ضایعات الکترونیکی، گرانبها اما خطرناک!

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : یکشنبه, 20 مرداد 1398 11:54

به گزارش اقتصادبرتر ، با توجه به تنوعی که هر ساله تولید کنندگان محصولات الکترونیکی در آنها ایجاد می کنند و آپشن های جدیدی را به آن اضافه می کنند، مشتریان را وادار می سازند تا به خرید نوع جدید این نوع محصولات از گوشی های هوشمند گرفته تا لپ تاپ و تلویزیون و آی پد و … اقدام نمایند. اما تا بحال به این فکر کرده اید که ضایعات این محصولات الکترونیکی که عمدتا از مواد با ارزشی در تولید آنها استفاده شده است چه به روز محیط زیست می آورند و اینکه چه هزینه گزافی را به جامعه تحمیل می کنند؟

این موضوع یکی از مباحثی است که امسال در نشست جهانی اقتصاد (داووس) مطرح شده است. بر اساس گزارش جدیدی که در خصوص ضایعات محصولات الکترونیکی ارائه شده است، ضایعات این محصولات آنقدر زیاد است که هزینه ی آن با با بیش از ۱۲۵ هزار بمب هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ به میزان ۴۴.۷ میلیون تن برابری می کند. این میزان از ضایعات به اندازه ساخت ۴۵۰۰ نمونه همانند برج ایفل است!

اگرچه فرم ضایعات حاصل از محصولات الکترونیکی که دیگر کاربردی برای مصرف کنندگان ندارند، متفاوت است و تنها ۲ درصد مواد زائد جامد را تشکیل می دهد اما ۷۰ درصد زباله های خطرناک برای مردم و محیط زیست را شامل می شود.

گزارش ها حاکی از آن است که در سال ۲۰۱۷ یک میلیارد و ۴۶ میلیون تلفن هوشمند فروخته شده است و تا سال ۲۰۲۰ ،تعداد دو میلیارد و ۸۷ میلیون نفر از گوشی هوشمند برخوردار خواهند بود. اما در مقایسه با اینترنت اشیاء این تعداد گوشی هوشمند به ابزاری کم اهمیت تبدیل خواهد شد و نتیجه اش جز ضایعات الکترونیکی بی استفاده چیزی نخواهد بود!

در نظر بگیرید تا سال ۲۰۲۰ ، ۵۰ میلیارد دستگاه شبکه به اینترنت اشیاء متصل شوند، از دستگاه های هوشمند خانگی تا حسگرهای تجاری، به زیرساخت های اینترنت اشیاء متصل شده و دیگر وسایل قبلی به کارتان نمی آید و احتمالا منسوخ خواهند شد و به سایر ضایعات الکترونیکی افزوده خواهند شد و برای محیط زیست فاجعه به وجود می آورند.

شاید برایتان جالب باشد بدانید طلای موجود در ۱۰۰ تن تلفن هوشمند  بیش از طلایی است که در  سنگهای معدنی  بکار رفته است و در سال ۲۰۱۶ با رها کردن تلفن های همراه حدود ۴۳۵ هزار تن طلا که در آنها بکار رفته است دور ریخته شده اند! البته در ضایعات الکترونیکی فلزات با ارزش دیگری از جمله : نقره، مس، پلاتین و پالادیوم نیز یافت می شود که در ساخت این محصولات مورد استفاده قرار گرفته است و اگر از وجود آنها آگاه بودید هرگز آنها را به همین راحتی در طبیعت رها نمی کردید.

*مشکلات بازیافت ضایعات الکترونیکی

بازیافت فلزات گرانبها از ضایعات الکترونیکی به خودی خود تجارت بزرگی بشمار می آید. به نظر می رسد ارزش کل ضایعات الکترونیکی به میزان ۶۲.۵ میلیارد دلار باشد که این میزان سه برابر بیش از ارزش کل تولید معادن نقره در جهان و حتی بیش از تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها است. اما بازیافت ارزش ذخیره شده در ضایعات الکترونیکی امری دشوار است که با پیچیدگی هایی همراه است.

این دشواری ها در بازیافت ضایعات الکترونیکی به این دلیل است که علاوه بر طلا و پلاتین، مواد خطرناکی مانند: سرب،جیوه و کادمیوم هم در مواد الکترونیکی وجود دارد که باید در یک مرکز بازیافتی مناسب که برای کارگران هیچگونه خطری نداشته باشد و به محیط زیست هم آسیب نرساند ، عمل بازیافت صورت گیرد.

اما باید بدانید که هر ساله حدود ۱.۳ میلیون تن ضایعات الکترونیکی به صورت غیرقانونی توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا صادر می شود . که اکثر آنها به احتمال قوی در شرایط خطرناکی مورد بازیافت قرار می گیرد که کاملا با روش های ابتدایی انجام می شود.

برای مثال، در نیجریه حدود ۱۰۰ هزار نفر در بخش بازیافت به طور غیر رسمی فعالیت دارند. فرآیند بازیافت غیر معمول است و با آتش زدن ضایعات به منظور از بین بردن پلاستیک و جدا شدن فلزات از آنها به امر بازیافت اقدام می کنند و این روش برای مردم و محیط زیست بسیار خطرناک است چرا که در اثر آتش سوزی گازهای سمی منتشر می شود و محیط اطراف را فوری آلوده می کند.

*راه حل بازیافت ضایعات الکترونیکی

برای پایان دادن به مشکلات زباله های الکترونیکی به منظور آسیب نرساندن به سلامتی و جلوگیری از آلودگی محیط زیست لازم است از تجهیزات لازم برای بازیافت آنها استفاده شود. ابتدا باید اطمینان یافت که برخورد مناسبی با ضایعات الکترونیکی صورت گیرد و در عین حال طراحان محصولات الکترونیکی تلاش کنند تا بجای استفاده از مواد یکبار مصرف از مواد با دوام برای ساخت اینگونه محصولات استفاده کنند تا به راحتی بتوان با پایان عمر مفید آنها ، مجددا در چرخه بازیافت  قرار گرفته و به راحتی مورد استفاده قرار گیرند.