DePIN؛ زیرساختی برای دنیای دیجیتال جدید

مجموعه: سرمایه های دیجیتالی

DePIN قدرت بلاک‌چین را به دنیای واقعی می‌آورد

DePIN: انقلاب در دنیای زیرساخت‌های فیزیکی 

همانطور که فناوری بلاک‌چین در صنایع بازی (گیم‌فای) و امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) پیشرفت قابل توجهی داشته است، شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز (DePINs) نیز به این روند ادامه می‌دهند و بر ساخت و نگهداری زیرساخت‌ها در دنیای واقعی تمرکز می‌کنند. در ادامه این متن، با مفهوم DePINs، نحوه عملکرد آنها و تأثیر بالقوه آنها بر اکوسیستم رمزارز آشنا خواهید شد.

DePIN پل زدن بین دنیای دیجیتال و فیزیکی با بلاک‌چین

DePIN در کریپتو چیست؟

شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز (DePINs) پروژه‌های غیرمتمرکزی مبتنی بر بلاک‌چین هستند که از رویکرد انگیزشی مبتنی بر توکن برای ساخت و نگهداری زیرساخت‌های فیزیکی، از جمله شبکه‌های برق، اشتراک فایل، شبکه‌های ابری، شبکه‌های حمل‌ونقل و شبکه‌های بی‌سیم استفاده می‌کنند.

زیرساخت‌های فیزیکی موجود به نهادهای متمرکز و سرمایه‌گذاری‌های کلان آن‌ها برای ساخت و نگهداری متکی هستند. این مانع بزرگ برای ورود، منجر به ایجاد انحصارهایی می‌شود که به دلیل فقدان رقابت، تمایل چندانی به نوآوری ندارند.

ایده پشت DePINها، زیر و رو کردن این مدل با ایجاد نسخه‌ای دموکراتیک از ساخت زیرساخت با استفاده از فناوری بلاک‌چین و انگیزه‌های مبتنی بر توکن است.

دسته بندی‌های DePIN

شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز (DePIN) به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:

• شبکه‌های منابع فیزیکی (PRN): PRNها شبکه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر منابع فیزیکی با موقعیت مکانی مشخص هستند. ارائه‌دهندگان در این شبکه، منابع سخت‌افزاری مرتبط با اتصال، تحرک، انرژی و سایر بخش‌های مشابه را برای ارائه خدمات به اشتراک می‌گذارند. این منابع مبتنی بر مکان هستند و به این معنا غیرقابل تعویض هستند که خدمات محلی (محدود به یک مکان) و گاهی غیرقابل حمل (ثابت در یک مکان خاص) هستند.

• شبکه‌های منابع دیجیتال (DRN): DRNها شبکه‌های ارائه‌دهندگان منابع دیجیتال قابل تعویض هستند. ارائه‌دهندگان، منابعی مانند قدرت پردازش، پهنای باند مشترک یا فضای ذخیره‌سازی را به اشتراک می‌گذارند. این منابع به مکان خاصی محدود نیستند و به داده‌های موقعیت مکانی مرتبط نیستند.

DePIN مرزها را گسترش می‌دهد و بلاک‌چین و دنیای واقعی را به روشی که قبلاً هرگز ندیده‌ایم، به هم متصل می‌کند. در ادامه به نحوه‌ی کارکرد آن می‌پردازیم.

DePINهای مختلف برای عملیات خود به زیرساخت فیزیکی نیاز دارند

چطور DePINها کار می‌کنند؟

ایده‌ی پشت DePINها استفاده از توکن‌سازی (tokenization) برای گرد هم آوردن افراد در سرتاسر جهان به منظور ساختن جمعی یک شبکه با استفاده از فناوری و اصول بلاک‌چین است.

افرادی که در سمت عرضه قرار دارند هزینه‌ی ساخت و نگهداری را بر عهده می‌گیرند و در ازای کار خود توکن دریافت می‌کنند. پس از تکمیل زیرساخت‌های اولیه، کاربران می‌توانند برای دسترسی به شبکه هزینه پرداخت کنند. در حالت ایده‌آل، این روند یک چرخه را ایجاد می‌کند که در آن افزایش تقاضا با افزایش ارزش توکن‌ها، باعث ایجاد عرضه‌ی بیشتر می‌شود.

