مادر نیکا شاکرمی: دخترم در تجمعات اعتراضی کشته شد
- مجموعه: اخبار سیاسی و اجتماعی
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 18 مهر 1401 14:08
روزنامه اعتماد نوشت: صورت خسته و نگاه دردمند مادری كه فرزند دلبند خود را از دست داده، یكی از تكان‌دهنده‌ترین تصاویری است كه هر انسانی ممكن است با آن برخورد كند. تصویری از یك رویای سبز بر باد رفته كه پاییز غمناك جایگزین آن شده است. در نگاه مادران كیمیایی وجود دارد كه سنگ‌ترین اجسام را آب و سخت‌ترین قلب‌ها را نیز نرم می‌كند.
حال و روز نسرین شاه‌كرمی، مادر نیكا نیز این روزها بارانی است، ابرهای همه عالم انگار این روزها در دلش می‌گریند. اما به گفته خودش دردناك‌تر از درد و ناراحتی برآمده از هجران دختر دلبندش برخی تهمت‌های ناروا است كه به فرزندش می‌زنند.
از صدا و سیما گلایه‌ها دارد كه هر چه خواست و توانست درباره نیكا سخن گفت بدون اینكه فرصتی را برای او و خانواده‌اش برای دفاع از شخصیت و هویت نیكا فراهم سازند.
زمانی كه از مطالبه‌اش می‌پرسم، «تحقق عدالت» را تنها خواسته‌ای عنوان می‌كند. خواسته‌ای كه به طور طبیعی ذیل حقوق تعریف‌شده هر انسانی قرار دارد. مادری كه معتقد است، نیكا نه‌تنها نشانه‌ای از خودكشی در رفتارش نداشته، بلكه منشا سرزندگی، نشاط و امید برای اطرافیانش نیز بوده است.
این گفت‌وگو روایت مادری است كه هیچ مطالبه‌ای جز تحقق عدالت درخصوص فرزندش ندارد. عدالتی كه همگی در هر سطح و جایگاه نسبت به تحقق آن مسوولیم. «اعتماد» باتوجه به مسوولیتی كه در انعكاس اخبار روی دوش خود حس می‌كند و با عنایت به این واقعیت كه به‌رغم اظهارنظرهای طرف‌های مختلف هرگز فرصتی برای گفت‌وگوی شفاف دراختیار مادر نیكا قرار نگرفته، گفت‌وگویی را برای بازتاب نظرات مادر نیكا ترتیب داده تا به سهم خود كمكی به تحقق عدالت و روشن شدن حقیقت شود كه خردمندان گفته‌اند، حقیقت و آگاهی بزرگ‌ترین فضیلت در همه اعصار و هنگامه‌ها است.
*خانم شاه‌كرمی! قبل از هر چیز به نظرم خوب است، گفت‌وگو را درباره پیگیری‌های حقوقی كه برای پرونده نیكا شاه‌كرمی تدارك دیده‌اید، آغاز كنیم. آیا وكیلی برای پرونده انتخاب كرده‌اید؟
من خودم وكیلی برای پیگیری پرونده انتخاب نكرده‌ام، حال این روزهایم نامساعد است. خواهرم گفته برایم وكیلی اختیار كرده، اما تا به امروز نه خبری از این وكیل شده، نه كاری انجام داده و نه اینكه من و سایر افراد خانواده، امیدی به تحقق مطالبات‌مان از این طریق داریم. حس خوبی ندارم تصویر نیكا یك لحظه از جلوی دیدگانم نمی‌رود و لبخندش در ذهنم حك شده است. من مادرم و احساس تنهایی و بی‌پناهی می‌كنم.
*شما به عنوان یك مادر داغدار كه دختر جوانش را از دست داده چه خواسته‌ای از مسوولان و نظام سیاسی دارید؟
مشخص است كه بچه من در تجمعات اعتراضی اخیر حضور داشته و همانجا هم كشته شده است. به نظرم شواهدی هم در این زمینه وجود دارد. می‌خواهم ابهامات پرونده فرزندم بررسی شود و كسانی كه مسوول این حادثه تلخ هستند، مسوولیت خود را بپذیرند. می‌خواهم ابهامات پرونده نیكا بدون اعمال فشار و به صورت شفاف بررسی شود.
*آیا مداركی از حضور نیكا در تجمعات دارید؟
بارها با نیكا تماس تلفنی داشتم، این مدارك و اسناد وجود دارد. البته زمانی كه با نیكا صحبت می‌كردم برای اینكه نگران نشوم به من دلداری می‌داد و سعی می‌كرد اطلاعات كمی بدهد، اما بعد از اصرار فراوان به من می‌گفت كه در فلان منطقه در تجمعات حضور دارد. سر و صداهای پیرامونی تماس نیز حاكی از حضور نیكا در تجمعات بود. سر و صداهایی كه نشان می‌داد ماموران به سمت بچه‌ها آمده‌اند و آنها فرار می‌كنند. تماس قطع می‌شد و بعد دوباره تلاش می‌كردم تا با او صحبت كنم.
