پرورش و نگهداری درخت عناب، درختی مقاوم و زیبا



درخت عناب چه شکلی است

آموزش کاشت و پرورش درخت عناب

 

شرایط پرورش و نگهداری درخت عناب

در این مقاله از بیتوته، با نحوه کاشت و پرورش درخت عناب آشنا می شوید. عناب درختی از خانواده گل سرخیان است که میوه آن در فصل پاییز می رسد. این میوه به دلیل خواص دارویی و غذایی فراوان، از ارزش بالایی برخوردار است. عناب در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد می کند و به دلیل مقاومت در برابر خشکسالی، یکی از درختان مناسب برای کشت در مناطق کم آب است.

درخت عناب چیست ؟

عناب ( Ziziphus jujube )، که به نام خرمای چینی نیز شناخته می شود، بومی چین است. این درخت متوسط ​​می تواند تا 40 فوت (12 متر) رشد کند و دارای برگ های سبز براق و برگریز با پوست خاکستری روشن است. میوه بیضی شکل و تک هسته آن در ابتدا سبز است و با گذشت زمان به رنگ قهوه ای تیره در می آید. مانند انجیر، میوه آن زمانی که روی درخت انگور بماند خشک می شود و چروک می شود. این میوه طعمی شیرین دارد.

 

مقاومت در برابر شرایط اقلیمی :

از دیگر دلایل مقرون به صرفه بودن  کاشت نهال عناب، باید به سیستم دفاعی آن اشاره کنیم؛ عناب گیاهی مقاوم به شرایط اقلیمی سخت بوده و توانایی رشد و بازدهی در مناطق گرمسیری را داراست؛ در نتیجه، می توانید در مناطقی با شرایط اقلیمی سخت و کم آب، تولید عناب را آغاز کرده و به بازدهی خوبی برسید؛ میزان برداشت عناب در هکتار  ۲ تا ۴ تن میوه عناب تازه است.

 

نحوه کاشت و پرورش درخت عناب :

عناب یک میوه گرمسیری و نیمه گرمسیری است که به دلیل خواص دارویی و طعم شیرین و خوشمزه آن، از ارزش بالایی برخوردار است. این درخت به دلیل سازگاری با شرایط مختلف آب و هوایی، در مناطق مختلف جهان کشت می شود.

 

  بیشتر بخوانید: نحوه نگهداری و کاشت انبه

 

شرایط آب و هوایی مناسب برای کاشت درخت عناب :

آیا می دانید درخت عناب در کجا میروید؟ عناب در مناطقی با آب و هوای گرم و خشک رشد می کند. این درخت به سرما حساس است و در دمای زیر 10- درجه سانتیگراد آسیب می بیند. بهترین دما برای رشد درخت عناب، بین 20 تا 30 درجه سانتیگراد است.

 

درخت سرسبز و زیبایی عناب می تواند در محیط هایی که دارای آب و هوای سرد هستند نیز به رشد خود ادامه دهد اما دقت داشته باشید بهترین مکان برای رشد آن، مکان هایی با آب و هوای گرم است. به همین علت اگر می خواهید درختان پربار و سالمی داشته باشید، بهتر است حتما در مکان های گرم اقدام به کشت این درخت کنید.

 

نور مورد نیاز عناب :

عناب را نمی توان در سایه کاشت کرد.این درخت برای رشد و تولید میوه به وجود نور مستقیم برای مدت حداقل 8-6 ساعت نیاز دارد.البته گاهی بیان شده است که مکان نیمه آفتاب حدود 5 ساعت نور مستقیم آفتاب در طی روز نیز برای رویش و میوه دهی این گیاه کافی است.

 

خاک مناسب کشت عناب :

خاکی که کاشت نهال عناب در آن انجام می شود نه باید خیلی رسی و نه خیلی سنگلاخی باشد؛ چرا که خاک رسی باعث خفگی و در نهایت خشکیدگی ریشه و خاک سنگلاخی مانع رشد ریشه نهال عناب می شود.

 

Ph مناسب برای این خاک تقریبا 6 است. همچنین خاک زمین کشت برای رشد و به ثمر آوردن میوه هایی مرغوب، باید غنی شده با مواد آلی و معدنی باشد.

 

درخت عناب در چند سالگی میوه می دهد

درخت عناب چه شکلی است

 

آبیاری درخت عناب :

مقدار آب خالص برای آبیاری یک هکتار عناب 4500 متر مکعب در سال است. در ابتدای کاشت درخت عناب و در سال اول هر 4 تا 5 روز یک بار آبیاری می شود و در سالهای بعد مدار آبیاری به 12 تا 15 روز خواهد رسید.

