محتوای دستور روحانی معمای غرب؟
- مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 29 آذر 1395 08:04
برجام این روزها مثال همان آب روانی است که از دل صخرهها عبور میکند. از تهران تا واشنگتن مخالف دارد. خیلیها میخواهند نباشد تا راحت تحریم کنند؛ از دارو گرفته تا نفت و برخی هم میخواهند نباشد تا کاسبی کنند؛ باز هم از دارو تا نفت. اما توافق هستهای یک روزه بهدست نیامده که یک روزه بخواهد از دست برود.
برجام نتیجه ۱۱سال صبوری مردم ایران است. در تمام روزهایی که مدیریت سیاست خارجی ایران طی هشت سالِ دولتهای نهم و دهم چشم بر مناسبات جهانی بست و دل خوش به روابط با کشورهایی نظیر ونزوئلا تحت عنوان نفوذ در حیاط خلوت آمریکا شد، مردم ایران در حیاط اصلی جهان شدیدترین تحریمهای بینالمللی را تحمل کردند، حتی بشکههای نفت ایران هم دیگر خریدار نداشت. با این حال نقطه عطف سیاست خارجی ایران را هم مردم در سال ۹۲ با انتخاب حسن روحانی رقم زدند. با مذاکرات هستهای میان ایران و ۱+۵ مناقشهای به عمر یک دهه در صحنه اول سیاسی جهان بالاخره با راه حلی به نام برجام به پایان رسید.
در شرایطی که حدود یکسال از عمر این توافق میگذرد، مطابق با گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران به تمام تعهدات خود در برجام پایبند بوده است. طرف مقابل هم به نوعی بازگشت ایران به جامعه جهانی را پذیرفته است، چرا که ایران توانسته بازار نفت خود را پس بگیرد و حتی در اجلاس اوپک از طرح کاهش صادرات کشورهای صادرکننده مستثنی شد، صادرات نفت ایران حدود ۵/۲ برابر شده است، غولهای نفتی مانند توتال و شل در بخش نفت و گاز ایران سرمایهگذاری میکنند و هواپیمایی ایران بعد از سالها با قراردادهای منعقد شده بین ایران، ایرباس و بوئینگ نوسازی خواهد شد. به همه اینها باید پذیرش رسمی حق غنی سازی در ایران و تحقیق و توسعه برای ادامه مسیر برنامه صلح آمیز هستهای ایران را هم افزود. هرچند هنوز پازل رفع تحریمها تکمیل نشده است اما روند یکساله نشان از فرو ریختن بنیان تحریم است.
با این حال آنچه برجام را باردیگر به صدر سخنرانیهای رهبران جهان آورده است، اقدام کنگره آمریکا است، تمدید تحریمهایی یکجانبه از سوی آمریکا که بسیاری معتقدند کوچکتر از آن است که به برجام آسیب بزند. این واقعیت را نه تنها در حرف دیپلماتهایی چون جان کری وزیر خارجه آمریکا میتوان دید که در تصمیمگیری عملی شرکتهای اروپایی برای حضور در ایران هم قابل مشاهده است. اما ایران نمیخواهد سنگ اندازی در مسیر برجام در هر سطحی را تحمل کند. هفته گذشته رئیس جمهور در راستای مقابله با طرح تمدید تحریمهای آمریکا، دستور برنامه ریزی برای ساخت پیشران هستهای را به سازمان انرژی اتمی کشور داد.
جزئیات فنی در دستور کار
در همین زمینه مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیروز به تهران آمد. یوکیو آمانو با رئیسجمهور، علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشور و همچنین محمد جواد ظریف دیدار کرد. آمانو گفت:«از روند اجرای برجام راضی هستیم و امیدواریم این روند ادامه پیدا کند.» او افزود:« ایران تا بهحال به تعهدات خود پایبند بوده و این مساله مهمی است. آمانو درباره دیدار خود با صالحی هم گفت: «دو طرف در این دیدار درخصوص موضوعات مختلف همچون آب سنگین،اورانیوم غنی شده و ذخایر ایران ،تحقیق و توسعه و محتوای فرمان رئیس جمهوری در خصوص پیشرانها بحث و تبادل نظر کردند.» به نظر میرسد همانطور که سخنگوی کاخ سفید گفته بود که آنها چیزی از محتوای دستور روحانی نمی دانند نگرانی غرب از واکنش ایران به تمدید تحریمهای داماتو محور بحث آمانو در تهران بوده است.
دست ایران بسته نیست
رئیس سازمان انرژی اتمی دیروز گفت:«در خصوص پیشرانها سه ماه فرصت داریم تا آن را بررسی کنیم، این مساله سادهای نیست که امروز درباره آن تصمیم بگیریم و فردا اجرایی کنیم. علی اکبر صالحی ادامه داد: بحث بسیار فنی و مهمی است ولی به طور معمول غنای این محرکها از پنج درصد پایینتر و تا ۹۰ درصد هم هست. این بسته به نوع محرک دارد که برای چه منظور و چه زمانی استفاده میشود؛ اینها مطالب تخصصی است که ما قطعا در چارچوب برجام و در چارچوب موافقتنامههای پادمانی آنها را انجام خواهیم داد و خارج از آن کاری نمیکنیم.»
صالحی افزود:«ما در شرایطی هستیم که طرف مقابل متوجه پیام ما شده و میداند که پیام ما جدی است. مطمئن باشید آنچه من میگویم حساب شده و دقیق است. من پیشتر هم به رسانهها گفته ام، اگر مطلبی میگویم حتما دقیق آن را میگویم ولی به هر حال دست ایران بسته نیست، پلهای پشت سرش را خراب نکرده و هر اقدامی که مقتضی باشد و مسئولان نظام تصمیم بگیرند، برای عملیاتی کردن آن آمادگی داریم.»
تاکید ما این است آژانس باید واقعا بیطرفانه عمل کند و خوشبختانه در بعد فنی ما مطالبمان کاملا روشن است و اگر غرض سیاسی در میان نباشد، ما مشکل خاصی نخواهیم داشت. صالحی اظهارکرد: سفر آمانو سفر بسیار مهمی است؛ چراکه ایشان از مقامات مختلف ملی شرایط ایران را برای برپا نگهداشتن برجام خواهند شنید. رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به اینکه آیا آمانو پیامی از طرف آمریکا آورده یا نه؟ گفت: خیر، ما در خصوص پیشرانها به طور مفصل با ایشان صحبت کردیم، اینکه اگر برای مقاصد تجاری باشد به یک نحو است، برای مقاصد نظامی به نحو دیگری است و چهارچوب توافقنامه پادمانی تعیین میکند که چه شرایطی باشد و ما در چهارچوب آن شرایط قطعا عمل خواهیم کرد. همچنین یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بعد از ظهر یکشنبه با حضور در وزارت امور خارجه با محمدجواد ظریف دیدار و در خصوص آخرین وضعیت توافق هستهای و اجرای برجام گفت وگو و تبادل نظر کرد.
اخبار سیاسی - آرمان