نامه ندامت سعید مرتضوی چه آثاری خواهد داشت؟

مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی

تاریخ انتشار : سه شنبه, 23 شهریور 1395 07:26

  عذرخواهی مسئولان کشور به‌دلیل قصور در برخی اقداماتشان را می‌توان تحول دموکراتیک نهادهای انتسابی به سمت پاسخگو بودن دانست که اقدامی مثبت است. هم‌اکنون نامه سعید مرتضوی به‌منظور عذرخواهی از رهبر انقلاب و خانواده قربانیان وقایع کهریزک مطرح است که به‌نظر می‌رسد از دو جهت پذیرش آن از سوی جامعه غیرممکن باشد؛ اول این که برای سعید مرتضوی رسیدن به این مهم که خطایی از سوی وی صورت گرفته و شنیدن صدای وجدانش 7 سال به طول انجامیده است و دیگر اینکه عمق فاجعه بیشتر از این بوده که تنها بتوان با یک عذرخواهی پاسخگوی آن بود.

با این همه این عذرخواهی می‌تواند آثار و نتایج دیگری را نیز فارغ از بخشیده شدن یا نشدن از سوی خانواده قربانیان کهریزک که این بار از سوی مرتضوی «شهید» خوانده شده‌اند، به دنبال داشته باشد.

مرتضوی در نامه خود که به دادگاه ارائه کرده، آورده است: «با سلام؛ به استحضار می‌رساند تقارن سومین جلسه دادگاه در این پرونده و نوبت دفاعیات اینجانب با نهم ذی‌الحجه روز عرفه را به فال نیک می‌گیرم. زیرا در این تقارن ایام و مناسبت‌های دینی و الهی رمز و رازهایی است که آن را اتفاقی و بی‌حکمت و بی‌حاصل ندانسته و به برکت و فضل این ایام در گشایش قفل‌های بسته و مشکلات بیش از پیش امیدوارم.عرفه روزی است به زیبایی شب قدر و دریایی‌ست به وسعت بخشش الهی؛ روز عرفه روزی‌ست که درهای آسمان برای تضرع‌های عاشقانه بندگان گشوده می‌شود. روزی که عارفان حق، از خیمه وجود خویش بیرون می‌آیند و با آتش شوق و اشتیاق به دعا و نیایش متوسل می‌شوند.در این روز عزیز که سجاده‌ای به وسعت هستی گسترده است دست‌های خود را به سوی آن بی‌نیاز بالا برده دعا می‌نماییم که خدایا غروب این روز را با غروب گناهان و تقصیرات ما یکی گردان.

اینجانب به‌عنوان دادستان عمومی و انقلاب تهران در زمان فتنه بزرگ سال 1388 مطالبی را به عنوان دفاع در پرونده منعکس نموده‌ام ولکن در این جلسه که نوبت به دفاع نهایی است با عنایت به اینکه انتظار به‌حق رهبر معظم و عزیزتر از جانمان این بود که مهار اغتشاش و خنثی‌ نمودن فتنه حتی در آن شرایظ اضطراری بدون ایراد خسارت و هرگونه لطمه‌ای به شهروندان عزیر انجام شود مطالب ذیل را در تکمیل دفاعیات به عمل آمده به استحضار می‌رساند:1- برخورد بسیار شایسته از طرف خانواده‌های آسیب‌دیده قابل تقدیر و سپاس است لذا در همین رابطه رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز به خاطر این متانت و بردباری و پیگیری از درون نظام و دست رد زدن به مداخله بیگانگان آنان را مورد تفقد قرار دادند؛ بنابراین مجددا مراتب ادب و احترام و تجلیل خود را از مقام شامخ این خانواده‌های بزرگوار اعلام می‌نمایم.2- در رابطه با واقعه خونبار تیرماه 88 که متعاقب فتنه بزرگ و توطئه پس از انتخابات ریاست جمهوری به وقوع پیوست رهبری معظم انقلاب به خاطر عمق فاجعه از آن به جنایت تعبیر فرمودند. به عنوان دادستان وقت عمیقا ابراز تاسف و اعتذار می‌نمایم و از مقام شهیدان مظلوم این حادثه جوادی‌فر، روح‌الامینی و کامرانی طلب پوزش نموده و علو درجات آنها را از خداوند بزرگ مسئلت می‌نمایم.3- در این وقایع خونبار امام شهیدان روحشان آزرده و قلب رهبر معظم انقلاب و ملت شهیدپرور ایران عموما و خانواده‌های داغدار خصوصا مکدر و جریحه‌دار گردید که به راحتی قابل التیام نمی‌باشد.

