فرمول ایرانی- کروات برای گسترش همکاری ها در پسابرجام

مجموعه: اخبار سیاست خارجی

تاریخ انتشار : چهارشنبه, 29 ارديبهشت 1395 12:03

در فضای پسابرجام و ادامه سفر مقام های عالی رتبه جهان به ایران، اکنون نوبت به رییس جمهوری کرواسی رسیده است تا به همراه هیات بزرگ اقتصادی در کشورمان حضور یابد. به همراه کیتاروویچ که عصر دیروز (بیست وهشتم اردیبهشت ماه) به تهران آمد، نمایندگان بیش از 50 شرکت کروات از بخش‌ های گوناگون راهی ایران شده اند.

در هیات همراه، نمایندگان شرکت های بزرگ مانند شرکت نفت کرواسی (INA) ، شرکت گاز کرواسی (PPD)، شرکت نصب خطوط انتقال برق و دیگر بنگاه های فعال در زمینه های دارویی، عمرانی و ... حضور دارند تا با طرف های ایرانی خود به گفت وگو بپردازند.

در بیان اهمیت این سفر، خبرگزاری چینی «شینهوا» روز شنبه در گزارشی هیات همراه کیتاروویچ را بزرگترین هیات سیاسی اقتصادی کرواسی دانست که در سال 2016 به یک کشور دیگر می رود.

همان گونه که از ترکیب هیات همراه رییس جمهوری کرواسی پیدا است، برای کروات ها در برهه رفع تحریم های بین المللی، توسعه روابط اقتصادی با ایران در دستور کار قرار گرفته است. در اهداف اعلانی سفر نیز گسترش همکاری های دوجانبه، منطقه ای و بین المللی با مقام های بلندپایه کشورمان از برنامه‌ های سفر سه روزه کیتاروویچ به تهران اعلام شده است.

** روابط کم نوسان گذشته و آینده پویای مناسبات
در فضای تحریم های روزافزون بین المللی علیه برنامه صلح آمیز هسته ای، روابط تهران- زاگرب نیز زیر تاثیر اختلاف های فزاینده ایران و غرب و تنگناهای تحریمی قرار گرفت. به عنوان نمونه توافقی که ایران با شرکت نفت کرواسی در سال 2008 با هدف اکتشاف نفت و گاز در 17 میدان گازی کشورمان بسته بود به خاطر تحریم ها اجرایی نشد.

با وجود کاهش سطح همکاری های اقتصادی طی سال های گذشته، اراده جمهوری اسلامی ایران و کرواسی برای دستیابی به سطح مطلوب مناسبات پابرجا ماند.

در این پیوند، روزنامه «توتال کروشیا نیوز» کرواسی بیست و دوم اردیبهشت ماه نوشت: سال گذشته بازرگانان و سیاستمدارانی از ایران کرواسی را کشوری مهم قلمداد کردند که این نه فقط به خاطر موقعیت ژئوپلتیکی کرواسی بلکه به دلیل آن است کرواسی را کشوری دوست می دانند که هرگز به ایران پشت نکرده است. از این رو، امتیاز خاصی برای کشور ما در مقایسه با سایر کشورها قایلند.

جمهوری اسلامی ایران از نخستین کشورهایی بود که استقلال کرواسی را در دهه 90 میلادی به رسمیت شناخت؛ اقدامی سنجیده ای که تاکنون از ذهن مردم آن سرزمین پاک نشده است.

با وجود این سابقه مطلوب و نگاه مساعد دوجانبه، سطح مناسبات تجاری و اقتصادی میان 2 طرف قابل قیاس با روابط خوب سیاسی تهران و زاگرب نیست. خبرگزاری شینهوا حجم روابط 2 کشور را بسیار اندک و نزدیک به 4.5 میلیون یورو در سال برآورد کرده است. این در حالی است که تمایل جدی در تهران و زاگرب برای گسترش روابط وجود دارد.

اراده برای ارتقای سطح روابط به ویژه در عرصه اقتصادی حتی قبل از برجام نیز دیده می شد. سفر «وسنا پوسیچ» وزیر امور خارجه کرواسی، «دارکو لورنسین» وزیر گردشگی و همچنین « یوسیپ لکو» رییس پارلمان این کشور به ایران پیش از توافق جامع هسته ای نشانگر درجه بالای اهمیت روابط با تهران برای سران زاگرب است.

**ایران و کرواسی؛ از آشنایی فوتبالی تا همکاری اقتصادی
همکاری ورزشی به ویژه در عرصه فوتبال را می توان یکی از زمینه های آشنایی و نزدیکی 2 کشور طی دهه های گذشته به شمار آورد. «استانکو پوکله پوویچ» مربی اهل کرواسی از نخستین مربیان فوتبال خارجی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی عهده دار سرمربی گری تیم ملی فوتبال ایران شد. بدین ترتیب بستر برای آشنایی های فوتبالی ایران و کرواسی فراهم شد. به دنبال استانکو، «تومیسلاو ایویچ»، «میروسلاو بلاژویچ» و «برانکو ایوانکوویچ» را می توان از سرشناس ‌ترین مربیان کروات در ایران به شمار آورد.

