دو عامل رونق واسطه‌های بورسی
- مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 08 بهمن 1397 07:50
بورس تهران در حالی نخستین ماه زمستان را با ثبت بازدهی مناسب در محدوده ۶درصدی به پایان برد که در این ماه بررسی عملکرد کارگزاران بورس نیز درخشان بود. ایجاد رونق نسبی در شرایط کلی بازار سهام و همچنین تکلیف سازمان بورس به صندوق‌های بزرگ برای ورود ۵درصد از پرتفوی خود به بازار سهام از جمله مهم‌ترین دلایل در رشد معاملات دی‌ماه این نهادهای مالی بود.
عملکرد دی‌ماه کارگزاران فعال در بازار در حالی نشان از ثبت معاملاتی در محدوده ۳۰هزار میلیارد تومانی دارد که در مقایسه با عملکرد آذرماه و مدت مشابه سال قبل، با رشد همراه شده است. بهطوریکه این نهادهای مالی توانستند افزایش بیش از ۳۶درصدی معاملات نسبت به عملکرد آذرماه را تجربه کنند.
افزون بر این خرید و فروش‌های مزبور در مقایسه با مدت مشابه سال قبل نیز رشد چشمگیری نشان می‌دهد بهطوریکه ارزش خرید و فروش‌های این نهادهای مالی طی ماه گذشته نسبت به مدت مشابه سال ۹۶، افزایش ۱۶۰درصدی را نشان می‌دهد. کارگزاران فعال در بازار سرمایه توانستند دی را با عملکرد قابل‌توجهی پشت سر گذارند که در این میان بررسی روند خرید و فروش‌های صورت گرفته نشان از آن دارد که بخش عمده‌ای از رشد مزبور تحت تاثیر رونق اخیر بازار سهام بوده است؛ در حالی بازار سهام معاملات آذرماه را با زیان ۱۱درصد سپری کرد که این ماه خرید‌و‌فروش‌های صورت گرفته در بازار نیز با رونق چندانی همراه نبود. در همین راستا عملکرد کارگزاری‌ها نیز نشان از تایید این موضوع دارد. دلایل عملکرد مزبور در گزارش منتشر شده توسط «دنیای اقتصاد» تحت عنوان «خروج کارگزاری‌ها از فاز رونق» بررسی شده است.
حال بازار سهام دی‌ماه را با ثبت بازدهی ۶درصدی و همچنین رشد مولفه‌های اصلی سپری کرد. بهطوریکه متوسط حجم معاملات روزانه در ماه گذشته به بیش از ۲میلیارد سهم رسید که نسبت به آذرماه، رشدی حدود ۵۲درصد را تجربه کرده است. در همین راستا متوسط ارزش معاملات نیز از از افزایش ۳۲درصدی برخوردار شده است. طبیعی‌است که در چنین شرایطی، فعالیت کارگزاری‌های بورسی نیز با رونق همراه شود.
بهطوریکه بررسی عملکرد کارگزاری‌های فعال در بازار سهام طی دوره یک‌ماهه منتهی به پایان دی نشان از آن دارد که در مجموع ماه گذشته خرید و فروش این نهادهای مالی به حدود ۳۰میلیارد تومان رسیده است. به این ترتیب در مقایسه با معاملات ۲۲هزار میلیارد تومانی این نهادهای مالی در آذرماه، رشد ۳۶درصدی در فعالیت آنها مشاهده می‌شود. این در حالی است که خرید‌و‌فروش‌های صورت گرفته توسط کارگزاری‌ها در دوره یک ماهه منتهی به پایان دی‌ماه سال ۹۶، بالغ بر ۱۱هزار و ۴۰۰میلیارد تومان بوده است. به‌این ترتیب رشد قابل‌توجه ۱۶۰درصدی در مقایسه با ۲دوره مزبور را تجربه کردند.
رشدی دیگر در راه است
از سوی دیگر بنا به عقیده یکی از فعالان بازار سرمایه، رشد خرید و فروش‌های کارگزاری‌ها در دی‌ماه ناشی از عامل دیگری نیز بوده است؛ در این راستا علیرضا تاج‌بر، عضو هیات مدیره کانون کارگزاران توضیح داد: در دی‌ماه جلسه‌ای میان مسوولان سازمان بورس و مدیران صندوق‌های بزرگ بازار سرمایه برگزار شد. این صندوق‌ها که عمدتا دارایی بالای هزار میلیارد تومان را در اختیار دارند، مکلف شدند تا قوانین مربوطه را رعایت کنند.وی در ادامه توضیح داد: مطابق با دستورالعمل‌های قبلی، صندوق‌های بزرگ باید میزان ۵درصد از دارایی موجود در پرتفوی خود را به خرید سهام اختصاص دهند.
