رو سپیدی ایران در شهر لاهه
- مجموعه: اخبار سیاست خارجی
- تاریخ انتشار : شنبه, 05 تیر 1395 08:06
سومین تور اروپایی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به اروپا با سفر به دو کشور متفاوت صورت گرفت. از یک طرف محمدجواد ظریف با سفر به کشور فرانسه نشان داد که درصدد بهبود روابط دوجانبه با این کشور است. کشوری که هم در اروپا و هم در جهان یکی از قدرتهای تأثیرگذار بینالمللی است و به واسطه داشتن ابزارهای متنوع قدرت همچون عضویت دائم در شورای امنیت سازمان ملل متحد توانسته است تأثیرگذاری زیادی بر سیاست بینالملل داشته باشد.
از طرف دیگر شاهد سفر ظریف به کشور کوچک هلند هستیم، کشوری که نه از نظر وسعت و نه جمعیت قابل مقایسه با نام فرانسه نیست اما بررسیهای دقیق شاخصهای موردنظر نشان میدهد که این کشور واقعشده در غرب اروپا تا چهاندازه توانسته است به پیشرفت و توسعه دست یابد.
وزیر امور خارجه یک روز بعد از ورود به فرانسه، عازم کاخ الیزه شد تا با رئیسجمهوری فرانسه دیدار و گفتوگو کند. ورود خبرنگاران ایرانی، فرانسوی و دیگر کشورها به کاخ الیزه زمانی صورت گرفت که رئیسجمهوری فرانسه میزبان همتای سوئدی خود بود.
با پایانیافتن این ملاقات هماهنگیهای لازم برای ورود ظریف به الیزه صورت گرفت و وزیر امور خارجه به همراه برخی از معاونین وزارت امور خارجه وارد محوطه کاخ ریاستجمهوری فرانسه شدند. فرانسوا اولاند که چندی پیش در همین محوطه برای رئیس جمهوری ایران فرش قرمز پهن کرده بود و وی را به گرمی پذیرفته بود ،در استقبال از وزیر امور خارجه ایران نیز نهایت استقبال را انجام داد.
درهرحال آنگونه که بعدا مشخص شد مذاکرات حدود یک ساعته ظریف و اولاند در پشت درهای بسته الیزه، بیشتر حول موضوعاتی چون بررسی مناسبات دوجانبه و بحث درباره عملیشدن قراردادهای امضاشده در سفر ریاستجمهوری ایران به پاریس، ادامه روند عملیشدن برجام، مذاکره درباره مسائل منطقهای و بحرانهای خاورمیانه نظیر موضوع سوریه، یمن، عراق و لبنان بود. هرچند در مقطع مذاکرات هستهای از فرانسه به عنوان پلیس بد یاد میشد و برخی از کارشکنیهای این کشور در رابطه با مذاکرات هستهای باعث شده بود تا جوی منفی علیه این کشور در ایران به وجود آید اما اراده صورت گرفته از سوی تهران و پاریس باعث شده است تا طرفین هماکنون در یکی از مقاطع مناسب روابط خود به سر برند.
دید وبازدیدهای مقامات ایرانی و فرانسوی از کشورهای یکدیگر موجب شده است تا دو کشور ظرفیتهای یکدیگر برای توسعه مناسبات را به خوبی شناسایی کنند. رئیس مجلس سنای فرانسه به محض دیدار با ظریف با عنوانکردن این جمله که «ما شما را زود زود میبینیم» بر این نکته تأکید کرد که انجام اینگونه مذاکرات و ملاقاتها میتواند شناخت دوکشور از توان یکدیگر را افزایش دهد. در جمع خبرنگاران نیز رسانههای خارجی با پوشش دیدارهای ظریف بر این باور بودند که فرانسه و ایران به صورت واقعی در راه بهبود روابط خود هستند.
درهرحال مذاکرات دو روزه ظریف با مقامات مختلف فرانسوی اعم از رؤسای مجالس سنا و نمایندگان، اعضای کمیسیونهای سیاست خارجی و نیروهای مسلح، رئیسجمهوری و وزیر امور خارجه فرانسه بر موضوعاتی نظیر روابط دوجانبه، مبارزه مشترک با تروریسم و افراطگرایی، سرمایهگذاری اقتصادی و تلاش برای حلوفصل بحرانهای منطقهای همراه بود. ظریف پیش از پایان سفر خود به فرانسه با وزیر اقتصاد و مدیرعامل شرکت ایرباس نیز دیدار کرده بود. به نظر میرسد این برنامهها و اظهارات وزیر امور خارجه ایران نسبت به جدیت فرانسویها در قراردادهای امضاشده باعث شود تا دو کشور بیش از پیش روابط خود را توسعه دهند.
درمیان هیاهوی حضور وزیر خارجه به هلند، او دریک اندیشکده درباره مسائل منطقه و سخنان سردار سلیمانی گفت: من با سردار سلیمانی گفتوگو کردم و هردو معتقدیم بحث سوریه راه حل سیاسی دارد.
ظریف و هیئت همراه پس از پایان دیدار از فرانسه عازم آمستردام پایتخت هلند شدند و از آنجا با خودرو به پایتخت اداری این کشور یعنی لاهه رفتند. شهر لاهه که با داشتن کمتر از 500 هزار نفر جمعیت پایتخت حقوق جهان شناخته شده است، دو روز میزبان محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه بود.
