حالا كو تا ١٤٠٠؟
- مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی
- تاریخ انتشار : چهارشنبه, 30 خرداد 1397 08:31
«آقاي سخنگو به نظر شما آيا نامزد انتخابات رياست‌جمهوري ١٤٠٠ نيز وعده رفع حصر خواهد داد؟» اين سوال ما از محمد باقر نوبخت، سخنگوي دولت در نشست خبري روز گذشته بود كه با پاسخ جالب نوبخت همراه شد. سخنگوي دولت گفت: « حالا كو تا ١٤٠٠؟ امروز ١٣٩٧ است. نمي‌دانم شما چطور اين سوال به ذهن‌تان رسيد؟ اصلا در فضاي موجود «سكوت»، بفرماييد «خطاب به خبرنگار بعدي». اما سخنگوي دولت ظاهرا متوجه مفهوم سوال نشد كه اگر اين اتفاق افتاده بود شايد در پاسخ خود تجديد نظر مي‌كرد.
مفهوم سوال اين بود رفع حصر يكي از وعده‌هاي انتخاباتي روحاني از سال ٩٢ تاكنون بوده است اما اقدام مناسبي در اين راستا انجام نشده و احتمال مي‌رود اين وعده به شكلي موروثي به كانديداي بعدي رياست‌جمهوري منتقل شود. نوبخت در حالي با چشماني ريز شده و لحني متعجب گفت «كو تا ١٤٠٠؟» كه در نشست خبري ٣ ارديبهشت امسال وعده ديگري داده بود. نوبخت در آن نشست خبري با اشاره به نزديك بودن رفع حصر گفت: «ما در شرايطي هستيم كه همه بايد در كنار هم باشيم و اينكه از شايستگي برخي از شخصيت‌هاي نظام بنا به دلايلي نتوانيم استفاده كنيم خوب نيست.
امروز با توجه به شرايط بايد كنار هم باشيم و دولت از رفع حصر حمايت مي‌كند. موضع آقاي رييس‌جمهور را مي‌‌‌بينم و اي كاش بخشي از جامعه مي‌‌دانست ما با رفع حصر شاهد برخورداري كشور از فرزندانش باشيم، رفع حصر نزديك است.»
در زبان فارسي ضرب‌المثلي وجود دارد كه مي‌گويد: «به عمل كار برآيد» و مصرع دوم به طنز «سخنراني» نيست تبديل شده است. اين ضرب المثل براي حال و روز اين روزهاي دولت درباره وعده رفع حصر صدق مي‌كند. نوبخت مي‌گويد موضع رييس‌جمهور در برابر رفع حصر را مي‌بيند. حال سوال اينجاست كه مگر مردم موضع رييس‌جمهور را نمي‌بينند؟ حسن روحاني بارها و بارها در دوران رقابت‌هاي انتخاباتي موضع خود را مطرح كرده و هواداران و مخالفان نيز اين موضع را هم ديده و هم شنيده‌اند. حال سوال اين است كه چه اقداماتي براي عمل به اين وعده انجام شده است؟
اگر اقدامي انجام شده چرا اطلاع‌رساني نمي‌شود؟ چه موانعي بر سر راه رسانه‌اي كردن اقدامات وجود دارد؟ رييس‌جمهور بايد در اين باره به صورت شفاف با مردم صحبت كرده و توضيح دهد.
بهمن ماه سال گذشته بود كه شنيده مي‌شد رفع حصر در اختيار شوراي عالي امنيت ملي قرار گرفته است. شورايي كه رياست آن بر عهده حسن روحاني، رييس دولت دوازدهم است كه رفع حصر يكي از مهم‌ترين وعده‌هاي انتخاباتي او بود. وعده‌اي كه توانست شوري دوباره به فضاي غبار آلود سياسي كشور بازگرداند. از بهمن ماه تا امروز نزديك به ٤ ماه مي‌گذرد اما هيچ اقدام قابل توجهي در راستاي رفع حصر صورت نگرفته است. همين مهم سبب شده است تا گمانه زني‌هايي منفي در اين باره شكل بگيرد كه ممكن است وعده رفع حصر به رييس‌جمهور بعدي به ارث برسد.
