به یکباره بازار را با یک واقعیت پیش رو مواجه ساخت و برآورده نشدن انتظارات سرمایه گذاران از سودآوری شرکتها نیز مزید بر علت شد تا صف های فروش در بازار شکل بگیرد و بازدهی بازار بورس تهران به شدت کاهش یابد.

پیش از این در گزارشی به مشکلات ساختاری بازار بورس تهران اشاره کردیم که یکی از مهمترین آنها واکنشهای کهکشانی بازار به اتفاقات پیرامونی و به ویژه سیاسی کشور است. اینکه بازار از تعادل منطقی برخوردار نیست و بیش از اندازه نسبت به تحولات بیرونی واکنش نشان میدهد. واکنشی که ضریب تأثیر آن با واقعیت بیرونی چندان هماهنگی ندارد.

به عبارت دیگر درحالی که بازار بیش از اندازه متاثر از رفتارهای بیرونی است، عملکردهای «توده ای» سرمایه گذاران رقم میخورد که به دلیل ریسک بالایی است که در سرمایه گذاری وجود دارد و متاسفانه مسئولان هیچ توجهی به این امر نداشته و به جای آنکه فکری به حال مدیریت رسک سرمایه گذاری با ابزارهای مطمئن و جدید کنند، تنها به دادن وعده و مصاحبه و عملیات روانی بسنده کرده اند!

جالب آنجا است که ابزارهایی نظیر صندوق های سهام مشترک که در بازار به کار گرفته شدند و در مدت زمانی بیش از یک سال توانستند به خوبی سرمایه گذاران حقیقی را جذب بازار کرده و نقدینگی جدید را به بازار تزریق کنند، از سوی مسئولان به حال خود رها شدند و در جالی که بازار مرتب در حال افزایش بازدهی و شاخص بود، کسی به این موضوع فکر نمیکرد که همین صندوق ها میتوانند خود عاملی برای سقوط بازار باشند.

به گونه ای که عدم نظارت بر سهام این صندوق ها از سوی مسئولان در نهایت منجر به آن شد که با بر هم خوردن تعادل بازار ارزش واحدهای سرمایه گذاری این صندوق ها به شکل میانگین بیش از 20 درصد کاهش یابد و بر همگان آشکار شود که این ابزار نیز از ریسک بالایی برخوردار است و با شرایط متفاوت بازار هماهنگی ندراد.

موضوع نرخ خوراک پتروشیمی ها که اگر نگوییم خود یکی از عوامل سقوط شاخص بازار بوده است اما قطع به یقین کاتالیزوری برای این موضوع بوده است نیز موضوع دیگری است که نشان میدهد که بازار بورس مشکلات ساختاری زیادی دارد که مسئولان به هیچ وجه در پی حل و رفع آنها نبوده اند.

در حالی که بیش از 40 درصد ارزش بازار را صنایع پتروشیمی تشکیل میدهند، طبعا تغییر اساسی در شرایط اقتصادی این صنایع تاثیر مستقیم بر ارزش سهام این شرکتها دارد. اما همین موضوع ساده از دید مسئولان بازار بورس پنهان مانده بود و رویای «آسیب ناپذیری» بازار سهام چنان در فکر و ذهن مسئولان به اشتباه جایگیر شده بود که هیچ چاره ای برای این موضوع قبل از آنکه تاثیر نهایی خود را بر بازار بگذارد نکردند و حتی دست به پیش بینی این موضوع نیز نزدند.

اکنون ادامه روند نزولی بازار سهام بسیاری از سرمایه گذاران و مسئولان را به صرافت انداخته است که هیچ بازار سهامی «آسیب ناپذیر» نیست و تصمیمات اشتباه، عدم مدیریت ریسک و عدم استفاده از ابزارهای مناسب برای بازار، میتواند منجر به آن شود که سرمایه گذاران به شدت متضرر شده و اعتماد به بازار سهام از دست برود.

البته اینها به این معنی نیست که بازار سهام تهران دیگر مکان مناسبی برای سرمایه گذاری نیست. افت و خیز ذات بازار است و ریسک سرمایه گذاری، همراه همیشگی آن. بدون شک دیر یا زود بازار سرمایه مجددا روند مثبت خود را از سر خواهد گرفت و این اتفاق شاید بعد از مشخص شدن تکلیف بودجه پتروشیمی ها و نرخ خوراک گاز آنها رقم بخورد.

اما امید آنجا است که یکبار برای همیشه مسئولان مسئولان بازار دست از مصاحبه و وعده های بی سر انجام دادن و عملیات روانی برای مثبت نشان دادن وضعیت بازار بردارند و مشکلات ساختاری بازار را مورد توجه قرار داده و شرایطی را فراهم آورند که سرمایه گذران با ریسک کمتری وارد بازار شوند.

رشد بازار در طولانی مدت تنها با آدرس دادن به مشکلات بازار برای رفع آنها رقم خواهد خورد وگرنه سرمایه گذاران بازار به خوبی و بیش از هر کسی از وضعیت بازار با خبر هستند و نیازی به مصاحبه های تبلیغاتی برای مثبت نشان دادن وضعیت بازار نیست.
اخبار اقتصادی - تابناک