روحانی و فرصت های رو به پایان بین المللی

مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

 اخبار سیاسی  - روحانی و فرصت های رو به پایان بین المللی

 دولت روحانی با خوش بینی واقع بینانه توام با تعامل و احترام متقابل پا به عرصه بین المللی گذاشته است.برای صدق ادعای مذکور دولت از هیچ کوششی در میدان بین الملل دریغ نکرده است, حتی سابقه سی و چند ساله بدبینی بین ایران و ایالات متحده نیز نتوانسته ورود پر رنگ کابینه روحانی و تیم بین المللی ایشان را تحت شعاع قرار دهد. روحانی در گام اول چرخیدن سانتریفیوژ را لازم و ضروری دانست .

درعین حال صنعت، اقتصاد و زندگی مردم را کمتر از چرخیدن سانتریفیوژها نمی داند. آقای روحانی با نگرشی حاکی از درک ملزومات بین المللی اعتقاد دارد که آشتی با دنیا و سیاست تنش زدایی در میان ایرانیان طرفداران زیادی دارد و این نکته کلیدی چراغ راهنمایی است که فرصتهای متعدد بین المللی را برای ایشان مهیا و آماده ورود به دروازه اقتصاد و تجارت بین الملل می کند.

امروزه اقتصاد پیوندی ناگسستنی با روابط بین الملل دارد و تحقق شعارو مانورهای اقتصادی بدون سیاست تنش زدایی وعده ای مبهم و غیر عملیاتی است. در این منظر می توان از پارس جنوبی (عسلویه) یاد کرد. عسلویه که از قطبهای انرژی و ارزی ایران است دوران رشد و شکوفایی آن به سیاستهای بین المللی و فراز نشیب روابط بین المللی ایران گره خورده است. این فرصت بی نظیر اقتصادی که در بطن آن اشتغال، توسعه، صادرات و رقابت بین منطقه ای نهفته است می تواند توجه خاصی از برنامه ریزان اقتصادی را جهت باز تولید فرصت و موقعیت بندری آن به خود جلب کند.

 ظاهرا به نظر می رسد سیاستگذاری و ایجاد فرصتهای بین المللی در دولت آقای روحانی نیاز به بازنگری و بازتعریف جدیدی منهای سیاست هسته ای داشته باشد. اگر قرار براین باشد که توافق هسته ای بین ایران و 1+5 فراتر از 24 نوامبر (3آذر) باشد دولت روحانی عملآ نیمی از زمان 4 ساله اش را صرف موضوعی خاص کرده است که تاکنون نتایج آن در اقتصاد داخلی، صادرات و اشتغال ملموس نمی باشد. هر چند در پایان دادن به این ماراتن ادامه مذاکره و جاده دیپلماسی گزینه عقلانی پیش رو است.

بحث اصلی من در این مجال فرصتهای است که در روابط بین المللی ایران به نیمه می رسد و در این کارزار ایران بازیگر بی رقیبی نیست , و ممکن است شرایط منطقه ای و جهانی دستخوش تحولات گسترده و غیر قابل پیش بینانه ای شود که کاهش قیمت نفت در این روزها می تواند یکی از مصادیق غیر مستقیم حداقلی باشد.

در هر حال این فرصت که اهمیت استراتژیکی در دولت روحانی ایجاده کرده (در اهمیت موضوع که وزیرخارجه دکتر ظریف 20 روز کاری مستمر رادر ژنو گذراند) قرار نیست که تا پایان دوران ریاست جمهوری ایشان ادامه داشته باشد. پویایی و تغییر استراتژی در سیاست خارجی از مولفه های است که در بن بست رسیدن، فاصله دیدگاه  و چرخش اهداف در روابط بین الملل جایگاهی علمی دارد.
 
کشف اسباب و ابزارهای تسهیل دهنده تجارت و اقتصاد ملی همگام با دیپلماسی چند جانبه منافع محور از الزامات و ضروریات یک ذهن بین الملل گراست. برای مثال دسترسی به بازارهای جهانی تجاری دغدغه اکثریت رهبران جهان است. با این تفاوت که رشد تجارت مذکور با حساسیتی مشابه بین دو منطقه جغرافیایی جهانی یکسان نیست. ذهنیت و تفکر جهان محوری اقتصاد در کشورهای آسه آن با کشورهای خاورمیانه متفاوت است. هر چند شاهدیم که خاورمیانه در کانون تجارت انرژی جهانی قرار دارد , ولی نتوانسته است چشم انداز روشنی از توسعه را عرضه نماید.
 
آقای روحانی نشان داده است در راستای ارتقای پرستیژ ملی ,می تواند تعاملات بین المللی را علیرغم پیچ و خم های هسته ای در شکلهای متفاوت دیپلماسی پیش ببرد.رئیس جمهور در این مسیر می تواند از فرصت یک وجهی تعامل هسته ای به فرصتهای چند وجهی تغییر مسیر بدهد و فرصتهای رو به پایان را جان تازه ای ببخشد. نقش و نوع تمرکز به فرصت از تخصصهای اصلی در روابط بین الملل است.

شایسته است در روابط بین الملل از دریچه ها و تئوریهای قدیمی فاصله بگیریم و متغییرهای کارساز و کاربردی را وارد معادلات فرصتهای بین المللی کشور کنیم.

این مدل بازسازی شده روابط بین المللی, نتایج مشهود اقتصادی و تجاری در شرق آسیا بوجود آورده است. اینکه چگونه در اوج تعامل و انعطاف با کشورهای 1+5 احتمال بدهیم ممکن است به توافق نرسیم، عقبگردی نیز نداشته باشیم و در تحلیل، شکست مذاکرات انگ عدم تعامل ما با 1+5 نباشد که چه بسا آمریکائیها بعد از هر ناکامی در مذاکرات شکست را به گردن ایران انداخته اند.

* دکتری روابط بین الملل - مدرس دانشگاه

 اخبار سیاسی  - عصر ایران