روسيه از ترامپ چه مي‌خواهد؟
- مجموعه: اخبار بین الملل
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, 08 دی 1395 09:30
برخي از انتظارات و خواسته‌هاي روسيه از دولت جديد آمريکا:
- دولت جديد آمريکا درباره بحران کنوني سوريه همچنان بر سر ميز مذاکره باقي بماند.
- روسيه و آمريکا در زمينه استراتژي‌هاي ضدتروريسم با يکديگر همکاري و مشارکت داشته باشند.
- نشست سران دو کشور روسيه و آمريکا در اولين فرصت ممکن پس از بيستم ژانويه سال 2017 ميلادي برگزار شود.
بزرگ‌ترين چالش پيش روي روابط ميان آمريکا و روسيه چيست؟
رابطه ميان آمريکا و روسيه بدون شک، يکي از مهم‌ترين روابط دوجانبه براي نظام جهاني است که تأثيرات و پيامدهاي بسيار مهمي درباره موضوعاتي همچون گسترش تسليحات کشتار جمعي (WMD)، مناقشات و درگيري‌هاي منطقه‌اي و گسترش هرچه بيشتر صلح و امنيت را در جهان به‌همراه دارد اما با اين وجود، اين رابطه اکنون در گذرگاه بسيار سخت و خطرناکي قرار گرفته است و مي‌تواند به آساني به گسترش درگيري‌ها در ميان عوامل نيابتي يا حتي فراتر از آن، رويارويي مستقيم اين دو قدرت هسته‌اي منجر شود. اقدام پوتين در الحاق شبه‌جزيره کريمه به خاک روسيه را بايد نشانه‌اي بارز از سوءعملکرد روزافزون سيستم امنيتي و نظم کلي اروپا پس از جنگ سرد دانست.
علاوه‌براين، اقدامات روسيه در راستای حمايت از مخالفان شرق اوکراين، موجب ناتواني هر چه بيشتر اوکراين براي بازسازي اقتصاد ضعيف و ناتوان خود و جهت‌دهي مجدد مسيرهاي توسعه به سوي نهادهاي غربي شده است. تحريم‌هاي بين‌المللي با رهبري آمريکا و همچنين سياست انزواي ديپلماتيک عليه روسيه، نتوانست موجب کوچک‌ترين تغييري در رفتار و سياست‌هاي روسيه شود. در مقابل مسکو از طريق مداخله نظامي قدرتمند خود در جنگ داخلي در سوريه و حمايت از حکومت در حال احياي بشار اسد، واشنگتن را به پاي ميز مذاکره کشاند. همچنين، بر‌اساس برخي گزارش‌ها، روسيه در مدت مبارزات انتخاباتي بسيار حساس سال 2016 ميلادي آمريکا، حملات سايبري متعددي را عليه برخي اهداف سياسي بسيار مهم اين کشور ترتيب داده است.
رئيس‌جمهوری جديد آمريکا براي رفع موانع موجود چه اقداماتي را بايد صورت دهد؟
در مدت مبارزات انتخاباتي سال 2016 ميلادي آمريکا، دو روايت و رويکرد متفاوت در قبال روسيه پديد آمد؛ از يک‌سو دونالد ترامپ، رئيس‌جمهوري منتخب آمريکا وعده داد پس از پيروزي در انتخابات تعاملات فعالانه‌اي را با مسکو آغاز کرده و تلاش خواهد کرد در برخي موضوعات همچون مبارزه با تروريسم همکاري‌هاي ميان آمريکا و روسيه را بهبود بخشد اما در سوي ديگر، کنگره و نخبگان سياسي ايالات‌متحده آمريکا بر سر رويکردي خصمانه‌تر در قبال روسيه به توافق و اجماع رسيدند و حتي عده‌اي در اين ميان، از چنان لحن خصمانه‌اي در قبال پوتين و روسيه استفاده کردند که يادآور دوران جنگ سرد بود.
از آنجا که ترامپ در ماه‌هاي نخست آغاز به کار خود با اولويت‌هاي سياسي بسيار مهمي (همچون کسب تأييد اعضای کابينه و ديوان‌عالي ايالات‌متحده آمريکا) در داخل کشور روبه‌رو خواهد بود، بسيار بعيد به نظر مي‌رسد او در اين مدت، تغييري در سياست‌هاي دولت اوباما در راستاي منزوي‌کردن و اعمال فشار بر روسيه ايجاد کرده و از اين سياست‌ها عقب‌نشيني کند. با اين وجود، دولت ترامپ مي‌تواند مذاکرات پشت پرده اوليه درباره آغاز روابط با روسيه را حتي در دوره انتقال قدرت نيز آغاز کند. در مدت يک سال آينده، ترامپ مي‌تواند تلاش‌هاي خود در راستاي تعاملات فعالانه‌تر با روسيه را آغاز کند.