 

در زمان گلدهی عناب رطوبت خاک باید در حد متعادل باشد. رطوبت زیاد یا خشکی بیش از اندازه در این زمان به باردهی درخت لطمه می زند. به طور کلی زمانهای مهم در آبیاری عناب عبارت اند از : قبل از بیدار شدن درخت از خواب زمستانی ، زمان گلدهی ، مرحله رشد سریع میوه های جوان و بلافاصله پس از برداشت محصول.

 

در شرایطی که آب و خاک شور است مدیریت باغات عناب بخصوص روش آبیاری درختان باید به گونه ای باشد که نمکهای خاک شسته شود. در غیر این صورت بتدریج املاح موجود در خاک افزایش می یابد و برخی درختان باغ خشک خواهند شد. این موضوع در شرایطی که در فصل زمستان بارش باران و بخصوص برف به صورت محدود و غیرمؤثر برای شستن املاح است و آبیاری زمستانه باغ بخوبی انجام نشود تشدید خواهد شد.

 

هرس درخت عناب :

هرس درخت عناب به دو صورت فرم دهی و باردهی انجام می شود. هرس فرم دهی در سال های اولیه رشد درخت انجام می شود تا درخت شکل مناسبی پیدا کند. هرس باردهی پس از باردهی درخت انجام می شود تا درخت به باردهی بهتر برسد.

 

کاشت درخت عناب

شکوفه درخت عناب

 

کوددهی درخت عناب :

درخت عناب به کوددهی منظم نیاز دارد. کوددهی درخت را از سال دوم کاشت آغاز کنید.

 

در سال های اول کاشت، هر سال یک بار در بهار، از کودهای NPK با نسبت 10-10-10 استفاده کنید. در سال های بعد، هر سال دو بار در بهار و پاییز، از کودهای NPK با نسبت 15-15-15 استفاده کنید.در فصل بهار، از کودهای پتاسیم دار برای درخت استفاده کنید. در فصل پاییز، از کودهای نیتروژن دار برای درخت استفاده کنید.

 

انواع روش کاشت درخت عناب :

به روش های مختلفی کاشت عناب، امکان پذیر بوده که در ادامه آن ها را ذکر می کنیم.

 

پاجوش :

کاشت این محصول به طریق پاجوش باید در سال دوم و آن هم در فصل پاییز، انجام گیرد. چرا که در آن زمان ریشه درخت مادر به اندازه کافی قوی شده است. پس می توان پاجوش ها را از درخت اصلی جدا کرده و در محل دیگری بکاریم.

 

قلمه :

قلمه هایی که از شاخه های جوان در اواخر اسفند ماه گرفته می شوند، برای این روش مناسب خواهند بود. قلمه ها باید به شکل اریب جدا شوند. فاصله بین قلمه ها در کاشت در حدود 5 تا 6 سانتی متر توصیه می شود. در نظر داشته باشید که در کاشت درخت عناب، به این روش، باید زمین همیشه مرطوب باشد.

 

خوابانیدن :

در سال دوم کاشت نهال عناب، شاخه هایی از قسمت های پایین درخت اصلی (مادر) روییده شده اند که باید آن ها را برای کاشت به این روش، خواباند. اواخر پاییز و یا اواخر زمستان بهترین زمان برای این نوع کاشت است.

 

کشت بذر :

در این روش از کاشت درخت عناب؛ ابتدا دانه های محصول را در آب خیس کرده و در یک محل گرم نگهداری می کنید. کاشت دانه های خیس خورده باید در نیمه اسفند انجام گیرد. در اوسط فروردین ماه شما شاهد جوانه زدن بذرها خواهید بود. به دلیل اینکه پوسته ی روی بذر عناب سفت است و بسیار زمان می برد که جوانه بزند می توانید آن پوسته را بشکنید و بذر آن را روی خاک مناسب قرار بدهید و باز یک سانتیمتر خاک روی آن بریزید و آب بدهید و در مکانی گرم قرار بدهید روی آن را با پلاستیک یا بطری کاور کنید به این صورت که ته بطری نوشابه را ببرید و درب آن را باز بگذارید و روی آن قرار بدهید تا محیط مرطوب بماند. می توانید یک پلاستیک را کمی سوراخ کنید و روی گلدان بکشید. اجازه بدهید بذرها جوانه بزنند سپس کاور را بردارید.