ضمن‌اینکه با چارچوب‌های عدالت‌محور نظام مقدس جمهوری اسلامی و آرمان‌های امام (ره) و شهیدان و رهبری معظم انقلاب اسلامی سازگاری ندارد. لذا اینجانب به سهم خود از محضر مقدس امام زمان، که صاحب اصلی انقلاب می‌باشند، روح بلند و ملکوتی امام راحل و شهیدان، رهبر عظیم‌الشان انقلاب اسلامی و ملت بزرگوار و خانواده‌های این عزیزان صمیمانه پوزش طلبیده و ابراز تاسف و تاثر و اعتذار دارم و امیدورام این اعتذار و دلجویی بتواند مرهمی بر این زخم و التیامی بر این داغ باشد.4- اینجانب به‌عنوان دادستان وقت تهران در پیشگاه خداوند و وجدان خود از وقوع این حادثه هولناک اگرچه خداوند باریتعالی عالم است، در شکل‌گیری آن هیچ عمدی نبوده، ابراز شرمندگی می‌کنم.5- امیدوارم تلخی این حادثه و هزینه‌های عظیم این خسارت معنوی همچنان در حافظه مسئولان مربوطه باقی مانده و من‌بعد شاهد تکرار اینگونه وقایع تلخ در کشور عزیزمان ایران اسلامی نباشیم.» کارشناسان سیاسی اصلاح‌طلب، اصولگرا و اعتدالگرا در این مورد اتفاق‌نظر دارند که هم‌اکنون برای این عذرخواهی و ابراز پشیمانی دیر شده است چراکه جامعه خسارت سنگینی برای این اقدامات پرداخته است ضمن‌اینکه آنها معتقدند وقایع کهریزک که دل رهبر را به‌درد آورد تنها با این اقدام که این بازداشت‌شدگان را در فضای مناسبی قرار می‌دادند قابل‌پیشگیری بود و موضوع دیگر اینکه مرتضوی در تمام مدت این هفت سال منکر وقوع حوادثی بوده است که امروز بابت آنها عذرخواهی می‌کند. آنچه مسلم است وقایع سال 88 عواقب بسیاری را برای کشور به‌همراه داشته است و با توجه به اینکه هم در عرصه داخلی و هم بین‌المللی تحولاتی در پیش بوده که تصمیم نظام در آن موثر است در این بین آشتی ملی امری ضروری به نظر می‌رسد و به‌طور قطع این اقدام تنها در صورت همگرایی تمام جناح‌ها و گروه‌های سیاسی امکان‌پذیر است. بنابراین شاید وقت آن رسیده باشد که به‌منظور رفع اختلافات بین فعالان سیاسی که در گروه‌های مختلف حضور دارند برای به نتیجه رساندن پرونده 88 راهکاری ارائه داده شود.

وقایع کهریزک دل مقام معظم رهبری را به درد آورد
محمدصالح جوکار کارشناس امور سیاسی اصولگرا در مورد عذرخواهی مرتضوی از خانواده سه قربانی حوادث کهریزک به «ابتکار» گفت: در بحث عذرخواهی مرتضوی بنده نامه ایشان را مطالعه کردم اما وی بیشتر به موضوع کهریزک و وقایعی که منجر به فوت سه نفر شده بود از خانواده‌های این افراد عذرخواهی کرده بود اما در بقیه نامه به وقایع سال88 اشاره نکرده بود.

وی افزود: آنچه مسلم است از ابتدا افرادی که دستگیر شدند باید در یک فضای مناسبی زندانی می‌شدند که این وضعیت ایجاد نمی‌شد کمااینکه آنچه که دل مقام معظم رهبری را به درد آورد وقایعی بود که در کهریزک اتفاق افتاد که نباید اتفاق می‌افتاد و شکی نیست که لازم است با عاملان آن برخورد شود. جوکار نماینده یزد و صدوق در مجلس نهم یادآورشد: بنده اعتقادم بر این است که مقام معظم رهبری هم چندین‌بار بر این موضوع اشاره کردند که افرادی که مقصر بودند حتی حاضر نشدند پشیمانی خود را اعلام کنند، البته بهتر بود این عذرخواهی که رهبری هم بدان تاکید فرمودند همان زمان انجام شده بود تا هیچ مشکلی ایجاد نمی‌شد و حتی از آن وقایعی که در سطح خیابان‌ها، کوچه و بازار توسط عده‌ای اراذل و اوباش اتفاق افتاد اعلام برائت می‌کردند و می‌شد این موضوع را به‌راحتی جمع کرد.

