14 بهمن 1390: هشدار نسبت به حذف نام هاشمي‌و برخي شخصيت‌ها در خاطره‌نگاري‌ها
- مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25
14 بهمن 1390: هشدار جعفريان نسبت به حذف نام هاشمي‌و برخي شخصيت‌ها در خاطره‌نگاري‌ها
رسول جعفريان تاريخ‌نگاري است که در طول سال‌هاي اخير به عنوان رئيس کتابخانه مجلس، منشاء خدمات بسياري بود ولي چند ماهي است که از اين پست استعفا داده است .
اين محقق برجسته تاريخ اما در کنار رياست کتابخانه مجلس، کارهاي تحقيقاتي را ادامه مي‌داد و در کنار آن با نوشتن مقالات و يادداشت‌هايي در سايت‌هاي خبري نسبت به مسائل روز هم واکنش نشان مي‌داد و سعي در بهبود وضعيت تاريخ نگاري معاصر داشت، از جمله سال گذشته در همين روز 14 بهمن ماه در گفت‌وگويي با انتقاد از بسياري خاطره‌نگاري‌هاي مربوط به انقلاب و جنگ گفت: با اين وضعيت حدس مي‌زنم کساني که از اين به بعد تاريخ جنگ را مي‌نويسند، کمتر نامي‌از آقاي هاشمي‌بياورند يا در زمينه تحولات سياسي، اسم برخي شخصيت‌ها را کمتر بياورند. در آن زمان، رسول جعفريان، درباره وضعيت خاطره‌نگاري‌ها با موضوع حوادثي مانند انقلاب يا جنگ گفت: در 10- 15 سال گذشته يک سري خاطرات منتشر شده است که تحت تاثير تغييرات سياسي بوده که در ايران اتفاق افتاده است.
نويسندگان بسياري از اين خاطرات، خودشان افراد سياسي و صاحب منصب بوده و يا هستند. جعفريان ادامه داد: من به خصوص حدس مي‌زنم کساني که از اين به بعد تاريخ جنگ بنويسند، کمتر نامي‌از آقاي‌هاشمي‌رفسنجاني بياورند يا اگر بخواهند درباره بعضي تغيير و تحولات سياسي سخن بگويند، اسم برخي شخصيت‌ها را کمتر بياورند.
رئيس موزه، مرکز اسناد و کتابخانه مجلس شوراي اسلامي‌افزود: راهي که من به پژوهشگران پيشنهاد مي‌دهم، اين است که وقتي خاطرات را مي‌خوانند، به اصل وقايع توجه کنند و از تحليل‌هاي راوي بگذرند. تحريف هميشه اين نيست که چيزي را اضافه کنند. گاهي اوقات با کم کردن از واقعه اي هم تحريف مي‌کنند.
جعفريان در پاسخ به اين سوال که «شما به عنوان يک پژوهشگر تاثير اين تحريف‌ها را بيشتر در چه حوزه اي بارزتر مي‌دانيد؟» و «آيا اين مسئله را در کتاب‌هاي درسي تاريخ دانش‌آموزان مشاهده کرده‌ايد؟» گفت: تاريخ نويسي در مواردي که براي استفاده عموم است و يا در حوزه کتاب‌هاي درسي و يا آنهايي که مجوز نشر مي‌گيرند، معمولا بايد مورد تائيد بعضي مراکز باشد و همين است که مشکل ايجاد مي‌کند. وي با تاکيد بر لزوم واقع گرايي در نقل تاريخ افزود: اين مشکل باعث شده دانشگاه‌هاي ما هم زير بار اين نوع تاريخ نروند و بگويند که شما زيادي سياسي هستيد؛ يکي از دلايلي که دانشگاه‌هاي ما زياد در تدوين تاريخ انقلاب مشارکت نمي‌کنند، همين است.
واقعا هم اگر تاريخ با اهداف سياسي روز نوشته شود، اين ديگر تاريخ نيست و مي‌شود تاريخ سياسي همان روز. رئيس کتابخانه مجلس در پاسخ به اين سوال که «فکر نمي‌کنيد در خود فيلترهايي هم که کتاب‌هاي تاريخي بايد از آنها عبور کنند تا به صورت کتاب به دست مخاطب برسند، مقداري سليقه‌اي عمل مي‌شود؟» گفت: سلايق آنها سلايق سياسي روز است؛ از سال 1388 به بعد تغييري اساسي در تاريخ نويسي‌ها رخ داده است، خيلي از شخصيت‌ها به تدريج در حال فراموشي هستند.
جعفريان اضافه کرد: حق اين است که در تاريخ نويسي ما زمان خاصي را مد نظر داشته باشيم و واقعا ببينيم در آن بازه زماني، شرايط چگونه بوده است؟ کانه اگر کسي از نظر خبري فراموش مي‌شود و نه در تلويزيون مي‌آيد و نه در مطبوعات هست، بايد از تاريخ هم حذف شود. وي ادامه داد: ما دخالتي در کار سياسيون نمي‌کنيم، اما به لحاظ تاريخ‌نويسي انتظارمان اين است که واقع بيني حاکم باشد و تاريخ پژوهان سعي کنند هر کسي را در حد و اندازه خودش و نه بالاتر يا پائين‌تر از آن، مطرح کنند. جاي آدم‌ها روي زمين است و ما هم آنها را روي زمين مي‌خواهيم و نبايد آنها را روي عرش ببريم؛ چرا که کار تاريخ‌نويسي روي فرش است نه عرش.
رسوال جعفريان همچنين با اشاره به آفت‌هاي اين شيوه تاريخ نويسي که به کتب درسي رسوخ کرده است، گفت: شايد نوشتن تاريخ معاصر براي دانش‌آموزان يکي از بدترين تجربه‌هاي ما بعد از انقلاب باشد. البته من تاکيد مي‌کنم که ممکن است بخشي از ملاحظات درست باشد، ولي خيلي دوست دارم يک دانشجو موضوع پايان نامه خود را تغييرات گسترده‌اي قرار دهد که در نقل تاريخ معاصر در کتب درسي صورت گرفته است./مردم سالاری
