جنجال‌های انتقال آرشیو سازمان صدا و سیما به خارج از کشور همچنان ادامه دارد
- مجموعه: اخبار فرهنگی و هنری
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 13 اسفند 1397 09:13
شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان علیرغم تمام محدودیت‌ها، بینندگان زیادی در میان مردم ایران دارند، اما مخاطب پر و پا قرص چند شبکه بیش از بقیه است؛ شبکه هایی مثل «بی‌بی‌سی» و «من و تو» از نظر سطح کیفی و تولید برنامه‌های استاندارد، طرفداران بیشتری دارند ولی در چند وقت اخیر، پخش مستندها و آیتم‌هایی تاریخی از این شبکه‌ها، جنجال های زیادی به راه انداخته چرا که دسترسی به چنین تصاویر و ویدئوهایی جز با دسترسی به آرشیو سازمان صدا و سیما ممکن نیست.
رئیس سابق صدا و سیما مقصر است؟
عضو هیات نظارت بر سازمان صداوسیما انگشت اتهام را به سوی مدیران پیشین این سازمان نشانه برد و فرضیه فروش آرشیو رسانه ملی در زمان ریاست فعلی را رد کرد. احسان قاضی‌زاده هاشمی در این باره به ایسنا گفت: «تاکنون هیچ گزارشی درباره خروج و فروش مستقیم این آثار در دوره مدیریت فعلی سازمان به دست‌مان نرسیده است. متاسفانه گزارشی به دست‌مان رسید که در ادوار پیشین ریاست صداوسیما به دلیل برخی سهل‌انگاری‌ها، تعدادی از منابع آرشیو موضوعی این سازمان توسط واسطه‌هایی به خارج از کشور منتقل شده است.»
این نماینده مجلس شورای اسلامی از واکنش بجا و به‌موقع عبدالعلی علی‌عسکری، رئیس کنونی سازمان صدا و سیما در جلوگیری از خروج این آثار پس از اطلاع از موضوع، تمجید کرد و ادامه داد: «به نظر می‌رسد این اتفاق بر اثر غفلت مدیران پیشین سازمان صداوسیما رخ داده است، اما انتظار ما پیگیری مجدانه برای تحقیق و تفحص درباره این اتفاق بسیار بد است. احتمال دارد در آینده شاهد پخش تصاویر پخش نشده آرشیوی دیگری از شبکه‌های فارسی‌زبان خارج از کشور باشیم که هوشیاری و درایت رسانه ملی را می‌طلبد.»
عضو هیات نظارت بر سازمان صداوسیما با اشاره به لزوم نظارت دقیق و صیانت از آرشیو رسانه ملی گفت: «آرشیو سازمان صداوسیما، سرمایه ملی است و باید دقت و نظارت بیشتری برای حفظ و امنیت آن انجام شود. انتظار می‌رود ریاست سازمان صداوسیما با در اختیار گرفتن وکلای خبره بین‌المللی با طرح دعوی در دادگاه‌های کشورهایی که مبدا انتشار این فیلم‌ها بوده‌اند، این حق را استیفا کرده و طلب خسارت کند. خواست ما پیگیری و برخورد قاطع با مدیران خاطی و پاسخگو بودن آن‌ها برای این اتفاق است و پیگیری این موضوع حتما در برنامه‌های آتی مراجع نظارتی و شورای نظارت سازمان انجام خواهد شد.»
جنجالِ عزت
در میان روسای پیشین سازمان صدا و سیما بیش از همه نام عزت‌الله ضرغامی بر سر زبان‌ها افتاد اما او هیچ‌گونه قصور و تقصیری را نپذیرفت. ابتدا حسام‌الدین آشنا، رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک با واژه «عزت» بازی کرد و در توئیتی تلویحا به عزت الله ضرغامی اشاره کرد: «در این روزها یادی کنیم از عزتمندانی که آرشیو تلویزیون ملی ایران را با بودجه‌ای درخور ولی حفاظتی اندک دیجیتال کردند، اجنه هم آرشیو آماده را چون ورق زر ربودند و فروختند، نه به من و نه به تو، بلکه به از ما برترانی که در تونل زمان اسطوره ساختند از عوامل دردهای بی درمان ملت ایران.»