طی روزهای گذشته تارنمای نشریه «کرواسی ویک» در ارتباط با سفر کیتاروویچ به ایران گزارشی را منتشر کرد به همکاری های ورزشی 2 کشور پرداخت. به نوشته این نشریه، تیم های ملی فوتبال ایران و کرواسی که پیش از این 2 بار با یکدیگر روبرو شده اند، قرار است پیش از رقابت های قهرمانی اروپا (یورو 2016) در فرانسه دیدار دوستانه ای را برگزار کنند.

گردشگری از دیگر محورهای همکاری مشترک است که می تواند در این سفر مورد توجه قرار گیرد. ایران به رغم دارا بودن آثار تاریخی فراوان و جاذبه های گردشگری بی نظیر تاکنون نتوانسته از این صنعت پردرآمد بهره برداری کند؛ موضوعی که از دید مسوولان دولت یازدهم دور نمانده است.

اوایل خرداد پارسال، در حاشیه یکصدمین اجلاس شورای اجرایی سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) بود که رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشورمان و وزیر گردشگری کرواسی در راستای گسترش همکاری در حوزه مرتبط سند همکاری امضا کردند. افزون بر آن، پارسال وزیر گردشگری کرواسی در سفر به ایران بر افزایش همکاری های 2 کشور به ویژه سرمایه گزاری کرواسی بر توریسم حلال تاکید کرد. به نوشته کرواسی ویک، در این کشور اروپایی، 20 هتل حلال وجود دارد که پذیرای مسلمانان از کشورهای اسلامی است.
همکاری در حوزه های سیاسی و امنیتی به ویژه در موضوع برخورد با تروریسم و افراط گری از دیگر مسایلی خواهد بود که در این سفر مورد توجه قرار می گیرد. نشریه وزیر امور خارجه این کشور نوشت: ایران کشوری مهم برای اروپا از جنبه های سیاسی و امنیتی است.

همچنین، توسعه روابط پارلمانی، همکاری در زمینه های فناوری اطلاعات، داروسازی، بهداشت، حمل و نقل زمینی و دریایی همچون کشتی سازی و راه آهن از دیگر بسترهای همکاری میان ایران و کرواسی محسوب می شود.

** ایران، کرواسی و مزیت های همکاری در زمینه اقتصاد انرژی
در حوزه اقتصاد، همکاری در بخش انرژی از وزن و اهمیت بسیاری برای مقام های ایرانی و کروات برخوردار است. در این ارتباط و در آستانه سفر رییس جمهوری کرواسی به ایران، تارنمای خبرگزاری «ترند» جمهوری آذربایجان در گزارشی این سفر را آغاز شکوفایی روابط 2 کشور عنوان کرد و نوشت: اکنون پس از برداشته شدن تحریم های ضد ایرانی، کراوسی به دنبال گسترش روابط تجاری و اقتصادی خود با تهران است. ...«اتاق اقتصادی کرواسی» که مسوولیت هیات اقتصادی همراه رییس جمهوری این کشور را بر عهده دارد ابراز امیدواری کرده است که سفر به تهران موجب تقویت همکاری اقتصادی میان تهران- زاگرب شود.

سرمایه گذاری در بخش انرژی ایران شامل نفت، گاز و پتروشیمی از مهم ترین خواسته های مقام های کرواسی است. در بیان اهمیت این موضوع، روزنامه توتال کروشیا نیوز نوشت: ایران، از ذخایر بزرگ گازی برخوردار است و می تواند نقش مهمی را به عنوان تولید کننده گاز ایفا کند. کرواسی نیز در منطقه بسیار مهمی از لحاظ ژئوپلتیکی واقع شده است و می تواند به توزیع کننده گاز ایران در میان کشورهای اروپایی تبدیل شود. ایرانی ها علاقه مند به جذب سرمایه در پایانه گاز طبیعی مایع (LNG) هستند و شرکت های کروات سرمایه گذاری در بخش زیرساختارها و انرژی را هدف قرار می دهند.

در مجموع، به خاطر حجم چشمگیر ذخایر انرژی ایران و قرار گرفتن کرواسی در یک موقعیت ژئوپولتیکی خاص، این کشور می تواند به عنوان دروازه ورود انرژی ایران به اروپا عمل کند. بنابراین، نقش تعیین کننده کرواسی در منطقه بالکان و نیز ایران در منطقه خاورمیانه بیش از هر عامل دیگری می تواند سرعت بخش افزایش سطح مناسبات این 2 کشور باشد.

هر چند آمارها از حجم پایین مبادله های اقتصادی میان ایران و کرواسی حکایت دارد اما با سفر رییس جمهوری کرواسی به ایران انتظار می رود بسترهای تازه ای برای همکاری در زمینه های گوناگون ایجاد شود. به باور ناظران، برگزاری منظم نشست های کمیسیون مشترک اقتصادی بین 2 کشور، این همکاری های دوجانبه را سرعت خواهد بخشید، ضمن آن که کرواسی به عنوان یکی از اعضای اتحادیه 28 عضوی اروپا قادر است بر گسترش مناسبات تهران با این اتحادیه اثری کارآمد و مثبت بر جای گذارد.