تکلیف شبکه‌های اجتماعی پس از فیلترینگ هوشمند

مجموعه: اخبار اجتماعی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

 اخباراجتماعی  - زوایای پیدا و پنهان فیلترینگ هوشمند؛
تکلیف شبکه‌های اجتماعی پس از فیلترینگ هوشمند

به گزارش "تابناک "، همه چیز از ماجرای شبکه‌های اجتماعی آغاز شد. وقتی منتقدان شبکه‌های اجتماعی خارجی و اعضای کمیته فیلترینگ، وزارت ارتباطات را به اهمال و بی‌توجهی به محتوای رد و بدل شده در این شبکه‌ها متهم کردند، در مقابل این وزارتخانه اعلام‌ کرد که فیلترینگ و برخورد سلبی را روش مناسبی نمی داند بلکه باید با اعمال فیلترینگ هوشمند در عین حال که محتوای نامناسب مسدود شود امکان دسترسی به محتوای مناسب این شبکه فراهم باشد. با این مطالبات، فیلترینگ هوشمند، این طرح تکراری و ناموفق سال‌های گذشته، از کلیشه خارج شد و در دستور کار جدی دولت قرار گرفت.

  بازگشت به عقب
از اوایل سال 89 که براساس مصوبه کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اینترنتی صفحه فیلترینگ (پیوندها) با ظاهر جدید به نمایش درآمد، نخستین قدم برای فیلترینگ هوشمند در ایران برداشته شد.

در صفحه پیوندها، کاربران اینترنت با درخواست دسترسی به سایت‌های فیلتر شده با صفحه ای مواجه می شوند که در آن سایت‌های مجاز در حوزه‌های مختلف به کاربر معرفی شده است. در ابتدا این صفحه قرار بود اهداف فیلترینگ هوشمند را محقق کند اما در عمل تنها وظیفه راهنمایی کاربر براساس موضوع مورد جست وجو را انجام داد.

پس از آن در پروژه ای دیگر، مرکز تحقیقات مخابرات ایران (پژوهشگاه ICT وابسته به وزارت ارتباطات) اعلام کرد قصد دارد در دروازه‌های ورودی اینترنت کشور، سامانه‌های‌ بومی جامع پالایش اینترنت ایجاد کند تا محتوای صفحات وب پالایش شود و اگر کاربر به سایت فیلتر شده ای مراجعه کند، صفحه به‌صورت هوشمند نیاز کاربر، عبارت و موضوع جست‌وجو شده را تشخیص دهد و لینک‌های مجاز مرتبط را پیشنهاد کند که این برنامه حتی به مرحله عملیاتی نیز نرسید.

پس از این نیز، در اسفندماه سال 90 که مقام معظم رهبری دستور تشکیل شورای عالی فضای مجازی را صادر کرد یکی از مهمترین پروژه هایی که بارها از سوی دبیر این شورا اعلام و برآن تاکید شد، طرح ساماندهی فیلترینگ کشور و اجرای فیلترینگ هوشمند بود و این طرح این بار در مرکز ملی فضای مجازی تعریف شد.

سال 91 مهدی اخوان بهابادی نخستین دبیر شورای عالی فضای مجازی در زمان ریاست محمود احمدی نژاد بر این شورا، اجرای فیلترینگ هوشمند را در راستای اجرای نظامنامه پایش و پالایش محتوای فضای مجازی در کشور از اهم برنامه های این شورا به عنوان سیاستگذار فضای مجازی عنوان کرد و گفت: در راستای تغییر نظام پالایش و فیلترینگ فعلی اینترنت، کاربران قبل از ورود به اینترنت و استفاده از آن احراز هویت می شوند تا امکان تفکیک فیلترینگ برای گروه های مختلف مردم از لحاظ سن و شغل وجود داشته باشد؛ با اجرای این طرح میزان نارضایتی کاربران از اینترنت کشور کاهش پیدا خواهد کرد و کاهش هزینه کاربران و افزایش کیفیت خدمات از دیگر مزایای این طرح است.