شاید کشور هلند در کشور ما کمتر شناخته شده باشد اما این کشور کوچک اروپایی در بسیاری از شاخصهای توسعه در مقامهای برتر جهانی قرار دارد. حدود 20 درصد از مساحت این کشور کوچک که در غرب اروپا و همسایگی با کشورهای آلمان و فرانسه واقع شده است را آب تشکیل میدهد و همین امر باعث ایجاد سدهای متعدد در این کشور و در نتیجه تجربه بالای هلندیها در زمینه امور آب و کشاورزی شود. زمینهای که بدون تردید از سوی ایران میتواند مورد استقبال قرار گیرد. واقعشدن هلند در قلب اروپا باعث نشده است که مردم هلند مصرفی باشند، بلکه این کشور با وجود نداشتن و بهرهنبردن از مواد غنی و طبیعی، توانسته است در بسیاری از زمینههای تکنولوژیکی پیشرفتهای چشمگیری را به دست آورند.
نکته دیگر اینکه جامعه هلند نسبت به کشورهای همسایه خود در رفتارهای اجتماعی محافطهکار هستند. آنطور که مشاهدات خبرنگاران اعزامی نشان میدهد خصلت غیرسیاسی بودن هلندیها باعث شده است تا آنها (عامه مردم) کمتر از ایران و مردم این کشور اطلاعات داشته باشند، تا جایی که در این کشور نیز برخی بر این گمان هستند که تمایزی بین ایران و اعراب نیست.
صحبت و گفتوگو با برخی از شهروندان این کشور این نکته را آشکار میکند که به استثنای افرادی که به صورت تخصصیتر مطالعه میکنند، بسیاری از شهروندان هلندی ایران و کشورهای عربی حوزه خلیجفارس و شمال آفریقا را یکی دانند و حتی نمیدانند که مذهب شیعه موجود در ایران با اسلام افراطی موجود در برخی از کشورهای منطقه تفاوت دارد.
یکی از شهروندان شهر لاهه به «وقایع اتفاقیه» میگوید: ایران در منطقه خاومیانه واقع شده است که منطقهای با درجه بیثباتی بالا است. اینکه ایران میتواند امنیت ملی خود را با وجود تهدیدات موجود تأمین کند، نکته مهمی است. تبلیغات رسانههای جریان اصلی غرب در اروپا از یک طرف و نبود رسانههای قوی در هلند از طرف دیگر باعث شده است تا برخی اوقات نکات مساعد ایران در این کشور مطرح نشود. با این حال برخی از هلندیها با تاریخ و فرهنگ ایرانی به خوبی آشنایی دارند. یکی از شهروندان هلندی با ابراز علاقه خود نسبت به سفر به ایران و دیدن جاذبههای توریستی کشورمان میگوید: در صورت فراهمشدن شرایط، توریسموگردشگری میتواند موجبات نزدیکی ایرانیان و هلندیها را فراهم آورد. نکته دیگر در رابطه با آگاهی هلندیها از برجام است.
با وجود تبلیغات منفی صورتگرفته در این کشور از سوی رسانههای اروپایی، به نتیجه رسیدن برجام باعث برخی تغییرات آشکار در این کشور در رابطه با ایران شده است. تسهیل مراحل صدور ویزا برای ایرانیان و هلندیهایی که خواهان سفر به کشورهای یکدیگر هستند، یکی از تغییراتی است که در این رابطه حاصل شده است. به طور کلی سه گروه مهاجر عمده در کشور هلند را مراکشیها، ترکها و ایرانیان تشکیل میدهند. هرچند مراکشیها از حدود صد سال پیش وارد هلند شدهاند اما وضعیت مساعدی در این کشور ندارند و بهطور مثال کمتر در رتبههای بالا قرار میگیرند. حتی نگاه مساعدی نیز نسبت به ترکیهایها وجود ندارد اما این فضا در رابطه با ایرانیها متفاوت است.
در شرایطی که نگاه هلندیها به مراکشیها و ترکها از بالا به پایین است و بعضا از آنها مفتخور یاد میشود این شرایط در رابطه با ایرانیها کاملا متفاوت است. ایرانیان زیادی در دانشگاهها و مراکز تحقیقی و پژوهشی هلند مشغول هستند و همین امر موجبات نگاه مساعد آنها به ما را فراهمکرده است. هلندیها البته بیشتر در دانشگاهها و مراکز دولتی رفتار بسیار مساعدی با ایرانیها دارند. بهطور مشخص رویکرد مردم این کشور نسبت به ایران پس از برجام مثبتتر شده است.
بررسیها نشان میدهد؛ نزدیک به 40 هزار نفر ایرانی نیز در هلند و بهخصوص شهر آمستردام زندگی میکنند که بررسیها نشان میدهد این افراد نخبه و در سطح بالای زندگی میکنند. گفتوگو با برخی از ایرانیان مقیم هلند این نکته را به اثبات میرساند که توافق برجام با وجود همه تبلیغات مخالفان این قراداد توانسته است پرستیژ جمهوری اسلامی ایران را در جهان افزایش دهد.
درهرحال سفر وزیر امور خارجه ایران به دو کشور هلند و فرانسه میتواند بیشازپیش موجبات گسترش روابط ایران با این کشورها باشد. ایران آزاد شده از فضای تنگ پیش از برجام هم اکنون میکوشد تا بازی پیشین با غربیها را پایان داده و در راستای توسعه مناسبات بکوشد. مشاهدات صورتگرفته در طول این سفر نشان میدهد که فرانسویها میتوانند شریک خوبی برای تهران پس از برجام باشند. هلندیها که در مقایسه با فرانسویها بسیار کمتر اهل تعارض و انتقاد هستند نیز در صدد هستند تا با ایران در زمینههای مختلف همکاری و مشارکت کنند.
وقایع اتفاقیه