زنان به زنان هوشمندانه رای بدهند
- مجموعه: انتخابات مجلس
- تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25
اين روزها با توجه به نزديكي انتخابات، مساله مشاركت سياسي و اجتماعي زنان به‌ويژه در نهادهاي سرنوشت‌ساز و مهم كشور مبدل به موضوع قابل توجهي از سوي نامزدهاي انتخاباتي به‌ويژه اصلاح‌طلبان و اعتداليون شده است. همه جا سخن از سهم زنان در نهادهاي تصميم‌گيري به‌ويژه ورود آنها به عنوان بخش مهم و نيمي از جمعيت كشور به عرصه‌هايي چون مجلس شوراي اسلامي است. این موضوع، امروز به جد مورد توجه نامزدهاي توسعه‌گرا و تحول‌خواه قرار گرفته است. بر اين اساس فريده غيرت معتقد است علاوه بر انتظار زنان از مسئولان ذي‌ربط و تحقق مطالبات خود اگر مي‌خواهيم نماينده‌اي دلسوز و مسئول به مجلس راه يابد و براي حقوق منِ شهروند تلاش كند بايد در انتخابات حضور فعال داشته باشيم. بنابراين انتخاب هوشمندانه در انتخابات همان آغاز يك حركت اساسي و فرهنگي از بدنه جامعه است. در ادامه گفت‌وگوي «آرمان» با فريده غيرت فعال حقوق زنان و وكيل پايه يك دادگستري را پيرامون اين مساله مي‌خوانيد:
اين روزها بيش از همیشه دغدغه مشاركت زنان از سوي نامزدهاي انتخاباتي و تحول‌خواه وجود دارد. وضعيت مشاركت زنان در امور سياسي و اجتماعي از ابتداي انقلاب تاكنون دچار چه تغيير و تحولاتي شده است؟
از همان ابتداي انقلاب تاكنون، يكي از مسائل مطرح، موضوع مشاركت زنان در امور سياسي و اجتماعي بود اما در حقيقت با وجود اينكه زنان تلاش‌هايي را در اين رابطه انجام دادند، ميزان مشاركت سياسي و اجتماعي زنان از همان نخستين روزهاي انقلاب تا به امروز آن طور كه بايد و شايد گسترده و مورد انتظار نبوده است. در حقيقت زنان با يك روند بسيار آرام و كند در مسائل سياسي و اجتماعي كشور حركت كردند. البته اين روزها ما شاهد تغييراتي هستيم. به هر رو توجه دولت دكتر روحاني و تشويق و ترغيب ايشان نسبت به آنها، تقريبا در افزايش ميل و رغبت زنان به فعاليت در امور گوناگون اجتماعي به‌ويژه سياسي بي‌تاثير نبوده است. دكتر روحاني طي دو سال و نيم گذشته تلاش كرده تا از وجود زنان در مناصب مختلف بهره ببرد و به نظرم اين تلاش‌ها در افزايش رغبت زنان براي حضور در انتخابات هم بي‌تاثير نبوده است.
با توجه به رشد و نگاه اجتماعي و سياسي جامعه ايراني مي‌توان اميدوار بود كه وضعيت و درصد ميل و مشاركت زنان در امور سياسي و اجتماعي كشور افزايش يابد؟
مسلما همين‌طور است؛ زماني كه میزان فعاليت‌هاي اجتماعي در جامعه افزایش یابد، به همان نسبت حضور زنان در جامعه نیز افزایش می‌یابد. بدين‌ترتيب زنان رغبت بيشتري براي ورود به مسائل اجتماعي پيدا خواهند كرد، چرا كه اين روزها ما شاهد حضور پررنگ اما نسبي زنان در امور مختلف كشور هستيم. همان‌طور كه مشاهده مي‌شود حركت‌هاي مطلوبي هم در اين رابطه انجام گرفت و البته اميد مي‌رود شاهد حضور پررنگ‌تر زنان در نهادهاي مهم سياسي و تصميم‌گيري زنان در آينده باشيم.
