انواع میلگرد مورد استفاده در ساختمان سازی

مجموعه: ابزار و ماشین آلات

انواع میلگرد در بازار بسیار زیاد هستند

میلگرد چیست؟انواع میلگرد، مشخصات و کاربرد هر کدام 

انواع میلگرد

در حالت کلی میلگرد را به دو نوع ساده و آجدار تقسیم می کنند. نوع ساده کاملا صیقلی است و بدنه صافی دارد. نوع آجدار بر روی بدنه خود مدل های مختلفی آج دارد که برای افزایش قدرت کششی بتن در زمان بتن ریزی ساختمان ها داخل آن به کار می رود. به میلگرد های ساده یا بدون آج نوع A1 هم گفته می شود. اگر می خواهید انواع میلگرد را بر مبنای شکل آج بشناسید ادامه این مطلب را بخوانید. 

میلگرد نوع A1

همان طور که گفتیم این میلگرد فاقد آج و کاملا صیقلی است. در ترکیبات این مدل کربن بسیار کمی به کار رفته است و به همین دلیل آن را بسیار شکل پذیر و نرم کرده است. در واقع در جایی که نیاز به خم کردن و شکل پذیری است میلگرد A1 مورد استفاده قرار می گیرد. در عملیات جوشکاری نیز یکی از بهترین انواع میلگرد است. استحکام تسلیم این مدل 2300 کیلوگرم بر سانتی متر و استحکام و قدرت کششی آن 3800 است. 

میلگرد نوع A2

اولین و معروف ترین نوع میلگرد آجدار این مدل است. آج های این میلگرد به شکل مارپیچ است. یعنی دور تا دور بدنه بدون قطع و وصلی و کاملا یکنواخت کشیده شده است. در مجموع میلگردهای آجدار نسبت به نوع بدون آج مقاوم تر هستند و این نوع نیز از نوع قبلی محکم تر است اما نسبت به انواع دیگر میلگرد آجدار مقاومت کمتری دارد. به این میلگرد نیم سخت هم گفته می شود. استحکام تسلیم این مدل 3000 و استحکام کششی آن 5000 کیلوگرم بر سانتی متر مربع است. 

انواع میلگرد یا ساده هستند یا آجدار

میلگرد نوع A3

این نوع میلگرد در دسته میلگردهای آجدار قرار دارد. در مقایسه با نوع قبلی مقاومت بالاتری دارد و درصد کربن آن 27 تا 28 درصد است که باعث سخت تر شدن این میلگرد شده است. مقاومت این محصول بسیار بالاست. شکل پذیری و جوش پذیری این مدل به نسبت نوع قبلی کمتر است و در واقع نرمی کمتری دارد. آجهای این محصول جناقی شکل است یعنی حالت هفت و هشتی دارد. 

میلگرد نوع A4

میلگرد A4 در واقع محکم ترین نوع میلگرد آجدار است و در دسته میلگردهای بسیار سخت قرار می گیرد. میزان کربن این محصول بسیار زیادتر از انواع قبلی است. شکل آجهای این محصول عرضی دوکی شکل است. اگرچه این مدل در دسته سخت ترین نوع میلگرد قرار می گیرد اما به جهت تکنولوژی های جدیدی که در آن به کار رفته است قابلیت جوش پذیری آن بالاست و همین ویژگی آن را از دو نوع قبلی متمایز می کند. ضمنا این میلگرد انعطاف پذیری بالایی هم دارد و این مورد هم وجه تمایز آن با دو نوع قبلی میلگرد آجدار است. 

انواع میلگرد از نظر قطر

انواع میلگرد از نظر قطر

میلگردها خیلی قطور نیستند اما انواع مختلفی از آن ها از لحاظ قطر وجود دارد که کاربردهای مختلفی دارند. در مجموع می توان میلگرد را بین 6 تا 50 میلی متر در بازار پیدا کرد. میلگردی که زیر 8 میلی متر است دیگر در ساختمان سازی کاربردی ندارد و به عنوان سیم مفتول شناخته می شود و بسیار نازک است. این میلگرد را به شکل کلافی می فروشند و کاربردهای خاص خود را در صنعت جوشکاری و لحیم کاری دارد. 

میلگردهایی که از 8 تا 32 میلی متر قطر دارند بیشترین کاربرد را در صنعت ساختمان سازی و در بتن ریزی پی و ساختمان ها دارند. این نوع میلگردها را به شکل شاخه ای به فروش می رسانند و بیشترین انواع آن آجدار هستند. 