*آیا نیكا هرگز به شما گفت كه در كدام منطقه حاضر است؟
در تماس‌هایی كه نیكا با من داشت، می‌گفت اغلب در تجمعات نزدیك به میدان انقلاب، بلوار كشاورز و خیابان ولی‌عصر حضور دارد.
*یكی از ابهاماتی كه برخی آن را مطرح كردند، این است كه چرا پس از مرگ نیكا به جای اینكه شما درباره ماجرا اظهارنظر كنید، دایی و خاله نیكا بیشتر در متن حوادث و ارتباط با رسانه‌ها حاضر بودند. چرا خود شما با رسانه‌ها صحبت نمی‌كردید؟
در روزهای ابتدایی پس از مرگ نیكا در شرایط خوبی نبودم و به هیچ‌وجه توان صحبت با رسانه‌ها را نداشتم. بنابراین خواهر و برادرم این ارتباط را شكل دادند. در این میان، تصاویری درباره نیكا در صدا و سیما پخش شد، اما این رسانه هرگز تماسی با ما برقرار نكرد كه نظر ما را هم درباره این پرونده جویا شود. چگونه می‌شود فقط یكطرفه درباره مرگ یك انسان صحبت كرد بدون اینكه برای طرف دیگر ماجرا فرصتی برای دفاع قائل نشد؟
*ابهام مهم دیگر درخصوص این پرونده، مربوط به نحوه خاكسپاری پیكر نیكا است. در شرایطی كه شما خواستار دفن پیكر نیكا در خرم‌آباد بودید، به‌طور ناگهانی مسوولان اعلام كردند با مجوز خانواده پدری نیكا، او در یكی از روستاهای استان لرستان به خاك سپرده شده. آیا این مجوز اخذ شده است؟
من با خانواده پدری نیكا صحبت كردم و آنها اعلام كردند، هیچ دخالتی در دفن پیكر نیكا نداشته‌اند و اجازه‌ای از سوی آنها صادر نشده است. خانواده پدر نیكا خطاب به من گفتند كه درباره آنها فكر اشتباه می‌كنم و موضوع دادن اجازه دفن نیكا را به طور كلی انكار كردند.
*یعنی بدون اجازه شما و قیم قانونی، پیكر نیكا در روستا دفن شده است؟
بله؛ بدون اجازه خانواده ما چه خانواده خودم و چه خانواده پدر نیكا، پیكر او را در روستای دورافتاده‌ای در لرستان به خاك سپرده‌اند. این روستا بسیار دورافتاده است و برای من بسیار دشوار است كه برای دیدار با آرامگاه دخترم به این منطقه دورافتاده بروم. در حالی كه این حق من است كه محل دفن دخترم را انتخاب كنم و در كنارش زاری كنم و با او سخن بگویم.
*دلیلی كه مسوولان استانی برای دفن پیكر نیكا در روستای مورد اشاره داشتند چه بود؟
معتقد بودند دفن پیكر در خرم‌آباد ممكن است سر و صدای زیادی به راه اندازد و این موضوع را خطرناك می‌دانستند. من به آنها گفتم سر و صدا قبل از مرگ نیكا وجود داشته و پس از او هم ادامه خواهد داشت. اگر صدای اعتراضات شنیده شود، بدون تردید مردم هم آرام می‌شوند. اما آنها فكر می‌كردند دفن پیكر در یك محل دورافتاده باعث خوابیدن سر و صدا می‌شود.
*به عنوان مادر نیكا آیا هرگز نشانه‌های افسردگی و میل به انتحار را در دخترتان دیده بودید؟
نیكا بچه بسیار با انگیزه، شاداب، پرانرژی و هدف‌داری بود. همواره به فكر این بود كه همراه با هم به سفر برویم و مهاجرت كنیم. همیشه به من روحیه می‌داد كه مشكلات زندگی را سخت نگیرم و امیدواری می‌داد كه شرایط بهبود می‌یابد. اصلا مگر كسی كه افسرده باشد یا قصد خودكشی داشته باشد برای اصلاح وضع موجود در تجمعات شركت می‌كند؟ نیكا نه تنها افسرده نبود بلكه به اطرافیان خود هم روحیه می‌داد. نیكا دختری جسور و نترس بود و فكر می‌كنم همین جسارتش نهایتا منجر به مرگش شده است.
*فیلمی در صدا و سیما پخش شد كه در آن طرحی از تصویر یك دختر در دوربین‌های مداربسته در زمان ورود به یك ساختمان وجود دارد. آیا تایید می‌كنید این تصویر نیكا بوده است؟
هیچ‌كس نمی‌تواند ثابت كند كه این تصویر نیكا بوده است. سایه‌ای در دوربین‌های ثبت شده، دختری كه ماسكی در صورت دارد و هیچ شفافیتی در این تصاویر دیده نمی‌شود. معتقدم این تصاویر مربوط به نیكا نیست.
