دمای هوای تهران در سایه ثبت می‌شود
- مجموعه: اخبار اجتماعی
- تاریخ انتشار : شنبه, 06 مرداد 1397 09:00
روزهای مرداد داغ‌تر از همیشه خواهند بود. روزهایی که به سختی می‌توان آفتاب ظهرش را تاب آورد و کولرها هم دیگر توان مواجهه با چنین گرمایی را ندارند. گرمایی که مسعود حقیقت، مدیرکل پایش سازمان هواشناسی کشور هفته گذشته آن را در قیاس با سال‌های قبل بیشتر دانسته و گفته بود: «پیش‌بینی‌های هواشناسی نشان می‌دهد که در مردادماه هفته‌های گرمی را در کشور پیش‌رو داریم که نسبت به میانگین بلندمدت (٣٠ساله) چهار درجه گرم‌تر از نرمال خواهد بود.»
فعالیت‌های منظم هواشناسی نخستین‌بار با اندازه‌گیری عناصر جوی و به وسیله سفارتخانه‌های انگلیس و روس در تهران و مناطق نفت‌خیز جنوب کشور شروع شد که این اطلاعات فقط به بایگانی این دو کشور منتقل می‌شد و احتمالا در برنامه‌های تحقیقاتی آنها مورد استفاده ویژه قرار می‌گرفت.
درس هواشناسی هم در سال ١٢٩٨ به برنامه درسی مدرسه برزگران اضافه شد و معلمان فرانسوی آن را تدریس می‌کردند و در همان محل نخستین سکوی هواشناسی احداث شد که در آن دمای هوا و رطوبت نسبی و میزان بارندگی اندازه‌گیری می‌شد. این ایستگاه در سال ١٣٠٨ کامل شد و اکثر عناصر جوی را دیده‌بانی می‌کرد، اما به تدریج در اثر نیاز شدید بخش‌های کشاورزی و آبیاری تعدادی ایستگاه نیز بر حسب ضرورت در نقاط مختلف کشور تأسیس شد که مسئولیت آن با بنگاه مستقل آبیاری وابسته به وزارت کشاورزی وقت بود.
تا آنکه بعد از جنگ جهانی دوم نیروهای متفقین برای سلامت پرواز هواپیماهای خود یک واحد کوچک هواشناسی دایر کردند که نیازهای هواشناسی آنها را تأمین می‌کرد. در این زمان بنگاه مستقل آبیاری وزارت کشاورزی اقدام به تربیت یک گروه دیده‌بان هواشناس کرد که این دیده‌بانان در سال ١٣٢٧ فارغ‌التحصیل و در ایستگاه‌های هواشناسی مشغول به کار شدند.
با وجود این تاریخچه، در بسیاری از موارد دیده شده که مردم در روزهای گرم سال می‌گویند؛ دمای هوا از آن‌چه هواشناسی اعلام می‌کند، بیشتر است و این اتفاق البته در فصل سرد‌سال هم می‌افتد و وقتی سرمای هوا زیاد می‌شود، مردم می‌گویند این دما از آن‌چه به نظر می‌آید، کمتر است و البته بسیاری هم نمی‌دانند که گرمای هوا در سایه محاسبه می‌شود نه زیر آفتاب سوزان تابستان و محمد اصغری، کارشناس سازمان هواشناسی در این‌باره به «شهروند» می‌گوید: «برخلاف آن‌چه همه تصور می‌کنند، دماسنجش سازمان هواشناسی در سایه قرار دارد. سازمان، دماسنجی در جعبه اسکرین دارد که یکونیم متر از سطح زمین فاصله داشته و این جعبه براساس استانداردهای جهانی ساخته شده است. در نتیجه دمایی که نشان می‌دهد، استاندارد جهانی است.» دستگاه‌های هواشناسی یکونیم متر از سطح زمین فاصله دارند و این میزان فاصله به گفته اصغری به دلیل اندازه قد انسان است.
او در ادامه می‌گوید؛ ما با دنیا بده‌بستان اطلاعات داریم. دمایی که اعلام می‌کنیم، مورد استفاده قرار می‌گیرد و در نتیجه مهم و استاندارد جهانی است و به همین دلیل در تهران و دیگر شهرها، چندین ایستگاه سنجش دما داریم «در تهران ایستگاه‌های مهرآباد، اقدسیه، فیروزکوه، دماوند و... ازجمله ایستگاه‌های قدیمی ما هستند اما دمای اعلامی برای تهران، دمایی است که در ایستگاه مهرآباد ثبت می‌شود.»
اصغری می‌گوید؛ ازجمله دلایلی که ایستگاه مهرآباد، ایستگاه اصلی و مورد رجوع برای ثبت دمای تهران است، این است که فلسفه به وجود آمدن هواشناسی، علم هوانوردی بوده و از آن زمان تعیین دما، بارش، طوفان و... ازجمله نکات مهم به شمار می‌رفته است. یک خلبان باید از هوای مبدأ، مسیر و مقصد آگاهی داشته باشد و آنها از همان ابتدای کار از مرکز پیش‌بینی هواشناسی اجازه می‌گرفتند.
شهروند
