«كاداستر» و نقش آن در پایان اختلافات ملی و مالیاتی

مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

 اخبار سیاسی - «كاداستر» و نقش آن در پایان اختلافات ملی و مالیاتی

شايد شما هم بارها خبرهايي مشابه آنچه در زير مي‌آيد خوانده‌ايد:

طرح كاداسترمتعاقب ساماندهي بانك جامع املاك و تكميل كاداستر شهري در سازمان ثبت اسناد و املاك كشور، صدور اسناد مالكيت جديد تحت سيستم كاداستر آغاز و تا پايان سال91 قريب به چهار ميليون سند جديد به مردم تحويل گرديد كه از اين تعداد، 2ميليون و 177هزار و 225 سند در سال 91 صادر گرديده است. جمع كل اسناد مالكيت صادره در سال91 در مقايسه با سال قبل 52 درصد رشد داشته است و معادل99% اسناد در سيستم كاداستر صادر گرديده است. همچنين فراخوان تبديل اسناد مالكيت قديمي به اسناد مالكيت كاداستري از طريق تعويض اسناد در دستوركار واحدهاي ثبتي قرار دارد.

در راستاي اجراي پوشش كاداستر جامع كشوري، طي سال1391 مقدار 716 هزار و 532 هكتار به بانك كاداستر شهري، روستايي و زراعي اضافه گرديد كه نسبت به مدت مشابه سال قبل 24 درصد افزايش داشته و به 2ميليون و 339 هزار و 861 هكتار رسيده است. كاداستر منابع طبيعي در سال 91 به ميزان 20 ميليون و 279 هكتار توسعه يافت كه در مقايسه با سال قبل 15 درصد افزايش داشته و تا پايان سال 1391 به 43 ميليون و 998 هزار و 777 هكتار رسيده است.

در راستاي ساماندهي و تكميل بانك جامع اطلاعات املاك و كاداستر از مجموع 174 هزار دفتر املاك قريب 99 درصد دفاتر املاك موجود، تا پايان سال 1391 در بانك جامع اطلاعات املاك و كاداستر اسكن و داده آمايي شده است كه از اين تعداد 13 هزار و 24 دفتر در 1391 اسكن و داده‌آمايي و به بانك جامع اضافه شده است. همچنين در راستاي ارتقاء و تكميل بانك جامع اطلاعات املاك و كاداستر حدود يك ميليون و 192 هزار و 198 پرونده املاك جاري (معادل 28 درصد كل پرونده‌هاي جاري) داده آمايي گرديده است.

لازم به ذكر است در سال 1391 درآمدهاي عمومي دولت از محل صدور سند كاداستري 87 درصد و از محل ثبت ملك و فروش نقشه‌هاي حدنگاري كاداستر 38 درصد رشد داشته است.

فلسفه تاريخي كاداستر
برای دانستن فلسفه بوجود آمدن کاداستر اگر نگاهی به تاریخ بیاندازید خواهید دید که چه در یونان باستان و چه در فرانسه عهد ناپلئون، کاداستر جهت کسب مالیات و درآمد برای حکومت بوجود آمده است. در حقیقت هدف اولیه و اصلی کاداستر، کسب درآمد برای حکومت بوده است به نحوی که پرداخت های عادلانه صورت بگیرد. عدم پرداخت عادلانه مالیات، باعث ظلم بوده و این خود باعث نارضایتی مردم و سستی ارکان حکومت می شود. به همین جهت کاداستر بهترین وسیله برای کسب حداکثری درآمد از مردم است به نحوی که رضایت اکثریت را به دنبال داشته باشد.

هدف ثانویه در کاداستر، تثبیت مالکیت است. با جمع آوری دقیقاطلاعات املاک و ثبت و نگهداری دقیق آن در یک سیستم، مالکیت اشخاص محفوظ می ماند. این هدف در مقابل هدف اول قرار دارد یعنی در ازای کسب درآمد، حکومت، تحکیم مالکیت افراد را تضمین می کند.

حال بايد ديد كاداستر چيست؟ چگونه اجرا مي‌شود و چرايي اجراي آن چيست؟ اينها سؤالاتي است كه همواره با شنيدن نام كاداستر به ذهن مي‌آيند. در تعريف كاداستر بايد گفت كه:

کاداستر یک نام جهانی است. به این معنا که چه در ایران، چه یونان چه اسپانیا چه استرالیا چه ایالات متحده، همگی از همین لغت استفاده می کنند. با اینکه کاربرد و وسعت عمل کاداستر در این کشورها ممکن است کمی با هم متفاوت باشد اما لغت یکسان است. ريشه لغت كاداستر، در حقيقت كلمه يوناني Katastichon به معني دفتر يادداشت است كه با گذشت زمان در زبان لاتين به Captasrumتبديل شده است. در حقيقت كاداستر سيستمي بوده كه براي ثبت استان هاي مختلف كشور يونان جهت مقاصد مالياتي استفاده مي شده است.

کاداستر در برخی از منابع به معنای دفترچه یادداشت (اسم) و یا صورت برداری و ثبت (فعل) آورده شده است. در فرهنگ‌های گذشته برای یادداشت سیاهه اموال آن را در دفتری یادداشت می کردند و این نام از آن دوران به یادگار مانده است.

در فرهنگ امروز کاداستر به روندی گفته می‌شود که در آن اموال غیر منقول شامل ملک، زمین و آپارتمان و غیره و در برخی کشورها حتی اموال غیرمنقول شامل خودرو (مانند کاداستر کشور سوئیس) ثبت می شود.

