کری: تازه اول راه است

مجموعه: اخبار سیاست خارجی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

اخبار سیاست خارجی -  سومین دیدار وزیران خارجه ایران و آمریکا در 24 ساعت
کری: تازه اول راه است

 فاصله دو هتل، عرض سنگفرش‌شده خیابان باریکی است که هنگام عبور و مرور جان کری و هیات همراهش، امنیتی‌تر می‌شود. جان کری و محمدجواد ظریف یکشنبه و دوشنبه یک‌بار دیگر تابوهای سی‌واندی‌ساله را می‌شکنند و با هم دست می‌دهند، مقابل هم می‌نشینند و بدون حضور مقام دیگری با یکدیگر مذاکره می‌کنند. حتی کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز بازشدن قفل‌های باقیمانده را برعهده دو وزیر خارجه‌ای گذاشته‌ که حالا وزن رویارویی‌شان مشخص است.

بعدازظهر جان کری با کاترین اشتون، مذاکره می‌کند. مابین مذاکراتش با جواد ظریف، تعیین یک روند همسویه احتمالا دستور کار این مذاکرات دوجانبه است. عصر خبر می‌رسد که آنها مذاکره سه‌جانبه‌ای هم با یکدیگر خواهند داشت: جواد ظریف، کاترین اشتون و جان کری. تیم همراه جان کری نیز از دیپلمات‌های برجسته هستند: ویلیام برنز، وندی شرمن و چند متخصص تحریم. البته آنها در زمان مذاکره سه‌جانبه، اشتون، ظریف و کری را تنها می‌گذارند. مذاکره این 3 نفر بیش از دو ساعت طول می‌کشد و تنها جان کری هنگام عبور از سنگفرش خیابان مابین دو هتل می‌گوید: «ما سخت در حال کارکردن هستیم.» مذاکره همچنان بر سر «اختلافات اساسی» ادامه دارد، البته محمدجواد ظریف شامگاه یکشنبه وقتی دیدارش با تمام اعضای 1+5 تمام شد در جمع خبرنگاران گفت: «در مذاکرات هسته‌ای هنوز به نتیجه نرسیده‌ایم اما هفت روز سخت و سنگین برای ادامه مذاکرات پیش‌رو داریم.»

هفته سخت
هفت روز سخت، قبل از ورود به روز سیزدهم مذاکره. این را جواد ظریف اعلام کرده. او در پایان یک‌روز سخت و فشرده، پیش از آغاز فوتبال آلمان و آرژانتین بعد از دیدار با وزرای خارجه اروپایی و دیدار عصرگاهی با جان کری و سرگئی ریابکوف، نماینده مسکو، دقایقی مانند دیگر همتایانش مقابل خبرنگاران ایستاد و خبر داد: «در همه ملاقات‌ها سعی کردیم با استفاده از فرصت حضور وزیران در وین تلاش کنیم روش‌های قابل‌توجه و نوگرایانه‌ای را برای حل معضلات باقیمانده و رفع موانع پیدا کنیم، زیرا هدفی که در برنامه مشترک اقدام ژنو تعیین کردیم کاملا مشخص است؛ برنامه هسته‌ای ایران باید ادامه یابد و البته در کنار آن نگرانی‌ها در مورد هرگونه احتمال سوء‌استفاده نیز رفع شود. هدف ما هم همین است.»

این اولین‌بار بود که در مذاکرات وین، محمدجواد ظریف در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی حرف می‌زد، ازهمین‌رو از تعیین خط قرمزها توسط طرفین که احتمالا گلایه او بود، حرف زد: «اینکه راجع به مواردی به صورت یکجانبه پیش‌بینی‌هایی یا حدومرزهایی تعیین شود، حتما به این کار کمکی نمی‌کند. ما امروز تلاش کردیم که راه‌های جدیدی را بررسی کنیم.» البته این تنها جواد ظریف بود که از طرح موضوع راه‌های جدید سخن می‌گفت اما توضیحی در مورد جزییات آن نداد. ظریف، در پاسخ به اینکه موضوع سانتریفیوژها و غنی‌سازی به کجا رسید؟ جواب کلی را انتخاب کرد: «هنوز به توافقی نرسیده‌ایم اما بحث‌ها خیلی خوب بوده و احساس کردم که همه طرف‌ها با علاقه برای اینکه اگر امکان داشته باشد راهی پیدا شود، برای آن تلاش می‌کنند و امیدواریم که همین جو با جدیت ادامه یابد.»

جواد ظریف، می‌گوید که حضور وزرای خارجه ابتدای راه است، اما هفت‌روز سخت و سنگین را برای ادامه مذاکرات پیش‌رو داریم. جان کری هم بعد از پایان دیدار با جواد ظریف در حال ردشدن از عرض خیابان به خبرنگاران گفت: «مذاکرات بسیار خوبی بود اما تازه اول راه است و باید همچنان ادامه دهیم.» همین نگاه موجب شد که کری همچنان وین را ترک نکند و صبح دوشنبه نیز از ساعت 11:30دیدار دوجانبه با جواد ظریف را از سربگیرد.