 

روشی دیگر اینکه بعد از اینکه پوسته ی روی هسته ی عناب را شکستید کمی از پوسته ی سر آن بذرها را بکنید و آن را روی دستمال کاغذی نم دار قرار بدهید و باز روی آن دستمال کاغذی نم دار قرار بدهید و داخل کیسه فریزر بگذارید و آن را باد کنید و در محیطی گرم قرار بدهید. دقت کنید آن را خشک نشود و همیشه مرطوب باشد تا جوانه بزند. پس از جوانه زدن آن را روی خاک مناسب قرار بدهید و 1 سانتیمتر خاک روی آن بریزید و آبیاری کنید و آن را کاور کنید تا جوانه بزند و بعد کاور آن را بردارید و در محیطی مناسب قرار بدهید.

 

مراقب باشید بذرها آسیب نبیند، در غیر این صورت جوانه نمی زنند.

 

بهترین زمان کاشت نهال عناب :

درخت عناب را می توان مانند سایر درختان میوه در اواخر پاییز یا زمستان کشت کرد. در استان خراسان جنوبی پاجوش عناب را از اوایل اسفند تا شروع جوانه زنی نهال در فروردین ماه جدا کرده و می کارند. برخی باغداران بومی معتقد هستند همزمان با شروع تورم جوانه ها ، عناب از گیرایی بهتری برخوردار است اگرچه افرادی که در آذر ماه باغ عناب احداث کرده اند از نتایج حاصل رضایت کامل دارند. به طور کلی کاشت پاجوش در آذر ماه به دلیل استقرار بهتر نهال ارجحیت دارد.

 

درخت عناب عکس

درخت عناب در چه مناطقی رشد میکند

 

بهترین نوع درخت عناب :

شناختن بهترین نوع درخت عناب به کشاورزان کمک می کند تا باغات پربار و اقتصادی را راه اندازی کنند؛ ما در ادامه چ دو نژاد عناب را که جز بهترین نوع درخت عناب شناخته شده را به شما معرفی می کنیم:

 

نهال عناب ژاپنی: یکی از انواع نهال عناب پربار با سیستم دفاعی قوی، نهال عناب ژاپنی است. این نهال اصالتاً از ژاپن به دست آمده است، اما توسط نهالستان پالیز به صورت نهال بومی ساخته شده است. نهال عناب ژاپنی دارای بازدهی سریع است و برای رسیدن به اولین محصول نیاز به دو سال دارد. در یک هکتار زمین، این درختان پربار تا سه تن میوه تولید می کنند. گل درخت عناب ژاپنی سفید و دوجنسه است، بنابراین برای گرده افشانی به نیازی ندارد.

 

نهال عناب محلی: یکی از انواع درخت عناب ایرانی، نهال عناب محلی است که میوه های با کیفیت بالا تولید می کند. این نهال دارای عمر حداقل 100 سال و باردهی طلایی است. فاصله ای که برای کاشت نهال عناب محلی در نظر گرفته می شود، 4 متر است و این درخت به عنوان یکی از درختان پایه کوتاه شناخته می شود. تولید محصول عناب محلی در هر هکتار به میزان سه تن است و این درخت نیازی به گرده افشانی ندارد.

 

برداشت محصول درخت عناب :

عناب معمولاً در اواخر تابستان یا اوایل پاییز برداشت می شود. میوه های عناب را زمانی برداشت کنید که کاملاً رسیده باشند.

 

آفات و بیماری های درخت عناب :

درخت عناب ممکن است به آفات و بیماری های مختلفی مبتلا شود. از جمله آفات شایع درخت عناب می توان به شته، کنه و تریپس اشاره کرد. از جمله بیماری های شایع درخت عناب می توان به شانکر، سوختگی باکتریایی و پوسیدگی ریشه اشاره کرد.

 

حشرات و بیماری ها: درختان عناب عموماً مقاوم به حشرات و بیماری ها هستند، اما برخی از آفات به درختان عناب صدمه می زند؛ پیگیری، مراقبت های پیشگیرانه و اقدامات درمانی برای بیماری ها و حشرات اهمیت دارد.

 

کلام آخر :

کاشت درخت عناب بسیار آسان است و نیاز به شرایط بسیار دشواری ندارد. اما در صورتی که در زمانی با مشکلات جدی روبرو شوید و درختانتان با کاهش رشد مواجه شوند، بهتر است سریعاً کار آبیاری و کوددهی را افزایش دهید زیرا ممکن است مواد مغذی به میزان کافی در اختیار درخت قرار نگرفته باشد. در چنین شرایطی به هیچ عنوان نهال را از زمین خارج نکنید زیرا با این کار، درخت صدمه جدی می بیند و ممکن است دیگر رشد نکند.

 

گردآوری: بخش علمی بیتوته

 

کالا ها و خدمات منتخب

      ----------------        سیــاست و اقتصــاد با بیتوتــــه      ------------------

      ----------------        همچنین در بیتوته بخوانید       -----------------------