رازهای مجسمه های موآی جزیره ایستر

مجموعه: مكانهاي تاريخي جهان

مجسمه های موآی

نگهبانان خاموش جزیره ایستر: داستان مجسمه های موآی

راز و رمزهای مجسمه های موآی 

مجسمه های موآی جزیره ایستر

موآی‌ها، پیکره‌های انسان‌نمای یکپارچه‌ای هستند که توسط مردم راپا نویی در راپانویی (جزیره ایستر) در پلی‌نزی شرقی در فاصله زمانی 1250 تا 1500 ساخته شدند. این مجسمه‌ها، که اغلب بر روی سکوهای سنگی به نام ahu قرار دارند، تقریباً همه دارای سرهایی بزرگ هستند که حدود سه‌هشتم اندازه کل بدن را تشکیل می‌دهند و فاقد پا می‌باشند. اصولاً، موآی‌ها نماینده چهره‌های زنده‌ای از اجداد الهام‌بخش هستند.

در اولین بازدید اروپایی‌ها از جزیره در سال 1722، این مجسمه‌ها هنوز به سوی سرزمین‌های قبیله‌ای خود نگریسته بودند، اما تا اواخر قرن نوزدهم، تمامی آنها سقوط کرده بودند. سقوط موآی‌ها در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم رخ داد، احتمالاً به دلیل تماس با اروپایی‌ها یا درگیری‌های قبیله‌ای داخلی.

ساخت و جابجایی بیش از 900 مجسمه به عنوان یک اثر هنری و فیزیکی شگفت‌انگیز تلقی می‌شود. بلندترین موآی ساخته شده، موسوم به پارو، حدود 10 متر (33 فوت) ارتفاع و 82 تن (90 تن کوتاه) وزن داشت. سنگین‌ترین موآی که در Ahu Tongariki پراکنده شده بود، وزنی معادل 86 تن (95 تن کوتاه) داشت. یک مجسمه ناتمام که در صورت تکمیل، احتمالاً به ارتفاع تقریبی 21 متر (69 فوت) و وزنی بین 145 تا 165 تن (160 تا 182 تن کوتاه) رسیده بود. تا سال 2023، هنوز مجسمه‌هایی کشف می‌شوند.

تاریخچه مجسمه‌های موآی

تاریخچه موآی چیست؟

مجسمه‌های موآی توسط استعمارگران پلی‌نزی که جزیره را سکونت دادند، بیشتر در فاصله سال‌های 1250 تا 1500 ساخته شدند. این پیکره‌ها نشان‌دهنده رهبران گذشته و نمادهای مهم اجتماعی و دودمانی بودند. وضعیت و قدرت هر رئیس قبیله توسط اندازه مجسمه‌ای که بر روی آهو  (Ahu) (سکوهای انجام تشریفات) نصب می‌شد، نشان داده می‌شد: «هرچه مجسمه‌ای بزرگ‌تر بود، نشان از مانای بیشتر رئیسی داشت که سفارش دهنده آن بود». رقابت برای ساخت بزرگترین مجسمه، جزء فرهنگ بومیان جزیره ایستر بوده است، که این امر از تنوع اندازه‌های مجسمه‌های موآی قابل دریافت است.

مجسمه‌هایی که ساخته شده بودند، عمدتاً به سمت ساحل و به موقعیت‌های مخصوص خود روی آهو (Ahu) (سکوهای انجام تشریفات) منتقل می‌شدند و گاهی اوقات با تاج‌های استوانه‌ای سنگی قرمز رنگ به نام پوکائو تزئین می‌شدند. فرآیند ساخت و انتقال مجسمه‌های موآی احتمالاً هزینه بر و پرزحمت بوده است. نه تنها کنده‌کاری هر مجسمه نیازمند زحمت و منابع فراوان بود، بلکه محصول نهایی باید به مکان نهایی خود کشیده می‌شد و به طور عمودی نصب می‌گردید.

معادن در رانو راراکو به نظر می‌رسد به طور ناگهانی رها شده‌اند، با وجود ابزارهای سنگی و همچنین تعداد زیادی از مجسمه‌های تکمیل شده و ناتمام در خارج از معدن که در انتظار انتقال بودند. در قرن نوزدهم، این وضعیت منجر به تئوری‌هایی شد مبنی بر اینکه جزیره بقایای یک قاره غرق شده است و اکثر مجسمه‌ها زیر آب هستند، اما این ایده‌ها دیگر پذیرفته نمی‌شوند. اکنون مشخص شده است که:برخی از مجسمه‌ها به عنوان حکاکی‌های صخره‌ای در نظر گرفته شده بودند و هرگز قصد تکمیل آن‌ها وجود نداشت.برخی دیگر به دلیل مشکلات فنی یا کشف سنگ‌های سخت‌تر در حین کنده‌کاری، ناتمام باقی ماندند.برخی از مجسمه‌های تکمیل شده در رانو راراکو به طور دائم در آنجا قرار گرفتند، در حالی که برخی دیگر موقتاً بر روی آهو (سکوهای انجام تشریفات) نصب شده و منتظر انتقال به مقصد نهایی بودند.وقتی فرآیند ساخت مجسمه‌ها به اتمام رسید، برخی از آنها همچنان ناتمام بودند.