میلگردهایی که بالاتر از 32 سانتی متر قطر داشته باشند در ساخت و سازهای معمولی کاربردی ندارند و در ساخت برج ها و پل ها به کار برده می شوند. این نوع میلگردها هم به شکل شاخه ای به فروش می رسند. وزن این مدل بالاتر از انواع دیگر است و استحکام بالایی دارد. 

انواع میلگرد از نظر قطر یکسان نیستند

میلگرد از نظر جنس مواد تشکیل دهنده

اگر چه پایه تمامی میلگردها فولاد است اما برای کاربردهای مختلف می توان مواد مختلفی را در ترکیب مواد اولیه میلگرد قرار داد. در ادامه انواع میلگرد را بر مبنای مواد تشکیل دهنده یا جنس آن ها تقسیم بندی کرده ایم. 

میلگرد فولاد کربن

این محصول یکی از پرکاربردترین انواع میلگرد در ساختمان سازی است. میلگرد فولاد کربن را میلگرد سیاه هم می گویند. در بتن ریزی کاربرد گسترده ای دارد و مقاومت کششی این محصول بسیار بالاست. ویژگی منفی این مدل عدم مقاومت در برابر رطوبت است و در برخورد با آب و رطوبت فورا زنگ می زند. 

زنگ زدگی این میلگرد مقاومت ان را پایین آورده و باعث ترک برداشتن بتن می شود؛ بنابراین از این میلگرد در مکان های مرطوب یا مناطق پرباران مانند شمال کشور نباید استفاده کرد و ترجیحا باید در نمای داخلی ساختمان جای گذاری شود تا در معرض رطوبت و باران قرار نگیرد. 

میلگرد اروپایی

یکی از انواع میلگرد است که در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. ماده اصلی تشکیل دهنده این محصول منگنز است. میلگرد اروپایی مقاومت خمشی نسبتا پایینی دارد و به راحتی خم می شود. در واقع یکی از میلگردهای نرم است.

با توجه به نرمی و انعطاف پذیری بالای این محصول نباید آن را در مناطقی که احتمال تکان خوردن بنا زیاد است استفاده کرد. مثلا در مناطق زلزله خیز یا مناطقی که طوفان و بادهای تکان دهنده زیادی رخ می دهد نباید استفاده شود. میلگرد منگنز به جهت درصد پایین کربن قیمت مناسبی هم دارد. 

انواع میلگرد از جنس های متفاوتی ساخته می شوند

میلگرد فولاد ضد زنگ

در مقایسه با میلگرد فولاد کربنی این میلگرد از فولادی ضد زنگ تولید شده است. در ترکیبات این فولاد 10 و نیم درصد از ماده کروم استفاده می شود که همین ماده مقاومت این ماده را در برابر زنگ زدگی و رطوبت بالا می برد. از جمله میلگردهای ضد زنگ می توان به میلگردهایی از جنس استنلس استیل یا استیل اشاره کرد. از آنجایی که این مدل در برابر طوبت مقاوم است می توان در مناطق مرطوب یا برای بتن ریزی نمای بیرونی یک ساختمان از آن استفاده کرد. 

جالب است بدانید این میلگرد نسبت به نوع سیاه 1500 برابر مقاومت بیشتری در برابر زنگ زدگی و خوردگی دارد و همین باعث شده این مدل را یکی از مقاوم ترین انواع میلگرد بدانیم. علاوه بر مقاومت خاصی که در برابر زنگ آهن دارد در برابر حرارت و آتش هم مقاوم است. قدرت خم پذیری این محصول بسیار بالاست. به جهت ویژگی های مثبت این میلگرد از قیمت نسبتا بالایی برخوردار است. 

میلگرد با روکش اپوکسی

همان طور که گفتیم میلگرد سیاه یا فولاد کربنی مقاومت کمی در برابر خوردگی و زنگ آهن دارد. برای بالا بردن مقاومت این محصول یک لایه نازک اپوکسی را بر روی آن پوشش می دهند. با این کار مقاومت این محصول در برابر زنگ زدگی بسیار بالاتر می رود. در واقع بین 70 تا 1700 برابر بیشتر. میلگرد اپوکسی به خاطر پوشش مقاوم خود نسبت به نوع فولاد کربنی قیمت بیشتری دارد اما این افزایش قیمت به صرفه است و باعث می شود که کاربردهای میلگرد گسترده تر شود. قدرت و مقاومت کششی میلگرد اپوکسی با نوع فولاد کربنی یکی است. 

