انتخابات آمریکا؛ آنچه عادی و آنچه بی سابقه است

مجموعه: اخبار بین الملل

تاریخ انتشار : دوشنبه, 03 آبان 1395 11:51

  انتخابات ریاست جمهوری 2016 آمریکا صحنه یکی از خصمانه ترین رقابت های انتخاباتی شده است که به گواه بیشتر ناظران انتخابات این کشور، در بسیاری از موارد بی سابقه است.انتخابات آمریکا؛ آنچه عادی و آنچه بی سابقه است

بدون تردید این دوره از انتخابات آمریکا از حیث بسیاری از "نخستین ها و بی سابقه ها" یک رکورددار محسوب می شود؛ همان طور که رسیدن یک زن به مرتبه نامزد نهایی یکی از دو حزب اصلی آمریکا بی سابقه است ، حملات دو کمپین اصلی انتخاباتی این کشور به یکدیگر و تنزل سطح مناظرات سیاسی – انتخاباتی دو نامزد اصلی انتخابات به مسایلی چون "رسوایی های جنسی" ، "تهدید به زندانی کردن رقیب در صورت پیروزی در انتخابات" و یا اتهام زنی ها و حملات لفظی دو نامزد به یکدیگر به سطح بی سابقه ای در این مرحله از انتخابات رسیده است.

از سوی دیگر برای نخستین بار در تاریخ انتخابات ریاست جمهوری آمریکا یکی از دو نامزد اصلی انتخابات بارها و بارها درباره سالم بودن برگزاری انتخابات ابراز تردید کرده و شائبه تقلب در انتخابات آتی را به پیش کشیده است.

 تو گویی در یک نظام انتخاباتی جا افتاده با بیش از 200 سال سابقه که داعیه پیشتازی و الگو بودن برای دموکراسی ها را دارد، هنوز مساله بدیهی " تضمین سلامت انتخابات " جا نیفتاده و به سان بسیاری از کشورهای در حال مشق و تمرین دموکراسی، در مرحله الفبا نویسی است!

همین مسایل سبب شده در هفته ها و ماه های گذشته بسیاری از ناظران از روند انتخابات ریاست جمهوری امسال دلسرد شوند.

سطح پایین و نازل سه مناظره انتخاباتی و تشدید اتهام زنی ها و حملات دو کمپین اصلی انتخاباتی به یکدیگر در کنار مطرح شدن شائبه تقلب در انتخابات آتی از سوی یکی از دو نامزد اصلی بسیاری از ناظران را شگفت زده و دلسرد کرده است.

از سوی دیگر بسیاری از رسانه ها در کشورهای مختلف با دست مایه قرار دادن مسایل مطرح در مناظرات انتخاباتی آمریکا ، "دموکراسی آمریکایی" را به تمسخر گرفته اند.

آیا انتخابات امسال آمریکا وهن دموکراسی است؟

اگر بشود در یک کلمه به این پرسش پاسخ داده شود؛ پاسخ آن از نظر نگارنده " نه " است، و در توضیح کمی بیشتر باید گفت : "اساسا یک سوی دموکراسی با تعریف کم عیب ترین راه تمشیت و اداره سیاسی جوامع انسانی همین است" و در توضیح بیشتر باید گفت:

این ذات و ماهیت دموکراسی است که در بسیاری از موارد به جای مطرح شدن بحث های "اتوکشیده و نخبه پسند" ، مباحثی عامه فهم و عامه پسند و حتی نازل مطرح شود و اتفاقا یکی از مولفه های دموکراسی ( در معنای حکومت مردم به مردم از طریق رای اکثریت) می تواند مطرح شدن همین بحث ها یا ناتوانی در جلوگیری از آن باشد.

جدای از مساله مطرح شدن " شائبه تقلب در انتخابات " که نشان از خام بودن و نوپا بودن نظام دموکراتیک دارد و سنخیتی با نظام سیاسی آمریکا ندارد، اما مطرح شدن مباحثی از قبیل آنچه که در مناظرات انتخابات امسال آمریکا شاهد بوده ایم در دموکراسی ها کم سابقه نیست.

