دستور حبس برای باران
- مجموعه: اخبار اجتماعی
- تاریخ انتشار : یکشنبه, 08 تیر 1399 07:55
باغوحش ارم بهعنوان یكی از هلدینگهای زیرمجموعه بنیاد مستضعفان، درگیر قائلهای شده كه محیط زیست برایش ساخته است. سازمان حفاظت محیط زیست استان تهران اصرار دارد كه باران، شامپانزه سهسالهای را كه با مجوز رئیس وقت باغوحش ارم به منزل ایمان معماریان، دامپزشك سابق این باغوحش منتقل شده، به قفس منتقل کند.
این در حالی است كه بسیاری از دامپزشكان و مجامع جهانی مرتبط با حیات وحش، بر این باورند كه باران نباید به خانواده خشن خود بازگردد و باید به یتیمخانه شامپانزههای همسنوسال خود منتقل شود. با وجود آنكه علی دقیقیان، مدیرعامل مجموعه فرهنگی و ورزشی ارم، با این انتقال مشكلی ندارد، میگوید كه محیط زیست مجوز این نقلوانتقال را صادر نمیكند. محمد داسمه، وكیل معماریان نیز میگوید كه اگر باران به یتیمخانه منتقل شود، مالكیت ایران روی این شامپانزه حفظ میشود و میتوانیم یك حیوان سالم را در آینده از یتیمخانه تحویل بگیریم؛ اما معلوم نیست چرا سازمان محیط زیست پای خود را در یك كفش كرده كه باران را به باغوحش ارم بازگرداند.
شامپانزه سهساله باغوحش ارم كه به دلیل نارسبودن با مجوز رئیس وقت این باغوحش به خانه ایمان معماریان، دامپزشك سابق ارم، منتقل شده بود و با زندگی در انكوباتور، این نوزاد نارس امروز تبدیل به شامپانزهای سهساله شده است، به محلی برای نزاع بیمورد سازمان حفاظت محیط زیست تبدیل شده است. معلوم نیست انگیزه متولیان سازمان حفاظت محیط زیست از ایراد شكایت و طرح دعوا علیه دامپزشك سابق ارم چیست و چرا اصرار دارند باید باران به باغوحش ارم بازگردد؛ زیرا شامپانزهها در محدوده سنی چهار تا پنجسالگی میتوانند تشكیل گروه بدهند و با توجه به مادر خشنی كه این شامپانزه دارد و در بدو تولد قصد داشته فرزندش را معدوم كند، باران شانسی برای پذیرش در گروه و ادامه حیات سالم را ندارد. پنجم تیرماه فاطمه برنا، معاون مدیرکل و رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهر تهران، به رسانهها خبر میدهد كه با صدور حکم قضائی، یک قلاده شامپانزه سهساله معروف به باران که به صورت خانگی در حال نگهداری بود، عصر روز گذشته برای ادامه زندگی به زادگاهش، یعنی مجموعه باغوحش ارم منتقل شد. به گفته او، بر اساس توافق انجامشده، دامپزشک سابق ارم میتواند کماکان مسئولیت نظارت بر شرایط نگهداری باران را در باغوحش ارم بر عهده داشته باشد.
دامپزشك سابق شبانهروز در ارم حضور دارد
اما چرا سازمان حفاظت محیط زیست وارد چنین دعوایی شده است و داستان باران از چه قرار است؟ محمد داسمه، وكیل دامپزشك سابق ارم، درباره جزئیات پرونده باران به «شرق» میگوید: این بچه شامپانزه، ششماهه متولد شد. به دلیل اینكه وضعیت روحی تمام شامپانزههای گروهی كه این بچه به آنها تعلق داشت، مناسب نبود و آنها گروه خشنی بودند و هر بچه شامپانزهای كه در ارم متولد میشد، از سوی اعضای گروه، بهویژه مادران جمعیت از بین میرفت.