نخستين‌بار عيد غدير سال ٩٤ بود كه زمزمه‌هاي رفع حصر بالا گرفت و اميدي در ميان فعالين سياسي شكل گرفت اما عيد غدير ٩٤ خبري از رفع حصر نشد. برخي معتقد بودند شلوغ كاري رسانه‌اي و ايجاد دوقطبي برد- باخت در رفع حصر سبب تاخير در اين مهم شده است از همين رو طالبان رفع حصر از جمله كميته پيگيري رفع حصر در مجلس استراتژي خود را عوض كرده و تصميم به سكوت گرفتند تا اين روش را امتحان كنند. پس از انتخابات رياست‌جمهوري ٩٦، بار ديگر زمزمه‌هاي رفع حصر بالا گرفت. بسياري تصور مي‌كردند كه اگر پيگيري رفع حصر در سكوت رسانه‌اي دنبال و تبديل به بازي برد- برد شود، رفع حصر رخ مي‌دهد. اعضاي كميته پيگيري رفع حصر نيز از بيان جزييات خودداري مي‌كردند تا ماجرا در فضايي عقلاني و به دور از هيجان پيگيري شود. ديدار برخي فعالين سياسي با مهدي كروبي شعله اين اميد را پر فروغ‌تر مي‌كرد تا جايي كه خبر رفع حصر تا شب عيد ٩٧ به صورت غير رسمي دست به دست شد.
متقاضيان رفع حصر چه در فضاي مجازي و چه در فضاي حقيقي با وجود خوشحالي از اين زمزمه بازهم سكوت كردند و اگر خبري در اين باره منتشر مي‌شد از رسانه‌ها و خبرنگاران مي‌خواستند كه به اين موضوع دامن نزنند تا اين مشكل حل شود. ٢٨ بهمن خبر رفع حصر تا پايان سال ٩٦ به صورت رسمي از زبان علي مطهري بيان شد. مطهري در جمع خبرنگاران پارلماني گفت: «به ما قول‌هايي دادند و گفته‌اند زياد در رسانه‌ها اظهارنظر نكنيم و در مقابل آنها به دنبال اين هستند كه تا پايان سال به اين موضوع خاتمه بدهند. ما هم منتظريم آيا آنها به قول‌شان عمل مي‌كنند يا نه.» مطهري در اين گفت‌وگو ريشه استراتژي سكوت مسوولان را بازگو كرد و طبق صحبت‌هاي او از آنها خواسته شده بود تا در اين باره زياد اظهارنظر نكنند.
مطهري در واكنش به اين پرسش كه اين وعده از جانب كدام نهاد مطرح شده بود، گفت: «اين وعده از سوي برخي نهادهاي امنيتي و اطلاعاتي مطرح شد كه نمي‌خواهيم نامي از فرد يا نهادي بياوريم. » سال جديد آغاز شد و تعطيلات به پايان رسيد اما همچنان حصر باقي ماند. علي مطهري كه پيشتر خبر از قول برخي نهاد‌ها براي رفع حصر داده بود در گفت‌وگويي عدم محقق شدن اين وعده توسط برخي نهاد‌ها را بدقولي مسوولان امنيتي عنوان كرد. حالا بيش از ٢٣٠٠ روز از شروع حصر گذشته و نوبختي كه در ارديبهشت ماه خبر از نزديكي رفع حصر داده بود سوال مارا به گونه‌اي پاسخ داد كه گويي قرار نيست اين وعده روحاني تا سه سال آينده محقق شود.
جالب‌تر آنكه اين سوال دومين سوال اعتماد از نوبخت بود، او در ابتدا پس از پاسخ به سوال اول گويي پاسخ به اين سوال را فراموش كرد و زماني كه ما دوباره سوال را يادآوري كرديم با لحني متعجب گفت «حالا كو تا ١٤٠٠؟» و سپس گفت: « نمي‌دانم شما چطور اين سوال به ذهن‌تان رسيد؟» اين سوال نه‌تنها سوال «اعتماد» بلكه سوال بسياري از هواداران و راي‌دهندگان به حسن روحاني است كه به اميد اين وعده پاي صندوق راي آمده و حماسه ٢٩ ارديبهشت ٩٦ را خلق كردند. زماني كه روحاني گفت بسياري از كارها با راي ٥١ درصدي شدني نيست، بسياري تصميم گرفتند شناسنامه‌هاي خود را از گنجه در آورده و پس از انتظار در صف‌هاي طولاني راي خود را به صندوق بيندازند و منتظر اجرايي شدن كارهايي باشند كه با راي ٥١ درصدي شدني نبود اما امروز با پاسخي از سوي سخنگوي دولت رو به رو مي‌شوند كه بيش از هرچيز تعجب مارا برمي‌انگيزد.
