متئورا (MET) چیست؟ همه چیز درباره پروتکل نقدینگی پرسرعت سولانا

مجموعه: سرمایه های دیجیتالی

متئورا یک پروتکل دیفای روی بلاکچین سولانا است 

راهنمای کامل متئورا؛ چگونه با DLMM و کارمزد دائمی پول دربیاوریم؟

متئورا (MET) چیست؟

متئورا (Meteora) یک پروتکل غیرمتمرکز نقدینگی (DeFi) روی بلاکچین سولانا است که هدف آن تحول در نحوه مدیریت و ارائه نقدینگی در اکوسیستم سولانا است. این پروتکل، که ابتدا با نام Mercurial Finance شناخته می‌شد، پس از ریبرندینگ در سال ۲۰۲۳ به متئورا تغییر نام داد تا بر نوآوری، شفافیت و مالکیت جامعه تمرکز کند. متئورا به عنوان لایه‌ای کلیدی در DeFi سولانا عمل می‌کند و ابزارهایی مانند استخرهای نقدینگی پویا، خزانه‌های بهینه‌سازی بازده و ابزارهای لانچ توکن ارائه می‌دهد.

توکن بومی آن، MET، نقش مرکزی در حاکمیت، استیکینگ و اشتراک درآمد دارد. با بیش از ۶۰۵ میلیون دلار ارزش کل قفل‌شده (TVL) و حجم معامله تجمعی بیش از ۲۸۲ میلیارد دلار تا دسامبر ۲۰۲۵، متئورا یکی از بازیگران اصلی در بازار پرجنب‌وجوش سولانا است، به ویژه در حوزه میم‌کوین‌ها. در این مقاله، به بررسی تاریخچه، نحوه کار، توکنومیکس، کاربردها، چالش‌ها و چشم‌انداز آینده متئورا می‌پردازیم.

توکن بومی متئورا MET نام دارد و برای حاکمیت و اشتراک درآمد استفاده می‌شود

تاریخچه و بنیانگذاران متئورا

متئورا ریشه در Mercurial Finance دارد، یکی از اولین پروتکل‌های AMM (بازارساز خودکار) برای استیبل‌کوین‌ها روی سولانا که در سال ۲۰۲۱ راه‌اندازی شد. پس از بحران بازار کریپتو در سال ۲۰۲۲ و سقوط FTX، تیم تصمیم به ریبرندینگ گرفت تا از گذشته فاصله بگیرد و بر مدل جامعه‌محور تمرکز کند. این تغییر در سال ۲۰۲۳ رخ داد و متئورا را به عنوان یک پروتکل جامع نقدینگی معرفی کرد.

تیم بنیانگذار شامل افراد با تجربه در DeFi است: 

• Zhen Hoe Yong: هم‌بنیانگذار و رهبر پروژه، تمرکز بر استراتژی و نوآوری پایدار.

• TRAV: مدیر فنی (CTO)، مشارکت‌کننده سابق در Uniswap v3 و Curve، طراح سیستم‌های DLMM و کارمزد پویا.

• ROOK: مدیر عملیات (COO)، سابقه در بانکداری سرمایه‌گذاری.

• Ben Chow: هم‌بنیانگذار سابق، که در لانچ اولیه نقش داشت اما با دعاوی قانونی روبرو شد.

• 0xM: مشاور و مشارکت‌کننده اولیه در مدل نقدینگی.

متئورا توسط سرمایه‌گذارانی مانند Coinbase Ventures، Jump Capital و Solana Ventures حمایت می‌شود. پروتکل بر مدل "بدون سهام، فقط MET" تأکید دارد و هدف آن غیرمتمرکزسازی کامل است. در اکتبر ۲۰۲۵، توکن MET با ایردراپ مستقیم لانچ شد و ۴۸٪ عرضه اولیه وارد گردش گردید، که این امر شفافیت را افزایش داد اما فشار فروش اولیه ایجاد کرد.

کاربران می‌توانند با تأمین نقدینگی در متئورا درآمد غیرفعال کسب کنند

نحوه کار متئورا

متئورا بر پایه سیستم‌های پویا کار می‌کند که نقدینگی را بر اساس شرایط بازار واقعی‌زمان تنظیم می‌کند. برخلاف AMMهای سنتی مانند Uniswap که استخرهای استاتیک دارند، متئورا از الگوریتم‌های هوشمند برای افزایش کارایی استفاده می‌کند.

مکانیسم‌های اصلی:

• Dynamic Liquidity Market Maker (DLMM): پایه پروتکل، مبتنی بر سیستم bin مانند Uniswap v3 اما بهینه‌شده برای سرعت سولانا. ارائه‌دهندگان نقدینگی (LPها) می‌توانند محدوده‌های قیمت سفارشی انتخاب کنند. کارمزدها پویا هستند (از ۰.۱۵٪ تا ۱۵٪) و با نوسان بازار تنظیم می‌شوند تا ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) را کاهش دهند.

