آرامش در تهران چانه زنی در واشنگتن

مجموعه: اخبار سیاست خارجی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

 
اخبار سیاست خارجی - آرامش در تهران چانه زنی در واشنگتن

در این سوی دریاها، در بحبوحه جنگ‌های خانمانسوز و ویرانگر خاورمیانه، در کشاکش و غرش تانک‌ها در کوبانی، در شب‌هایی که بغداد افسانه‌ای به جای صوت شیرین شهرزاد قصه‌گو، کابوس تلخ تروریست‌های قداره‌بند را مرور می‌کند، تهران مقصد رایزنی‌های گسترده پیرامون تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی است و دیپلمات‌های ایرانی متاثر از تحولات ژئوپلتیکی منطقه و نیز ثبات گفتمانی که در اضلاع و اجزای حاکمیت پیرامون پرونده هسته‌ای برقرار است، خود را برای گذار از مهم‌ترین چالش چند دهه اخیر آماده می‌کنند

مقامات ایرانی سنگ‌ها را وا کنده و آنچه را که باید روی میز گذاشته‌اند و به موازات تحولات پرشتاب منطقه‌ای، پرونده 11ساله را در پیچ غایی و نهایی با مدیریت هوشمندانه به جلو می‌برند، در آن سوی اقیانوس اما اوباما با چالش‌های فراوانی دست به گریبان است، کنگره‌ای که نومحافظه کاران تندرو و دموکرات‌های نزدیک به اسرائیل در آن جولان می‌دهند و مایل نیستند هیچ امتیاز مقبول و دندان گیری را برای خالی نبودن دست‌های مذاکره کنندگان عرضه کنند و از طرف دیگر فشار رسانه‌ای و متحدان منطقه‌ای که خطر را بیخ گوش خود احساس می‌کنند و در یک‌ماه و اندی باقیمانده از هیچ کوششی برای خدشه به روند توافق احتمالی دریغ نخواهند کرد، آنانی که جمهوری اسلامی ایران را بزرگترین رقیب یا دشمن خود می‌دانند و رسیدن به توافق جامع هسته‌ای را گذر ایران از چالشی عمیق می‌پندارند، چالشی که خود با موهوم بافی‌ها و پروپاگاندای سیاه در بسط و تعمیق آن نقش بسزایی داشته‌اند و امیدها بدان بسته بودند اما اکنون همه بافته‌های چندین ساله را در آستانه رشته شدن می‌بینند. توافق هسته‌ای، کابوس تندروهایی است که برای پروژه ایران‌هراسی سرمایه گذاری‌ها کرده‌اند واکنون موسم و موعد تحقق این کابوس است هر چند آنها جامه از تن بردرند.

 استیصال تندروها در روند توافق هسته‌ای
هر روز که به تاریخ 24 نوامبر نزدیک‌تر می‌شویم، حجم تبلیغات روانی و رسانه‌ای تندروها و نومحافظه‌کاران برای فشار به دولت اوباما و انعطاف آن در توافق احتمالی بیشتر و بیشتر می‌شود. موسسه مطالعات راهبردی و بین‌المللی آمریکا با ارائه گزارشی نسبت به توان موشکی و تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران و ابعاد رو به گسترش آن واکنش نشان داده و با این بهانه که ایران در حال جایگزینی کلاهک‌های هسته‌ای روی موشک‌های خود است، تاکید می‌کند: به همین دلیل محدود کردن توانایی‌های ایران در ساخت و گسترش موشک‌های قاره‌پیما باید بخشی از هر گونه توافق جامع هسته‌ای با ایران باشد. این اظهارات در حالی عنوان می‌شود که طرف ایرانی بارها و بارها تاکید کرده که توان دفاعی و نظامی کشور به عنوان خط قرمز جمهوری اسلامی ایران به هیچ روی قابل مذاکره و چانه زنی نیست و این طیف‌ها نیز به این نکته واقف هستند و اگر در این بازه زمانی به یکباره بر روی آن متمرکز می‌شوند علتی جز کارشکنی در جو مذاکرات، نمی‌توان بر آن متصور بود.

ازسوی دیگر وزیر امور استراتژیک رژیم صهیونیستی نیز خطاب به دولت آمریکا گفته است: یک توافق بد با ایران انجام ندهید. وی در یادداشتی در روزنامه نیویورک تایمز، نوشته است: اسرائیل به شدت نسبت به روند مذاکرات بر سر برنامه هسته‌ای ایران نگران است. مسیر این مذاکرات به ویژه درباره غنی‌سازی اورانیوم در جهت غلط قرار دارد. این اشاره به خوبی اخبار پیرامون پذیرش حق غنی‌سازی و حفظ تاسیسات هسته‌ای و سانتریفیوژهای ایران از سوی آمریکا و طرح جایگزین برای تعدیل ذخایر اورانیوم را مورد تایید قرار می‌دهد و نشانگر آن است که تکاپوی چندین ساله و بی‌محابا برای خطرناک نشان دادن برنامه اتمی ایران و تقاضای توقف کامل آن، دیگر اعتباری نداشته و غرب نیز دنبال آن نیست.

