چرا زنان به اندازه‌ی مردان پیاده روی نمی‌کنند؟



زنان به اندازه‌ی مردان پیاده روی نمی‌کنند‎

 

اگر روی گوگل مپ واژه «انگاس» را جست و جو کنید، روستایی دورافتاده و کوهستانی را در استان مازندران و شهرستان نور خواهیدیافت؛ حال اگر بخواهید فاصله آن را تا شهر مرکزی (نور) محاسبه کنید، نرم افزار ناتوان از تشخیص مسیر خواهدبود. روستا آن قدر دورافتاده و مسیرها آن قدر صعب العبور و باریک اند که دانش به‌غایت مدرن «سنجش از دور» ناتوان از تشخیص آن است. «اَنگاسی» نام و پرسوناژ یکی از اشعار پدر شعر نوی ایران است؛ زنی ساکن روستای انگاس که از آن مسیر صعب العبور خود را به شهر می رساند.

 

در گشت و گذارش در شهر آینه ای افتاده بر خاک را می بیند و به محض دیدن تصویر خودش در آن، از صاحب تصویر عذرخواهی می کند که «ببخشید خواهرم! به خدا من ندانستم که این گُهر ز شماست». نیما هوشمندانه در اوایلِ دهه 1300 که جنبش حقوق زنان به اوج خود می رسد (برای نمونه، «جمعیت نسوان وطن خواه» در سال 1301 تشکیل شد) نمونه ای از ساده‌بین و ساده‌فهم‌ترین زنانِ این کشور را به تصویر می کشد: «زنی روستایی که در آیینه جهان بر او از همه ناشناس تر خودِ اوست.» طی این نزدیک به یک قرنی که از زمان سروده شدن شعر نیما می گذرد، با همه تحولاتی که زنان از نظر جایگاه و حقوق خود شاهد آن بوده اند، هنوز هم به نظر می رسد آن ها نمی توانند در «آینه جهان» تصویر بی کم و کاستِ سیمای خویش را ببینند،چرا زنان به اندازه‌ی مردان پیاده روی نمی کنند؟ 

 

چه این که در این نوشتار1 می خواهیم نشان دهیم آن ها هنوز هم نمی توانند به اندازه مردان روی این کره خاکی گام بردارند و بنابراین آن را ببینند! در ادامه می کوشیم بر این مدعا جامه ای علمی و استدلالی بپوشانیم. مطالعه ای نشان می دهد در بیشتر کشورهای جهان، زنان در طول شبانه روز به طور قابل توجهی کمتر از مردان پیاده روی می کنند. تالیا شادول2 دلیل این امر را در همه جای جهان در ارتباط با امنیت شخصی می داند و معتقد است ارتباطی به تنبلی زنان ندارد. تیم آلتف3، سرپرست پژوهش گران دانشگاه استنفورد، استدلال می کند اگر یک نفر پیاده روی نکند، شاید تنبل باشد؛ اما اگر هزاران هزار نفر- به خصوص زنان- پیاده روی نکنند، موضوع دیگر تنبلی نخواهدبود، بلکه یک مشکل اجتماعی است.

 

ساختار جنسیتی فضا، در جامعه محدودیت های زیادی را برای زنان ایجاد می کند. زنان اغلب ارتباط پیچیده تری با محیط پیرامون خود در سنجش با مردان دارند که سبب آسیب پذیری بیشتر آن ها می شود. ماهیت جنسی شده فضای شهری را می توان در نحوه عمل آن برای محدود کردن میزان حرکت زنان مشاهده کرد، که این محدودیت از لحاظ فیزیکی با القای الگوهای حرکت و رفتار بر پایه ترس و دسترسی ایجاد شده و از لحاظ اجتماعی، با انگاره هایی درباره نقش زنان در جامعه شهری اعمال می شود. از دیدگاه «رنه شورت» بیشتر ترس زنان از سهیم شدن در فضای شهری، مربوط به محدودیت های زمانی و فضایی آنان است.

 

در بررسی رابطه بین جنسیت و فضا، با پدیده ای با عنوان «فضاهای جنسی شده» و «فضاهای جنسیتی شده» برخورد نموده و این پرسش ها مطرح می شوند که آیا فضا جنسی است؟ آیا فضا جنسیتی است؟ اگر چنین است، جنسیتی شدن آن چگونه صورت می گیرد؟ در پاسخ سوال های فوق رندل4 بیان می کند که به مکان های خاص ممکن است براساس جنس زیست شناختی افرادی که آن ها را اشغال می کنند، خصوصیات جنسی داده شوند یا براساس فعالیت های مختلفی که در آن ها انجام می شود، جنسیت داده شوند. نمونه هایی از فضای جنسیتی شده را می توان در معماری سنتی ایرانی یافت. فضاهای حرم سراها فضای جنسیتی شده زنانه بودند.