حتي اگر در مدت دوران رياست‌جمهوري ترامپ روابط و همکاري‌هاي عميق‌تري ميان دو کشور آمريکا و روسيه شکل نگيرد، بدون شک، ايجاد همين سطح از روابط و تعاملات ميان دو کشور متضمن طيف گسترده‌اي از منافع حياتي آمريکا خواهد بود. براي شروع، دولت جديد آمريکا بايد منافع بسيار مهم و حياتي خود همچون مديريت درگيري‌هاي منطقه‌اي، موضوع منع گسترش تسليحات هسته‌اي، حفظ تجارت آزاد و توازن قدرت در منطقه شرق آسيا را مورد بررسي دقيق قرار دهد، همچنين دولت جديد آمريکا بايد مشخص کند طرح‌هاي جديد و امتيازات آتي تا چه اندازه به نفع اين کشور بوده و در راستاي تحقق اولويت‌هايش هستند.
دوم آنکه، دولت ترامپ باید در سياست‌هاي کلي خود در قبال مسکو ارزيابي مجددي انجام دهد و تعادلي را ميان استفاده از ابزارهاي تهديدآميز و بازدارنده ايجاد کند. آمريکا در اين مدت به‌منظور اطمينان‌بخشي به متحدان خود در ناتو و به‌ويژه کشورهاي اروپاي شرقي، اقداماتي را عليه روسيه ترتيب داده اما بااين‌حال، تحريم‌ها و انزواي ديپلماتيک تأثير چنداني بر رفتارهاي روسيه نداشته و فقط موجب جدايي مردم روسيه از غرب شده است؛ در نهايت اينکه، دولت جديد آمريکا بايد به وعده‌هاي خود عمل کرده و چه در سخن و چه در عمل به هم‌پيمانان و همکاران اروپايي ياري رسانده و آنها را از مزاياي وجود بازار آزاد و دموکراسي آگاه کند.
آيا ترامپ بايد به‌دنبال ملاقات با پوتين و برگزاري نشست دوجانبه ميان دو کشور باشد؟
يکي از عواملي که در مدت اين سال‌ها موجب جدايي، انتظارات بيش از حد و بروز اختلافات ميان روابط آمريکا و روسيه شده، اين است که به جاي تمرکز و تکيه بر منافع مشترک، همواره تمرکز و تأکيد بيش از حدي روي ويژگي‌هاي شخصيتي رهبران واشنگتن و مسکو وجود داشته اما ترامپ در همين شروع کار، علاقه و تمايل بسياري براي انجام مذاکرات رو در رو با ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهوري روسيه، از خود نشان داده و شايد از اين نظر او يک استثنا در ميان رهبران سياسي ايالات‌متحده آمريکا باشد.
در حقيقت، اين ابراز تمايل و علاقه، دوطرفه بوده و پوتين نيز در قبال اين ابراز تمايل از سوي ترامپ، واکنش محترمانه‌اي از خود نشان داده ولی نگراني عمده‌اي نيز در‌اين‌زمينه وجود دارد و آن اين است که در مدت دو دهه گذشته طرح و الگوي خاصي بر روابط ميان آمريکا و روسيه همواره حکمفرما بوده؛ به‌اين‌ترتيب که در نخستين سال آغاز به کار رئيس‌جمهوري جديد آمريکا روابط خوبي ميان دو کشور برقرار شده اما به تدريج و در سال‌هاي بعدي روابط ميان واشنگتن و مسکو رو به سردي، بي‌اعتمادي و دشمني آشکار گراييده است. درحال‌حاضر، نيز اين نگراني وجود دارد که نخستين ديدار و نشست ميان ترامپ و پوتين از همان الگوهاي دو دهه اخير پيروي و تبعيت کند و صميمیت و گرمي روابط در سال نخست، به‌تدريج در سال‌هاي بعد جاي خود را به بي‌اعتمادي و خصومت دهد.
با تمامي اين تفاسير، نشست سران دو کشور روسيه و آمريکا بايد در اولين فرصت ممکن پس از بيستم ژانويه سال 2017 ميلادي برگزار شود. بدون برگزاري چنين نشستي هيچ يک از دو دولت فرصت‌هاي به‌وجود‌آمده براي تعاملات بيشتر، مديريت درگيري‌ها و حتي همکاري را جدي نخواهند گرفت. علاوه بر اين، هر چقدر هم که لفاظي‌هاي خصمانه‌اي در روابط دو کشور حاکم باشد، باز هم رهبران آمريکا و روسيه مسئوليت اخلاقي و سياسي خود در زمينه جلوگيري از تشديد بحران و جنگ در سوريه و اوکراين، جلوگيري از جاه‌طلبي‌هاي هسته‌اي کره‌شمالي و نيز اعمال محدوديت‌هايي بر زرادخانه‌هاي تسليحاتي عظيم خود و امکان بازرسي از آنها را بر عهده خواهند گرفت.
اخبار بین الملل - وقایع اتفاقیه