یک اصل مهم دموکراسی ها که برگزاری " انتخابات " است بدون " رقابت " معنا نمی یابد و   "رقابت " نیز شکل تعدیل شده " جنگ و خصومت " در جوامع ماقبل دموکراسی به عنوان یک ابزار کسب سلطه مشروع است.

نباید از یاد برد که به هر حال سنگ بنای رقابت " جنگ و خصومت " است که در دموکراسی ها به شکلی قانونی و در فرایندی "مرضی الطرفین" با وضع قوانین خاص تعدیل شده و به حالت "رقابت های انتخاباتی" درآمده است.

اردوگاه های سیاسی رقیب در دموکراسی ها دو راهکار برای جلب و جذب نظر مردم دارند :

یک  راهکار "ایجابی" – پمپاژ کردن مسایل مثبت و امیدوار کننده به جامعه - از طریق  ایجاد انگیزه رای دهندگان و  معرفی و تبلیغ مواضع و سوابق خود است و دیگری راهکار "سلبی" – پمپاژ کردن مسایل منفی و نگران کننده به جامعه - از طریق انگشت گذاشتن روی نکات منفی اردوگاه رقیب است.

به واقع همه اردوگاه های انتخاباتی در همه کشورهای دنیا در همه ادوار از طریق این دو راهکار تلاش دارند نتیجه انتخابات را از آن خود کنند.

 به بیان دیگر یک وجه هر نامزد انتخاباتی آن امر مثبتی است که او بر آن است و "خوب است" و وجه دیگر هر آن چیزی است که " بد است " و منفی است و آن نامزد علیه آن است. نامزدها و کمپین های انتخاباتی همواره تلاش دارند مثبت ها را به اردوگاه خود و مفی ها را به اردوگاه رقیب نسبت دهند.

تبلیغ نکات مثبت جبهه خودی و در عوض بزرگ کردن نکات منفی اردوگاه رقیب یکی از تاتیک های رایج در دنیای سیاست است که از قدیم مرسوم بوده و در دموکراسی های نوین نیز امری رایج است.

بسیاری از کمپین های انتخاباتی از روزها و هفته های مانده به آغاز رقابت، بخش زیادی از توجه خود را معطوف به رقیب می کنند و درباره سوابق اظهارات و کارنامه کاری و نکات منفی اردوگاه یا نامزد مقابل مشغول جمع آوری اسناد و مدارک می شوند تا در بزنگاه رقابت های انتخاباتی از آن علیه رقیب استفاده کنند.

این مساله به ویژه در انتخاباتی که حالت قطبی ( دو جبهه ای) به خود می گیرد بسیار تشدید می شود و با توجه به اینکه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا همواره – در 230 سال گذشته صحنه انتخاب بین دو نامزد اصلی دو اردوگاه سیاسی اصلی آمریکاست ( دموکرات و جمهوریخواه) ؛ فضای سیاسی این کشور همواره مستعد چنین رقابت هایی است.

پس با توجه به آنچه که ذکر شد در انتخابات امسال آمریکا مساله ای "خرق عادت " روی نداده جز آنکه به قیمت سبکتر شدن کفه " اخلاق سیاسی " کفه "رقابت سیاسی" سنگین تر شده و "دوزرقابت" آن قدر بالا زده که به سطح " نزاع و خصومت " نزدیک شده است.

مضاف بر آن، نکته دیگری که در انتخابات امسال آمریکا به شدت به ذوق ناظران می زند و بی سابقه به نظر می رسد تشکیک یکی از دو نامزد اصلی در سلامت انتخابات و مطرح شدن شائبه تقلب در انتخابات است که همان طور که اشاره شد هم بی سابقه است و هم زیبنده یک کشور داعیه دار " دموکراسی" نیست.

 اخبار  بین الملل  - عصر ایران/ مازیار آقازاده