DePINها به چهار جزء اصلی متکی هستند:

• مشوق‌های توکنی: ارائه‌دهندگان خدمات در ازای تلاش‌های خود توکن دریافت می‌کنند. برخی پروژه‌ها از ساختار پاداش ثابت استفاده می‌کنند، به این معنی که شرکت‌کنندگان با مشارکت در پروژه توکن دریافت می‌کنند. سایر پروژه‌ها از ساختار پاداش پویا استفاده می‌کنند که در آن برای تعیین تعداد توکن‌هایی که یک مشارکت‌کننده می‌تواند برای یک اقدام یا سرویس خاص به دست آورد، به ابعاد مختلفی تکیه می‌کند.

• معماری بلاک‌چین: این پروژه‌ها بر معماری بلاک‌چینی متکی هستند که هسته‌ی اقتصاد توکنی را تشکیل می‌دهد. معماری بلاک‌چین شامل قراردادهای هوشمند است که قوانین از پیش تعیین‌شده در مورد پاداش‌های توکن، کارمزدهای کاربر و سایر قوانین شبکه را اجرا می‌کند.

• زیرساخت محاسباتی خارج از بلاک‌چین: DePINها با استفاده از واسطه‌هایی مانند اوراکل (oracle) داده‌های دنیای واقعی را به بلاک‌چین متصل می‌کنند.

• شبکه‌ی زیرساخت فیزیکی: DePINهای مختلف برای عملیات خود به زیرساخت فیزیکی نیاز دارند. شبکه‌های حمل‌ونقل به وسایل نقلیه، شبکه‌های بی‌سیم به هات‌اسپات‌ها، شبکه‌های ابری به سرورها و شبکه‌های انرژی به پنل‌های خورشیدی نیاز دارند.

مزایای غیرمتمرکزسازی برای زیرساخت‌های فیزیکی

مزایا و معایب DePINها

در ادامه برخی از مزایا و معایب شبکه‌های زیرساخت فیزیکی غیرمتمرکز را بررسی می‌کنیم.

مزایا:

• صرفه اقتصادی: مدل اقتصاد اشتراکی که DePINها از آن استفاده می‌کنند، مسئولیت‌ها و هزینه‌های توسعه و نگهداری زیرساخت را بین مشارکت‌کنندگان در سمت عرضه تقسیم می‌کند. این امر هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و به کاربران امکان می‌دهد با هزینه‌ای بسیار کمتر از PINهای متمرکز به خدمات دسترسی داشته باشند.

• غیرمتمرکزسازی: کاربران دیگر مجبور نیستند به یک نهاد واحد وابسته باشند که می‌تواند از انحصار خود برای افزایش قیمت یا سهل‌انگاری در نوآوری استفاده کند.

• پایداری: DePINها با غیرمتمرکز کردن زیرساخت، نقاط آسیب‌پذیر را از بین می‌برند و در نتیجه خرابی‌های شبکه و حملات را محدود می‌کنند.

معایب:

• تامین مالی اولیه: قبل از اینکه کاربران بتوانند به DePINها دسترسی پیدا کنند، زیرساخت باید به آستانه‌ی خاصی برسد. تشویق مشارکت‌کنندگان در سمت عرضه برای ساختن شبکه نیازمند سرمایه‌گذاری است که جمع‌آوری آن ممکن است چالش‌برانگیز باشد.

• مدل‌های انگیزشی تورم‌زا: پروژه‌ها برای تعیین تعداد توکن‌های عرضه‌شده و ارزش آن‌ها برای تشویق مشارکت‌کنندگان تلاش می‌کنند تا تعادل مناسب را پیدا کنند. عدم یافتن تعادل مناسب می‌تواند در مراحل بعدی منجر به کاهش ارزش توکن‌ها شود.

تاثیر بالقوه DePINها بر اکوسیستم رمزارز

DePINها با رفع برخی از چالش‌های مربوط به وابستگی به زیرساخت‌های متمرکز، پتانسیل پیشبرد اکوسیستم وب 3 را دارند. ماهیت غیرمتمرکز آنها امکان ایجاد زیرساختی انعطاف‌پذیر و مقاوم برای برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) را فراهم می‌کند.