وی تصریح کرد: این اقدام صورت نگرفت و نظام را با آن اقداماتی که آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها انجام دادند تا سر پرتگاه برد و این موضوع باعث شد که نظام هزینه سنگینی برای آن پرداخت کند هم‌اکنون نیز این افراد باید اعلام پشیمانی کنند البته بهتر بود که این اتفاق در همان سال 88 می‌افتاد تا هزینه نظام و ملت در این مورد کمتر می‌شد. این سیاستمدار فعال در دوره گذشته نهاد قانونگذاری کشور تاکیدکرد: ما در حوزه‌های سیاست خارجی فشارهایی که تحمل کردیم به‌دلیل پالس‌هایی بود که از داخل کشور داده می‌شد و می‌بینیم که متاسفانه تاکنون عاملان وقایع سال 88 در موضع خود ایستاده‌اند که امری آزاردهنده است.

عذرخواهی مرتضوی کافی نیست
ابراهیم نکو کارشناس امور سیاسی اعتدالگرا با ارزیابی مثبت از عذرخواهی مرتضوی بابت وقوع حوادث کهریزک به «ابتکار» گفت: این عذرخواهی می‌تواند مقدمه‌ای بر این باشد که در کشور برای برخوردهایی که در حوزه‌های زیر نظر وی صورت گرفته بود روزنه‌ای التیام‌بخش ایجاد شود. وی افزود: هم‌اکنون باید به عنوان یک اقدام مثبت به این قضیه نگاه کرد اما اینکه نافی این موضوع باشد که پرونده کهریزک مختومه شود و رسیدگی لازم به آن صورت نگیرد صحیح نیست هرچند که دستگاه قضایی تا به امروز نشان داده است که در رسیدگی به پرونده‌های قضایی با هیچ فردی تعارف ندارد و در این مورد فرقی بین افراد عادی و مسئولان قائل نمی‌شود.

نماینده مردم رباط کریم و بهارستان در مجلس نهم تصریح کرد: این را باید به فال نیک بگیریم که اتفاق خوبی در حال وقوع است به این صورت که برخی افراد با صراحت از اشتباهاتی که در حوزه فعالیتشان رخ داده پوزش می‌طلبند و دستگاه قضایی هم اشتباه رخ داده را به‌طور دقیق مورد بررسی قرار می‌دهد و از آن نمی‌گذرد. نکو یادآورشد: به‌نظر می‌رسد این حرکت آقای مرتضوی در جهت عذرخواهی از خانواده‌های قربانیان وقایع کهریزک و اینکه این موضوع را غیرعمد معرفی می‌کند می‌تواند برای خانواده‌های این جوانان کشورمان که شاید اگر امروز زنده بودند مسئولیت‌های مهمی را در کشور عهده‌دار بودند التیام‌بخش باشد و چه بسا آنها در شکایت خود حتی تخفیف هم قائل شوند بنابراین این عذرخواهی باید به‌عنوان یک حرکت پسندیده تلقی شود که افراد اشتباهات خود را می‌پذیرند.

وی عنوان کرد: البته عذرخواهی آقای مرتضوی نباید مقدمه‌ای برای آغاز سایر خطاها باشد کمااینکه برخی تصور کنند می‌توانند با یک عذرخواهی قضیه را خاتمه دهند و مشکل را حل کنند اما در مورد اتفاقات سال 88 حرکت مردم در روز 9 دی‌ماه نشان داد جمع کثیری از همان افرادی که به صورت پراکنده در نقاط مختلف کشور به خیابان‌ها آمدند تحت‌تاثیر افراد فرصت‌طلب و سودجو برخی مسائل را ایجاد کردند که خسارت سنگینی را در حوزه اقتصادی و اجتماعی کشور به‌وجود آورد در تاریخ 9 دی همان سال با لبیک گفتن به رهبری ابراز پشیمانی خود را اعلام کردند و نشان دادند که به‌طور ناخواسته و از روی ناآگاهی این اقدامات را انجام دادند.نکو تاکیدکرد: باید افرادی که به مقصران جریانات 88 نزدیک هستند آنها را وادار کنند نسبت به اشتباهاتی که مرتکب شده‌اند به‌طور رسمی عذرخواهی کنند تا مقدمه‌ای برای حل مشکلات و آشتی‌های بعدی باشد.

