رژیم غذایی فاقد گلوتن برای کودکان

مجموعه: تغذیه کودک

رژیم غذایی بدون گلوتن برای کودکان

رژیم غذایی بدون گلوتن برای کودکان مبتلا به سلیاک

رژیم غذایی بدون گلوتن چیست؟

این رژیم غذایی شامل محصولات غذایی است که فاقد؛ جو گندم جاودار، تریتیکاله (دانه ای که از پیوند گندم و چاودار به دست می آید) و محصولات حاوی این غلات است، این رژیم معمولا برای افرادی که به سیلیاک یا حساسیت به گلوتن غیر سلیاکی مبتلا هستند استفاده می شود، در ادامه این مقاله بیتوته به جزئیات این برنامه غذایی که فاقد گلوتن است می پردازیم.

باید توجه کرد رژیم غذایی فاقد گلوتن در افرادی که نسبت به آن حساسیت ندارند هم رایج است، آنها برای بهبود وضعیت سلامتی، کاهش وزن و افزایش میزان انرژی از این برنامه استفاده می کنند. به طور کلی بیشتر مطالعات انجام شده درباره رژیم غذایی بدون گلوتن مربوط به تاثیر آن بر بیماری سیلیاک بوده، بنابراین شواهد کمی در جهت اثبات فواید آن در سلامتی عموم مردم وجود دارد.

حذف گلوتن از برنامه غذایی می تواند جذب املاح، ویتامین ها و مواد مغذی را تحت تاثیر قرار دهد لذا بدون در نظر داشتن تاثیر مثبت آن بر سلامتی باید آگاهی کافی در جهت برآوردن نیازهای تغذیه ای وجود داشته باشد. مراجعه به یک پزشک متخصص برای انتخاب یک برنامه غذایی مناسب در جهت حفظ سلامت بدن بسیار کمک کننده است.

استفاده از رژیم غذایی بدون گلوتن برای کودکان مبتلا به سیلیاک:

هنگامی که کودک شما یا یکی از اعضای خانواده به سیلیاک مبتلا باشد، تغییر بسیار وسیعی در رژیم غذایی آنها شکل می گیرد. شما باید موادغذایی کمکی فاقد گلوتن خریداری کنید، همچنین کنترل خوراکی هایی که کودک در خانه دوستان یا آشنایان مصرف می کند نیز حائز اهمیت است. 

در این مورد می توانید با یک پزشک متخصص مشورت کنید، قبل از ایجاد هرگونه تغییر در رژیم غذایی کودکتان با یک متخصص تغذیه مشورت کنید، تا بهترین و مناسب ترین برنامه به شما داده شود، باید توجه کرد هر رژیم غذایی که بدون گلوتن است صرفا سالم نیست با این وجود رژیم های غذایی فاقد گلوتن بسیاری وجود دارند اما باید توجه داشته باشید کودکتان مواد غذایی مفید و ضروری را از دست نمی دهد، متخصص تغذیه می تواند در این زمینه به شما کمک کند تا متناسب با بودجه ای که دارید در این رابطه تصمیم بگیرید و دستور پحت غذاهای مناسب و جایگزین که کودک به آنها علاقه دارد نیز توسط متخصص ارائه می شود.

رژیم غذایی بدون گلوتن برای کودکان مبتلا به سیلیاک

نکات تغذیه ای برای کودک مبتلا به سیلیاک:

حذف گلوتن:

کودکی که مبتلا به سیلیاک است باید از هرگونه ماده غذایی که حاوی گلوتن است مانند؛ گندم، چاودار، جو و... را از برنامه غذایی روزانه خود حذف کند. این برنامه شامل حذف نگه دارنده ها نیز می شود یعنی بیشتر انواع؛  غلات، نان، کراکر، پیتزا، انواع پاستا دارای نگهدارنده اند بنابراین باید حذف شوند. در بیشتر کشورها محصولاتی که فاقد گلوتن هستند با برچسب مشخص می شوند تا افراد مبتلا به سیلیاک بتوانند با اطمینان از آنها استفاده کنند. البته ممکن است برخی محصولات به قدری گلوتن کمی داشته باشند که برای بیماران قابل تحمل باشد، این مقدار با ابزارهای تشخیصی مشخص خواهند شد.

والدین باید توجه داشته باشند در صورتی که از وجود یا عدم وجود گلوتن مطمئن نیستند نباید اجازه دهند کودک از آن ماده استفاده کند. گاهی برچسب فاقد گلوتن می تواند حاوی خبر بدی باشد به این معنا که؛ محصول در کارخانه ای تولید شده که فرآورده‌های گندم را پردازش می‌کند، همین عامل می تواند احتمال انتقال آلودگی را افزایش دهد. تا زمانی که مقدار گلوتن موجود در محصول کمتر از ppm 20 باشد استفاده از آن در فرد بیمار مشکلی ایجاد نمی کند.