اما سال 92 و با تغییر دولت و تغییر رئیس و دبیر شورای عالی فضای مجازی در دولت یازدهم، باردیگر مسئولان از تعریف پروژه فیلترینگ هوشمند سخن به میان آوردند و علاوه بر دبیر این شورا، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز از اجرای پروژه فیلترینگ هوشمند با تکیه بر توان داخلی خبر داد.

دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور با بیان اینکه دسترسی جامعه کاربران مجازی نباید با یک سیاست یکسان در عرصه فیلترینگ اعمال شود، گفت: نرم افزار سامانه فیلترینگ مشکل دارد و جامع نیست، براین اساس فیلترینگ در یک لایه کلان تر با عنوان اینترنت سالم مدنظر را قرار داده ایم که در این طرح قصد داریم برخورد ایجابی با محتوای مورد نیاز کاربران داشته باشیم.

نیمه اول سال 93 و براساس اعلام دبیر شورای عالی آیین نامه پالایش و نظارت بر فضای مجازی باردیگر تدوین شد.
 
اعتقاد وزارت ارتباطات بر فیلترینگ هوشمند
اواخر بهمن ماه 92 بود که وزیر ارتباطات در بحبوبه کشمکش فیلترشدن یا نشدن برخی شبکه های اجتماعی به ویژه پیام رسان های موبایلی، محمود واعظی گفت: هدف از راه اندازی فیلترینگ هوشمند این نیست که بتوانیم فیلتر کنیم، برای این است که معتقدیم هر چه سریع‌تر باید روش فیلترینگ از روش ناقص فعلی به روش کارآمد تغییر کند. روشی کارآمد است که در آن تنها سایت‌های غیراخلاقی از دسترس دور باشند و امکان استفاده از سایر سایت‌ها فراهم باشد.

وی تاکید کرد: در وزارت ارتباطات اعتقاد ما بر این است که مردم نباید برای استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی دغدغه‌ داشته باشند، زیرا اینترنت امکاناتی در اختیار مردم قرار می‌دهد که نمی‌توان از آنها صرف نظر کرد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات همچنین تصریح کرد: در کنار امکانات اینترنت ممکن است مشکلاتی نیز به وجود آید و برخی مرتکب تخلف شوند. وظیفه ما مراقبت از متخلفین است و همان کاری که پلیس انجام می‌دهد، را انجام دهیم. اما نباید به دلیل تخلف چند نفر همه را از این امکان خوب محروم کنیم.

  آغازی سریع
در همین ایام بود که وزیر ارتباطات در پاسخ به این سؤال که کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه (کارگروه فیلترینگ)، نقص در روش فیلترینگ فعلی و کوتاهی در ایجاد فیلترینگ هوشمند را به زمین وزارت ارتباطات انداخته، این وزارتخانه برای اجرای فیلترینگ هوشمند چه کاری انجام داده است؟ گفت: اجرای فیلترینگ هوشمند کار پیچیده و دقیقی است. هم‌زمان با سه گروه از دانشگاه‌های مختلف برای ایجاد فیلترینگ هوشمند و طراحی این سامانه قرارداد بسته‌ایم که هرکدام زودتر به نتیجه رسیدند، از آن استفاده کنیم.

 تعلل در راه‌اندازی فیلترینگ هوشمند
با گذشت زمان و عدم مشاهده اقدام عملی، انتقادات نسبت به وزارت ارتباطات درباره عدم اعمال محدودیت در دسترسی به برخی شبکه‌های اجتماعی بالاگرفت.   وزارت ارتباطات در حالی در برابر مخالفان انتشار محتوای مجرمانه در شبکه‌های اجتماعی خارجی بر عقیده خود پافشاری می‌کند که منتقدان میانه‌رو عنوان می‌کنند این وزارت اقدامی درباره فیلترینگ هوشمند نیز انجام نمی‌دهد.