نباید به شایعات توجه کنیم
رئیس سابق سازمان صدا و سیما هم واکنش نشان داد و در این خصوص به مهر گفت: «من هم چندی پیش توییتی از آقای حسام‌الدین آشنا دیدم که برای اولین بار این موضوع را مطرح کرده بود و من به او گفتم وزارت اطلاعات دولت فعلی را قبول دارم و درخواستم از آن‌ها این است که با وجود شایعاتی که مطرح می‌شود، در این زمینه تحقیق و تعقیب کنند. هر نظری که دستگاه اطلاعاتی بدهد همه ما می‌پذیریم و نباید اینگونه به شایعات بی‌اساس توجه کنیم. من هیچ گاه به این شایعات بی‌اساس که ارزش خبری هم ندارد پاسخ ندادم.»
او معتقد است هیچ سندی برای اثبات اتهام وجود ندار: «هیچ سندی نسبت به فروش آرشیو در دوره من وجود ندارد؛ یک برگه اطلاعات، تماس تلفنی یا اطلاع رسانی در طول مدتی که من رئیس صداوسیما بودم نه با من و نه رئیس آرشیو مطرح نشده و بهتر است این بحث توسط دستگاه‌های اطلاعاتی پیگیری شود. وزارت اطلاعات وظیفه دارد چنین مسائلی را بررسی کند. اصلا معلوم نیست چنین چیزی اتفاق افتاده باشد که آن وقت قرار باشد در دوره من باشد یا دوره دیگری.»
رئیس سابق رسانه ملی در ادامه گفت: «آرشیو مهجوری که اصلا از آن استفاده نمی‌شد، در یک سال اول حضور من بسیاری از تصاویر دیده نشده‌اش دیده شد؛ حتی نمایش این تصاویر باعث شد فضای هنری و نمایشی کشور دگرگون شود. از دولت وقت که دولت اصلاحات بود گرفته تا دیگر جریان‌های سیاسی، همگان در سخنرانی‌ها و نامه‌های مکتوب‌شان به من از استفاده گسترده و جذاب آرشیو در همان یک سال گفتند. اینها تصاویری بود که احساس می‌شد قابل پخش نیست و ما تقریبا هر آنچه را که می‌گفتند قابل پخش نیست قابل پخش کردیم؛ از دفاعیات خسرو گلسرخی که مهجور مانده بود تا تظاهرات چپی‌ها، کمونیست‌ها و حزب توده در دفاع از امام خمینی (ره) و همچنین تصاویر دولت بازرگان، دولت موقت و شخصیت‌های انقلاب که همه اینها ممنوع بود، اما از نظر من هیچ خط قرمز و ممنوعیتی وجود نداشت و به همین دلیل نمایش داده شد و بنابراین آنچه دیده شد تحول بزرگ آرشیو در یک سال اول بود.»
منبع مستندهای شبکه‌های ماهواره‌ای کجاست؟
ابهام بزرگی که مطرح می شود استفاده از آرشیو سازمان صدا و سیما در تهیه مستندهای شبکه «من و تو» است: «اصلاً از این شبکه‌ها اطلاعی ندارم. به هزار و یک دلیل در سراسر دنیا تصاویری از دوره پهلوی پخش می‌شود که می‌تواند از آنتن ما هم گرفته شده باشد؛ در دوره من بسیاری از تصاویر پخش شد که دیده نشده بود و هرکسی می‌تواند این تصاویر را از آنتن بگیرد و پخش کند. ضمنا خیلی از مراکز داخلی و خارجی تصاویری از دوران انقلاب دارند که می‌توانند استفاده کنند و ربطی به ما ندارد.»
نهادهای امنیتی در حال پیگیری هستند تا ببینند آرشیو رسانه ملی را واقعا به حراج گذاشته‌اند یا شبکه های ماهواره ای فارسی زبان از طریق دیگری، نقبی به تاریخ ایران زده اند.
روزنامه همدلی