در روند ثبت اموال غیر منقول، اندازه گیری دقیق طول، ابعاد، زوایا، مساحت و موقعیت شکستگی‌های ملک و همچنین برخی اوقات علامت‌گذاری و به گفتاری دیگری پلمب کردن گوشه‌های ملک در سر زمین و در ادامه بایگانی این اطلاعات در آرشیو (الکترونيكی یا غیر الکترونيكی) انجام می شود. به عبارتي ديگر لغت کاداستر در برخی کشورها به معنای ثبت استفاده می‌شود. به همین منظور، کاداستر در این کشورها تمامی وظایف ثبت را برعهده دارد و به همین دلیل است که وظیفه ثبت اموال غیر منقول را هم کاداستر بر عهده دارد.

قابل ذکر است که در کاداستر کشورهایی نظیر کشور مالزی برای ختم دعاوی ملکی و مشکلاتی که در املاک بدون دیوار یا مرز مشخص وجود دارد، بعد از حضور نماینده کاداستر و مجاورین و صاحب ملک و توافق بر سر گوشه‌های ملک، علائمی مانند بنچ مارک در زمین کارگذاشته شده و مختصات آن به عنوان گوشه املاک تایید، برداشت و ثبت می‌شود. این عمل در برخی دیگر از کشور ها حتی برای ساختمانهای ساخته شده هم انجام می‌شود به این صورت که تکه فلزی مانند نبشی به کنج خارجی ساختمان متصل می‌شود كه با دیدن این علامت متوجه می شوید که این گوشه از ملک به تایید کاداستر رسیده و مختصات دقیق آن ثبت شده است. این عمل جهت جلوگیری از تغییر ابعاد ملک، بعد از ثبت آن نیز مفید است.

فدراسيون بين المللي نقشه برداري (FIG) كاداستر را اینگونه تعریف نموده است:

فهرست مرتب شده اي از اطلاعات مربوط به قطعات زمين (در داخل مرز جغرافيايي يك كشور) كه شامل نقشه برداري و افزودن ساير مشخصه هاي زمين نظير حقوق مالكيت، كاربري، اندازه و ارزش، به نقشه مقياس بزرگ بوده و به طور رسمي به ثبت مي رسد.

در توضيح بيشتر مفهوم كاداستر بايد به تقسيمات مختلف آن نيز اشاره كرد:

تقسیمات کاداستر
الف- كاداستر ملكي: تعيين محدوده هاي ملكي است و به دو نوع «شهري » و «زراعي» تقسيم مي شود . همانطور كه مشخص است نوع شهري آن ، براي تعيين محدوده هاي شهريمثل عرصه خانه ها به كار مي رود و نوع زراعي آن هم به تعيين حدود زمين هاي زراعي مي پردازد.

ب- كاداستر عمومي: لايه هاي ديگري از اطلاعات را شامل مي شود و همين اطلاعات است كه كاداستر را به نظامي چند لايه و پيچيده تبديل مي كند .

كاداستر عمومي به چند شاخه تقسيم ميشود :

1-كاداستر مالي

2-كاداستر آبي

3-كاداستر سياسي

4-كاداستر جغرافيايي

5-كاداستر جامع

هدف كاداستر مالي تعيين مبلغ دقيق ماليات است.در اين حوزه اطلاعاتي در مورد ابعاد زمين و كاربري آن و هر اطلاعات ديگري كه براي تعيين مقدار و نحوه اخذ ماليات لازم است وجود دارد .

كاداستر سياسي اطلاعات دقيقي در مورد تقسيم بندي هاي منطقه اي از قبيل حدود استان ها و بخش ها و شهرستانها در اختيار كاربران قرار مي دهد .

نقشه برداري در كاداستر
نقشه برداري در كاداستر شامل «عمليات نقشه برداري كاداستر» و «تهيه نقشه كاداستر» مي‌شود و همانطور كه اشاره كرديم ثبت جامع حد و حدود اموال غير منقول را در بر مي گيرد و معمولاً شامل اطلاعاتي مربوط به مالک مكان دقيق ملک گاهي اوقات اطلاعات (GPS) ابعاد (مساحت) نوع كشت و ارزش قطعات زمين ها مي شود .

مزایای طرح کاداستر
مزایای این طرح را بهتر است از دو بعد شهروندان و دولت مورد بررسی قرار داد:

سرعت و سهولت دسترسی به اطلاعات ملک، مستندسازی اطلاعات اراضی در رابطه با شهروندان، استناد قانونی و دقیق در محاکمات جهت نیل به احقاق حقوق عامه، افزایش امنیت حقوقی مالکان و آسان‌سازی معاملات ارضی از جمله مزایای این طرح براي شهروندان است.

از بین بردن زمینه‌های تصرف اراضی دولتی و ملی، ایجاد توسعه پایدار و امنیت ملی و زمینه‌سازی تاسیس نظام کارآمد و منصفانه برای وصول مالیات اراضی و املاک و همچنین جلوگیری از بورس بازی زمین در مناطق شهری نیز از جمله مزایای این طرح براي دولت است.

از جمله اهداف کیفی كاداستر می‌توان به بهره‌وری بهینه از نظام اطلاعات کاداستری در ارایه خدمات و اطلاعات کاداستری در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به سایر دستگاه‌های اجرایی و همچنین توسعه علم و فناوری کاداستر، بومی کردن و کاربردی کردن آن در سازمان ثبت اسناد و املاک کشور اشاره کرد.

 گزارش عملكرد سازمان ثبت اسناد و املاك كشور در سال1391
 اخبار سیاسی - عصر ایران