در شهریورماه 93 و در حالی که 7 ماه از صحبت های وزیر درباره انعقاد سه قرارداد همزمان دانشگاهی برای طراحی فیلترینگ هوشمند می گذرد و علاوه بر این در ماه های اخیر وزیر در کارگروه فیلترینگ وعده مسدود سازی محتوای مجرمانه در شبکه های اجتماعی را داده، اما خبری از نتیجه این اقدامات نیست.

در نهایت، این کاستی ها پای محسنی‌اژه‌ای نیز به موضوع فیلترینگ باز شد و او برای مسدودسازی محتوای مجرمانه در شبکه‌های اجتماعی ضرب الاجل یک ماهه تعیین کرد.

  ضرب الاجل یک ماهه محسنی‌اژه‌ای
به این ترتیب، معاون اول قوه قضاییه با ارسال نامه‌ای به وزیر ارتباطات از این وزارتخانه خواست ظرف حداکثر یک ماه نسبت به فرآهم آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر برخی شبکه‌های اجتماعی نظیر واتس آپ، وایبر و تانگو مقتضی به عمل آورد.

در این نامه حجت الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای به محمود واعظی اعلام کرد: "نظر به انتشار گسترده محتوای مجرمانه و ارتکاب انواع جرائم علیه عفت و اخلاق اسلامی و امنیت عمومی و ... بالاخص انتشار وسیع مطالب موهن علیه بنیانگذار انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) در هفته‌های اخیر از طریق برخی شبکه های اجتماعی نظیر واتس آپ، وایبر و تانگو که بعضا توسط دولت‌های معاند نظام جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور مدیریت فنی و محتوایی می‌شود و با عنایت به اینکه علی رغم استمهال سه ماهه جنابعالی و همکاران محترم مبنی بر اعلام آمادگی در خصوص فرآهم آوری امکان مسدود سازی و پالایش هوشمند محتوای مجرمانه در شبکه های موصوف و ارائه شبکه های اجتماعی داخلی هم سطح با شبکه های مذکور، مع الاسف تا کنون اقدام موثری به عمل نیامده است.

لذا در اجرای دستور ریاست محترم قوه قضائیه حضرت آیت الله آملی ظرف مدت حداکثر یک ماه نسبت به فرآهم آوری زمینه و بستر فنی مورد نیاز مسدودسازی و کنترل اطلاعاتی موثر شبکه های یاد شده اقدام عاجل صورت پذیرد، در غیر این صورت قوه قضائیه در راستای وظایف ذاتی خود نسبت به مسدودسازی شبکه های اجتماعی دارای محتوای مجرمانه اقدام مقتضی به عمل آورده و با متخلفین از دستورات قضایی در هر رده ای طبق قانون برخورد خواهد کرد.”

  فقط صفحات با محتوای نامناسب پالایش می‌شوند
پس از این اولتیماتوم قوه قضاییه، اقدامات درباره فیلترینگ هوشمند سرعت گرفت. برهمین اساس، در مهر ماه 93 مرکز ملی فضای مجازی از راه اندازی نخستین نرم‌افزار فیلترینگ هوشمند کشور خبر داد.

تشخیص هوشمند محتوا و اعمال پالایش صرفاً بر صفحاتی که دارای محتوای نامناسب هستند بدون نیاز به بستن کل دامنه از ویژگی‌های نخستین نرم‌افزار فیلترینگ هوشمند کشور عنوان شد.

این مرکز اعلام کرد: نرم افزار فیلترینگ هوشمند کشور در حال حاضر مراحل آزمایشی نهائی خود را به پایان رسانده و در چندین سازمان و نهاد راه اندازی شده است. در مرحله اول، این طرح با همکاری مشترک پژوهشکده فضای مجازی دانشگاه شهید بهشتی و سازمان تبلیغات اسلامی (مؤسسه اطلاع رسانی تبیان) در چندین مرکز داخل کشور و همزمان به عنوان یک طرح صادراتی در خارج از کشور راه اندازی شده و مراحل بعدی این طرح در آینده نزدیک اجرا خواهد شد.