جامعه نمی‌تواند بعد از 7 سال برای عذرخواهی مرتضوی اصالتی قائل شود
عبدالله ناصری کارشناس امور سیاسی اصلاح‌طلب نفس اقدام به عذرخواهی از سوی مرتضوی را مثبت دانست اما با اشاره به عدم‌پذیرش آن توسط جامعه به «ابتکار» گفت: اینکه فرهنگ عذرخواهی بر حسب وقوع یک اشتباه در سطح کشور نهادینه شده و به‌عنوان یک واقعیت پذیرفته شده و ملکه ذهن مسئولان شود اتفاق بسیار خوبی است اما ما هنوز در جامعه به این درک از واقعیت نرسیده‌ایم.

وی افزود: واقعیت دیگر اینکه مورد آقای مرتضوی ویژه است و به‌عبارتی این سوال مطرح است که چرا الان این اقدام را انجام داده است؟ و جوابش هم در درون آن نهفته است که هیچ اصالتی برای عذرخواهی وی قائل نمی‌شویم چراکه بعد از گذشت 7 سال از وقایع صورت گرفته در سال 88 که می‌دانیم چه مواضعی در مورد اقداماتی که امروز از آن عذرخواهی می‌کند، گرفت و چه مسائل خلاف واقعی را بیان کرد بسیاری از افراد جامعه همچون بنده اصالتی برای این عذرخواهی قائل نمی‌شوند اما چنانچه فرهنگ عذرخواهی به این صورت که بعد از بروز هر اشتباهی بلافاصله اعلام شود، نهادینه گردد را می‌توان پذیرفت.

عضو شورای مشورتی اصلاح‌طلبان و عضو بنیاد باران تصریح کرد: موضوعی که بنده به عنوان یک شهروند مطالبه‌گر آن هستم بررسی پرونده‌هایی بوده که آقای مرتضوی در ارتباط با مسائل مختلف در آن نقش داشته است چراکه تنها در مورد جرائم وی در اتفاقات سال 88 مطرح نیست.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب تاکیدکرد: هم‌اکنون درست است که آقای مرتضوی به سه قربانی حوادث کهریزک لقب شهید داده اما واقعیت این بوده که سهم وی از وقایع سال 88 بیشتر از این موارد است به‌عنوان نمونه ایشان در قالب دادستان قبل از برگزاری انتخابات 22 خردادماه سال 88 بر اساس کدام مجوز حکم دستگیری برای برخی فعالان انتخاباتی صادر کرده بود؟! و این موضوعی بود که هیچ‌گاه برای آن به افکار عمومی پاسخی داده نشد.ناصری اظهارکرد: جرائم آقای مرتضوی بسیار وسیع است کمااینکه اگر به قبل از وقایع 88 و دوره دادگاه مطبوعات برگردیم بدون نیاز به ورود به نحوه مدیریت وی در تامین اجتماعی که فصل دیگری دارد نمی‌توان برای عذرخواهی که کرده اصالتی قائل شد اما اگر فرهنگ عذرخواهی در بین سایر مسئولان نهادینه شود مردم با عینیت و واقعیت آن را می‌پذیرند و از آن عبور می‌کنند هرچند که باید مراحل قانونی برای جرائم اعلام شده طی شود.

وی یادآورشد: باوجود اینکه اصلاح‌طلبان قبل از انتخابات سال 92 اعلام کرده‌اند که حاضر هستند از تمام هزینه‌ای که پرداخت کرده‌اند، چشم‌پوشی کنند تا پرونده سال 88 به‌طور کامل بسته شود اما دیدیم که این محقق نشد و دوباره مسائلی تحت‌عنوان عذرخواهی مطرح شد. ناصری بیان کرد: امثال سعید مرتضوی نسبت به وقایع سال 88 خیلی مدیون هستند که بتوانند تنها با یک عذرخواهی مشکل را حل کنند و در واقع دنبال مطالبات مشخص و محدود خود باشند ضمن‌اینکه هم فردی که در این امر مقصر بوده باید به سهم خود عذرخواهی کند و این پرونده زمانی بسته خواهد شد که تمام عاملان وقایع کهریزک و سال 88 به جای سکوت، عذرخواهی کنند.

 اخبار  سیاسی  - ابتکار