• Dynamic AMM (DAMM v2): ارتقای AMM کلاسیک با پشتیبانی از نقدینگی تک‌طرفه، سطوح کارمزد انعطاف‌پذیر و حفاظت ضدبات برای لانچ توکن‌ها. این سیستم برای میم‌کوین‌ها ایده‌آل است و از حملات اسنایپر جلوگیری می‌کند.

• Dynamic Vaults: خزانه‌هایی که نقدینگی بیکار را به پروتکل‌های وام‌دهی مانند Solend یا Jet وام می‌دهند تا بازده اضافی تولید کنند. این خزانه‌ها مدام تعادل مجدد می‌کنند.

• کارمزد دائمی (Perpetual Fees): نوآوری کلیدی برای میم‌کوین‌ها، که اجازه می‌دهد سازندگان و هولدرها از کارمزدهای استخرهای قفل‌شده دائمی درآمد مداوم کسب کنند، بدون از دست دادن اعتماد جامعه.

متئورا با Rust نوشته شده و توسط شرکت‌هایی مانند Zellic و Immunefi (با جایزه ۵۰۰,۰۰۰ دلاری) ایمن‌سازی شده است. کاربران از طریق dApp متئورا یا ادغام با Jupiter (بزرگ‌ترین aggregator سولانا) تعامل می‌کنند.

توکن MET و توکنومیکس

توکن MET ستون فقرات اقتصاد متئورا است. عرضه کل: ۱ میلیارد توکن، با عرضه حداکثر ۱ میلیارد. عرضه گردش فعلی حدود ۴۸۵ میلیون (۴۸٪) است. توکنومیکس بر اساس برنامه "Phoenix Rising" طراحی شده که ۴۸٪ را در لانچ آزاد کرد تا شفافیت ایجاد کند.

توزیع: 

• ۴۸٪ جامعه و ایردراپ (به ذی‌نفعان Mercurial، LPها، استیکرهای JUP).

• ۱۵٪ ذی‌نفعان سابق Mercurial.

• ۵٪ ذخایر Mercurial.

• ۱۵٪ کمپین نقاط (points campaign).

• بقیه برای تیم، مشاوران و رشد

کاربردها: 

• حاکمیت: دارندگان MET در DAO رأی می‌دهند (پارامترهای کارمزد، شراکت‌ها).

• استیکینگ و اشتراک درآمد: ۱۰-۲۰٪ کارمزدهای سواپ به استیکرها توزیع می‌شود.

• انگیزه‌های نقدینگی: DAO توکن‌ها را برای پاداش LPها تخصیص می‌دهد.

• M3M3: مدل stake-to-earn برای میم‌کوین‌ها، که سود مرکب ایجاد می‌کند.

ارزش بازار کاملاً رقیق‌شده (FDV) حدود ۲۲۰ میلیون یورو است. تا دسامبر ۲۰۲۵، متئورا ۱۰ میلیون USDC برای buyback ۲.۳٪ از عرضه MET خرج کرده تا ارزش توکن را افزایش دهد و dilution را کاهش دهد.

متئورا نقش مهمی در اکوسیستم میم‌کوین‌های سولانا دارد

کاربردها و نقش در اکوسیستم سولانا

متئورا زیرساخت نقدینگی برای سواپ‌های کم-slippage، کشاورزی بازده و لانچ توکن‌ها فراهم می‌کند. در حوزه میم‌کوین‌ها (که ارزش بازارشان روی سولانا بیش از ۱۸ میلیارد دلار است)، متئورا با ابزارهایی مانند Alpha Vault و Dynamic Bonding Curve، لانچ‌های عادلانه ایجاد می‌کند و از rug pull جلوگیری می‌نماید.

کاربردهای کلیدی:

• سواپ و معامله: استخرهای عمیق برای استیبل‌کوین‌ها (USDC/USDT) و میم‌کوین‌ها (مانند BONK, WEN, POPCAT).

• بهینه‌سازی LP: ادغام با Kamino برای ترکیب بازده.

• لانچ میم‌کوین: قفل دائمی نقدینگی با کارمزد مداوم، همسویی منافع سازندگان و هولدرها.

• مشوق‌های ارجاع: ۲۰٪ کارمزدها به شرکایی که حجم می‌آورند.

متئورا با Jupiter, Moonshot, Hubble و Solend ادغام شده و در رویدادهایی مانند MET Dhabi (دسامبر ۲۰۲۵) جامعه LP را تقویت کرده. به‌روزرسانی‌های اخیر شامل DLMM v2 (با limit orders روی‌چین، PnL زنده) و Pool Discovery برای یافتن استخرهای برتر است.

چالش‌ها، ریسک‌ها و جنجال ها

علی‌رغم موفقیت‌ها، متئورا با چالش‌هایی روبرو بوده. لانچ MET در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۵ با قیمت اولیه ۰.۶۰ دلار شروع شد اما بیش از ۷۰٪ سقوط کرد به دلیل فشار فروش ایردراپ و برداشت ۱۱۰ میلیون USDC از استخرها. قیمت فعلی حدود ۰.۲۶ دلار است (بازار کپ ۱۲۹ میلیون دلار).