 

جنسیتی شدن فضا، زمانی یک مشکل خواهدبود که بنا به دلایلی یکی از دو جنس زن و مرد ناگزیر به ترک یک فضای عمومی شده و از حق بهره برداری از فضا محروم  شود، در حالی که بهره مندی مطلوب از فضاهای شهری و عمومی از حقوق اولیه شهروندی به شمار می آید. نتایج مطالعه ای که اخیرا دانشگاه استنفورد براساس تجزیه و تحلیل داده های تلفن هوشمند بر روی حدود 717527 نفر در سراسر جهان با بیش از 68 میلیون روز فعالیت انجام داده است، نشان می دهد: تقریبا در هر کشوری در جهان، زنان هر روز کمتر از مردان پیاده روی می کنند. اما آسمان در همه جای دنیا همیشه به یک رنگ نیست.

 

در سوئد، این پژوهش گران تقریبا هیچ شکاف جنسیتی در میان مردان و زنان مشاهده نکردند و زنان و مردان با میانگین مشابهی روزانه پیاده روی می کنند. در حالی که در قطر زنان 38 درصد کمتر از مردان گام بر می دارند. یکی از شاخص های میزان پیاده روی در کشور سوئد وجود امنیت در محیط های شهری است. یکی از صریح ترین اشکالی که تفاوت و نابرابری جنسیتی در شهر ظاهر می شود، در جغرافیایی خشونت علیه زنان است. حتی در شهرها (به ویژه کلان شهرها) که اصول فرهنگی یا قانونی دست یابی کامل زنان به فضاهای عمومی را نفی نمی کند، می توان بحث کرد که ادراکات و بهره گیری بسیاری از زنان به دلیل منطق سلطه و ترس از رفتار جنسی، محدود می شود.

 

(محققان دریافتند تفاوت بین شمار گام های زنان و مردان در شهرهای پیاده مدارتر کاهش می یابد.) با این حال، با صحبت با زنان در تمام جهان درباره عادات پیاده روی، یک موضوع مدام تکرار و تکرار می شود: امنیت شخصی. پیامد نبود امنیت، آن است که برخی از فضاهای عمومی تک جنسیتی شده است. درواقع یکی از عوامل تعیین کننده این که آیا زنان از فضاهای عمومی استفاده می کنند یا از آن اجتناب خواهندکرد، درجه احساس امنیت آن ها از فضاست. مسئله ای که زنان، معمولا در یافتن آن مهارت دارند (اگر نه همیشه به درستی)، میزان امنیت یا خطر یک مکان ناشناخته است. این فاکتوری تعیین کننده برای تصمیم گیری برای انتخاب پیاده روی کردن یا نکردن در یک مکان است. آن ها با بررسی افرادی که آن فضا را اشغال کرده اند، همچنین با نگریستن به مشخصات فیزیکی(از قبیل مقدار نور، مکان های پنهانی بالقوه و تحت نظارت قانون بودن)، خواهند سنجید که چطور یک مکان (برحسب ریسک قربانی کردن شخصی) امن به نظر می رسد. هولی کرل5 معتقد است احساس ترس زنان را ناگزیر به استفاده از حمل و نقل به جای پیاده روی می کند. زنان در صورت داشتن توانایی مالی، راه نرفتن را انتخاب می کنند. این بدین معنی است که برای دختران کوچک، هزینه می تواند مانعی برای احساس امنیت باشد. یک گزارش اخیرا منتشر شده نشان داد یک دختر از میان سه دختر در سن 10 تا 17 ساله در بریتانیا عنوان می کند آن ها از غریبه ها می ترسند. دختران متعددی نیز اعتراف کرده اند در حالی که در مسیر مدرسه بودند، بوق رانندگانی که از کنارشان عبور کرده اند، آن ها را ترسانده اند.

 

کرل معتقد است که بسیاری از زنان احساس می کنند باید از حمل و نقل عمومی استفاده کنند، یا تاکسی بگیرند، یا از ماشین شخصی استفاده کرده و هزینه پارکینگ بدهند. درواقع زنان برای احساس امنیت باید هزینه کنند. ناتالی که دانشجوی دکتراست، می گوید من اغلب در مرکز شهر بریستول احساس می کنم یک شکار هستم. او معمولا حقوق خود را برای تاکسی و اتوبوس خرج می کند تا از راه رفتن در مرکز شهر خودداری کند، چرا که در این مرکز احساس ترس از مردانِ مست را دارد. جستر می گوید من واقعا احساس خشم می کنم که در زمان پیاده روی در شهر احساس ناامنی می کنم و مجبور به پرداخت هزینه اضافی می شوم. من فکر نمی کنم مردان درکی از شدت ناامنی در زنان داشته باشند.

 

آیا شما هم یک خانم هستید که از پیاده روی در فضاهای شهری احساس ناامنی می کنید؟

 

منبع: هفته نامه چلچراغ

 

کالا ها و خدمات منتخب

    تازه های ورزشی(ورزشکاران، درمان با ورزش، ورزش عمومی، زیبایی اندام و...)

      ----------------        سیــاست و اقتصــاد با بیتوتــــه      ------------------

      ----------------        همچنین در بیتوته بخوانید       -----------------------