«مادلین آلبرایت» وزیر خارجه آمریکا در دوران کلینتون درگذشت

مجموعه: اخبار بین الملل

تاریخ انتشار : پنج شنبه, 04 فروردين 1401 08:22

به گزارش همشهری آنلاین به نقل از رویترز، مادلین آلبرایت در دوران کودکی‌اش در جنگ جهانی دوم در کشور زادگاهش «چکسلواکی» به همراه خانواده‌اش از چنگ نازی‌ها و بعد اروپای شرقی تحت سلطه اتحاد شوروی گریخت و به آمریکا مهاجرت کرد تا در اواخر دهه ۹۰ میلادی به عنوان وزیر خارجه به بالاترین مقام به عنوان یک زن در تاریخ دولت آمریکا برسد.

آلبرایت دموکرات با رئیس‌جمهور شدن بیل کلینتون نامزد حزب دموکرات در سال ۱۹۹۳ به عنوان دومین زن تا آن هنگام به مقام سفیر آمریکا در سازمان ملل رسید. او در دوره دوم ریاست‌جمهوری بیل‌کلینتون در سال ۱۹۹۷ به عنوان نخستین زن به مقام وزارت خارجه آمریکا رسید.

او در آن دوره دیپلمات صریح‌اللهجه دولتی بود که در درگیر کردن خودش در بزرگترین بحران‌های سیاست‌ خارجی آمریکا در دهه ۱۹۹۰ یعنی نسل‌کشی‌ها در روآندا و بوسنی- هرزگوین اکراه داشت.

او در زمانی که در سازمان ملل بود پس از محاصره سارایوو، پایتخت بوسنی بوسیله نیروهای نظامی صرب‌های بوسنی برای اتخاذ سیاست سختگیرانه‌تری بر ضد صرب‌ها تلاش کرد. بسیاری از کارشناسان ارشد سیاست خارجه در دوره اول کلینتون نمی‌خواستند دولت در بحران بوسنی درگیر شود، چرا که هنوز خاطره به دام افتادن آمریکا در باتلاق ویتنام برایشان زنده بود.

سربازان صرب بوسنی در ۱۹۹۵ سه منطقه مسلمان‌نشین سربرنیتسا، گوراژده و زپا را تصرف و بیش از ۸۰۰۰ نفر را قتل‌عام کردند. در این هنگام که سه سال از شروع جنگ بوسنی می‌گذشت، بالاخره آمریکا با همکاری ناتو حملات هوایی را شروع کرد که به این جنگ پایان داد. آلبرایت با توجه به تجربه‌اش در کودکی به عنوان یک آواره جنگی در اتخاذ این سیاست نقش عمده‌ای داشت.

آلبرایت همچنین در دوره‌ای که سفیر آمریکا در سازمان ملل بود، گرچه نتوانست دولت کلینتون را به دادن پاسخی سریع‌تر و قوی‌تر به جنگ بوسنی وادارد، اما از تشکیل یک دادگاه جنایات جنگی (دیوان کیفری بین‌المللی) حمایت کرد که در نهایت طراحان این جنگ از جمله اسلبودان میلوسویچ، رئیس‌جمهور صربستان و رهبران صرب‌های بوسنی را محاکمه و به زندان محکوم کرد.

تجربه دردناک تاخیر در دخالت در نسل‌کشی‌های روآندا و بوسنی باعث شد که هنگام شروع پاکسازی قومی آلبانیایی‌تبارهای مسلمان بوسیله صرب‌های کوزوو در سال ۱۹۹۹، آمریکا و متحدانش در ناتو کارزار ۱۱ هفته‌ای حمله‌های هوایی را شروع کنند که به بلگراد، پایتخت صربستان هم کشیده شد.

آلبرایت در جریان تلاش‌های نهایتا ناموفق برای پایان دادن به برنامه تسلیحات هسته‌ای کره شمالی، در سال ۲۰۰۰ به عنوان بلندپایه‌ترین مقام آمریکایی تا آن هنگام به پیونگ‌یانگ پایتخت این کشور کمونیستی پنهان‌کار سفر کرد تا با کیم جونگ- ایل رهبر آن دیدار کند.

آلبرایت در سال ۲۰۰۰ از نقش دولت آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری آیزنهاور در سازماندهی کودتای ۲۸ مرداد در ایران عذرخواهی کرد.

آلبرایت دکترایش در رشته حقوق عمومی و دولت از دانشگاه کلمبیا با تزی درباره «بهار پراگ» دریافت کرد و استاد دانشکده خدمات خارجه دانشگاه جرج‌تاون بود.

آلبرایت که ساده و صریح سخن می‌گفت، پس از دوران وزارت خارجه‌اش به عنوان یک نماد وارد فرهنگ پاپ آمریکایی هم شد، از جمله (به همراه کالین پاول و هیلاری کلینتون، دو وزیر خارجه دیگر پیشین آمریکا) در سال ۲۰۱۸، در بخشی از سریال داستانی تلویزیونی «خانم وزیر خارجه» (Madam Secretary) در نقش خودش به شخصیت تخیلی زنی که عهده‌دار مقام وزیر خارجه بود، مشاوره داد.