*اما خاله نیكا این تصاویر را تایید كرده است؟
اصلا خاله نیكا از كجا می‌تواند متوجه شود كه نیكا به این خانه رفته است؟ آیا خاله نیكا جسد او را كشف كرده كه او را برای تایید فیلم برده‌اند؟ باید از من می‌خواستند تایید یا عدم تایید تصاویر را اعلام كنم.
*شما ارتباطی با آن خانه یاد شده ندارید؟ اصلا می‌دانید خانه چه كسی بوده است؟
نیكا همیشه با من راحت بود و درباره كوچك‌ترین مناسبات ارتباطی خود با من صحبت می‌كرد. اگر با كسی دوست بود یا ارتباطی داشت به من می‌گفت. حتی اگر كسی درخواست دوستی از او داشت با من در میان می‌گذاشت، چون من او را محدود نمی‌كردم. نیكا سر نترسی داشت و شجاع بود. اگر كسی ادعا می‌كند در آن خانه بوده باید دقیقا مشخص كند در كدام واحد، با چه كسانی و به چه دلیلی در ارتباط بوده است. در حالی كه یك چنین حضوری از اساس وجود نداشته است. من مدام از او خواهش می‌كردم كه به تظاهرات نرود ولی می‌گفت كه دوست دارد، مطالبات خود و هم‌نسلانش را دنبال كند. كسانی كه ادعا می‌كنند نیكا در جایی حضور داشته، چرا اطلاعاتی درباره آن خانه، ساكنانش و ارتباط‌شان با نیكا نمی‌دهند.
*اگر قرار باشد سناریوی رخ داده برای نیكا را در یك یا چند عبارت خلاصه كنید این سناریو را چطور نظیر‌سازی می‌كنید؟
نیكا با گشت ارشاد مخالف بود. او یك نوجوان بود و با فشارهایی كه ماموران گشت ارشاد به او و هم‌نسلانش وارد می‌كردند، مخالف بود. هدفش از حضور در تجمعات اعتراضی، موضوع گشت ارشاد و مطالبات زنان و جوانان بود. من بارها از او خواستم كه به تجمعات نرود، اما با توجه به شجاعتی كه داشت، در تظاهرات شركت كرد.
*آیا هیچ كدام از دوستان نیكا در تظاهرات همراهش بودند؟
چون خانواده‌های‌شان اجازه نداده بودند، دوستان صمیمی او حضور نداشتند. اما با برخی از دختران دیگر آشنا شده بود و با آنها قرار می‌گذاشت و به تجمعات می‌رفت. این افراد او را در تجمع روز حادثه دیده بودند و فرار نیكا از دست ماموران را اعلام كرده‌اند. براساس تماس‌های نیكا و اظهارات این آشنایان، او فرار كرده و برخی افراد در شلوغی‌ها او را تعقیب كرده‌اند و به خاطر سر نترس و شجاعی كه داشته احتمالا در برابر آنها ایستادگی كرده و....
*روز شنبه تصویری در شبكه‌های اجتماعی منتشر شده كه یك دختر نوجوان را در حال اعتراض نشان می‌دهد. برخی ادعا می‌كنند این تصویر نیكا است. آیا شما تایید می‌كنید؟
بله این فیلم را دیدم، دختر نوجوان در آن فیلم نیكاست.
*زمانی كه برنامه‌های صدا و سیما و طرح مسائل مختلف درباره نیكا را می‌دیدید، بدون اینكه فرصتی برای دفاع برای شما در نظر گرفته شود، چه حس و حالی داشتید؟
كاملا انتظار این برخوردها را داشتم. به اطرافیان هم گفتم دروغ‌های زیادی هم درباره دختر مظلوم من مطرح می‌شود كه مطرح هم شد. این حرف‌ها زده شد تا برخی افراد مسوول، نقش خود را انكار كنند، اما قدرت خداوند بالاتر از هر نفوذی است و حق را به حق‌دار می‌رساند. اینكه دختر نوجوانی كشته شود و تهمت‌های زیادی هم به او زده شود، اوج بی‌انصافی است.
*از برخوردهای عمومی مردم هم بگویید؛ مردم چگونه با شما برخورد داشتند؟
هیچ چیز بچه من را به من بازنمی‌گرداند. كسانی كه مادرند و عزیزی دارند، می‌فهمند كه من چه می‌گویم. اما برخورد مردم این روزها مهم‌ترین دلیل آرامش من بوده است. وقتی دقیق به ماجرا فكر می‌كنم، خوشحال هم می‌شوم كه دخترم به خاطر هدف خود جانش را فدا كرده است. خدا را به خاطر این موضوع شكر می‌كنم كه چنین مردمی را در مسیر زندگی من قرار داده است. تنها دلخوشی این روزهای من امیدهایی است كه مردم به ما تزریق كرده‌اند.