دراقتصاد موفق بوده‌ايم البته با برهان خلف
سوال ديگر «اعتماد» درباره شكست راهكارهاي سياسي دولت در مواجهه با مشكلات اقتصادي و راهكارهاي اقتصادي دولت بود كه پاسخ نوبخت به اين سوال نيز جاي تامل دارد. نوبخت اين سوال را با برهان خلف پاسخ داد و گفت: « اينكه گفته شود راهكارهاي دولت رهگشا نبوده، درست نيست. از طريق برهان خلف مي‌خواهم توضيح دهم.
در كدام زمينه موفق نبوده‌ايم؟ به عنوان مثال موضوع ارز. فرض كنيم سياست ارزي كه امروز اجرا مي‌شود «ارز ٤٢٠٠ توماني» انجام نمي‌شد چه اتفاقي براي قيمت ارز رخ مي‌داد؟ اگر بگوييم اين مهم نيازمند فعاليت بيشتر است، حرفي درست و منطقي است. ما بايد تلاش كنيم كه همراه با سياست به صورت اقتضاعي پيش رويم. اما اينكه بگوييم اين سياست‌ها ناكارآمد بود قبول ندارم. ما بايد سياست‌هاي خود را ارزيابي و اصلاح كنيم اما اين به معناي عدم موفقيت نيست. ما بايد متناسب با اقتضاعات سياست‌هاي خود را روزآمد كنيم.» سخنگوي دولت در مثال برهان خلف، حرف خود را نقض كرد. متاسفانه به دليل شرايط نشست خبري سخنگوي دولت، امكان طرح بيش از يك يا دو سوال فراهم نيست اما ذكر چند نكته ضروري است.
از روزهاي پاياني سال ٩٦ التهاب بازار ارز آغاز شد و در شرايطي كه شيب افزايش قيمت دلار تصاعدي بود، معاون اول رييس‌جمهور خبر از تك نرخي شدن قيمت ارز به قيمت ٤٢٠٠ تومان داد. حال سوال اين است كه اين طرح چه مقدار موفق بوده است؟ كافي است سري به صرافي‌هاي خيابان فردوسي بزنيد. علاوه بر تغيير لحظه‌اي قيمت ارز، همه قيمتي خواهيد ديد جز ٤٢٠٠ تومان. از سوي مسوولان مطرح مي‌شود كه دلار ٤٢٠٠ توماني صرف براي امور قانوني، ثبت سفارش يا مواردي از اين دست مي‌شود و اين در حالي است كه دانشجويان خارج از كشور براي دريافت ارز به نرخ دولتي با مشكلات زيادي دست و پنجه نرم مي‌كنند حال آنكه چطور محمدباقر نوبخت با اطمينان خبر شكست راهكارهاي سياسي دولت براي مقابله با مشكلات اقتصادي را تكذيب مي‌كند، جاي تامل دارد.
جلوي خسارت را بايد گرفت
الياس حضرتي، عضو فراكسيون اميد مجلس نيز در فروردين ٩٧ نامه‌اي به روحاني درباره رفع حصر نوشت. حضرتي در اين نامه ضمن يادآوري اين وعده انتخاباتي رييس‌جمهور گفت: « رخدادهاي سال ۸۸ براي كل كشور تلخ و ناگوار بود و تلخي آن هنوز هم در كام همه نيروهاي انقلاب احساس مي‌شود. مطلع هستم كه تصميم‌گيري در اين زمينه با اذن مقامات عالي كشور به شوراي عالي امنيت ملي واگذار شده است و بسياري از نهادهاي سياسي و امنيتي كشور هم معترفند كه تداوم حصر نه‌تنها هيچ نفعي براي كشور ندارد بلكه همه‌اش خسارت و ضرر و زيان براي نظام و انقلاب اسلامي است و شخصيت‌هاي سياسي در حصر هم دلبسته انقلاب و نظام و مردمند و هيچ ضرورتي ندارد كه بر خلاف قانون همچنان در حصر بمانند. »
اعتماد/زهير موسوي