همچنین مرکز ملی فضای مجازی تصریح کرد: با حمایت این مرکز از طرح های علمی دانشگاهی، به منظور بهره گیری از خدمات مفید شبکه جهانی اینترنت و برنامه ریزی برای صیانت از آسیب های ناشی از آن، سیستم فیلترینگ هوشمند تصویر، فیلم و متن در موضوعات اخلاقی بهره برداری رسید.

از مشخصه های این طرح، تشخیص هوشمند محتوای درخواست شده کاربر است که سرعت و گستره صفحات پالایش شده را افزایش می‌دهد و با کاهش نرخ خطا، کاربر سریع تر و دقیق تر به محتوای مفید مورد نیاز خود دست پیدا می کند، همچنین در این نرم افزار به دلیل امکان پالایش جزئی صفحات و ریزدانگی، پالایش صرفاً بر صفحاتی اعمال می شود که به دلیل محتوای نامناسب نیاز به پالایش دارند و نیازی به بستن کل دامنه نیست.

از ویژگی های دیگر این طرح، توزیع شدگی است که براساس آن سازمان ها، شرکت ها و مؤسسات می توانند این نرم افزار را مستقلاً به کار گیرند.

 نخستین قدم عملی وزارت ارتباطات
یک ماه از پس از اعلام خبر بهر‌ه‌برداری از نخستین نرم‌افزار فیلترینگ هوشمند توسط مرکز ملی فضای مجازی، وزارت ارتباطات در آبان ماه 93 نخستین قدم عملی را برای طراحی فیلترینگ هوشمند برداشت و دو زیرمجموعه این وزارت برای پالایش هوشمند شبکه‌های اجتماعی تفاهم کردند.

به این ترتیب پروژه های فیلترینگ هوشمند مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات موازی با یکدیگر پیش می روند. شرکت ارتباطات زیرساخت طراحی مدل جدید پالایش هوشمند شبکه های مجازی را به پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) سپرد.

طبق اعلام، «این تفاهم نامه پس از طرح و تصویب مدل مفهومی پالایش هوشمند در کمیسیون امنیت شورای عالی فضای مجازی به منظور توسعه فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی بر اساس اصول و ضوابط فرهنگی و اجتماعی کشور به مرحله اجراء در آمده است. همچنین در این تفاهم مقرر شد فاز اول سامانه پالایش هوشمند فضای مجازی تا پایان خرداد 1394 به بهره برداری برسد.»

  اجرای فیلترینگ هوشمند در 3 فاز
 پس از این اقدام عملی، وزارت ارتباطات توانست با قطعیت درباره اجرای فیلترینگ هوشمند اظهار نظر کند و حتی برنامه زمان بندی ارائه دهد.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در آبان ماه 93 زمان بندی اجرای فیلترینگ هوشمند در کشور را اعلام کرد، گفت: این طرح در سه مرحله اجرایی خواهد شد، در مرحله نخست بخشی از این طرح تا یک ماه آینده اجرایی می‌شود. در مرحله اول فیلترینگ هوشمند که یک ماه طول می کشد برخی کارهای مقدماتی را انجام خواهیم داد، بعد از دریافت بازخورد آن، مرحله دوم در سه ماه بعد و مرحله سوم که مرحله نهایی اجرای فیلترینگ هوشمند است، 6 ماه بعد اجرایی خواهد شد.

واعظی با بیان اینکه در 9 ماه گذشته فیلترینگ هوشمند را طراحی کرده‌ایم، اظهار داشت: روی این پروژه سرمایه‌گذاری زیادی شده و از همه امکانات از جمله دانشگاه‌ها، پژوهشگران و مرکز تحقیقات مخابرات ایران استفاده شده است و امیدواریم با کاری که انجام می‌دهیم، بتوانیم امکاناتی را که مردم از آن استفاده می‌کنند، به خوبی در اختیار آنها قرار دهیم.