انواع میلگرد مقاومت های متفاوتی دارند

میلگرد کامپوزیتی

ماده تشکیل دهنده این محصول کامپوزیت یا پلیمر تقویت شده با الیاف است. به این میلگرد به اختصار نوع FRP هم گفته می شود. مقاومت و استحکام کششی میلگرد کامپوزیتی بسیار بالاست. یکی از ویژگی های جالب توجه این محصول وزن بسیار پایین آن نسبت به انواع دیگر میلگرد فولادی است.

تنها نکته ای که لازم است درباره این محصول بدانید این است که به جهت مواد تشکیل دهنده خود قابلیت خم شدن ندارند. در واقع انعطاف پذیر نیستند. قیمت میلگردهای کامپوزیتی نسبتا بالاست و بیشتر در ساخت سازه های دریایی، صنعت هوا فضا و کشتی سازی مورد استفاده واقع می شوند. 

میلگرد با روکش گالوانیزه

به جهت مقاومت پایین میلگرد فولاد کربنی یا میلگرد سیاه می توان آن را با گالوانیزه نیز پوشش داد. در واقع علاوه بر اپوکسی می توان از پوشش گالوانیزه نیز برای افزایش مقاومت میلگرد سیاه در برابر خوردگی و زنگ زدگی استفاده کرد. تفاوتی که بین پوشش گالوانیزه و اپوکسی وجود دارد این است که گالوانیزه می تواند تنها تا 40 برابر مقاومت میلگرد سیاه را در برابر خوردگی بالا ببرد اما نوع اپوکسی بین 70 تا 1700 برابر. 

شاید سوال کنید که پس چه لزومی دارد که از پوشش گالوانیزه استفاده کنیم. اولا پوشش گالوانیزه چسبندگی بیشتری روی میله دارد و دیرتر از اپوکسی از میله جدا می شود یا خراش بر می دارد. ضمنا نوع گالوانیزه نسبت به نوع اپوکسی ارزان قیمت تر است و اگر ساخت و ساز در منطقه ای کم رطوبت است برای کاهش هزینه ها می توانید از نوع گالوانیزه استفاده کنید. 

قیمت انواع میلگرد با هم متفاوت است

انواع میلگرد چگونه خم زده می شوند؟

برای اینکه میلگرد را تبدیل به آرماتور کرده و در داخل بتن مورد استفاده قرار دهیم لازم است آن ها را خم بزنیم. انواع مختلفی خم وجود دارد که از هر مدل برای مکان خاصی در ساختمان سازی استفاده می شود. در ادامه می خواهیم انواع خم میلگرد را برای شما توضیح دهیم.

خاموت

در واقع نوعی خم میلگرد است که برای مقاومت بتن در برابر نیروی برش و پیچش در میلگردها ایجاد می شود. هنگامی که میلگرد را به شکل خاموت خم می کنند و داخل بتن به کار می برند یک آرماتور مقاوم در برابر شکستن و ترک خوردن بتن ایجاد کرده اند. برای خاموت از میلگردهای آجدار استفاده می شود. 

انواع میلگرد را به آرماتور تبدیل می کنند

رکابی

هنگامی که میلگردها را به شکل کلمه انگلیسی U و به سمت داخل خم می کنند در واقع آرماتور رکابی ایجاد کرده اند. از این خم برای ایجاد فاصله مناسب بین دو شبکه از میلگرد استفاده می شود. 

خرک 

از این نوع خم نیز برای بالا بردن مقاومت کششی و برشی بتن استفاده می شود. آرماتور خرک برای بتن ریزی های کف و فونداسیون یک بنا استفاده می شود. به علاوه آرماتور خرک برای ایجاد فاصله مناسب بین دو شبکه طولی بتن مورد استفاده قرار می گیرد. 

اتکا (ادکا)

از این نوع خم میلگرد برای اتصالات سقف و بتن ریزی این ناحیه استفاده می شود. در واقع اتکا به تحمل نیروهایی که بر سازه ساختمان و بنا وارد می شود کمک می کند و این نیروها را خنثی می کند. اگر بخواهید سقف مقاومی ایجاد کنید که در برابر ارتعاشات مقاوم باشد و دچار ترک خوردگی نشود باید از آرماتور ادکا استفاده کنید. شکل ظاهری این نوع خم شبیه به گردن اردک است. 

انواع میلگرد از لحاظ خم شدگی 

کلام پایانی

انواع میلگرد در ساختمان سازی، برج سازی، کشتی سازی و ساخت انواع خودرو و همچنین راه سازی ها مورد استفاده قرار می گیرند. اگر بخواهیم این محصول را معرفی کنیم می توان گفت یک میله فلزی صاف و توپر فلزی است که در قطرهای مختلف و در جنس های متنوعی ساخته و پرداخته می شوند. 

گردآوری: بخش دانش کسب و کار بیتوته