تاثیر آزادسازی خرید و فروش"مسکن مهر" بر بازار مسکن

مجموعه: اخبار اقتصادی و بازرگانی

تاریخ انتشار : دوشنبه, 30 -3443 03:25

اخبار اقتصادی -  بیت الله ستاریان، کارشناس مسکن بررسی کرد

تاثیر آزادسازی خرید و فروش"مسکن مهر" بر بازار مسکن

بهمن سال گذشته دولت طرحی را برای حذف محدودیت های "معاملات مسکن مهر" به تصویب رساند.

چهار ماه پس از این تصمیم ، وزارت راه و شهرسازی با ابلاغ "دستورالعمل اجرایی معاملات ثانویه مسکن مهر اعم از واحد های تمام شده و نیمه تمام" معاملات ثانویه مسکن مهر را مجاز اعلام کرد.

"مسکن مهر" زاده دولت داری محمود احمدی نژاد است. طرحی که با انتقادات زیادی از سوی کارشناسان همراه بود انتقاداتی که هرگز از سوی دولت نهم و دهم جدی گرفته نشد. بسیاری از کارشناسان می گویند این طرح همانند بسیاری از طرح های اقتصادی دولت پیش تاثیر افزایشی زیادی بر بازار مسکن گذاشته است. برخی اقتصاددانان نیز معتقدند بخش عمده ای شوک افزایش قیمت مسکن در سال های 90 و 91 به دلیل تخصیص بخش عمده ای از بودجه عمرانی کشور به مسکن مهر بوده است.

از  طرح مسکن مهر که قرار بود سیاستی حمایتی در حوزه مسکن پیش گیرد و کمکی باشد برای خانه دار شدن اقشار کم در آمد مدت هاست خانواده هایی مانده اند که همچنان چشم انتظار تبدیل شدن زمین های خاکی به چاردیواری و چاردیواری به خانه های قابل سکونت هستند.

 بیت الله ستاریان کارشناس مسکن معتقد است با توجه به تصمیمات غیر کارشناسی دولت گذشته در مورد مسکن مهر انتظار می رفت که دولت یازدهم با ابلاغ مصوبه اجازه فروش واحدهای مسکن مهر تا حدی به ترمیم این طرح بپردازد.

این کارشناس مسکن در مورد مصوبه مربوط به معاملات مسکن مهر به "تدبیر" می گوید:«ابلاغ و اجرایی شدن این مصوبه قابل پیش بینی بود چرا که از ابتدای اجرایی شدن طرح مسکن مهر نوع مالکیت آن در هیچ قانونی توضیح داده نشده بود.در این طرح واحدهایی مسکن مهر به شکل 99 ساله به مردم اجاره داده شد بسیاری از کارشناسان همان زمان هم اعلام کردند که اجرای چنین طرحی با این شیوه مالکیت امکان پذیر نیست.»

او تاکید می کند:«اساسا این نوع مالکیت که البته در هیچ قانونی هم تعریف نشده بود معاملات صوری و غیر قانونی و درگیری هایی از این دست را به دنبال می آورد.از طرفی سازمان یا نهادی وجود نداشت که این زمین ها را نگه داری کند.سازمان اوقاف دیگری باید در درون دولت برای حفظ این زمین ها ایجاد می شد که البته این طرح هم امکان پذیر نبود.»
ستاریان به "تدبیر" می گوید:«بنابراین قهرا باید اجازه فروش واحدهای مسکن مهر داده می شد.این که به یک فرد مالکیت ملکی را به شرط عدم فروش واگذار کنند اساسا غیر قانونی است و اصلا چنین مالکیتی نداریم.این تصمیمات در دولت گذشته گرفته شد و حالا به این نتیجه رسیده اند که این نوع مالکیت را ترمیم کنند. تنها اتفاقی که با اجرایی شدن طرح مسکن مهر افتاد این بود که یارانه بسیار بزرگی را به عده ای که خارج از روند طبیعی بازار بودند واگذار کرد که در نهایت مختل شدن بازار را به دنبال داشت.»

او همچنین معتقد است شیوه مالکیت واحدهای مسکن مهر سوالاتی را به وجود آورده است که آیا این واحدهای مسکونی واقعا به افراد نیازمند و اقشار کم درآمد تعلق گرفته است و این که پروژه های مسکن مهر رانتی بوده است که به برخی افراد تعلق گرفته است .

این کارشناس مسکن در مورد تاثیر اجرایی شدن این مصوبه بر بازار مسکن می گوید:«گرچه اجازه فروش واحدهای مسکن مهر چندان تاثیری در بازار کلی ندارد اما آزاد کردن فروش این واحدها باید صورت می گرفت و اساسا قابل پیش بینی و غیر قابل جلوگیری بود.»

ستاریان همچنین اضافه می کند:«شاید عده ای فکر کنند که بعد از آزاد سازی خرید و فروش این واحدهای مسکونی میزان عرضه زیاد شده و اقدامی در جهت تعادل بازار صورت گرفته است  در صورتی که نباید اشتباه کرد. آزاد سازی خرید و فروش واحدهای مسکن مهر به معنای  تولید و عرضه بیشتر نیست و تنها اتفاقی که می افتد واگذاری واحدهای مسکن است.»

او پروژه مسکن مهر را طرحی پر حاشیه می داند که انتقادات بسیاری متوجه آن است و در این باره می گوید:«پروژه های مسکن مهر هر کدام با مشکلات اساسی درگیر هستند که باید به شکل مستقل بررسی شود.بسیاری از آن ها حاشیه نشینی را به وجود آورده اند و در اثر مکان یابی غلط در مکان های احداث شده یا در حال احداث هستند که زیر ساخت های مناسب و قابلیت های شهری را دارا نیست. از سویی مشکل دسترسی به شهرهای مادر در این مکان ها کمبود برای مالکان آن ها کمبود امکانات را بیشتر به چشم می آورد. برخی از این پروژه ها با توجه به دلایلی که گفته شد باید تخریب شوند و برخی باید طی 5 یا 6 سال آینده و با رشد شهرهای هم جوار تکمیل شوند اما متاسفانه دیگر مقدور نیست که اجرای آن به طور کلی متوقف شود.»

او معتقد است تنها تاثیر طرح مسکن مهر این بوده است که برای مدت 4 سال یک گروه چند میلیونی را در انتظار خانه دار شدن گذاشت و از بازار مسکن خارج کرد که در نهایت تنها تقاضای مسکن را مخفی نگه داشت. 

اخبار اقتصادی - تدبیر