وی افزود: هم اکنون اینترنت وسیله‌ای است که همه افراد از قبیل دانشگاهیان و تجار از آن استفاده می‌کنند و فقط باید درباره سایت‌هایی که از نظر ما مستهجن است یا محتوایی مجرمانه دارد، محدودیت وجود داشته باشد.

در همین حال، رئیس جمهور هم وارد میدان شد و در جلسه شورای عالی فضای مجازی کشور، توسعه و پیشرفت شبکه ملی ارتباطات را حرکتی خوب و ارزشمند توصیف کرد و گفت: اجرایی و عملیاتی شدن شبکه ملی ارتباطات نیاز کشور است و باید با برطرف کردن نواقص، امکانات این شبکه را هر چه سریع‌تر در اختیار مردم قرار داد.

البته حسن روحانی پس از استماع گزارش مسئولان در خصوص فیلترینگ هوشمند، اقدامات انجام شده در این خصوص را بزرگ و قابل توجه ارزیابی کرد و خواستار ادامه راه و رفع نواقص به منظور تکمیل طرح‌ها در صیانت از محتوای فضای مجازی شد.

  دو پروژه که موازی پیش می‌روند
 اکنون دیگر موضع جدی مرکز ملی فضای مجازی و وزارت ارتباطات در اجرای فیلترینگ هوشمند برای همه اثبات شده است. آنها مشخصا طرح‌های خود را براین منظور اعلام کرده اند اما از مشخصات و جزئیات این طرح صحبتی نمی شود. یکی از ایرادهای اساسی قوه قضاییه به وزارت ارتباطات از زمان مطرح شدن این موضوع، هم همین بود که هیچ‌گاه تعریف مشخصی در این باره اعلام نشده و علیرغم سابقه طولانی هنوز اطلاعی از جزئیات این طرح در دست نیست.

در وزارت ارتباطات به عنوان نهاد فنی متولی فیلترینگ در کشور، همواره پرسش و صحبت از فیلترینگ، روش و حتی موضوعات فنی آن، یکی از خط قرمزها بوده است که به صراحت مدیران درباره آنها اعلام معذوریت و ممنوعیت از گفت وگو می کنند، اکنون درباره جزئیات پروژه فیلترینگ هوشمند نیز این سیاست معذوریت و ممنوعیت تکرار می‌شود.

علاوه بر آنها، این مدیران توجیه دیگری نیز دارند و ارائه اطلاعات را به پس از اتمام و نهایی شدن پروژه موکول می کنند. مرکز ملی فضای مجازی پس از اعلام خبر عملیاتی شدن نخستین نرم افزار فیلترینگ هوشمند به همین اندازه ارائه اطلاعات بسنده کرد و مانند تمام اقدامات دیگر این مرکز، که برای خبرنگاران امکان پرسش برای کسب اطلاعات بیشتر و گفت وگو با مدیران فراهم نمی شود، در این باره نیز همین سیاست اعمال شده است.  به این ترتیب به جز اطلاعات کلی و جزوه ای، جزئیات دقیق تری از پروژه فیلترینگ جدید کشور در دست نیست.

  ساختار فعلی سامانه فیلترینگ کشور
سامانۀ فیلترینگ فعلی ایران، دارای یک لیست سیاه (Black list) از کلمات مشخص است که به صورت خودکار صفحات دارای این هر نوع ترکیبی از کلمات را مسدود می کند؛ علاوه بر این، این سامانه از روبات‌های هوشمند نرم‌افزاری بهره می‌گیرد به صورت خودکار در صفحات اینترنتی به مرور صفحات اینترنتی و تحلیل محتویات آن‌ها می‌پردازند.

به لحاظ آماری بخش اعظم سایت‌هایی که کلمات نامناسب بسیاری در محتوا و آدرس صفحات خود دارند، سایت‌های مبتذل و مستهجن هستند و این سایت‌ها اگر تازه یافت شده باشند، به فهرست فیلترینگ اضافه می‌شوند.