این وزیر رژیم صهیونیستی آنچنان نسبت به امضای توافقنامه و تفاهم بر سر پرونده هسته‌ای دچار استیصال شده که یکبار دیگر سخن از اقدامات یکجانبه و متوهمانه، زده و می‌گوید: دولت اسرائیل بدون در نظر گرفتن دیدگاه جهان نسبت به ایران باید هرچه زودتر درباره برنامه هسته‌ای این کشور تصمیم‌گیری کند. نکته‌ای که بی هیچ اما و اگری انزوای مطلق اسرائیل در جامعه جهانی و توفیق طرف ایرانی را برای حرکت در مسیر مطلوب و اقبال جامعه جهانی به حل پرونده هسته‌ای و پذیرش ایران اتمی نشان می‌دهد.  

 اوباما در برابر کنگره
بطور معمول دموکرات‌ها در عرصه سیاست خارجی به نگاه تعامل‌مندانه شهره‌اند و باراک اوباما در میان روسای جمهوری دموکرات ایالات متحده به این خصیصه شهره‌تر. رئیس‌جمهوری که با شعار تغییر به کاخ سفید آمد و البته نتوانست آنگونه که گفته بود تغییرات عمده‌ای ایجاد کند و اکنون اگر بتواند پرونده 11ساله هسته‌ای را به فرجام غایی و نهایی رهنمون کند، یک اعتبار تاریخی در کارنامه خود ثبت و ضبط کرده و برگ برنده ویژه‌ای برای حزب متبوعش رقم زده است، به خصوص در شرایط فعلی خاورمیانه که تهدیدات روند فزاینده‌تری به خود گرفته و حل چالش هسته‌ای ایران یک دستاورد اطمینان‌بخش و ثبات‌افزاست.

البته طبیعی است که در جناح مقابل مخالفین ساکت ننشسته و به دنبال کارشکنی در این روند و تامین منافع خود باشند. روزنامه نیویورک‌تایمز در همین رابطه نوشته است: کاخ سفید یک تصمیم مشخص و دقیق گرفته است؛ اینکه اوباما از تمام توان خود برای جلوگیری از اختیار کنگره در هر گونه توافق نهایی با ایران استفاده خواهد کرد.

یکی از مهم‌ترین چالش‌ها برای رسیدن به توافق جامع، لغو تحریم‌هایی است که کنگره آمریکا آن را از تصویب گذرانده و سخت‌ترین بخش تحریم‌ها نیز به آن معطوف است و از آنجا که طرف ایرانی خواستار لغو همه تحریم‌های سه گانه؛ مصوب شورای امنیت، دولت و کنگره آمریکاست، تندروها ازاین اهرم برای فشار بر دولت اوباما و امضای توافقنامه بهره می‌گیرند. حال نیویورک تایمز افشا کرده که باراک اوباما قادر است بخش اعظم تحریم‌ها علیه ایران را بدون این‌که به موافقت کنگره نیازی داشته باشد متوقف کند.

لغوی که البته بطور موقت بوده و دائمی نیست اما می‌تواند تا چند سال ادامه داشته باشد و این نکته دایره بازیگری تندروها را بسیار محدود و محصور می‌کند. فرایندی که البته این مزیت را به طرف غربی و دولت آمریکا می‌دهد که هر گاه بخواهد، تحریم‌ها را به جریان بیندازد و باید دید آیا طرف ایرانی به چنین لغو موقت و گام به گامی توجه خواهد کرد و حاضر به اعتماد بوده و چه تضمین‌هایی را طلب می‌کند، هر چند که تندروهای کنگره معتقدند این اقدام دولت در راستای حذف کنگره از فرآیند مذاکرات بوده و نسبت به آن موضع گیری‌های تندی دارند. به هر ترتیب روزهای آینده مشخص خواهد کرد که بالاخره درروند چانه زنی‌ها میان طرفین چه بده و بستان و انعطافی جامه عمل خواهد پوشید.

 در نهایت...
اگر در آن سوی اقیانوس اضلاع قدرت مشغول کشاکش و چانه زنی بر سر ارائه راهکارهایی هستند که توافق هسته‌ای را منطبق بر اهداف و اولویت‌های خود سر و شکل دهند در این سو و در تهران، دیپلمات‌ها با فراغ بال ملهم از یکدستی دیدگاه‌ها مشغول آماده‌سازی خود برای حضور در مذاکرات آتی هستند.

دبیر شورای عالی امنیت ملی روسیه برای رایزنی با مقامات کشورمان راهی تهران شده است و از طرف دیگر علی اکبر صالحی خبر از انعقاد قرارداد برای راه اندازی دو نیروگاه اتمی با طرف روسی می‌دهد. سیدعباس عراقچی هم همانند روز گذشته پس از دیدار با اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس در سخنانی همسو با اظهارنظر پیشین خود، گفته است: اگر طرف مقابل حسن‌نیت داشته و مقداری هم به ایده‌ها و گزینه‌های جمهوری اسلامی ایران توجه بیشتری نشان دهد، می‌توانیم در موعد مقرر و تا قبل از 3 آذر به جمع بندی و نتیجه برسیم که البته این کار نیز شدنی است. وی گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای پیرامون غنی سازی را تایید نکرده و عنوان می‌کند که هنوز در هیچ موردی توافق نشده است. حال باید دید از کوره تلاطم‌های واشنگتنی و آرامش تهرانی بالاخره چه توافق بینابینی در مذاکرات هسته‌ای به دست خواهد آمد. 

اخبار سیاست خارجی - آرمان