او ادامه میدهد: باران هم داشت همین سرنوشت را پیدا میكرد. این شامپانزه به كمك دكتر معماریان از مادرش جدا شد و وضعیت بسیار وخیمی داشت. نگهداری این حیوان در انكوباتور كار كمنظیری در دنیا بود كه با سلسله مراقبتهای درمانی شخص ایمان معماریان و كمك سایر دامپزشكان انجام شد. وكیل دامپزشك سابق ارم اضافه میكند: آمدن باران نزد معماریان با مجوز كتبی مدیرعامل وقت باغوحش ارم و نامه رسمی معاونت محیط طبیعی اداره محیط زیست تهران بود. این مكاتبات وجود دارد. دكتر معماریان سنوات خود به باغوحش ارم را كه صدها میلیون تومان ارزش دارد، بهعنوان تضمین نگهداری در گرو باغوحش قرار میدهد.
هر دامپزشك منصفی میداند كه امیدی به زندهبودن باران نبود، ولی دكتر معماریان بههرحال با یك سلسله اقدامات در كلینیكش، توانست این موجود را زنده نگه دارد. درحالحاضر هم به صورت شبانهروزی در باغوحش ارم در كنار باران حضور دارد. به گفته داسمه، طبق نظریه حدود 106 دامپزشك و كارشناس حیات وحش در كشور و مدیر مسئول بازپروری پردیسان متعلق به سازمان حفاظت محیط زیست، همچنین دامپزشك سابق باغوحش ارم، دكتر اباذری، اتحادیه باغوحشهای اتحایه اروپا و ناظر بینالمللی باغوحش ارم، معتقدند این باغوحش شرایط استاندارد برای نگهداری از باران را ندارد. او اضافه میكند: باران اگر به باغوحش ارم بازگردد، از سوی گروه خشنی كه به آن تعلق دارد، پذیرفته نمیشود. اگر باران را در قفس به صورت جداگانه نگه دارند، اتفاق تلخی برای او رخ میدهد؛ زیرا شامپانزهها به صورت گروهی زندگی میكنند و بردن باران به یك قفس موجب این میشود این حیوان از نظر روحی و روانی دچار مشكلات عصبی شود.
انتقال به دنیای میمونها، راه نجات باران
وكیل دامپزشك سابق ارم میگوید: پیشنهاد همه كارشناسان و مراجع بینالمللی، دامپزشكان داخلی و كارشناسان مستقل حیات وحش، همچنین نامه رسمی مدیر وقت باغوحش ارم و معاون محیط طبیعی محیط زیست استان تهران كه اقرار كتبی كردند، این است كه باران در دنیای میمونها (یا یتیمخانه میمونها كه در آن شامپانزههایی كه از باندهای قاچاق حیوانات كشف میشوند یا به دلایلی والدین خود را از دست دادهاند، نگهداری میشوند) كه دارای گروههای همسن این شامپانزه هستند، نگهداری شود؛ زیرا ارم شرایط نگهداری از این شامپانزه را ندارد. او اضافه میكند: به این ترتیب، باران میتواند به صورت گروهی با شامپانزههای همسنش بزرگ شود و وضعیتش كه تثبیت شد، اگر شرایط نگهداری در ایران فراهم شد و باغوحشها نقایص عمده خود را رفع كردند، به کشور برگشت داده شود.
داسمه یادآور میشود: ارسال باران به دنیای میمونها ازجمله كشور هلند كه هماهنگیهای آن انجام شده بود، با اجازه مستقیم سازمان حفاظت محیط زیست و نظارت وزارت امور خارجه و مرجع قضائی رخ میدهد. نامه رسمی به رئیس سازمان حفاظت محیط زیست كشور از این مراكز ارسال شد و این مراكز به صورت فنی راهكار دادند كه باران باید به دنیای میمونها بیاید.