سایت‌هایی که در حد مرزی قرار دارند توسط انسان مورد بررسی قرار می‌گیرند. علاوه بر این، از گزارشات مردمی و بررسی انسانی برای رفع خطاهای محتمل، فیلترینگ اشتباه یا یافتن برخی سایت‌ها که از دید روبات مخفی می‌مانند کمک گرفته می‌شود.

  پیش بینی‌ها از جزئیات فیلترینگ هوشمند
اگرچه اطلاعات رسمی تایید شده ای درباره جزئیات فیلترینگ هوشمند در دست نیست اما یک کارشناس فنی شورای عالی اطلاع‌رسانی که سابقه فعالیت در پروژه های مشابه را دارد و نمونه‌های تطبیقی در دیگر کشورها را مورد مطالعه قرار داده، می گوید: طبق تعاریف، یکی از قابلیت‌های اساسی فیلترینگ هوشمند، درک معنایی، صوتی و تصویری است؛ به طوری که بدون حساسیت روی کلمات خاص مطالب را بخواند و بفهمد؛ تصویر را پردازش کند و تشخیص دهد.

علی کاظمی درباره قابلیت‌ها و الزامات فیلترینگ هوشمند، اظهار داشت: طبق تعاریف موجود و نمونه‌های تطبیقی در دیگر کشورها، فیلترینگ هوشمند باید قادر به تشخیص بخشی از آدرس‌های اینترنتی باشد، به گونه‌ای که در برخورد با یک صفحه، به جای فیلتر کردن تمام آدرس، بخشی از آن را مسدود کند؛ برای مثال باید بتواند درباره سایت فیسبوک برخی صفحات را مسدود و باقی را باز بگذارد.

این کارشناس فنی شورای عالی اطلاع‌رسانی گفت: از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند، تمایز قائل شدن در دسترسی‌ها است. به این معنی که بتوان برای افرادی سطح دسترسی بیشتر یا کمتری را تعریف کرد.

وی ادامه داد: درک معنایی، صوتی و تصویری (عکس و فیلم) از دیگر الزامات فیلترینگ هوشمند است؛ با امکان درک تصویر و پردازش تصویر، تصاویر مورد نظر در یک صفحه اینترنتی بدون مسدود شدن تمام آدرس فیلتر خواهد شد و امکان استفاده از سایت مورد نظر همچنان فراهم است. با قابلیت درک معنایی، حساسیت روی کلمات خاص وجود ندارد؛ مطالب را می‌خواند و براساس محتوا مسدود سازی انجام می‌شود؛ برای مثال بتواند بین یک مطلب پزشکی که در آن از کلمات خاص استفاده شده و یک داستان که همان کلمات مشابه در آن به کار رفته، تبعیض قائل شود.

کاظمی خاطر نشان کرد: در کنترل معنایی باید قابلیت درک متن، صدا، عکس و فیلم وجود داشته باشد. هم‌اکنون نیز کنترل معنایی در فیلترینگ‌های هوشمند دیگر کشورها استفاده می‌شود اما کاربرد آنها متفاوت است. برای مثال در کشور آمریکا از کنترل معنایی برای جلوگیری از ارسال اطلاعات نظامی استفاده می‌شود و حتی قدرت ترجمه به زبان‌های دیگر نیز وجود دارد. به این معنی که اگر شخصی بخواهد اطلاعات نظامی را از طریق عکس، متن، صدا و فیلم یا حتی به زبان‌های دیگر به خارج کشور ارسال کند، فایل‌های ارسالی از روش کنترل معنایی بررسی می‌شوند.

  چالش‌های هوشمندسازی
در شرایطی که اطلاعات رسمی از جزئیات پروژه فیلترینگ هوشمند و روند پیشرفت این طرح در دست نیست، ابهاماتی درباره موفقیت این پروژه نیز مطرح شده است.