با توجه به اينكه مردان تحول‌خواه بسياري در جامعه ايراني خواهان مشاركت سياسي و اجتماعي زنان هستند، اما چرا باز هم درصد آمار سياسي زنان در جامعه پايين است و اساسا چه موضوعاتي در رابطه با اين مساله دخيل است؟
آشنايي با مسائل اجتماعي و قبول مسئوليت يك حركت جديد است. گرچه همواره زناني در كشور آماده ورود به اجتماع و فعاليت در بدنه كشور بودند اما قبول مسئوليت، پذيرش و آشنايي آنها با مسائل اجتماعي و ورود در مشاغل مختلف حركتي كاملا جديد است. طبيعي است اين حركت جديد همواره با افت و خيزهايي مواجه بوده است. از جمله اينكه ورود زنان در مشاغل اجتماعي بعضا با مخالفت‌هايي روبه‌رو مي‌شود. البته در واقع نبايد اين طور باشد و اين مسائل به عنوان مانعي بر سر راه زنان قرار داشته است، اما به تدريج مي‌توان دريافت كه امروز آگاهي زنان افزايش يافته و تلاش‌ها جهت حضور آنها در جامعه شدت مي‌يابد. امروز زنان مي‌دانند كه مسئوليت‌هاي سنگيني علاوه بر خانه‌نشيني و تربيت فرزند جامعه، می‌تواند برعهده آنها باشد. بنابراين آنها امروز مي‌دانند كه اين كشور متعلق به آنها هم است و بايد در امور مهم سياسي دخيل و در نهادهاي سرنوشت‌ساز مانند سازمان‌هاي تصميم‌ساز و مهم كشور مشاركت داشته باشند.
نكته مهم ديگر آنكه زنان به تدريج به توانايي‌هاي خود واقف‌تر مي‌شوند و اين مساله مي‌تواند كمك شاياني به آنها در قبول مسئوليت و وورد آنها به عرصه‌هاي تصميم‌ساز كشور كند. بنابراين بايد اذعان داشت كه ريشه موانع موجود در وجود قوانين تبعيض‌آميز است. به اعتقاد من، رفع تبعيض در قوانين، خواسته همه زنان جامعه است. اين خواست ماست و اگر به مردم‌سالاري به معني احترام به نظر و خواست مردم اعتقاد داريم بايد اين خواسته زنان نيز محقق شود.
نگاه جنسيتي تا چه اندازه در قانون نسبت به زنان اعمال شده و آيا نگاه جنسيتي جدا از قوانين موجود مي‌تواند تحت تاثير خاستگاه سنتي و اجتماعي جامعه باشد؟
نگاه جنسيتي نسبت به زنان همواره وجود داشته است و نمي‌توان اين مساله را به هيچ رو انكار کرد، زيرا انكار آن چشم فرو بستن بر حقايق جامعه است. نگاه سنتي و اجتماعي كه از گذشته نسبت به زنان اعمال مي‌شده تحت اين عنوان كه زنان براي برخي كارها و مردها نيز براي برخي ديگر از كارها آفريده‌اند شدند، برخاسته از نوعي نگاه نابرابر و سنتي نسبت به زنان و مردان است. اين مسائل بايد به مرور زمان تغيير يابد و تنها با شعار نمي‌توان نسبت به اين امر كاري از پيش برد بلكه زنان با پذيرش مسئوليت و خودباوري مي‌توانند جامعه را وادار به پذيرش خويش کنند. نگاه ديگري كه در مقابل وجود دارد بر اين پايه است كه وجود موانع سياسي، اقتصادي و اجتماعي سبب مي‌شود كه زنان در يك جامعه در گروه‌هاي مختلف تعريف شده و اولويت‌بندي آنها از مطالباتشان متفاوت باشد. بنابراين در گام نخست بايد كوشيد كه با اصلاح قوانين زمينه‌هاي لازم و بستر مناسب جهت حضور سياسي و اجتماعي زنان را به نحو مطلوب فراهم كرد.