به گفته او، اگر باران به خارج از كشور منتقل شود، مالكیت و حق قانونی كشور ما و باغوحش ارم روی باران از بین نمیرود. باران برای نگهداری بهتر و سالمتر به مركزی كه شرایطش را دارد، ارسال میشود. در سالهای اخیر هم دو شیر ایرانی از انگلستان به باغوحش ارم آورده شدند و این همكاری از قبل وجود داشته و یك بحث كاملا علمی است. وكیل دامپزشك سابق ارم تأكید میكند: اگر باران به ارم برود، یا از لحاظ جسمی تلف میشود یا از لحاظ روحی دچار خسارت میشود كه این به مفهوم «تلف حكمی» حیوان است. در این پرونده، هیچ خیانت در امانتی رخ نداده است. باران با مجوز باغوحش ارم و محیط زیست به معماریان داده شده و او هیچ ادعای مالكیتی در این خصوص ندارد. موكل من فقط نگران آینده و سلامت جسمی و روحی باران است.
با انتقال باران مشكلی نداریم
علی دقیقیان، مدیرعامل مجموعه فرهنگی و ورزشی ارم، از زیرمجموعههای بنیاد مستضعفان، در پاسخ به «شرق» درباره پرونده باران عنوان میكند: موضع ما موضع محیط زیست و دامپزشكی كل كشور است. درست است كه ما بهعنوان باغوحش ارم از نظر نگهداری این مسئله را راهبری میكنیم، اما هرگونه نقلوانتقال بهطور كامل زیر نظر محیط زیست است. سازمان محیط زیست با توجه به اینكه این شامپانزه در اختیار دكتر معماریان بود، طرح دعوی علیه ایشان كرد.
نتیجه اینكه دادگاه رأی داد كه این شامپانزه از دكتر معماریان گرفته شود و در ارم نگهداری شود. او میگوید: هفته گذشته روز چهارشنبه این اتفاق افتاد. معماریان این شامپانزه را با حضور مسئولان محیط زیست تهران به باغوحش تحویل داد، اما از آنجا كه این شامپانزه وابستگی به معماریان دارد و یكی، دو سالی هست كه او از شامپانزه نگهداری كرده و همچنین سرنوشت شامپانزه و سلامتش برای ما مهم بود، به همین دلیل با حضور مدیران محیط زیست صورتجلسهای تنظیم كردیم كه بر آن اساس، قرار شد در مكان مناسبی كه برای این شامپانزه در نظر گرفته میشود، معماریان هم به مدت سه ماه وظیفه نگهداری و پرستاری این حیوان را بر عهده بگیرد. دقیقیان به این پرسش كه برای استقلال شامپانزه باید پنج سال زمان صرف شود و آیا دو سال دیگر معماریان نقش مادر باران را بازی خواهد كرد، اینگونه پاسخ میدهد: ما برای اینكه ممكن است این شامپانزه در جمع پذیرفته نشود، مكانی مستقل را با تمام الزاماتی كه معماریان تعیین كرده است، در نظر گرفتیم. معماریان گفته اگر چنین مكانی ایجاد شود، شامپانزه میتواند استقرار پیدا كند تا به شرایط عادت كند یا افراد دیگری بهعنوان پرستار به این حیوان نزدیك شوند و آن را تروخشك كنند.
معماریان خودش توافق كرده و این صورتجلسه تنظیم شده است. او درباره دلیل مقاومت باغوحش ارم برای انتقال باران به یتیمخانه میگوید: ما مقاومت نمیكنیم، سازمان محیط زیست مجوز نداده است؛ وگرنه ما مدعی نیستیم. هر ارگانی، چه سازمان محیط زیست، چه دامپزشكی یا هر دستگاهی دستور بدهد كه این اقدام صورت بگیرد، ما چرا باید مقاومت كنیم. ما در مجموعه ارم یك حیوان كه نداریم؛ صدها گونه حیوانی داریم. واقعا اگر به صلاح این حیوان است كه خارج از كشور برود، اشكالی ندارد، اما هرگونه فعلوانفعال شامل خرید و اهداكردن -زیرا ما فروش حیوان نداریم- باید با مجوز سازمان محیط زیست باشد و محیط زیست این مجوز را نمیدهد.
شرق/ لیلا مرگن