کلاهبرداری ۳۰۰میلیارد تومانی در سامانه نیما!

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : پنج شنبه, 06 تیر 1398 11:09

 15 مردادماه سال گذشته بود که سامانه نیما به طور رسمی کار خود را آغاز کرد. بعد از بگومگوهایی که در زمینه بازگشت ارز صادراتی به وجود آمد، اخیرا رئیس کل بانک مرکزی از راه‌اندازی سامانه تکمیلی نیما با عنوان سامانه ایفای تعهدات واردات خبر داده است که نشان می‌دهد عبدالناصر همتی خواهان ادامه فعالیت این سامانه است. او چندی پیش در برنامه نگاه یک حضور یافت و اعلام کرد که «سامانه نیما کمک زیادی به تامین ارز واردات کشور کرده و فعالیت خود را ادامه خواهد داد.»

همتی اظهار کرد: «در سه ماهه نخست سال جاری، ۱۱ میلیارد دلار تامین ارز برای واردات از سوی بانک مرکزی انجام شده که پنج میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی از این رقم بود و مابقی نرخ نیمایی بوده است.» به گفته همتی، «هم‌اکنون بازار آزاد به نرخ نیما بسیار نزدیک است و اختلاف حدود ۲۰۰۰ تومانی بین این دو نرخ مشاهده می‌شود.»

رئیس‌کل بانک مرکزی درباره این تفاوت نرخ، توضیح داد: «اگر بخواهید پولی را از یک بانک خارجی خارج کنید و به دست صادرکننده یا فروشنده برسانید، بین ۱۵ تا ۲۰ درصد هزینه صادراتی دارد، بنابراین نرخ نیمایی با این افزایش قیمت به نرخ بازار آزاد می‌رسد.»

او با بیان اینکه در سامانه نیما حواله‌های ارزی خرید و فروش شده و در بازار متشکل ارزی، اسکناس معامله خواهد شد، اظهار کرد: «هدف ما در میان‌مدت آن است که سامانه نیما و بازار متشکل ارزی روی یک پلت‌فرم قرار گیرد.» همتی در ادامه با اشاره به فشارهای زیاد برای تعطیلی سامانه نیما، گفت: «بانک مرکزی برای تعطیل‌نشدن سامانه نیما مقاومت کرد و از ابتدای سال تا الان نیز در این سامانه مقدار قابل توجهی پول جابه‌جا شده است.»

رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به انتقادهایی که به سامانه نیما می‌شد، افزود: «برخی مدعی بودند که نرخ در این بازار بسته است، اما امروز می‌بینیم که صادرکننده و واردکننده روی نرخ‌ها با هم توافق می‌کنند، بنابراین یکی از اقدامات موفق بانک مرکزی راه‌اندازی سامانه نیما بود.»

آمار رسمی منتشرشده از سامانه نیما که در خبرگزاری مهر منتشر شده، نشان می‌دهد که میزان فروش ارز در سامانه نیما در فروردین امسال حدود یک میلیارد و ۲۷۰ میلیون یورو و در اردیبهشت امسال دو میلیارد و ۱۶۱ میلیون یورو بوده است؛ ضمن اینکه از اول تا ۲۸ خرداد امسال نیز یک میلیارد و ۱۳۳ میلیون یورو در سامانه نیما به فروش رسیده است. با این حال، به نظر می‌رسد فعالان اقتصادی بار دیگر با مشکل جدیدی در سامانه نیما مواجه شده‌اند. عباس آرگون، نایب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق تهران، در گفت‌وگو با یکی از خبرگزاری‌های رسمی کشور از کلاهبرداری میلیاردی یک صرافی در سامانه نیما خبر داده است.

این درحالیست که پیشتر فعالان اقتصادی خواستار این موضوع شده بودند که به‌گونه‌ای بازارساز سامانه نیما را هدایت کند که درنهایت فعالیت در آن به ضرر اقتصاد ایران و بخش خصوصی تمام نشود. در همین زمینه، نامه‌نگاری‌های متعددی از سوی روسای اتاق‌های بازرگانی خطاب به رئیس کل بانک مرکزی انجام گرفت که حامل پیشنهاداتی برای اصلاح سیاست‌های ارزی به‌منظور توسعه و گسترش صادرات کشور بود. نمایندگان بخش خصوصی می‌گویند آنها از واقعیات اقتصادی آگاهی بیشتری دارند و بنابراین نظرخواهی از آنها قبل از وقوع بحران، به نفع اقتصاد کشور خواهد بود. البته می‌توان برگزاری جلسات هفتگی میان مسئولان بانک مرکزی و مقامات دولتی با نمایندگان بخش خصوصی را به‌معنای چرخش سیاست‌های بانک مرکزی به سمت مقصود اصلی خصوصی‌ها تعبیر کرد.

لزوم اعتبارسنجی صرافی‌های فعال در نیما

یک عضو اتاق بازرگانی تهران با اشاره به لزوم اعتبارسنجی دوباره صرافی‌های فعال در سامانه نیما، از کلاهبرداری یکی از این صرافی‌ها از تعدادی از واردکنندگان خبر داد. عباس آرگون به ایسنا، گفت: متاسفانه با وجود آنکه صرافی‌های فعال در سامانه نیما از سوی بانک مرکزی اعتبارسنجی شده‌اند اما چند ماه پس از آغاز به کار این سامانه به نظر می‌رسد بار دیگر ضرورت اعتبارسنجی وجود دارد، زیرا گزارش‌هایی از تعدادی از فعالان اقتصادی رسیده که از کلاهبرداری در این سامانه حکایت می‌کند.

به گفته او، در هفته‌های گذشته تعدادی از واردکنندگان به‌منظور دریافت ارز مورد نیازشان، به واریز مبلغ ریالی به حساب یکی از صرافی‌های سامانه نیما اقدام کردند، اما با گذشت چند روز نه تنها ارزی دریافت نشده که حتی صرافی مذکور مغازه خود را تعطیل کرده و متواری شده است. عضو اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: با گزارش‌های رسیده به نظر می‌رسد این صرافی حدود ۳۰۰ میلیارد تومان منابع مالی از واردکنندگان دریافت کرده و به‌جای عمل به تعهد خود صرافی‌اش را تعطیل کرده است.

نایب رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران با بیان اینکه در شرایط فعلی حفظ اعتماد و ثبات برای فعالان اقتصادی بیشترین اهمیت را دارد، توضیح داد: وقتی فعالان اقتصادی با وجود تمام انتقاداتی که به سامانه نیما داشتند، در آن حاضر می‌شوند لااقل باید فضای اجرایی این سامانه طوری اعتمادسازی شود که مشکلاتی مانند کلاهبرداری‌های این‌چنینی به وجود نیاید. او خاطر نشان کرد: به نظر می‌رسد با توجه به شرایط به وجود آمده، بانک مرکزی باید دوباره نسبت به اعتبارسنجی از صرافی‌های فعال در سامانه نیما اقدام کند و در صورت تایید مجدد اعتبار امکان تبادل ارز به وجود آید.

آرمان/سوسن یحیی‌پور