در حالی برخی از صندوق‌های مزبور این دستورالعمل را رعایت نمی‌کردند که در جلسه مزبور به آنها تکلیف شد تا این مورد را رعایت کنند.تاج‌بر ادامه داد: در این راستا به‌نظر می‌رسد بخشی از رونق ایجاد شده در عملکرد کارگزاری‌ها نشات گرفته از همین موضوع باشد. چون صندوق‌های مزبور برای رعایت این موارد، بخشی از اوراق بادرآمد ثابت را فروخته یا در روزهای آتی واگذار خواهند کرد و نقدینگی مزبور را به خرید سهام و و اوراق تبعی اختصاص می‌دهند.
به گفته تاج‌بر، این ۵درصد با توجه به میزان بالای نقدینگی موجود در پرتفوی صندوق‌های بزرگ رقم بسیار بالایی خواهد بود که رونق چشمگیری به دنبال دارد. به این ترتیب باید در انتظار موج صعودی مجددی برای چنین اقدامی باشیم. امری که می‌تواند خرید و فروش‌های پررونقی را در ماه‌های آتی رقم زند. البته این موضوع برای کارگزاری‌ها می‌تواند به‌عنوان مُسکنی مقطعی عمل کند. در این راستا «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی تحت عنوان «صنعت کارگزاری در وضعیت هشدار» به بررسی مشکلات و تهدیدهای مترصد این نهادهای مالی پرداخته است. در این میان کاهش درآمدها یکی از مشکلات این نهادهای مالی است؛ بهطوریکه طبق گزارش مزبور درآمدهای این نهادهای مالی در سال ۹۶ بالغ بر ۹۴۷میلیارد تومان بوده که مجموع هزینه‌ها نیز در این مدت ۵۹۸میلیارد تومان بوده است.
با توجه به این مبالغ، سود عملیاتی از صنعت در سال گذشته بالغ بر ۳۴۹میلیارد تومان و سود خالص نیز ۲۴۵ میلیارد تومان بوده است. این ارقام ۴ درصد کاهش نسبت به سال مالی ۹۵ دارد. در همین راستا حاشیه سود خالص صنعت کارگزاری در سال ۹۶ معادل ۲۶ درصد بوده که این رقم در سال ۹۰ معادل ۳۹ درصد بوده است. افزون بر این بازده حقوق صاحبان سهام این صنعت نیز ۱۵ درصد بوده که کاهش ۵/ ۳۷ درصدی نسبت به سال ۹۰ را تجربه کرده است. همچنین ۲۵کارگزاری در پایان سال ۹۶ با زیان مواجه شده‌اند. این درحالی است که در سال ۹۰ تنها ۱۲ کارگزاری زیان‌ده بودند. اما معضلاتی از جمله سلب مجوزهای فعالیت این نهادها در حوزه صندوق‌ها و سبدهای سرمایه‌گذاری، خروج پیشکسوتان صنف از فعالیت و واگذاری کارگزاری به اشخاص نهادی از دیگر مشکلات این نهادهای مالی بوده که باید چاره‌اندیشی صحیح و در سریع‌ترین زمان ممکن برای آنها صورت گیرد.
نگاهی دقیق‌تر به فعالیت دی ماه
همان‌طور که عنوان شد بررسی فعالیت کارگزاری‌های فعال در بازار سهام نشان از آن دارد که این نهادهای مالی در دی‌ماه به خرید و فروشی در حدود ۳۰هزار تومان اوراق بهادار پرداختند. در این میان طبق روال دوره‌های قبل، درصد بالایی از خرید و فروش‌ها تنها در انحصار چند کارگزاری بود؛ بهطوریکه نیمی از معاملات این ماه تنها از کانال ۱۲ کارگزاری صورت گرفت.
در صدر این خرید و فروش‌ها، کارگزاری بانک پارسیان قرار داشت؛ بهطوریکه ارزش معاملات کارگزاری بانک پارسیان در این ماه به بیش از ۳هزار میلیارد تومان رسید که این معاملات، ۱۵/ ۱۰درصد از کل معاملات این نهادهای مالی در دی‌ماه بوده است. البته یک هزار میلیارد تومان از این رقم به معامله بلوکی اختصاص داشته است. همچنین ۵/ ۱هزار میلیارد تومان دیگر نیز سهم این کارگزاری در خرید و فروش سایر ابزارهای نوین مالی بوده که سهم بالایی در کل معاملات کارگزاران داشته است. بهطوریکه کارگزاری بانک پارسیان ۸/ ۴۵درصد از کل معاملات صورت‌گرفته در خرید و فروش ابزارهای نوین مالی را به خود اختصاص داده است. مابقی نیز به خرید و فروش عادی سهام اختصاص داشته است؛ بهطوریکه بیش از ۴۰۰میلیارد تومان در معاملات عادی و بیش از ۱۱۰میلیارد تومان نیز در معاملات آنلاین جریان داشته است.