تفاهم دو مجموعه وزارت ارتباطات برای طراحی مدل جدید پالایش هوشمند شبکه‌های مجازی در حالی منعقد شده که همکار پژوهشی شرکت زیرساخت در این طرح، دو سال پیش نیز طرح مشابهی را در دستور کار داشت که هیچ‌گاه نتیجه‌ای از آن اعلام نشد.

در سال 91 این پژوهشگاه (مرکز تحقیقات مخابرات ایران) پروژه‌ای را با موضوع ارائه طرح‌های کاربردی و عملیاتی با هدف سالم‌سازی و پالایش اینترنت برای انجام، برون سپاری کرد. بنابر اعلام، این پژوهشگاه، به جای اعمال فیلترینگ در دروازه‌های ورودی اینترنت کشور به دنبال ایجاد سامانه‌های‌ بومی جامع پالایش اینترنت بود که بر پایه تحلیل محتوای وب، صفحات را پالایش کند. این پژوهشگاه از شرکت‌ها، مؤسسات و دانشگاه‌های فعال در زمینه ارائه طرح‌های کاربردی و عملیاتی با هدف سالم‌سازی و پالایش اینترنت، خواست تا پیشنهادهای خود را به پژوهشگاه ارسال کنند.

از سوی دیگر در اهداف پروژه فعلی در دستور کار که توسط شرکت زیرساخت به نیابت از وزارت ارتباطات به مرکز تحقیقات مخابرات سفارش داده شده، نیز آمده است: «در سامانه هوشمند پالایش، محتوای موجود در صفحات اینترنتی شامل متن، عکس و ویدئو بر اساس نیاز مخاطبان در لایه‌های مختلف دسته‌بندی می‌شوند. امکان تفکیک، ممیزی و پالایش صفحات زیر مجموعه سایت‌های اینترنتی فراهم می‌شود که سایت‌ها به صورت کامل مسدود نشوند.»

اکنون نیز بار دیگر مرکز تحقیقات مخابرات ایران، برای انجام این پروژه فراخوان داده و روی پژوهش شرکت‌ها، مؤسسات و دانشگاه‌ها حساب باز کرده است. وجه مشترک هر دو پروژه پالایش طبق محتوا است که اشکالات فیلترینگ سراسری فعلی را کاهش می‌دهد.

به این ترتیب در حالی که نتیجه پروژه قبلی که مرکز تحقیقات مخابرات ایران آغاز کرده بود و بودجه‌ای که برای آن صرف شد، نامشخص است، آینده این پروژه که با همان موضوع قبلی بار دیگر بازتعریف و به مرکز تحقیقات مخابرات سپرده شده در هاله ای از ابهام قرار دارد. عملکرد ناموفق گذشته مرکز تحقیقات مخابرات ایران، بر آینده این پروژه سنگینی می کند.

  فقط یک ماه انتظار تا قضاوت و نتیجه گیری
در نهایت به نظر می رسد قضاوت صحیح درباره اینکه آیا سرانجام مشکلات فیلترینگ فعلی کشور به پایان خواهد رسید، دست نیافتنی و دور از ذهن نباشد. طبق اعلام وزارت ارتباطات، فاز نخست فیلترینگ هوشمند در ایران، از ماه آینده اجرایی خواهد شد و علیرغم تمام سکوت ها و پیشروی احتمالی پروژه در خفی، بالاخره تغییر در روش فیلترینگ به طور عملی و عینی برای همه قابل لمس و ارزیابی خواهد بود.

ابهامات و محدودیت های فنی پیش روی هوشمندسازی فیلترینگ که اجرای آن را با تردید مواجه کرده، بسیار اساسی هستند و همین موانع جدی چندین سال توانستند تغییر سیستم فیلترینگ کشور را به تاخیر بیاندازند.

اکنون که شاید عزم جدی و بیش از آن فشار بیرونی برای متولیان امر راه دیگری باقی نگذاشته، احتمالا بتوان برای غلبه بر مشکلات و سختی های فنی تغییر سیستم چند و چند ساله فیلترینگ و هوشمند شدن مسدودسازی در ایران امیدوار بود.

 اخباراجتماعی - تابناک