مطالعه برچسب روی مواد غذایی:

خانواده هایی که از بیماری سیلیاک رنج می برند باید به مطالعه ترکیبات هر محصول عادت کنند، محصولات فاقد گلوتن را شناسایی کرده و از خرید خوراکی های حاوی گلوتن خودداری کنند. این محصولات خوراکی می توانند شامل موارد زیر باشند:

• گندم و انواع متفاوت آن؛ گندم شهرکردی یا اسپلت، گندم آلمانی، گندم خراسان یا کاموت، آرد گراهام یا آرد گندم سبوس‌دار، آرد سمولینا و گندم الجزایری

• سبوس گندم، بلغور، نشاسته گندم، جوانه گندم، پروتئیین هیدرولیز شده گندم

مالت؛ مگر در صورت استخراج شدن از ذرت

• جو

• چاودم

• چاودر

به ترکیبات غذاهای آماده دقت داشته باشید:

گلوتن ممکن است در غذاهایی که اصلا انتظار نداریم وجود داشته باشد مانند؛ سس سویا، گوشت‌های پردازش‌ شده ی هات داگ یا گوشت سرد، داروها، سس سالاد، سوپ‌های آماده، خورش‌ها، ویتامین‌ها و حتی مرطوب کننده لب.  

لازم است در صورت استفاده از این مواد به ترکیبات واقعی سازنده آنها توجه داشته باشید یا آنها را به طورکلی از برنامه غذایی کودک خود حذف کنید.

نکات تغذیه ای برای کودک مبتلا به سیلیاک

مواد غذایی تازه را انتخاب کنید: 

خودتان را در برابر فکر انباشته کردن مواد غذایی از کارخانه ها نگه دارید، خوراکی هایی مانند؛ کلوچه‌ها، نان و کراکرهای فاقد گلوتن معمولا قیمت بیشتری دارند همچنین برای بهبود طعمشان از چربی، شکر افزودنی یا سدیم استفاده می شود. غذاهای کامل، طبیعی و پردازش نشده مانند؛ سبزیجات، میوه، گوشت و طیور، ماهی، بیشتر لبنبات و آجیل ها به طور طبیعی بدون گلوتن هستند در نتیجه کودک می تواند گزینه های سالم تری را برای زندگی داشته باشند.

در مورد غذای رستوران ها احتیاط کنید:

اگر فردی به سیلیاک مبتلا باشد ممکن است غذا خوردن در رستوران دردسرساز باشد، لذا برای کودکانی که نمی توانند گلوتن یا گندم بخورند؛ می توانید از قبل لیست غذاهای رستوران یا کافه هایی که قصد دارید بروید را بررسی کنید همچنین می توانید به صورت تلفنی اطلاعاتی درباره غذاهای فاقد گلوتن شان کسب کنید.

مراقبان و اطرافیان را در جریان این موضوع قرار دهید: 

افراد نزدیک کودک از قبیل؛ مربی و کارکنان مهدکودک، مدیر و معلم‌های مدرسه، مراقبان کودک را در جریان بیماری کودک خود قرار دهید، زیرا تهیه وعده های غذایی فاقد گلوتن برای کودکانی که مصرف این ماده می تواند سبب واکنش های مرگبار شود ضروری است. این موضوع را هر مرتبه به اطرافیانی که کودک قصد رفتن به خانه شان را دارد یا افراد حاضر در مهمانی بازگو کنید.

غذاهای مجاز رژیم غذایی بدون گلوتن برای مبتلایان به سیلیاک

غذاهای مجاز رژیم غذایی بدون گلوتن برای مبتلایان به سیلیاک:

بسیاری از خوراکی ها به طور طبیعی فاقد گلوتن هستند لذا می توانند در رژیم غذایی فاقد گلوتن قرار بگیرند. ایین محصولات عبارتند از:

• بیشتر فرآورده های لبنی کم چرب

• تخم مرغ

• گوشت کم چربی و فرآوری نشده، ماهی و مرغ

• میوه ها و سبزیجات

• حبوبات، دانه ها و مغزیجات در فرم طبیعی و فرآوری نشده خود

برخی غلاتی که شما می توانید در رژیم غذایی بدون گلوتن استفاده کنید شامل موارد زیر هستند:

• بذر کتان

• کوینو

• برنج

• آردهای بدون گلوتن (برنج، سویا، ذرت، سیب زمینی، لوبیا)

• ذرت و آرد ذرت

• ارزن

• سویا

• تاپیوکا

• تیف

• سورگوم

• غلاتی که در رژیم غذایی رژیم غذایی بدون گلوتن ممنوع هستند شامل موارد زیر هستند:

• تریتیکاله

• جو دو سر (در برخی موارد)

• جو

• گندم

• چاودار

باید توجه کرد که جو دو سر به طور طبیعی گلوتن ندارد، با این حال ممکن است در طول تولید با گندم، چاودار و جو مخلوط شود و در فرآیند تولید برچسب بدون گلوتن بخورند. با این وجود برخی افراد مبتلا به سیلیاک توانایی تحمل فرآورده های جو دو سر بدون گلوتن را ندارند.

مصرف داروها و مکمل ها:

گاهی ممکن است گلوتن گندم به عنوان یک عامل اتصال دهنده استفاده شود که در برخی داروهای نسخه ای و غیر نسخه ای ممکن است این حالت شکل گیرد، بنابراین لازم است افراد مبتلا به سیلیاک درباره داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنند، گاهی مکمل های غذایی حاوی گلوتن گندم هستند که در این صورت باید واژه گندم بر روی برچسب آنها ذکر شود.

گردآوری: بخش کودکان بیتوته