خبرسازی رسانه‌های غربی درباره چالش مهم توافق هسته‌ای
- مجموعه: اخبار سیاست خارجی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25
اخبار سیاست خارجی - خبرسازی رسانه‌های غربی درباره چالش مهم توافق هسته‌ای
مهلت بیست و پنجم اوت برای اجرایی شدن بخشی از توافق ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی احتمالا از دست رفته و این موضوع ممکن است بر گزارش هفته آینده آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران تاثیر بگذارد.
به گزارش «تابناک»، خبرگزاری رویترز به نقل از منابع ناشناس دیپلماتیک پیگیر برنامه هسته‌ای ایران مدعی شده است که تاکنون هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد تهران تاکنون به برخی پرسش‌های آژانس که قرار بوده تا 25 اوت پاسخ دهد، پاسخی داده باشد.
در حالی که مقامات کشورمان در سالهای گذشته بارها از نشت اطلاعات ایران به برخی رسانه‌ها و فاش شدن آن ابراز نگرانی کرده و خبرگزاری رویترز اصلی‌ترین منبع افشای اطلاعات آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران بوده، این خبرگزاری به نقل از این دیپلمات‌های غربی نوشته که هنوز این امکان وجود دارد که ایران در روزهای پیش رو اطلاعات مورد نظر را به آژانس ارائه کند تا از تاثیر منفی آن بر گزارش فصلی آژانس در باره برنامه هسته‌ای ایران پیشگیری کند.
آژانس تاکنون در باره این ادعای رویترز واکنشی نشان نداده است.
ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ابتدای خرداد درباره اجرای ۵ گام عملی که سه اقدام مربوط به موضوعات جاری بود و ۲ اقدام عملی درباره مسائل گذشته برای سه ماه آینده (سوم شهریور ماه) توافق کردند. در متن بیانیه منتشره آژانس در این باره آمده بود که اقدامات عملی مربوط به چارچوب همکاری‌های مورد توافق در تاریخ 20 می 2014 آمده بود که جمهوری اسلامی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافق کردند که ایران تا تاریخ 25 اوت 2014 (3 شهریور) اقدامات عملی زیر را بر اساس «چارچوب همکاری‌ها»، اجرایی کند:
1) تبادل اطلاعات با آژانس در رابطه با ادعاهای مطرح شده در خصوص مبادرت به انفجارات قدرتمند، از جمله انجام آزمایش انفجار قدرتمند در مقیاس بزرگ در ایران.
2) ارائه اطلاعات مربوطه مورد توافق و توضیحات مربوط به مطالعات صورت‌گرفته و/یا مقالات منتشر شده در ایران در رابطه با ترابرد نوترون و مدلسازی‌ها و محاسبات مربوطه و استفاده ادعایی از آنها در مواد فشرده.
3) ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و انجام هماهنگی‌های لازم برای بازدید از یک مرکز تحقیقات و توسعه سانتریفیوژ.
4) ارائه اطلاعات مورد توافق دوجانبه و دسترسی مدیریت شده به کارگاه‌های مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاه‌های تولید روتور سانتریفیوژ و تأسیسات ذخیره‌سازی.
5) جمع‌بندی رهیافت پادمانی در مورد رآکتور IR-40.
انتشار خبر فوق از سوی رویترز در حالی صورت می‌گیرد که علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در روزهای اخیر اعلام کرده بود که ایران در مسیر تکمیل اقدامات شفافیت‌ساز مورد توافق خود با آژانس است.
دو مورد اول از فهرست پنج‌گانه فوق مرتبط با مساله مطالعات ادعایی است که اولین بار آژانس در یکی از گزارش‌های فصلی خود در سال 2011 انها را در بخش پیوست گزارش و به صورت نظام‌مند منتشر کرد. گمان می‌رود که این اطلاعات که جمهوری اسلامی آنها را غیرواقعی می‌داند به وسیله سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه و به ویژه از سوی اسرائیلی‌ها در اختیار آژانس قرار گرفته باشد.
در ماه‌های منتهی به پایان مهلت شش ماهه مذاکره هسته‌ای که سرانجام به نتیجه نهایی رسید، دو رویکرد کلی در باره این ادعاها وجود داشت و پیش‌بینی می‌شود این اختلافات ایران و آژانس همچنان بر آینده مذاکرات هسته‌ای تاثیر جدی داشته باشد.
از سویی گروه‌های تندرویی مانند موسسه دانش و امنیت بین‌المللی و رئیس آن دیوید آلبرایت به همراه مقامات اسرائیلی اصرار دارند که پیش از هر توافق هسته‌ای با ایران، باید از ایران در مورد سوابق ادعایی برنامه هسته‌ای نظامی ایران اعتراف گرفته شود و در طرف مقابل برخی کارشناسان غربی هشدار می‌دهند که نباید آینده مذاکرات هسته‌ای با ایران و توافقی اطمینان بخش قربانی این ادعاها شود.
گرگ تیلمن کارشناس موسسه بین‌المللی خلع سلاح چند روز مانده به پایان مهلت شش ماهه اجرای توافق ژنو در بیست جولای هشدار داده بود که ضرورتی ندارد توافق با ایران به حل شدن همه مسائل با آژانس منوط شود.
وی به گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکایی در سال 2007 اشاره کرده است که بر اساس ان برنامه احتمالی نظامی ایران در پاییز سال 2003 قطع شده است و حتی در صورت حصول یک توافق جامع هسته‌ای با ایران، آژانس باز هم فرصت خواهد داشت که مسائل ادعایی درباره ایران را در آینده مورد بررسی قرار دهد.
وی با اشاره به نفی وجود برنامه هسته‌ای نظامی در ایران از سوی مقامات کشورمان و با توجه به تبعات پذیرش چنین ادعایی از سوی ایران اظهار داشته که تاکید و اصرار بر اعتراف ایران در این باره، شک تهران به نیات غرب در این باره را افزایش خواهد داد.
به باور تیلمن، کشورهای 5+1 و آژانس بیش از این که به دنبال اصرار بر چنین اعترافی باشند باید به شفافیت در آینده برنامه هسته‌ای ایران باشند.
به توافق نرسیدن ایران و 5+1 در مهلت شش ماهه، فرصت بیشتری به آژانس داد که ادعاهای مطرح شده در این باره را به صورت گسترده‌تر و با مهلتی طولانی‌تر پیگیری کند بدون این که از احتمال به خطر انداختن فوری توافق احتمالی هسته‌ای احساس نگرانی کند. مقامات ایرانی در هفته‌های اخیر بارها بر ضرورت برخورد سازنده‌تر آژانس با موضوع تاکید کرده‌اند.
اخبار سیاست خارجی - تابناک
