مچ‌گیری از یک سیاهچاله هنگام قتل یک ستاره

مجموعه: اخبار علمی و آموزشی

تاریخ انتشار : سه شنبه, 05 آبان 1394 10:49

ستاره‌شناسان آمریکایی توانسته‌اند مچ یک سیاهچاله را در حال از هم دریدن یک ستاره در فاصله 290 میلیون سال نوری بگیرند.

این رویداد زمانی رخ می‌دهد که یک ستاره به فاصله بسیار نزدیکی از سیاهچاله برسد و کشش شدید سیاهچاله باعث ایجاد نیروی کششی می‌شود که ستاره را از هم می‌درد.

در این رویدادها که اختلالات جزر و مدی نام دارند، برخی از ضایعات ستاره‌ای با سرعت بسیار بالا به میان فضا پرتاب شده و مابقی آن در داخل سیاهچاله سقوط می‌کنند. این امر منجر به یک جرقه چشمگیر پرتو ایکس می‌شود که می‌تواند برای چند سال باقی بماند.

به گفته دانشمندان، رویداد اخیر نزدیکترین اختلال جزر و مدی کشف شده در یک دهه اخیر بوده است.

این نتایج از برخی ایده‌های جدید در مورد ساختار و تکامل رویدادهای اختلال جزر و مدی پشتیبانی می‌کند. در آینده این اختلالات جزر و مدی می‌توانند آزمایشگاه‌هایی برای بررسی تاثیرات گرانش شدید به دانشمندان ارائه کنند.

رصدخانه نوری ASAS-SN در اصل در نوامبر 2014 این اختلال جزر و مدی موسوم به ASASSN-14li را کشف کرده بود. این رویداد در نزدیکی یک ابرسیاهچاله در مرکز کهکشان PGC043234 اتفاق افتاده است.

بررسی‌های بیشتر توسط رصدخانه پرتو ایکس چاندرا، کاوشگر انفجار پرتو گامای سویفت و ماهواره XMM-Newton سازمان فضایی اروپا به ارائه تصویر واضحتری با بررسی انتشارات پرتو ایکس این اختلال جزر و مدی پرداختند.

پس از این که یک ستاره توسط اختلال جزر و مدی از هم می‌پاشد، نیروهای گرانشی قدرتمند سیاهچاله بیشتر بقایای ستاره را به درون خود می‌کشند.

سپس اصطکاک باعث گرم شدن این بقایا و ایجاد مقادیر عظیم تابش پرتو ایکس می‌شود.

پس از این هجوم پرتوهای ایکس، مقادیر نور در پی سقوط ضایعات ستاره در ورای افق رویداد سیاهچاله کاهش می‌یابد.

اما فرآیندی که باعث این ساختارهای دیسکی موسوم به قرص برافزایشی می‌شود، هنوز ناشناخته باقی مانده است.

با رصد ASASSN-14li ستاره‌شناسان توانستند شکل‌گیری یک قرص برافزایشی را با بررسی نور پرتو ایکس در طول‌موجهای مختلف و بررسی چگونگی تغییر این تابش‌ها با مرور زمان مشاهده کنند.

آن‌ها دریافتند که بیشتر پرتوهای ایکس توسط ماده‌ای تولید می‌شود که بسیار نزدیک سیاهچاله است. در حقیقت احتمالا درخشان‌ترین ماده کوچک‌ترین مدار ثابت ممکن را اشغال می‌کند.

اخبارعلمی - ایسنا