یک مثال از تاثیر بالقوه DePINها، پروژه Render (RNDR) است. تاریخ ایجاد این پروژه با افزایش تقاضای جهانی برای پردازنده‌های گرافیکی (GPU) همزمان شد. سازندگان این پروژه ادعا می‌کنند که به طور بالقوه می‌تواند صنعت گرافیک سه‌بعدی را با ارائه خدمات رندر باکیفیت با هزینه‌های نسبتاً پایین‌تر از رقبای متمرکز خود، متحول کند.

پروژه‌های موفق DePIN قطعاً منجر به افزایش پذیرش ارزهای دیجیتال خواهند شد. افراد بیشتری می‌توانند برای ساخت زیرساخت و کاهش هزینه‌ها به صورت مشارکتی مشارکت کنند. این امر به آنها امکان می‌دهد با انحصارگرانی که از تسلط خود بر بازار برای دریافت حق بیمه برای خدمات خود سوءاستفاده می‌کنند، مقابله کنند. موفقیت‌های این حوزه، آگاهی از مزایای دموکراتیک کردن فرآیندها از طریق غیرمتمرکزسازی را افزایش می‌دهد.

DePIN فرصتی برای سرمایه‌گذاری در آینده زیرساخت‌ها

سوالات متداول درباره DePIN

1. چه نوع پروژه‌هایی از DePIN استفاده می‌کنند؟

پروژه‌هایی که به زیرساخت‌های فیزیکی مانند شبکه‌های برق، شبکه‌های بی‌سیم، شبکه‌های اشتراک‌گذاری فایل و شبکه‌های حمل‌ونقل نیاز دارند. 

پروژه‌هایی که به دنبال ارائه خدمات با قیمت‌های پایین‌تر و با انعطاف‌پذیری بیشتر هستند.

پروژه‌هایی که به دنبال افزایش پایداری و امنیت زیرساخت خود هستند.

2. چگونه می‌توانم در DePINها مشارکت کنم؟

می‌توانید توکن‌های پروژه‌های DePIN را خریداری کنید و به تأمین مالی آنها کمک کنید.

می‌توانید به عنوان یک ارائه‌دهنده خدمات عمل کنید و زیرساخت‌های فیزیکی را برای پروژه‌های DePIN ارائه دهید.

می‌توانید به توسعه و نگهداری نرم‌افزار DePIN کمک کنید.

3. چه چالش‌هایی برای DePINها وجود دارد؟

تأمین مالی اولیه: جمع‌آوری سرمایه برای ساخت زیرساخت‌های DePIN می‌تواند چالش‌برانگیز باشد.

مقیاس‌بندی: DePINها برای ارائه خدمات به تعداد زیادی از کاربران باید به طور قابل‌توجهی مقیاس‌بندی شوند.

حاکمیت: DePINها باید مکانیزم‌های حاکمیتی کارآمدی برای اداره جامعه مشارکت‌کنندگان خود داشته باشند.

4. آینده DePINها چگونه است؟

DePINها پتانسیل زیادی برای تغییر نحوه ساخت و استفاده از زیرساخت‌های فیزیکی دارند. با رفع چالش‌های پیش روی DePINها، می‌توانیم شاهد رشد و adoption گسترده آنها در سال‌های آینده باشیم.

نتیجه‌گیری

DePINها به پل زدن شکاف بین دنیای دیجیتال و فیزیکی کمک می‌کنند و موارد استفاده جدیدی را برای حکمرانی و همکاری غیرمتمرکز ارائه می‌دهند. این پروژه‌ها مزایایی مانند هزینه‌های پایین و انعطاف‌پذیری شبکه را ارائه می‌دهند. با این حال، آنها برای رسیدن به مقیاس آستانه برای ارائه ارزش به کاربران با چالش‌های تامین مالی روبرو هستند. علاوه بر این، ماهیت رقیق‌کننده پاداش‌ها می‌تواند در هنگام مقیاس‌گذاری چالش‌برانگیز باشد. پروژه‌های DePIN که این چالش‌ها را برطرف می‌کنند و موارد استفاده معتبر را شناسایی می‌کنند، آینده‌ای امیدوارکننده دارند.

گردآوری:بخش سرمایه های دیجیتال بیتوته