در ادامه این روند نیز کارگزاری مفید با دادوستد ۲هزار و ۸۰۰میلیارد تومانی قرار داشت. این کارگزاری نیز ۵۵/ ۹ درصد از کل معاملات ماهانه را به خود اختصاص داد. در این میان کارگزاری مفید بیشترین فعالیت را در معاملات آنلاین داشت. ارزش این دادوستدهای الکترونیک رقمی معادل ۲هزار و ۵۰۰میلیارد تومان بود. به این ترتیب کارگزاری مفید به تنهایی ۳/ ۲۳درصد از معاملات آنلاین را به خود اختصاص داد. در همین راستا کارگزاری آگاه نیز با اختصاص ۵/ ۴درصد از کل معاملات ماه دی را به خرید و فروش‌های خود اختصاص داد. این مبادلات در محدوده یک هزار و ۳۵۰میلیارد تومان بود. کارگزاری مزبور نیز بخش عمده‌ای از معاملات خود یعنی رقمی در حدود یک هزار و ۱۰۰میلیارد تومان را به خرید‌وفروش در معاملات آنلاین اختصاص داد.
رصد دیگر کارگزاری‌های برتر
بررسی دیگر کارگزاری‌های فعال در ماه گذشته نشان از آن دارد که کارگزاری‌های مهر اقتصاد ایرانیان، بانک پاسارگاد و بانک سپه در فهرست برترین کارگزاری‌ها قرار گرفتند. به این ترتیب هر کدام از کارگزاری‌های مزبور به ترتیب با کسب ۳/ ۴، ۷/ ۳ و ۴/ ۳درصد از کل معاملات، توانستند رتبه‌های چهارم تا ششم برترین کارگزاری در این ماه را به خود اختصاص دهند. کارگزاری مهر اقتصاد ایرانیان در حالی خرید و فروش یک هزار و ۳۰۰میلیارد تومانی در ماه گذشته داشت که ۸۵درصد از این رقم به معاملات عادی تعلق داشت؛ اما در مقابل معاملات آنلاین سهم ناچیزی در این کارگزاری داشت. معاملات کارگزاری بانک پاسارگاد نیز در ماه گذشته به یک هزار و ۱۰۰میلیارد تومان رسید. همچنین کارگزاری بانک سپه نیز توانست در دی‌ماه خرید و فروش بیش از یک هزار میلیارد تومانی را در کارنامه خود ثبت کند. در ادامه این روند کارگزاری‌های حافظ، امین آوید، فارابی، مبین سرمایه و صبا تامین هر‌کدام با خرید و فروش بیش از ۵۰۰ میلیارد تومانی در فهرست برترین کارگزاری‌های این ماه قرار گرفتند.
نگاهی به برترین‌ها در حوزه آنلاین
بررسی آمارهای مربوط به عملکرد ماه گذشته کارگزاری‌ها در حوزه آنلاین نشان می‌دهد که بیش از ۱۱هزار میلیارد تومان از کل معاملات کارگزاری‌ها به مبادلات آنلاین تعلق داشته که این رقم ۳۶درصد از کل معاملات ماه گذشته بوده است. در صدر این نوع از معاملات نیز خرید و فروش‌های آنلاین توسط کارگزاری مفید بوده است؛ بهطوریکه این کارگزاری به تنهایی بیش از ۲۳ درصد از کل دادوستدهای آنلاین را به خود اختصاص داده است که رقمی معادل ۲هزار و ۵۰۰میلیارد تومان به‌شمار می‌رود.
کارگزاری آگاه نیز با اختصاص ۴/ ۱۰ درصد از کل خرید و فروش‌ها به معاملات آنلاین در رتبه دوم برترین کارگزاری‌ها در این سرفصل قرار گرفت. ارزش این معاملات به بیش از ۱/ ۱هزار میلیارد تومان رسید. افزون بر این، کارگزاری‌های فارابی، مبین سرمایه، بانک پاسارگاد، تدبیرگران فردا و بانک کشاورزی در فهرست برترین‌های آنلاین در ماه گذشته بودند. این در حالی است که کارگزاری‌های امید سهم، نمادشاهدان، ایران سهم، پارس نمودگر و ارزش آفرین الوند به‌عنوان ضعیف‌ترین کارگزاری‌ها در حوزه آنلاین بودند که هر کدام سهم ناچیزی در این راستا داشتند.
دنیای اقتصاد/هدیه لطفی