احزاب و تشكل‌ها مي‌توانند نقشي در جامعه‌پذيري و ميزان مشاركت زنان در كشور داشته باشند؟
احزاب، جوامع مدني، گروه‌ها و نهادهاي مدني مي‌توانند در تحقق اين امر بسيار موثر باشند. اصولا يكي از راه‌هاي پيشرفت و تحقق دموكراسي در يك كشور كثرت نهادها و احزاب در آن سرزمين است. از اين رو احزاب مولفه‌اي مهم در پيشرفت و توسعه جوامع هستند. مشاركت بيشتر زنان در مسائل اجتماعي، اقتصادي و سياسي از مطالبات رو به افزايش زنان ايراني در عصر حاضر است. زنان براي دريافت حق و حقوق خود فعاليت‌هاي مختلفي انجام داده‌اند اما بنا بر آمارها و واقعيت‌هاي موجود آنها همچنان به جايگاه واقعي خود در زمينه‌هاي مختلف دست نيافته‌اند. گرچه اظهارات متفاوتي پيرامون اين مساله مطرح مي‌شود اما بايد گفت بيش از قوانين بازدارنده مسائل مختلفي چون عوامل اجتماعي، فرهنگي و محيطي علاوه بر سياست‌گذاري‌ها در اين راستا با كمال تاسف اثرگذار است. به هر رو زنان اگر مسئوليت‌پذيري خود را باور داشته و همچنين بدانند كه در رفع مشكلات و نيازهاي كشور آنها مانند مردان سهم داشته و مسئولند قطعا تحقق حقوق سياسي و ساير مطالبات هم امكان‌پذير خواهد بود.
قبل از رسالت نماينده‌هاي زن در مجلس شوراي اسلامي عملكرد جامعه زنان بايد در تغيير نگاه جنسيتي چگونه باشد؟
به نظر من قبل از نماينده‌هاي زن در مجلس بايد بدنه اجتماع به اين درك برسند كه در نگاه خود تغييري نسبت به مطالبات و احقاق حقوق خود به وجود آورند. راي دادن و خود را سهيم دانستن در مسائلي چون انتخابات هم مي‌تواند به عنوان نخستين گام در اين امر موثر باشد. تجربه فردي من در مسائل اجتماعي مي‌گويد كه بسياري از زنان واهمه دارند كه خواسته‌ها و مطالبات آنها مخالفت با مباحث ملي و ديني تلقي شود. اين درحالي است كه اين مطالبات نه مخالفت با نظام جمهوري اسلامي است و نه مغايرتي با دين دارد. در واقع اين مطالبات اثبات موجوديت زنان و همان چيزهايي است كه برايش انقلاب كردند.
حضور زنان در مجلس چه تاثيري در اعمال قانونگذاري نسبت به حقوق زنان و مطالبات آنها مي‌تواند داشته باشد؟
قطعا حضور زنان در اعمال قانونگذاري‌ها در مجلس شوراي اسلامي نسبت به زنان و رفع قوانين تبعيض‌آميز مي‌تواند موثر باشد. روشن است در مرحله بعد، حضور زنان در صحنه‌هاي تصميم‌گيري همچون مجلس و دولت در تحقق خواسته‌هاي اين بخش از جامعه نقش موثري خواهد داشت. زنان بايد درك كنند حضور آنها در صحنه سياسي و اجتماعي كشور به عنوان يك انتخاب‌كننده اهميت دارد. اگر زنان اين خودباوري را داشته باشند و مسئوليت‌هاي خود را بپذيرند، مي‌توان براي رفع تبعيض‌ها و از ميان بردن موانع حضور و فعاليت زنان موفق‌تر ظاهر شد. نماينده‌هاي زن در مجلس به عنوان وكلاي جامعه زنان قطعا نقش و رسالت بسيار مهمي در اعمال قانونگذاري و تغيير نگاه قانونگذاران نسبت به مطالبات و حقوق زنان مي‌توانند داشته باشند. اما نمي‌توان در اين مورد تنها از آنها انتظار داشت بلكه همه بايد خودشان را مسئول بدانند و هر كسي در هر موقعيتي كه قرار دارد در اين مسير بايد حركت كند. شما در رسانه، من در حوزه وكالت، معلمان در بحث آموزش و... اگر هر كس در جايگاه خود تلاش كند و باور داشته باشد حتما به نتيجه لازم خواهيم رسيد.