معنای مجسمه های موآی

موآی در رانو راراکو

گمان می رود که موآی ها نمادهای قدرت و رهبری مذهبی و سیاسی بودند. کنده کاری ها و مجسمه ها در دنیای پلینزی اغلب معانی معنوی قوی دارند و پیروان اغلب بر این باورند که کنده کاری دارای قدرت جادویی یا معنوی شخص یا خدای تصویر شده است.

بسیاری از باستان شناسان معتقدند که موآی ها نماینده اجداد مردم بودند. این امر با این واقعیت تأکید می‌کند که موآی‌ها تقریباً همیشه رو به داخل یا به سمت یک جامعه هستند، نه به سمت دریا، که نشان می‌دهد آنها مراقب مردم هستند.

هفت موآی وجود دارد که مخالف این موضوع هستند و رو به دریا هستند، شاید برای راهنمایی بازدیدکنندگان به جزیره.

راپا نویی

خصوصیات مجسمه های موآی 

موآی‌های جزیره ایستر، با خصوصیات فیزیکی منحصربه‌فردشان، یکی از شگفت‌انگیزترین آثار باستان‌شناختی در جهان هستند. این مجسمه‌ها، که بیشتر از سنگ آتشفشانی توف ساخته شده‌اند، نمایانگر مهارت و تعهد فرهنگی عمیق مردم جزیره ایستر به نیاکان و اجدادشان هستند. این خصوصیات، همراه با تلاش‌های باستان‌شناسی برای درک بهتر تاریخ و کاربردهای این مجسمه‌ها، به ما این امکان را می‌دهند که عمق بیشتری از این فرهنگ پیچیده و جذاب را درک کنیم.

مجسمه های موآی

خصوصیات ظاهری موآی‌ها، مانند بینی‌های بزرگ و پهن، چانه‌های بزرگ و برجسته، و گوش‌های مستطیلی شکل، آن‌ها را از دیگر آثار باستانی متمایز می‌کند. این ویژگی‌ها، همراه با شکاف‌های عمیق چشم و اشکال بدنی منحصربه‌فرد، آن‌ها را به نمادهایی قدرتمند از هویت فرهنگی و دینی تبدیل می‌کند.

کشف چشم‌های موآی با حدقه‌های نیمکره‌ای یا بیضوی عمیق، که برای نگه داشتن چشم‌های مرجانی با مردمک‌های ابسیدین سیاه یا اسکوریای قرمز طراحی شده‌اند، جنبه‌ای دیگر از زیبایی‌شناسی و معنویت این مجسمه‌ها را نمایان می‌کند. این چشم‌ها، که نشان‌دهنده نگاه نیاکان به جامعه‌شان هستند، قدرت و حضور اجداد را به تصویر می‌کشند و بر اهمیت ارتباط بین زندگی و مرگ، مادی و معنوی، تأکید می‌کنند.

آهوها، که پایه‌های سنگی برای نگه‌داشتن موآی‌ها هستند، معمولاً به سمت داخل جزیره و جوامع انسانی قرار دارند، که نشان‌دهنده نقش حفاظتی و نظارتی موآی‌ها بر مردم است. این جزئیات تأکیدی بر اهمیت ارتباط بین مردم و نیاکانشان، و همچنین تعهد جامعه به حفظ و احترام به این ارتباطات است.

این تلاش‌ها و کشفیات باستان‌شناسی به ما امکان می‌دهند که دید عمیق‌تر و معنادارتری نسبت به این میراث فرهنگی منحصربه‌فرد داشته باشیم، درکی که تنها با تلاش‌های مداوم برای مطالعه و حفاظت از این آثار امکان‌پذیر است.

ساخت مجسمه های موآی

چرا موآی سرنگون شد؟

بیشتر اطلاعات در مورد تاریخ موآی به روایت هایی است که در طول نسل ها منتقل شده است. هنگامی که اروپایی ها در سال 1722 وارد شدند، موآی ها همچنان پابرجا بودند. با این حال، در پایان قرن نوزدهم، طبق گزارش‌ها، موآی‌ها همه سرنگون و سقوط کرده بودند.

تئوری های متفاوتی در این مورد وجود دارد ، برخی معتقدند که این به دلیل فعالیت زلزله بوده است، برخی دیگر می گویند مجسمه ها در طول جنگ های قبیله ای به عنوان راهی برای تحقیر مخالفانشان سرنگون شده است.

یکی از تئوری های دیگری که هنوز هم وجود دارد، درباره زنی در جزیره است که از قدرت خاصی برخوردار بود و از عصبانیت تمام مجسمه ها را به زمین می زد.

عکس مجسمه های موآی

چگونه آنها به سراسر جزیره نقل مکان کردند؟

دیدن بسیاری از این موآی ها در بسیاری از مکان ها باورنکردنی است. همه آنها از معدن Rano Raraku تراشیده شده اند، بنابراین با توجه به اندازه و وزن آنها چگونه در اطراف جزیره جابجا شدند؟

این یک اعتبار به نبوغ مردم راپا نویی است. البته نظریه‌های متعددی نیز در این مورد وجود دارد، از جمله باورهایی مبنی بر اینکه بزرگان به مجسمه‌ها دستور حرکت داده‌اند.