دعاوی قانونی علیه Ben Chow (هم‌بنیانگذار سابق) در روز لانچ مطرح شد، که او را به pump-and-dump توکن‌هایی مانند M3M3, LIBRA, MELANIA, ENRON و TRUMP متهم کرد. تحلیل Arkham نشان داد کیف پول‌های مرتبط با TRUMP ۴.۲ میلیون دلار MET دریافت و فروختند. این مسائل شهرت پروتکل را تحت تأثیر قرار داد، اما تیم با buybackها پاسخ داده. ریسک‌های دیگر شامل وابستگی به سولانا، آسیب‌پذیری قراردادها و نوسان بازار است.

چشم‌انداز آینده و پیش‌بینی‌ها

متئورا در Q1 ۲۰۲۶ به‌روزرسانی‌هایی مانند Dynamic Bonding Curve 2.0، ابزارهای LP پیشرفته و گسترش چندزنجیره‌ای برنامه‌ریزی کرده. با درآمد هفتگی ۱.۵ میلیون دلار و TVL رو به رشد، پروتکل پتانسیل دارد. پیش‌بینی‌ها: برای ۲۰۲۵، ۰.۷۰-۱.۱۰ دلار اگر ریسک‌ها کاهش یابد؛ برای ۲۰۲۶-۲۰۳۰، ۱-۲.۵۰ دلار با رشد DeFi سولانا.  buyback اخیر (۱۰ میلیون دلار) نشان‌دهنده تعهد به ارزش توکن است.

اگر متئورا چالش‌های قانونی را حل کند و جامعه LP را گسترش دهد، می‌تواند هاب اصلی نقدینگی سولانا شود.

درآمد متئورا از کارمزد سواپ‌ها و لانچ توکن‌ها تأمین می‌شود

سوالات متداول

1. متئورا (MET) دقیقاً چه کاری انجام می‌دهد؟

متئورا یک پروتکل DeFi روی سولانا است که با استفاده از نقدینگی پویا، DLMM و کارمزدهای هوشمند، امکان سواپ، تأمین نقدینگی و لانچ توکن‌ها را با بازده بالاتر و ریسک کمتر فراهم می‌کند.

2. DLMM در متئورا چیست و چه تفاوتی با AMM معمولی دارد؟

DLMM یا Dynamic Liquidity Market Maker نسخه پیشرفته AMM است که اجازه می‌دهد نقدینگی در محدوده‌های قیمتی دلخواه متمرکز شود و کارمزدها به‌صورت پویا تغییر کنند؛ نتیجه آن سود بیشتر و ضرر ناپایدار کمتر است.

3. آیا افراد عادی هم می‌توانند از متئورا درآمد کسب کنند؟

بله، کاربران می‌توانند از طریق تأمین نقدینگی، استیکینگ توکن MET، مشارکت در Vaultها و حتی کارمزد دائمی میم‌کوین‌ها درآمد غیرفعال داشته باشند.

4. کارمزد دائمی (Perpetual Fees) یعنی چه؟

کارمزد دائمی مدلی است که در آن نقدینگی یک استخر برای همیشه قفل می‌شود و کارمزد معاملات به‌صورت مداوم بین سازندگان و هولدرها توزیع می‌گردد.

5. آیا متئورا برای میم‌کوین‌ها مناسب است؟

کاملاً! متئورا یکی از محبوب‌ترین پلتفرم‌ها برای لانچ میم‌کوین روی سولاناست چون از اسنایپ، راگ پول و دستکاری قیمت جلوگیری می‌کند.

6. توکن MET چه کاربردی دارد؟

MET برای حاکمیت DAO، استیکینگ، دریافت سهمی از کارمزدها، مشوق‌های نقدینگی و مدل‌های درآمدی مانند M3M3 استفاده می‌شود.

7. آیا استیک کردن MET سودآور است؟

در صورت فعال بودن درآمد پروتکل، استیکرها می‌توانند بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از کارمزدهای سواپ را دریافت کنند که آن را به گزینه‌ای جذاب تبدیل می‌کند.

8. متئورا روی چه بلاکچینی اجرا می‌شود؟

متئورا به‌صورت بومی روی بلاکچین سولانا ساخته شده و از سرعت بالا و کارمزد پایین این شبکه بهره می‌برد.

9. آیا متئورا امن است؟

قراردادهای هوشمند متئورا توسط شرکت‌هایی مانند Zellic حسابرسی شده و دارای برنامه باگ بانتی Immunefi با جایزه ۵۰۰ هزار دلاری است.

نتیجه‌گیری

متئورا بیش از یک DEX است؛ یک اکوسیستم برای توانمندسازی LPها و سازندگان در DeFi سولانا. با ابزارهای نوآورانه و تمرکز بر پایداری، پتانسیل بالایی دارد، اما ریسک‌های قانونی و نوسان را نباید نادیده گرفت. سرمایه‌گذاران باید تحقیق کنند و از صرافی‌هایی مانند XT.COM یا Bitget برای خرید MET استفاده نمایند. آینده متئورا به نوآوری مداوم و اعتماد جامعه بستگی دارد.

گردآوری:بخش سرمایه های دیجیتال بیتوته