برادر روحانی برای گزارش‌دادن به رییس‌جمهور
عصر یکشنبه به وقت وین، حضور حسین فریدون در بین مذاکره‌کنندگان برای افکار عمومی، به‌ویژه در فضای مجازی سوال‌برانگیز شده ‌بود. صندلی دست‌راستی محمدجواد ظریف را دستیار ویژه رییس‌جمهوری به خود اختصاص داده بود؛ موضوعی که موجب شد وزارت‌خارجه پاسخی در مورد آن آماده کرده و برای خبرنگاران بفرستد. خبر به نقل از یک عضو هیات مذاکره‌کننده می‌گفت که این امری بدیهی است: «با توجه به تراکم دیدارها و فشردگی جلسات سیاسی و فنی هیات ایرانی با اعضای مختلف گروه 1+5 و بالطبع عدم امکان عزیمت و حضور آقای ظریف در تهران جهت ارایه گزارش به رییس‌جمهور محترم بنا به درخواست وی آقای فریدون جهت حضور در این دور از مذاکرات به وین سفر کرد تا گزارش تفصیلی را از آنچه در دور اخیر مذاکرات روی داده به اطلاع آقای دکتر روحانی برساند.» در توییت رییس‌جمهوری نیز این موضوع توضیح داده شده: «برادر روحانی به وین سفر کرد تا گزارش مبسوطی درباره مذاکرات ایران در وین به رییس‌جمهوری ارایه دهد.»

مذاکره در شب‌های قدر هم ادامه دارد
از طرف دیگر خبرنگار یکی دیگر از شبکه‌های صداوسیما، خبری مبنی بر توقف مذاکرات هسته‌ای در شب‌های قدر، منتشر کرده بود که آن خبر با واکنش مذاکره‌کنندگان مواجه شد: «تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران همانند ماه‌های گذشته که تحت شرایط دشوار و در ایام و مناسبت‌های مختلف ماموریت ملی خود را به‌طور فشرده و خستگی‌ناپذیر پیگیری کرده، در ایام و لیالی پربرکت قدر نیز با جدیت تمام و عزمی راسخ و به‌منظور یافتن راه‌حلی پایدار برای موضوع هسته‌ای کشورمان مسوولیت خطیر خود را دنبال می‌کند.»

وزرای خارجه اروپایی عصر یکشنبه، زمان خروج از محل مذاکره و پیش از عزیمت به فرودگاه، مذاکرات را مفید ارزیابی کرده ‌بودند اما رسیدن به نتیجه را نامعلوم. حضور جان کری در وین، کافی به نظر می‌رسد تا تصاویر مذاکرات هسته‌ای بار دیگر در صفحات سیاسی روزنامه‌های سراسر دنیا، منتشر شود. البته روزنامه‌های اتریشی بهانه‌های مهم‌تری هم دارند، هم میزبان مذاکرات هستند و هم وزیر خارجه جوانشان برای دیدن وزرای خارجه آمریکا و ایران و دیگر وزرای خارجه اروپایی به هتل کوبورگ آمده بود.

6 روز تا پایان مهلت
سیزدهمین روز از ششمین دور مذاکره در وین، برای رسیدن به توافق جامع هسته‌ای در هتل کوبورگ ادامه دارد. مذاکره‌کنندگان شش کشور و ایران تا 20جولای (29تیرماه)، فرصت دارند تا برای دستیابی به توافق جامع مذاکره کنند. برخی معتقدند تا آن روز دستیابی به توافق جامع، شدنی نیست و احتمال می‌دهند که مهلت مذاکرات تمدید شود؛ موضوعی که به نظر می‌رسد خود آن نیازمند مذاکرات جدی باشد. میزان و محل غنی‌سازی و تعداد سانتریفیوژهای پیشرفته جزو موارد اختلافی است که البته طرف مذاکره‌کننده ایرانی آن را با اعتمادسازی در مورد برنامه هسته‌ای ایران خلاصه می‌کند.

  روزهای سخت مذاکره طی می‌شود و نتیجه این مذاکرات، ماحصل پتانسیل مذاکرات دیپلماتیک جهان است، ازآن‌رو که وزیر خارجه ایران، وزیر خارجه آمریکا و مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به‌عنوان چند مذاکره‌کننده برتر دنیا به همراه تیم‌های سخت مذاکره‌کننده، خود این مذاکرات را به پیش می‌برند؛ مذاکراتی که این روزها جهان نیازمند آن است تا بحران‌هایی مانند داعش در عراق، مساله کشدار سوریه و مسایلی مشابه را حل کند.

نرمش ایران در مورد غنی‌سازی
«وال‌استریت‌ژورنال» به نقل از برخی دیپلمات‌ها نوشته است: «برای اولین‌بار نشانه‌هایی دیده می‌شود از اینکه ایران آماده است تا حدودی ظرفیت غنی‌سازی‌ خود را در بازه زمانی توافق نهایی کاهش دهد. پیشنهاد ایران شامل متوقف‌کردن فعالیت برخی از «سانتریفیوژهای فعال» و «کاهش بازده سوخت» آنهاست. این یکی از راه‌های پیشنهادی برای کم‌کردن فاصله بین مذاکره‌کنندگان در زمینه غنی‌سازی است و این پیشنهاد در گفت‌وگوهای چند هفته گذشته ایران با اروپایی‌ها مطرح شده است.»
اخبار سیاست خارجی - شرق