محتمل ترین نظریه نیز این بود که چه چیزی باعث سقوط مردم راپا نویی شد. اعتقاد بر این است که جزیره ایستر در روزهای اولیه پر از درختان بود، اما برای ایجاد کنده‌ها به منظور چرخاندن مجسمه‌ها در اطراف جزیره، آنها را خرد کردند. متأسفانه، جنگل زدایی جزیره ادامه یافت و در نهایت این منبع طبیعی گرانبها قبل از کاشت هر گونه درخت جدید مصرف شد.

مجسمه های غول پیکر

درکجای جزیره ایستر می توانید موآی را پیدا کنید؟

دقیقاً مشخص نیست که چند موآی وجود دارد، اما صدها مورد وجود دارد که دقیقاً در سراسر جزیره ایستر دیده می شود. لازم نیست دوردست را نگاه کنید. تصور می‌شود بقیه در دامنه‌های زیر آوار یا در معدن رانو راراکو مدفون شده‌اند، در واقع، هنوز صدها موآی وجود دارد که هنوز کشف نشده است.

بیشترین عکس از موآی ها ردیف 15 آهو تونگاریکی است. این بزرگترین آهو ( زیارتگاه برجسته) در قلمرو است.

غواصان غواصی همچنین می توانند موآی غوطه ور شده را در خارج از جزیره ببینند، اما در هیچ درگیری یا زلزله ای سقوط نکرد. مشخص است که به عنوان بخشی از تحقیقات در آنجا قرار داده شده است. 

سوالات متداول درباره مجسمه های موآی

مجسمه‌های موآی چگونه ساخته شده‌اند؟

مجسمه‌های موآی از سنگ توف، نوعی سنگ آتشفشانی سبک و قابل تراش که در معدن رانو راراکو واقع در جزیره ایستر یافت می‌شود، ساخته شده‌اند. این مجسمه‌ها با استفاده از ابزارهای سنگی تراشیده و سپس به مکان‌های مورد نظر منتقل شده‌اند.

چرا مجسمه‌های موآی ساخته شدند؟

مجسمه‌های موآی به منظور نمایش و احترام به اجداد و نیاکان مردم راپا نویی ساخته شدند. آن‌ها نمادهایی از قدرت و مانا (یک نوع قدرت معنوی) بوده و به منظور حفاظت از جوامع و برکت دهی به زمین‌های اطراف خود قرار داده شده‌اند.

چه تعداد مجسمه موآی وجود دارد؟

در جزیره ایستر، بیش از ۹۰۰ مجسمه موآی وجود دارد. این مجسمه‌ها در اندازه‌ها و اشکال مختلف یافت می‌شوند و برخی از آن‌ها هنوز در معدن رانو راراکو یا در مسیرهای حمل و نقل خود باقی مانده‌اند.

چگونه مجسمه‌های موآی را جابجا می‌کردند؟

دقیق‌ترین روش جابجایی مجسمه‌های موآی هنوز موضوع بحث است، اما تئوری‌های مختلفی وجود دارد که شامل استفاده از تخته‌های چوبی، طناب‌ها و حتی روش "راه رفتن" مجسمه به کمک نیروی انسانی است. باستان‌شناسان معتقدند که این مجسمه‌ها با استفاده از سیستم‌های پیچیده‌ای از طناب و نیروی کار بزرگ، حرکت داده شده‌اند.

آیا مجسمه‌های موآی همگی یکسان هستند؟

خیر، مجسمه‌های موآی در اندازه، شکل، و جزئیات تزئینی متفاوت هستند. برخی از آن‌ها کلاه‌های سنگی قرمز رنگ به نام پوکائو دارند و برخی دیگر دارای حکاکی‌های دقیق روی بدن یا چشم‌هایی از جنس مرجان و ابسیدین هستند که نشان‌دهنده تنوع در نمایش قدرت و موقعیت اجتماعی است. 

سخن پایانی مقاله مجسمه های موآی

مجسمه‌های موآی جزیره ایستر نه تنها به عنوان یکی از بزرگترین رازهای باستان‌شناسی جهان، بلکه به عنوان نمادی از توانایی و خلاقیت بشری شناخته می‌شوند. این اثرهای سنگی عظیم الجثه، که قرن‌هاست بر فراز تپه‌ها و سواحل این جزیره اقیانوس آرام ایستاده‌اند، شاهدانی ساکت از یک تمدن باستانی هستند که توانست با محدودیت‌های محیطی خود کنار بیاید و هنری دائمی را به جای بگذارد.

امروزه، مجسمه‌های موآی نه تنها به عنوان یادگاری از گذشته‌های دور با ارزش هستند، بلکه به عنوان یک یادآوری برای نسل‌های آینده عمل می‌کنند تا ارزش‌های فرهنگی، احترام به محیط زیست و اهمیت حفظ میراث جهانی را درک و حفظ نمایند.

  گرد آوری:بخش گردشگری بیتوته