نسبت به عملكرد نماينده‌هاي زن در مجلس نهم انتقاداتي وجود داشت، مهم‌ترين ضعف آنها چه بود؟
يكي از همان منتقدان نسبت به عملكرد نماينده‌هاي زن در مجلس نهم هستم. نماينده‌هاي زن در دوره نهم مجلس نتوانستند آن طور كه بايد و شايد نسبت به مسائل و حقوق زنان ايفاي نقش كنند، به همين دليل بنده به شخصه نسبت به آنها انتقاد دارم. نماينده‌هاي زن دوره نهم مجلس شوراي اسلامي نه تنها در مساله تقنيني بلكه در مساله نظارتي هم ضعيف عمل كردند. عملكرد ضعيف آنها متاسفانه مسائل نامطلوبي در امور مربوط به حقوق زنان به بار آورد، در مواردي كه بايد رفع تبعيض مي‌شد اين اقدام صورت نگرفت. بنابراين در مجموع مي‌توان گفت كه نماينده‌هاي زن مجلس نهم در جهت عدالت جنسيتي گام برنداشتند.
عملكرد آنها در دوره گذشته به خوبي نشان مي‌دهد كه آنها شناخت كافي و دانش لازم نسبت به مطالبات زنان و جامعه نداشتند و به نظرم آنها بيش از هر مساله‌اي منافع فردي و سياسي خود را تحت شعاع قرار مي‌دادند، به همين دليل مي‌توان گفت بسياري از مطالبات زنان در دوره گذشته همچنان محقق نشده و مشكلات زيادي براي آنها به عنوان نيمي از جمعيت كشور به وجود آورده است. طبيعي است كه با وجود اين شرايط همه زنان كشور بايد در انتخابات پيش رو دقت لازم را به عمل آورده و به دنبال راي به زنان آگاه، آشنا و متخصص به حقوق و مطالبات زنان باشند، تا بتوان شاهد رفع مشكلات موجود در جامعه زنان بود.
با توجه به مطالبات و نيازهاي كنوني جامعه زنان، يكي از مهم‌ترين اقداماتي كه نماينده‌هاي زن در مجلس آتي بايد بر عهده بگيرند، چيست؟
اصلاح قوانين موجود به نفع زنان يكي از مهم‌ترين مسائلي است كه نماينده‌هاي زن در مجلس آتي مي‌توانند بر عهده داشته باشند. بايد موانع موجود بر سر راه پيشرفت زنان در جامعه برداشته شود تا شرايط براي حضوري پويا آن هم به نحوي مطلوب فراهم شود. مستحضر هستيد كه زنان كشورمان توانسته‌اند با تلاش خود تقريبا وارد همه عرصه‌هاي جامعه شوند. طبعا در اين مسير زمينه‌هايي مساعد بوده است و در برخي زمينه‌ها هم با دشواري‌هايي مواجه شده‌اند. بنابراين اعتقاد دارم كه زنان در وهله اول بايد براي دستيابي به همه امكانات جامعه موانع موجود در مسير خود را بردارند. زنان طالب از بين رفتن همه موانع هستند. مثلا در عرصه وكالت يا پزشكي مانعي نيست اما در برخي حوزه‌ها با وجود تغييراتي كه تاكنون ايجاد شده است هنوز با موانعي مواجه هستيم.
با توجه به اينكه به تدريج زنگ انتخابات هفتم اسفند به صدا درمي‌آيد پيام شما براي جامعه زنان و حتي آن دسته از زناني كه سكوت و عدم حضور در پاي صندوق‌هاي راي را به يك انتخاب هوشمندانه و آگاهانه ترجيح مي‌دهند، چيست؟
اين مساله در حقيقت همان احساس پذيرش مسئوليت است كه به آن تاكيد دارم. بنابراين بايد اين نگاه در ميان جامعه زنان به نحوي تقويت و بارور شود كه من به عنوان يك زن ايراني بايد مسئولانه انتخاب كنم، همين يك رأي من موثر و مهم است و علاوه بر انتظار زنان از مسئولان ذي‌ربط و تحقق مطالباتمان اگر مي‌خواهيم نماينده‌اي دلسوز و مسئول به مجلس راه يابد و براي حقوق منِ شهروند تلاش كند بايد در انتخابات حضور فعال داشته باشیم. انتخاب هوشمندانه در انتخابات همان آغاز يك حركت اساسي و فرهنگي از بدنه جامعه است.
اخبار انتخابات مجلس - آرمان
